 |
ÖZEL EGÝTÝMDE HAK ARAMA
SÜRECÝ |
Özel eðitimde sahada yasanan olumsuzluklarla mücadele
ve hak arama sürecindeki izlenecek yol.
Hukukunuzu ilk arayacaðýnýz yer : Okullarýn
nasýl okul aile birlikleri var ise çoðunuzun haberdar olmadýðý
Rehberlik Araþtýrma Merkezi Müdürlüklerinin de aile birlikleri
vardýr. ( Yönetmenlikte deðiþiklikle tamamen yönetim velilere
devredilmiþtir.) Katýlýmcý olun konu hakkýnda birbirinizi
bilgilendirerek tamamlayýn ve kenetlenin. Göreceksiniz ki
mücadeleniz çok daha kolaylaþarak saðlam zemin üzerinde idame
edecektir. )
Engelli evlatlarýmýzýn yaþam þartlarýný daha iyi duruma getirilmesi
,ayrýmcýlýktan dolayý kanayan yüreklerin hafifletilmesi ve
Yaratanýn kullarýna cefa çektirenler fakat kendilerinde kul
olduðunu unutanlarla mücadele edilmesi amacýyla kamu bilincine
katkýda bulunmak için yol gösterici, bilgi niteliðinde kýsa
olarak kaleme alýnmýþtýr. ( Ticari olarak
kullanýlamaz ) Aziz Milletimize vakfý edilmiþtir.
Mevcut olan düzenlemeleri irdelediðimizde bazý kanun ve yasalar
yetersiz olduðundan bazý kanun ve yönetmelikler iyi fakat
sahada uygulanmadýðýndan adaleti gasp ettiði görülmektedir.
Tespiti tahlil'de ise bu mücadele iki
aþamalýdýr.
a ) Mevcut durum için mücadele.
b ) Gelecek olan nesillerin daha iyi durumda olabilmesi için
alýnacak tedbirler.
Mevcut durum için mücadele :
1 ) Kamu bilinci : ( Bireyin olabileceði kadar alanda ilmi
yönden kendisini geliþtirmesi + araþtýrmacý olmasý söylemlerden
deðil temel noktalardan hareket etmesi. )
2 ) Mücadele azmi : ( Bireyin kendi kendini okuyarak tanýmasý
bu istikamette hayatýný idame ettirme ve kamu bilincini gündelik
hale getirmesi. )
3 ) Durumu kabullenme : ( Þükretme çocuðunun konumu ne olursa
olsun kabullenme , emanetine sahip çýkmasý uhrevi yet ten
güç alarak metanet noktasýna saðlam basmasý. )
4 ) Saðlýk : Týbbi tanýlama tedavi edilebilen gurubunda ise
zaman kaybetmeden tedaviye baþlamanýz gerektirmektedir. (
Uzun aþamalý bir süreçtir týbbý yakýn takibe alýn, sabredin
ve yýlmayýn muhakkak' ki sonuç alacaksýnýz. )
5 ) Arz talep : ( Önünüze çýkan engelleri aþmak için durumunuzu
arz ve resmi olarak talepte bulunmak.
6 ) Hukuk : Haklý olan talepleriniz yerine getirilmiyorsa
vakit kaybetmeden usulüne göre hukuki mücadele ediniz.
7 ) Eðitim : Bu konumda çocuðu olan ebeveynler çocuklarýnýn
eðitimine baþladýðý tarihten itibaren eðitimlerini çok sýký
takip etsinler.)
8 ) Mevcut olan evlatlarýmýzýn Eðitim, Kültürel, Sosyal,Ýstihdam
ve gerek simleri olan her alanda durumlarýný iyileþtirmek
için bilinçli bir þekilde kamu bilinci oluþturarak el birliði
ile mücadele etmek. ( Bilgi çaðýndayýz ) ailelerin iletiþimi
çok önemlidir. Birinci derecede önem arz eder. Örgütler yükümlülükleri
ve sýnýrlarý toplum tarafýndan belirlenen sosyal giriþimdir.
Örgüt kültüründe izlenecek yol kariyer aþamalarýna takýlmadan,neyi
yapmak gerektiði deðil neyi istemek gerektiði ivmesinden hareketle
meseleleri irdelemek ve iþleme koymaktýr. Örgütlerin yükümlülükleri
de ayný zamanda Sosyal sorumluluk kapsamýna girer. ( Yasal
+ Etik + Gönüllü sorumluluk; Gönüllü sorumluluk da yaþam standardýnýn
yükselmesine katkýdýr.) ilkesini benimseyerek hareket etmektir
Daha açýk bir anlatýlmada örgütler sahip olduklarý gücü sahip
olduklarý toplumdan alýrlar. Bu toplumlarýn baþarýya ulaþmasýnýn
birinci kuralý ise bilinçli toplum olmaktýr. ( Bilinçli toplum
olmanýn birinci kuralý ise söylemlere ve takýntýlara kulak
týkayarak ilmi,objektif hareketle birbirlerini tamamlamalarýdýr.Mevcut
daðýnýklýk materyalistlerin ilgi alanýdýr ve bu bir zihniyettir.
Dini, imaný, milliyeti olmaz. Fýrsat vermeyin zaten bu beþerlerin
iþi budur buradan beslenirler. Hiç kimse bildiðini saklamasýn
ve sahaya indirsin mücadelemiz daha kolaylaþýr. Bizi ancak
bizler anlarýz birde yüreðinde merhameti olanlar ; kiþiyi
ahlaki davranýþta tutarsýzlýktan kurtaran hem de dýþarýdan
bir kontrol olmadan ahlaklý davranan vicdan sahipleri anlar.
Gerisi ise eh iþte .(Mevcut engelli birey sayýsý sekiz buçuk
milyon. Anasýný, Babasýný, Halasýný birde Kardeþini saysan
Türkiye' nin yarýsý ( Emanetine sahip çýk Ayný zamanda malýna
da.) Peki neymiþ bu mal. Tarifte hata olmaz giymiþ olduðun
atletinin dahi vergisini veriyorsun bu sorunun cevabý da sende
. Her türlü yaptýrýma! sahipsin. ( TOPLAN ) Fikirlerin izahatý
medeni cesarettir. "Pýsýrýk olma , Meziyetli, Maðdur olsan
dahi maðrur bir þekilde mücadelene devam et ve Yürekli ol."
Okumaya önce kendi kendini okuyarak baþla, kendini geliþtir
ve mucizevi çözümler deðil ilmi ayaðý yere basan çözümlerle
mücadeleni et.
Bu mahlukat kuraldýr. ( Ýbret
olsun diye kaleme alýndý. ) Kurt sürüye daldýðýnda önce koyunun
gýrtlaðýný tutar ve yedeðine alarak kuyruðunla da koyunun
kýçýna vurarak sürüden çýkartýr. Sonra koyunu býrakýp önden
yürür. Koyunda korkusundan kurdun peþini takip eder sonrada
koyun kurda yem olur bu duruma düþme emi.
Bu da mahlukat kuraldýr Tilki
pirelerinden kurtulmak için önce kendi tüylerini yonarak bir
tutam yapýp aðzýna alýr sonra suya girerek kafasýný kaldýrýr
pirelerde boðulmamak için tilkinin aðzýndaki kuru tüylerde
toplanýr tilki pirelerden kurtulduðunu hissettiðin de aðzýndaki
tüyleri suya býrakýr Pireler mevta ha Allah rahmet eylesin
Bu da mahlukatta kuraldýr Fare
insanýn kulak ve burun kýkýrdaðýný yerken yemeden önce yiyeceði
yere önce tükürür ve uyuþturur sonra üfleyerek yemeye baþlar
sabah kalktýðýnýzda burnunuzda kulaðýnýzdan pek esame kalmaz
gider. (Burnunuzu ve kulaðýnýzý kaptýrmamak için alacaðýnýz
tedbir Aklýnýz olsun. Zeki olmak baþka þey Akýllý olmak baþka
þeydir. ( Ýnsan dahil her mahlukat zeki doðar. ) Ýnsanlarda
zekiliðin ölçümü ise bilimsel olarak I Q uyku su dur. Akýl
ise kiþinin donanýmýdýr yaný kiþi ne kadar kendini donatmýþ
ise o kadar akýllýdýr. O zaman bizlere ne kalýyor okuyup araþtýrmacý
olmak ilim öðrenmek hepsi bu kadar. O kadarda zor deðil sende
tembellik yapma bir yerin mi eksilir.
Gelecek olan nesillerin daha iyi durumda olabilmesi için
alýnacak tedbirler
SAÐLIKTA :
a. Doðum öncesi
b. Doðum
c. Doðum sonrasý
Mevcut olan tedbirlerin sahadaki yansýmalarýný temel noktalardan
sapmadan tahlil ederek daha ileriye hýzla taþýmak ( Bekamýz
gidiyor )
TRAFÝK : Kurallara uymayanlar için mevcut olan yaptýrýmlarý
daha ileriye taþýmak ve minyatür trafik pisleri açarak çocuklarýmýza
uygulamalý trafik eðitimi vererek daha dikkatli olmalarýný
öðretmek.
AÝLE YAPISI : Aile yapýsýný kuvvetlendirmek ve düzgün bir
yaþam için eðitsel devamlýlýk saðlayan her türlü tedbiri almak
( Aile hukuku gibi geniþ alan ihtiva eden fakat nokta þeklinde
ders tabý müfredatýmýza girerse bu olumsuzluklarýn daha askeriye
çekileceði kanaatini taþýmaktayým. )
Konu arz talep meselesidir. Evladýnýn
hukukunu ara ve yaz MESULSUN.
HÝÇ KÝMSENÝN NEFSÝNE NE KENDÝNÝ NE AÝLENÝ NEDE EVLADINI TESLÝM
ET . ÇÜNKÜ ÝNSANLAR FITRATLARINA GÖRE YARATILRLAR.
Yüz binlerce insan evlat sahibi olmak için her çareye baþvururken
yaratan bizleri evlat sahibi etmiþtir . Varsýn öyle olsun
,böyle olsun kabulümüzdür. yaratanýn bizlere emanetidir.Bu
evlatlarýn halleri de bellidir. Sen ana,baba yani ebeleyin
olarak çocuðunun hukukunu aramaz isen Yaratan tarafýndan sana
verilen emanete ihanet etmiþ olmaz mýsýn.O zaman yaratanýna
ihanet etmeme durumuna düþmemek istemiyorsan, aynayý al ve
kendine bak ve kendi kendini sorgula iyi bakarsan görürsün.
- Hayýr ben bu emanete sahip çýkmak mecburiyetinde deðilim
hayat benim diyorsan bu bilgileri okumana gerek yok .( Kendini
de meþgul etme sana zaten lazým deðil. )
- Hayýr çocuðum her halimle kabulüm diyorsan oku ve mücadeleni
yap. ( Konu hakkýnda nasýl izlenecek bir yol,yordam bilmiyorumdur
bundan dolayý da cesaretim yoktu bahanesinin arkasýna artýk
sýðýnma gibi bir lüksün yok. Yeterince bilgi verildi. ) Yeri
gelince Anadolu çocuðum diyorsun ya ! eð. Müsaade et Anadolu
çocuðu olmak o kadar da bedava deðil hani. ( Dik ol. Diri
ol. Cesur ol. )
Akli selim düþüncede senin evladýn
benim evladým söz konusu deðildir bu evlatlar hepimizindir
ilkesinden hareketle.
Her þey yalan gerçek olan bir tek þey var oda ölüm. ( Çýkýný
doldur )
Yaradan cümlemizin iþini rast getirsin. Sofrasýna Halil Ýbrahim
bereketi. Ailesine saadet ve mutluluklar, hayýrlý ömürler
vesin. Gülen yüzler solmasýn. Hayýrlý insanlarla karþýlaþtýrmayý
ve haþir neþir etmeyi Nefsi - i Muradiye , nefsini okuyup
ve okutanlardan nasip eylesin. Zaten akýl okuyor. ÜZME
KISIM . 1 -Zihinsel Engelli Bireylerin Hak Aramasý
1- BÖLÜM: Eðitim Öðretimin sahada
Özel Eðitim ve Öðretime üstü örtülü karþý çýkmasýný ispatlayan
belgeler.
2- BÖLÜM: Özel okullarda çocuklarýný
okutmak isteyen velilere kayýt esnasýnda veya nakillerde çýkarýlan
zorluklarda ALINACAK TEDBÝRLER.
3- BÖLÜM: ÖÐRENCÝNÝN RAHATSIZLIÐINIZ
DOLAYISIYLA Öðrencinin özürlü saðlýk kurulu Raporunda EVDEN
ÇIKMAMASI SAKINCALI OLACAÐINDAN EVDE ÖZEL EÐÝTÝME UYGUNDUR
ibaresi düþülmüþ ise ve ( Özel Eðitim Hizmetleri Kurulu raporunda
da ) Evde Eðitim 'den yararlanmasýna karar verilmiþtir ibaresi
düþülmüþ ise buna istinaden de ilgili okul idaresi . Milli
Eðitim Bakanlýðýmýzýn özel eðitim gerektiren bireyler için
evde eðitim hizmetleri yönergesini uygulamýyorsa ALINACAK
TEDBÝRLER
4- BÖLÜM: SEVÝYE BELÝRLEME SINAVLARINDA
SINIF PUANLARININ YANLIÞ HESAPLANDIÐI ZAMAN DÜZELTÝLMESÝ ÝÇÝN
ÝZLENECEK YOL.
5- BÖLÜM: HAKKIMIZI ARARKEN
NASIL BÝR YOL ÝZLEYECEÐÝZ idari soruþturma ve Mahkeme kararlarý.
6- BÖLÜM : MAHKEME KARARLARI
7- BÖLÜM : Konu hakkýnda MÜTALAA.
KISIM : 2 - Kaynaþtýrma Uygulamalarýnda Dikkat Edilecek Hususlar
1-BÖLÜM : ÖZEL EÐÝTÝM
2-BÖLÜM: KAYNAÞTIRMA UYGULAMALARI
ÝLE ÝLGÝLÝ MADDELERDE dikkat edilecek hususlar.
3-BÖLÜM: VELÝLERÝN ÇOCUKLARININ
ÖZÜRLÜ SAÐLIK KURULU RAPORLARINDA dikkat edeceði hususlar
4-BÖLÜM: ÖZEL EÐÝTÝMDE YERLEÞTÝRME
ZEKANIN GURUPLANDIRMASI
KISIM : 3 - Zihinsel Öðrenme Yetersizliði Olan Bireylerin
Tanýlanmasý
1-BÖLÜM:
* ZÝHÝNSEL ÖÐRENME YETERSÝZLÝÐÝ OLAN ÇOCUKLAR PROBLEMLERÝNÝN
AÐIRLIÐINA GÖRE GURUPLANDIRILMASI.
* ZÝHÝNSEL ÖZÜRLÜNÜN TEÞHÝSÝ
* ZEKA TESLERÝNÝN YAPIM NEDENLERÝ.
* HAKEM HASTAHANE
* REHBERLÝK VE ARAÞTIRMA MERKEZLERÝNDE KULLANILAN BAZI PSÝKOLOJÝK
ÖLÇME ARAÇLARI
* TÜRKÝYE ÖZÜRLÜLER ARAÞTIRMASI TEMEL GÖSTERGELERÝ
* ZÝHÝNSEL ÖZÜR (MENTAL RETARDASYON)
* ZÝHÝNSEL ÖÐRENME YETERSÝZLÝÐÝ NEDÝR
* ZÝHÝNSEL ÖZÜR (MENTAL RETARDASYONA) SEBEP OLAN NEDENLER.
KISIM : 4 - Zihinsel Engelli Bireylerin Ýstihdamý ve Ramlarýn
Görevleri
1-BÖLÜM :
* RAMLARIN GÖREVLERÝ
* ÖZEL EÐÝTÝM HÝZMETLERÝ KURULU VE ÖZEL EÐÝTÝM DEÐERLENDÝRME
KURULUNUN GÖREVLERÝ , ÇALIÞMA USUL VE ESASLARI
* DESTEK EÐÝTÝMÝ ALAN BÝREYLERÝN DESTEK EÐÝTÝMÝNE DEVAMI
VE KASÝLME USUL VE ESASLARI.
2- BÖLÜM :
* TÜRKÝYEDE ENGELLÝ BÝREYLERÝN ÝSTÝHDAMI
* MESLEKÝ REHABÝLÝTASYON, ÝSTÝHDAM VE SOSYAL GÜVENLÝK
3- BÖLÜM: ENGELLÝ BÝREYLER ÝÇÝN
LUZUMLU OLAN KURUMLAR.
4-BÖLÜM : KAYNAÞTIRMA UYGULAMALARI
ÝLKÖÐRETÝMDE VE ORTAÖÐRETÝMDE KAYNAÞTIRMA ÖÐRENCÝSÝ SAYILARI
5-BÖLÜM : ÖZÜRLÜ MEMUR SINAVLARI
VE TERCÝHLER
KISIM : 5 - Ebeveynlerin Çocuklarýný Yetiþtirirken Dikkat
Edeceði Hususlar ve Engellerin Aþýlmasýna Ýliþkin Bilgiler
1-BÖLÜM : EBEVEYNLERÝN ÇOCUKLARINI
YETÝÞTÝRÝRKEN DÝKKAT EDECEÐÝ HUSUSLAR.
2 - 3 - 4-5 - 6 inci BÖLÜMLER Doktor Atike Arýcan ADANA tarafýndan
kaleme alýnmýþtýr.
2- BÖLÜM: ENGELLÝ ÇOCUÐU OLAN
AÝLELERE YOL GÖSTERÝCÝ TAVSÝYELER
3- BÖLÜM: ZÝHÝNSEL ÖZÜRLÜ TEÞHÝSÝ
VE ZÝHÝNSEL ÖZÜRLÜLÜÐÜN BELERTÝLERÝ.
4 -BÖLÜM: ZÝHÝNSEL ÖZÜRLÜLERDE
GÖRÜLEBÝLECEK SAÐLIK PROBLEMLERÝ VE NEDENLERÝ
5- BÖLÜM: ZÝHÝNSEL ÖZÜRLÜ BÝREYLERE
SAHÝP AÝLELERE GENETÝK DANIÞMA
6- BÖLÜM : ZEKA GERÝLÝÐÝ SINIFLANDIRMASI
7-BÖLÜM : ENGELLÝ BÝREYLERÝN
ÖNÜNDEKÝ ENGELLERÝ AÞMAMIZ ÝÇÝN YAPILACAK ÝÞ VE ÝÞLEMLER.)
8-BÖLÜM: ENGELLÝ DURUMA DÜÞMEMEK
ÝÇÝN ALINACAK TEDBÝRLER.
KISIM 6 : YÖNETMELÝKLER
1-BÖLÜM: 65YAÞINI DOLDURMUÞ
MUHTAÇ, GÜÇSÜZ VE KÝMSESÝZ TÜRK VATANDAÞLARI ÝLE ÖZÜRLÜ VE
MUHTAÇ TÜRK VATANDAÞLARINA AYLIK BAÐLANMASI HAKKINDA YÖNETMELÝK
2-BÖLÜM: BAKIMA MUHTAÇ ÖZÜRLÜLERE
YÖNELÝK RESMÝ KURUM VE KURULUÞLAR BAKIM MERKEZLERÝ YÖNETMELÝÐÝ
3-BÖLÜM: BAKIMA MUHTAÇ ÖZÜRLÜLERÝN
TESBÝTÝ VE BAKIM HÝZMETÝ ESASLARININ BELÝRLENMESÝNE ÝLÝÞKÝN
YÖNETMELÝK
4-BÖLÜM: BAKIMA MUHTAÇ ÖZÜRLÜLERE
YÖNELÝK ÖZEL BAKIM MERKEZLERÝ YÖNETMELÝÐÝ
5-BÖLÜM:BAÞARILI SPORCULARA
AYLIK BAÐLANMASI VE DEVLET SPORCUSU UNVANI VERÝLMESÝ HAKKINDA
YÖNETMELÝK
6-BÖLÜM: BÜYÜKÞEHÝR BELEDÝYELERÝ
ÖZÜRLÜ HÝZMET BÝRÝMLERÝ YÖNETMELÝÐÝ
7-BÖLÜM: ÝÞARET DÝLÝ TERCÜMANLIÐI
HÝZMETÝ VERECEK PERSONELÝN YETÝÞTÝRÝLMESÝ ÝLE ÇALIÞMA ESASLARI
HAKKINDA YÖNETMELÝK
8-BÖLÜM: KAMU KURUM VE KURULUÞLARINDA
ÝÞÇÝ OLARAK ÝSTÝHDAM EDÝLECEK ÖZÜRLÜ VE ESKÝ HÜKÜMLÜLERE UYGULANACAK
SINAV YÖNETMELÝÐÝ
9 -BÖLÜM: KARAYOLU TAÞIMA YÖNETMELÝÐÝ
10 -BÖLÜM: KARAYOLLARI TRAFÝK
YÖNETMELÝÐÝ
11-BÖLÜM: KORUMALI ÝÞYERLERÝ
HAKKINDA YÖNETMELÝK
12-BÖLÜM: MÝLLÝ EÐÝTÝM BAKANLIÐINA
BAÐLI OKUL VE KURUMLARIN YÖNETÝCÝ VE ÖÐRETMENLERÝNÝN NORM
KADROLARINA ÝLÝÞKÝN YÖNETMELÝK
13-BÖLÜM: MÝLLÝ EÐÝTÝM BAKANLIÐI
ÖZEL, ÖZEL EÐÝTÝM KURSLARI YÖNETMELÝÐÝ
14-BÖLÜM: MÝLLÝ PÝYANGO ÝDARESÝ
GENEL MÜDÜRLÜÐÜ SAYISAL OYUNLAR YÖNETMELÝÐÝ
15-BÖLÜM: ORTEZ-PROTEZLERÝ ISMARLAMA
OLARAK ÜRETEN VE/VEYA UYGULAYAN MERKEZLER ÝLE ÝÞÝTME CÝHAZI
SATIÞ VE UYGULAMASI YAPAN MERKEZLER HAKKINDA YÖNETMELÝK
16-BÖLÜM: OTOPARK YÖNETMELÝÐÝ
17-BÖLÜM: ÖZEL EÐÝTÝM HÝZMETLERÝ
YÖNETMELÝÐÝ
18-BÖLÜM: ÖZÜRLÜ BÝREYLERE UYGULANACAK
DESTEK EÐÝTÝM PROGRAMLARI VE EÐÝTÝM GÝDERLERÝNÝN KARÞILANMASINA
DAÝR YÖNETMELÝK
19-BÖLÜM: ÖZÜRLÜ VE ESKÝ HÜKÜMLÜ
ÇALIÞTIRMAYAN ÝÞVERENLERDEN CEZA OLARAK KESÝLEN PARALARI KULLANMAYA
YETKÝLÝ KOMÝSYONUN KURULUÞU ÝLE ÇALIÞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA
YÖNETMELÝK
20-BÖLÜM: ÖZÜRLÜLER ÝDARESÝ
BAÞKANLIÐI ÖZÜRLÜ-LER ÞURASI YÖNETMELÝÐÝ
21-BÖLÜM: ÖZÜRLÜLER VERÝ TABANI
OLUÞTURULMASINA VE ÖZÜRLÜLERE KÝMLÝK KARTI VERÝLMESÝNE DAÝR
YÖNETMELÝK
22-BÖLÜM: ÖZÜRLÜLERÝN DEVLET
MEMURLUÐUNA ALINMA ÞARTLARI ÝLE YAPILACAK YARIÞMA SINAVLARI
HAKKINDA YÖNETMELÝK
23-BÖLÜM: ÖZÜRLÜLÜK ÖLÇÜTÜ,
SINIFLANDIRMASI VE ÖZÜRLÜLERE VERÝLECEK SAÐLIK KURULU RAPORLARI
HAKKINDA YÖNETMELÝK
24-BÖLÜM: SAKATLIK ÝNDÝRÝMÝNDEN
YARARLANACAK HÝZMET ERBABINN SAKATLIK DERECELERÝNÝN TESPÝT
ÞEKLÝ ÝLE UYGULANMASI HAKKINDA YÖNETMELÝK
25-BÖLÜM: SOSYAL HÝZMETLER VE
ÇOCUK ESÝRGEME KURUMU GENEL MÜDÜRLÜÐÜ ÖZÜRLÜLERÝN TESPÝTÝ,
ÝNCELENMESÝ, BAKIM VE REHABÝLÝTASYONUNA DAÝR YÖNETMELÝK
26-BÖLÜM: SUBAY VE ASTSUBAY
ATAMA YÖNETMELÝÐÝ
27-BÖLÜM: SÜRÜCÜ ADAYLARI VE
SÜRÜCÜLERDE ARANACAK SAÐLIK ÞARTLARI ÝLE MUAYENELERÝNE DAÝR
YÖNETMELÝK
28-BÖLÜM: TERÖR EYLEMLERÝ NEDENÝYLE
ÞEHÝT VE MALUL OLANLARIN YAKINLARININ VE ÇALIÞABÝLECEK DURUMDAKÝ
MALULLERÝN KAMU KURUM VE KURULUÞLARINDA ÝSTÝHDAMI HAKKINDA
YÖNETMELÝK
29-BÖLÜM:TÜRK ÝÞARET DÝLÝ SÝSTEMÝNÝN
OLUÞTURULMASI VE UYGULANMASINA YÖNELÝK USUL VE ESASLARIN BELÝRLENMESÝNE
ÝLÝÞKÝN YÖNETMELÝK
30-BÖLÜM: VAKIFLAR YÖNETMELÝÐÝ
31-BÖLÜM: YAPILARDA ÖZÜRLÜLERÝN
KULLANIMINA YÖNELÝK PROJE TADÝLÝ KOMÝSYONLARI TEÞKÝLÝ, ÇALIÞMA
USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELÝK
32-BÖLÜM:YURTÝÇÝNDE ÝÞE YERLEÞTÝRME
HÝZMETLERÝ HAKKINDA YÖNETMELÝK
33-BÖLÜM: YÜKSEK ÖÐRETÝM KURUMLARI
ÖZÜRLÜLER DANIÞMA VE KOORDÝNASYON YÖNETMELÝÐÝ
34-BÖLÜM: ÖZÜRLÜLÜK ÖLÇÜTÜ ,SINIFLANDIRILMASI
VE ÖZÜRLÜLERE VERÝLECEK SAÐLIK KURULU Raporlarý Hakkýnda Yönetmelik
(Aile ve Sosyal politikalar Bakanlýðýndan
)
35 BÖLÜM : MÝLLÎ EÐÝTÝM BAKANLIÐI
OKUL-AÝLE BÝRLÝÐÝ YÖNETMELÝÐÝ
KISIM 7 : ÖZEL EÐÝTÝMDEKÝ AKSAKLIKLAR MÜTALA
1-BÖLÜM : Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliði; YERLEÞTÝRME
2-BÖLÜM : MÜTALA
KISIM 8 : ÖZEL EÐÝTÝMÝNÝN DAHA VERÝMLÝ OLABÝLMESÝ ÝÇÝN YAPILACAK GÝRÝÞÝMLER
KISIM 9 : Özür Türleri (Bu bölüm alýntýdýr. Emeði geçen hocalarýmýza teþekkür ederiz.)
Evladýmýn hukukunu aramak için vermiþ
olduðum mücadeleden çok yoruldum.
Lakin evladýmdýr babasýyým hukukunu
arayacaðým yorulmadým.
Esas yorgunluðum Ýlgililerin yapmýþ
olduðu yanlýþlýklardan utanmamdýr.
BEYTÜL MALDA HAK ARAMA
TESPÝTÝ TAHLÝL TESPÝTÝ TEDBÝR
ÖZEL EÐÝTÝM |
Bu bilgiler 2006 senesinden günümüze kadar etmiþ olduðum
hak arama mücadelesinde mütevazi bir þekilde tekerrürlü 9000
adetin üzerinde fotokopi, fotokopi ve yazýþmalarýn bir metreyi
aþtýðý Adli, Ýdari ve mahkeme karalarý dahil 40 adet yazýþmadan
ibarettir. 24 dava sonunda evladýmý kurtardým. Ondan sonraki
16 dava da Adli Ýdari, dilekçelerden ibaret olup bilgi niteliðindedir.
Yazmýþ olduðum her izahat Belgelerle
tescillidir. (Þahsýmýn ve ailemin çocuðumun çekmiþ
olduðu sýkýntýlarý baþka aile ve çocuklarý da bu sýkýntýyý
yaþamamalarý için konunun sahaya indirilerek izahatý tarafýmca
uygun bulunmuþtur.)
1.KISIM 
1.BÖLÜM:
Eðitim Öðretimin sahada Özel Eðitim ve Öðretime üstü örtülü
karþý çýkmasýný ispatlayan belgeler.
Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliðimizde kayda deðer her hangi
bir sýkýntý olmadýðý gibi zaman içinde de aþama da kaydetmektedir.
Lakin üzülerek ifade ediyorum; Esas sýkýntý Eðitim Öðretimin
sahada Özel Eðitim ve Öðretime üstü örtülü karþý çýkmasýndan
ibarettir. Ýþin açýkçasý ( Hatýrý sayýlýrda bir gurup öðretmen
bu evlatlarýmýzla uðraþmak istemiyor ve Türkiye genelindedir
iþte sýkýntý burada' dýr; açýk ve net." Ýlköðretimden baþlamak
kaydýyla" Bu konumda çocuðu olan ebeveynler çocuklarýnýn eðitimine
baþladýðý tarihten itibaren eðitimlerini çok sýký takip etsinler.)
ÝSPATLAYAN BELGELER : ÞÖYLEKÝ .
1 ) Ýlgili Rehber Öðretmeni zaten Öðrencinin psikiyatrik
raporunda " Mental Retardasyon %50 tanýsý konulmasýna raðmen
" Zihinsel öðrenme yetersizliði engellinin orta öðretimde
kaynaþtýrma olarak yer verilmesinin yönetmelikte karþýlýðý
yoktur. Kendi imzasý ve belge vermek suretiyle Tarih 19 /
09 / 2007-
2 ) Bir yýl boyunca biz kurumsal müfredatýmýza ve yapýmýza
uygun olmayan zihinsel yetersizliði olan bir öðrenciye BEP
planý yapmak, BEP birimi oluþturmak gibi gerçeðe uygun düþmeyen
yapýlanmalar ile uðraþtýk durduk. Müfredat olarak Akademik
yeterliliklerin aðýr bastýðý bir müfredatý izlemek durumunda
ve hayata öyle bir birey yetiþtirmek durumunda iken bu müfredatý
%50 Mental Retardasyon Öðretilebilir düzeyde zihinsel yetersizliði
olan bir öðrenciye kaynaþtýrma uygulamasý yapmamýz istendi.
Evet, orta öðretimde kaynaþtýrma eðitimi vardýr ancak bu zihinsel
özürlü için deðil bedensel yeterlilikler içindir. Kendi imzasý
ve belge vermek suretiyle. Tarih: 15 / 09 / 2008
Bu mevzuata aykýrý iki belgeyi ve bütün belgeleri ilk önce
Ýlgili Okul müdürlüðü ve ilgili birimler mevzuatý bildikleri
halde sustular, seyrettiler ve konuyu ilköðretim müfettiþlik
kanalýyla ve Ýl Milli Eðitim Müdürlüðü ( Eðitim Öðretim, Sýnavlar
ve Öðrenci iþleri bölümü ) ile desteklediler.
SORUÞTURMAYI YÜRÜTEN Görevi iþi mesleði: Ýlköðretim Müfettiþi
" Þimdiki adýyla Eðitim Müfettiþi" ( Konumu adaleti temsil
)
3 ) Mevzuata aykýrý iki belgeyi ilgili okulun BEP uygulamayarak
yanlýþ tutumunu ve ilgili okulun amiri sýfatýnda olan ilgilileri
konu hakkýndaki kayýtsýzlýðýný destekleyen ilgili Ýlk Öðretim
Müfettiþinin resmi ifadeleri.
SORUÞTURMAYI YAPAN ÝLGÝLÝ MÜFETTÝÞÝN
ÝFADESÝ |
Anadolu Ticaret Meslek Lisesinde kendi müfredatý çerçevesinde
ve orta öðretim kurumlarý sýnýf geçme sýnav yönetmeliðine
uygun uygulamalar yapýlmasý gerektiðinden hareket etmiþler.
Çünkü ortaöðretim üniversiteler öðretime hazýrlýk basamaðý
olmasýndan hareketle, bu düzeyde (MENTAL RETARDASYON % 50
Orta düzey zihinsel gerilik anlamýnda)" özel eðitim uygulamasýnýn
söz konusu olmayacaðý ve Ö.E.H.Y, nin 31. maddesinde sözü
edilen kaynaþtýrma eðitiminden kastýn zihinsel engeli bir
birey için olmayýp diðer özürlü alanlar için geçerli olduðu,"
akademik eðitimin akranlarý ile özel araçlar yardýmý ile sürdürebilecek
düzeyde bireyler anlaþýlmasý gerekmektedir. ) Belgelendirmek
suretiyle kendi imzasý ile beyaný
Ýlgili Ýlköðretim Müfettiþi'nin ayný içeriliði teþkil eden
Ö.E.H.Yönetmeliðine MUHALÝF bir baþka ifadesi: Eðitebilir
Eðitim Müfredatý öz bakým beceriliri yaný sýra ( Okul öncesi
eðitim derslerinden ) ve ilköðretim birinci kademe becerilirini
içeren ( Ýkinci kademe sýnýflara yönelik ) Akademik becerileri
/ kazanýmlarý dahi içermeyen bir programdýr.
DOLAYISI ÝLE SUÇLANAN KURUMLARI MÜFREDATINDA OLMAYAN, HÝÇ
BÝR BRANÞ ÖÐRETMENÝNÝN PEDAGOJÝK FORMASYONU DÂHÝLÝNDE OLMAYAN
KAYNAÞTIRMA ÖZEL EÐÝTÝMÝ UYGULAYABÝLMELERÝNÝN ASLA MÜMKÜN
OLMAYACAÐI EÐÝTÝM BÝLÝMÝNÝN BÝR GERÇEÐÝDÝR. Kendi imzasý ile
beyaný.
TC
MÝLLÝ EÐÝTÝM BAKANLIÐI
Özel Eðitim Rehberlik ve Danýþma Hizmetleri Genel
Müdürlüðü
|
24 / 03 / 2008 |
Sayi : B.08.0.ÖRG.0.20.03.01.326
/ 1192 |
Konu : Recep Kamil YELYUTAN ‘in
dilekçesi |
IZMIR VALLILIGI
(Il Milli Egitim Müdürlügü ) |
Ilgi : Recep Kamil YELYUTAN
adli vatandasin 18.03.2008 tarihli dilekçesi |
Ýliniz
Ödemiþ Ticaret Meslek Lisesi 9 - D sýnýfýnda eðitim
gören 529 numaralý Emre ali YELYUTAN' ýn velisi
Recep Kamil YELYUTAN' ýn oðlunun eðitimiyle ilgili
olarak Bakanlýk Makamýna gönderdiði ilgi' de kayýtlý
dilekçesi Genel Müdürlüðümüzce deðerlendirilmiþtir. |
Söz
konusu dilekçe ilgisi nedeniyle ekte gönderilmektedir.
Dilekçede belirtilen konunun Valiliginizce
degerlendirilerek yapilacak is ve islemlerin ögrenci
velisi ile Bakanligimiza bilgilendirilmesi hususunda
bilgilerinizi ve geregini rica ederim. |
Kenen KONUK
Bakan. A
Daire Baskani
|
EKLER :
1 – Dilekçe ( 1 sayfa ) |
|
TC
IZMIR VALILIGI
Ily Milli Egitim Müdürlügü
|
09 / 04 / 2008 |
Sayi : B.08.4.MEM.4.35.00.14 –
510 / 23615 – 26 739 |
|
ÖDEMIS KAYMAKAMLIGINA
( Ilçe Milli Egitim Müdürlügü
) |
Ilgi : MEB. Özel
Egitim Rehberlik. ve Danisma. Hizmetleri Genel.Müdürlügünün
24 / 03 / 2008 tarih ve 1192 sayili yazisi . |
Ilgi yazi ekinde
alinan Ilçeniz Ticaret Meslek Lisesi ögrencisi
Emre Ali YELYUTAN ‘ in velisi Recep Kamil
YELYUTAN’ a ait dilekçe örnegi
incelenmistir. |
Konu
ile ilgilenerek ne tür islem yapildiginin ögrenci
ile veliye kurallarin mevzuatin anlatmasini ve mevcut
çerçevesinde hareket edilerek gerek
okul yönetiminin gerekse okul rehberlik servisinin
bilgilendirerek söz konusu ögrencinin
raporuna göre hareketle BEP ‘ inin hazirlanmasi
ve gerekli tedbirler alinarak egitim – ögretimin
aksamamasi için gereginin yapilarak sonucunun
Müdürlügümüz Özel
Egitim Rehberlik ve Danisma Bölümüne
bildirilmesini rica ederim. |
M. Halis KÖSE
Vali. A
Müdür Yardimcisi
|
EK : Dilekçe örng |
|
4)
TC
ÖDEMIS KAYMAKAMLIGI
Ilçe Milli Egitim Müdürlügü
|
17 / 06 / 2008 |
Sayi :B.08.4.MEM.4.35.05- 510 –
2537 |
Konu :Mütalaa |
IL MILLI EGITIM MÜDÜRLÜGÜ
( Egitim Ögretim, Sinavlar ve Ögrenci
Isleri Bölümü )
IZMIR |
Ilgi : a) Anadolu Ticaret
ve Ticaret Meslek Lisesi Müdürlügünün
16 / 06 / 2008 tarih ve 536 sayili yazisi.
b) Orta Öðretim Kurumlarý Sýnýf geçme ve Sýnav Yönetmeliði
c) Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliði |
2007 / 2008 Egitim
ve Ögretim Yilinda 9 sinifta % 50 zihinsel
Engelli bir ögrencimiz akranlariyla kaynastirma
egitimine tabi olup 6 dersten basarisiz olarak ortalama
yükseltme sinavlarina girecegi , |
Ortalama Yükseltme
sinavlarinda bu Ögrencimize farkli bir sinav
uygulama yapilip yapilmayacagi veya nasil bir uygulamaya
tabi tutulacagi hususunda tereddüde düsüldügü
ilgi yazi ile bildirilmektedir. Konunun
acili yetti nedeniyle makamýnýzdan görüþ alýnmasýna
ihtiyaç duyulmuþtur. Bilgilerinize ve gereðini
arz ederim. |
Cevdet ÜNLÜ
Ilçe Milli Egitim Müdürü
|
|
|
Ýstenilen görüþün cevaplarý :
5 )
IZMIR VALLILIGI
Il Milli Egitim Müdürlügü
|
26-06/2008 |
Sayi : B.08.4.MEM.4.35.00.14 –
510 / 45548 |
Konu : Mütalaa |
ÖDEMIS KAYMAKAMLIGINA
( Ilçe Milli Egitim Müdürlügü
)
|
Ilgi : a) 17/06 2008 tarih ve 2538
sayili yaziniz
b) Milli egitim Bakanligi Özel Egitim Rehberlik
ve Danisma Hizmetleri Genel Müdürlügü
Özel Egitim Yönetmeligi. |
Ilgi (a) yaziniz
incelenmistir. |
Okullarinizda kaynastirma
egitimi alan ögrencilerimizin degerlendirilmesi
Ilgi (b) 24 Maddesine göre yapilacaktir.
Bilgilerinizi geregini rica
ederim. |
M Halis KÖSE
Vali. a
Müdür Yardimcisi
|
EK : Dilekçe örng |
|
Doðru olan görüþ ( Ýl Rehberlik bölümünden
)
6)
TC
IZMIR VALLILIGI
Il Milli Egitim Müdürlügü
|
26 / 06 / 2008 |
Sayi B.08.4.MEM.4.35.00.05.510 /46327 |
Konu : Ortalama Yükseltme sinavlari |
TC
IZMIR VALLILIGI
Il Milli Egitim Müdürlügü
ÖDEMIS ILÇE MILI EGITIM MÜDÜRLÜGÜNE
IZMIR
|
Ilgi : a) MEB Ortaögretim Kurumlari
Sinif geçme ve Sinav Yönetmeligi
b) MEB Özel egitim Hizmetleri Yönetmeligi
c) 17/06/2008 tarihli ve B.08.4.MEM.4.35.05.510/2537
sayili yazisi |
Mevzuati Inceleme
Degerlendirme ve Uygulamada Birligi Saglama Komisyonu
23/06/2008 tarihinde saat 14: 00 ‘ de toplanarak
8 numarali karari ile ilgi (c) yazisini görüsmüs
ve asagidaki karar verilmistir. |
1) 2007-2008 egitim
ögretim yilinda 9 sinifa % 50 zihinsel engelli
olarak kaydedilen ögrencinin hangi dayanaga
göre kayit edildigi anlasilmamistir.
2) Ýlgi (a) Yönetmelikte öðrencimizi kapsayan her
hangi bir kayýta rastlanmamýþtýr.
3) Ýlgi (b) Yönetmeliðe ilgi tutulmasý konusunda
tereddüde düþülmüþtür ve ilgi (a) yönetmeliðinde
zihinsel engelli öðrenciler ile ilgili bir açýklama
bulunmamaktadýr.Bilgilerinize gereðini rica ederim.
Bilgilerinizi geregini rica
ederim. |
Mustafa ÇAKAL
Müdür a.
Müdür yardimcisi
|
|
|
Yanlýþ olan görüþ : Ýl Eðitim Öðretim,
Sýnavlar ve Öðrenci iþleri bölümü
ÝRDELEME : Ýstenilen % 50 zihinsel engelli öðrenciye sýnavlarda
nasýl bir yol izleneceði.
Verilen cevap :
a) 2007-2008 eðitim öðretim yýlýnda 9 sýnýfa % 50 zihinsel
engelli olarak kaydedilen öðrencinin hangi dayanaða göre kayýt
edildiði anlaþýlmamýþtýr.( Rehberlik Araþtýrma Merkezini suçluyor
)
b) Ýlgi (b) Yönetmeliðe ilgi tutulmasý konusunda tereddüde
düþülmüþtür ve ilgi (a) yönetmeliðinde zihinsel engelli öðrenciler
ile ilgili bir açýklama bulunmamaktadýr. ( Öðrenciyi
yok sayýyor )
Ö.E.H. Yönetmeliði : Madde - 31 : Orta öðretimde özel eðitim
hizmetleri Özel eðitim ihtiyacý olan bireyler orta öðrenimlerini
öncelikle kaynaþtýrma uygulamalarý yoluyla akranlarý ile bir
arada genel ve mesleki orta öðretim kurumlarýnda sürdürebilecekleri
gibi; özel eðitime ihtiyacý olan bireyler için açýlan orta
öðretim kurumlarýnda da sürdürebilirler.
Bu ifadeler ilgililerin belge vermek sureti ile Bakan emrine
Muhalif belgelerdir. ( Gerekçe Ö.E.H.Yönetmeliði altýnda Milli
Eðitim Bakanýmýzýn imzasý vardýr.)
AYRÝYETEN : Türkiye genelinde bütün
okullara bu emirler gönderilmiþtir.
TC
MILLI EGITIM BAKANLIGI
Özel Egitim Rehberlik ve Danisma Hizmetleri
Genel Müdürlügü
|
27/05/2006 |
Sayi : B.08.0.ÖRG.0.20.02.02
/ |
Konu : Egitsel Degerlendirme ve tanilama
Hizmetleri |
IZMIR VALILIGINE
( Il Milli Egitim Müdürlügü
)
|
Ilgi: a) 01/05/ 2005 tarihli ve 5378
sayili Özürlüler ve Bazi Kanun ve
Kanun Hükmünde Kararnamelerde Degisiklik
Yapilmasi Hakkinda Kanun.
b) 31/05/2006 tarihli ve 26184 sayili Resmi gazete’de
yayinlanan Özel Egitim Hizmetleri Yönetmeligi,
c) 31/05/2006 tarihli ve B.08.ÖRG.0.20.03.00/14/70
sayili yazi
d) 27/10/2005 tarihli B.08.0.ÖRG.0.20.02.01./45/64
sayýlý yazý |
Ýlgi ( a ) Kanunun gereði özel eðitime ihtiyacý
olan bireylerin eðitsel deðerlendirilmeleri rehberlik
ve araþtýrma merkezinde kurulacak özel eðitim
deðerlendirme kurullarýnca yapýlacak olup iþleyiþe
iliþkin usul ve esaslar ilgi ( b ) Yönetmelikte
belirlenmiþ, ilgi ( c ) yazýsý ile bildirilmiþtir.
Özel eðitime ihtiyacý olan bireylerin gerek resmi
özel eðitim kurumlarýmýzda gerek özel, özel eðitim
kurumlarýnda eðitim almalarý ile ilgili tespit,
týbbi tanýlama , eðitsel deðerlendirme ve yerleþtirme
aþamalarýnda sorun yaþamamalarý,bu süreçte hem
bireylerin hem de ailelerinin maðdur olmamalarý
için alýnmasý gereken önlemler ilgi ( d ) yazýmýzla
duyurularak uygulamanýn baþlayacaðý 01/06/2006
tarihine kadar hazýrlýklarýnýn tamamlanmasý istenmiþtir.
Buna raðmen,Bakanlýðýmýza resmi yazý ya da e-
posta yoluyla yapýlan baþvurulardan ; bazý illerde
gerekli hazýrlýklarýn tamamlanmadýðý,artan hizmet
talebinin karþýlanabilmesi için rehberlik ve araþtýrma
merkezlerinin eðitsel deðerlendirme ve tanýlama
ile eðitim planlarýný yapacak personel ihtiyacýnýn
karþýlanmadýðý anlaþýlmaktadýr.
Rehberlik ve araþtýrma merkezlerinin görev bölgeleri
içindeki sorumluluklarý yanýnda özel eðitime ihtiyacý
olan bireylerin ; özel,özel eðitim kurumlarýndan
alacaklarý özel eðitim desteðine iliþkin eðitsel
deðerlendirme ve tanýlamalarýn da yapacak olmalarý
ve bu raporlarýn süresinin bitim tarihinden itibaren
her yýl yenilenmesi zorunluluðu , konuyla ilgili
mahalli hazýrlýklarýn kýsa sürede tamamlanmasý
gerekmektedir. Bu bireylerin ; özel,özel eðitim
kurumlarýndan alacaklarý özel eðitim desteðine
iliþkin ödemeler, ilgi ( a ) Kanun ve ilgi ( b
) Yönetmelik esaslarý doðrultusunda Maliye Bakanlýðýnca
belirlenen esaslara göre yapýlacaktýr.
Ýl / Ýlçe milli eðitim müdürlükleri özel eðitim
hizmetlerinin gerçekleþtirilmesinden birinci derece
sorumludur. Özel eðitime ihtiyacý olan bireylerin
ilgi ( a ) Kanun ve ilgi ( b ) Yönetmelik esaslarý
doðrultusunda alacaklarý özel eðitim hizmetleri
ile ilgili olarak ;
1) Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliði' nin 14
maddesi uyarýnca ilçelerde de özel eðitim hizmetleri
kurulunun ve 19 maddesi uyarýnca rehberlik araþtýrma
merkezinde özel eðitim deðerlendirme kurullarýnýn
oluþturularak 30 Haziran 2006 tarihine kadar iþlevsel
hale getirilmesi
2) Ýl ve ilçe milli eðitim müdürlüklerince ilgi
( a ) da kayýtlý Kanun ve ilgi ( b ) de kayýtlý
Yönetmelik 01.06.2006 tarihinden itibaren öðrenci
tanýlama hizmetlerinin rehberlik ve araþtýrma
merkezlerinde oluþabilecek muhtemel geçiþi talep
artýþlarýný karþýlamak üzere Temmuz Eylül 2006
döneminde rehber öðretmen ve özel eðitim öðretmeni
görevlendirilmesi,
3) Görevlendirme yapýldýðý taktirde öðretmenlerin
isim ve görev yerlerinin Genel müdürlüðümüz ile
Personel Genel Müdürlüðüne ayrý, ayrý bildirilmesi,
4) Eðitsel deðerlendirme ve tanýlamada kullanýlacak
testlerin uygulamasýnda psikolojik temel eðitiminin
alýnmasý gerektiðinde bu amaçla yapýlacak görevlendirilmelerde
üniversitelerin PDR,EPH veya psikolojik bölümünden
mezun ve varsa test uygulama sertifikasý bulunan
rehber öðretmenlerin görevlendirilmesi.
5) Eðitsel deðerlendirme ve tanýlama hizmetlerinin
saðlýklý bir þekilde yürütülmesi için rehberlik
araþtýrma merkezlerinin çalýþma ortamlarýnýn hizmet
talebi karþýlayamamasý durumunda yeni çalýþma
ortamlarýnýn düzenlenmesi,
6) Rehberlik ve araþtýrma merkezlerinde 0-3 yaþ
erken çocukluk dönemindeki özel eðitime ihtiyacý
olan bireylerin eðitsel deðerlendirme ve tanýlamasýna
yönelik alt yapýnýn oluþturulmasý,
7) Eðitsel deðerlendirme ve tanýlamada ; bir
test uygulayýcýsýnýn günde dört bireyi inceleyip
deðerlendirebileceði þeklinde planlandýrýlmasý,
bireylere verilecek randevu süresinin 30 günü
geçmemesi ve Yönetmeliðin 22. Maddesi gereðince
iþlemlerin sonuçlandýrýlmasý,
8) Özel Eðitim Deðerlendirme kurulu raporunda
, bireyin TC kimlik numarasýnýn iþlenmiþ olmasýna
dikkat edilmesi ve velinin eðitsel deðerlendirme
ve tanýlama için yaptýðý baþ vuruda baþka bir
rehberlik ve araþtýrma merkezlerinden bu hizmeti
almadýðýna iliþkin yazýlý beyanýn alýnmasý,
9) Eðitsel deðerlendirme ve tanýlamada ; özel
ve resmi okullara devam eden bireylerin baþvurusunun
okulun baðlý bulunduðu il / ilçe rehberlik ve
araþtýrma merkezlerine ; herhangi bir okula devam
etmeyen bireylerin baþvurularýnýn ise bireyin
ikamet ettiði bölgeden sorumlu rehberlik ve araþtýrma
merkezine yapýlmasý,
10) Özel eðitim hizmetleri kurulunca yerleþtirme
kararý alýnan bireylerin eðitsel deðerlendirme
ve tanýlama dosyalarýnýn okulun baðlý bulunduðu
Ýl / ilçe rehberlik ve araþtýrma merkezlerine
gönderilmesi,
11) Özel Eðitim Deðerlendirme Kurulunca yerleþtirme
kararý alan bireylerin uzman hekimden almýþ olduðu
týbbi tanýsýný gösteren raporundaki bilgileri
eðitsel deðerlendirme ve tanýlama için yeterli
olmamasý halinde gerektiðinde saðlýk kurulu raporu
istemesi,
12) Resmi ve özel okullara devam eden özel eðitime
ihtiyacý olduðu belirlenen öðrencilerin eðitsel
deðerlendirme ve tanýmlarýnýn okul kademeleri
arasý geçiþlerde ( okul öncesi eðitim ,ilk öðretim
, orta öðretim ) yenilenmesi,
13) Ýlgi ( b ) de kayýtlý Yönetmeliðin yürürlüðe
konulmasýndan önce ; özel, özel eðitim kurumlarýndan
özel eðitim ve rehabilitasyon desteði için alýnan
saðlýk kurulu raporlarýnýn süresi doluncaya kadar
geçerli olduðuna dikkat edilmesi,
14) Eðitsel deðerlendirme ve tanýlama amacýyla
kullanýlacak formlar, Özel Eðitim Rehberlik ve
Danýþma Hizmetleri Müdürlüðü' nün web ana sayfasý
( orgm.meb.gov.tr ) üzerinde "Özel Eðitim ve Rehberlik
Standartlar" baþlýðý altýnda verilen formlarýn
kullanýlarak birlikteliðin saðlanmasý,
15) Eðitsel deðerlendirme ve tanýlamada kullanýlmakta
olan ölçme araçlarýndan Genel Müdürlüðün internet
sayfasý incelenerek daðýtým yapýlýn ölçme araçlarýnýn
RAM' da yeterli olmamasý durumunda, RAM'IN yýl
boyunca inceleneceði vaka sayýsý , ilgili ölçme
aracýnýn uygulama yeterliliðine sahip personel
sayýsý ve test odasý sayýsý göz önünde bulundurarak
Bakanlýktan istenmesi.
16) Ýlgi ( b ) Yönetmeliðinde zihinsel yetersizliði
olan bireyin tanýmýnda; " zihinsel iþlevler bakýmýndan
ortalamanýn iki standart sapma altýnda farklýlýk
gösteren " ifadesi yer almaktadýr. Zihinsel becerilerin
iliþkin normal daðýtýmýn ortalamasýnýn 100, standart
sapmasýnýn da 15 olmasý nedeni ile ortalamanýn
iki standart sapma altý 70 zeka bölümüne karþýlýk
gelmektedir. Bu nedenle zihinsel yetersizliðe
sahip birey tanýmýnda yer alan " zihinsel iþlevler
bakýmýndan ortalamanýn iki standart sapma altýnda
farklýlýk gösteren " ifadesi ile zeka bölümünün
70' in altýnda olduðunun kabul edilmesi,
17) Ýlgi ( a ) Kanun'un beþinci maddesinde ;
özürlülerle ilgili derecelendirmeler ,sýnýflandýrýlmalar,
tanýmlar, uluslararasý özgürlük +sýnýflandýrýlmasý
temel alýnarak hazýrlanan özgürlük ölçütüne göre
yapýlýr. " ifadesi yer almaktadýr, Ýþlevsellik,Fonksiyon
Kaybý ve Saðlýðýn Uluslararasý sýnýflandýrýlmasý
( ICF )' na göre ;
hafif düzeyde zihinsel yetersizliði olan bireylerin
50 - 69
orta düzeyde zihinsel yetersizliði olan bireylerin
35 - 49
aðýr düzeyde zihinsel yetersizliði olan bireylerin
20 - 34
çok aðýr düzeyde zihinsel yetersizliði olan bireylerin
0 - 19 zeka bölümüne sahip olmasý gerekmektedir.
Bu özür türlerinden hafif düzeyde zihinsel yetersizliði
olanlarýn en az kýsaltýcý ortam ilkesinden hareketle
öncelikle kaynaþtýrma eðitimine, özel eðitim sýnýfýna,
orta düzeyde zihinsel engelliler için açýlan ilk
öðretim okuluna ve iþ eðitim okuluna ; orta ve
aðýr düzeyde zihinsel yetersizliði olan bireylerin
ise eðitim uygulama okulu ve iþ eðitim merkezine
yönlendirilmeleri uygun olacaktýr. Bununla birlikte
ölçme iþlemi mutlak olmayýp hata payý içermesi
nedeni ile uygulanan ölçme aracýnýn ölçmenin standart
hata deðerinin yanýnda bireyin iletiþim, kendine
bakým ev yaþamý toplumsal beceriler, toplumsal
olanaklardan yararlanma ,kendi kendini yönetip
yönlendirme, okulla ilgili iþlevsel beceriler,
boþ zamanlarýný deðerlendirme özelliklerinden
en az ikisinde yetersizlik bozukluk göstermesi
dikkate alýnarak yönlendirme yapýlmasý.
18) Eðitsel deðerlendirme ve tanýlama hizmetleri
sonunda bireylerin doðrudan bazý özel,özel eðitim
kurumlarýna yönlendirilmemesi ,yapýlan deðerlendirilmeler
sonucunda bireylere veya ailelerine,alacaklarý
özel eðitimle ilgili olarak bilgi vermesi, kurum
tercihlerini kendilerinin yapabilmesi için bölgede
hizmet veren özel,özel eðitim kurumlarýnýn il
/ ilçe milli eðitim müdürlüklerince hazýrlanmýþ
bir listesinin kuruma asýlmasý ya da velilere
verilmesi,
19) Eðitsel deðerlendirme ve tanýlamada hizmetlerinde,
özel eðitim desteði almak için yapýlan baþvurular
sonuçlanýncaya kadar diðer baþvurularýn daha geniþ
bir zamana daðýlmasý , okullardan gönderilen öðrencilerin
mutlaka gönderme öncesi deðerlendirme raporu ile
özel,özel eðitim kurumlarýndan gönderilen bireylerin
de mutlaka durumlarý ile ilgili düzenlenen geliþim
raporlarý ile incelenmeye alýnmasý gerekmektedir.
Bilgilerinizi ve gereðini önemle rica ederim. |
Mehmet TEMEL
Bakan a.
Müstesar V. |
|
|
YUKARIDAKÝ EMÝRLER : 27 / 06 / 2006
senesinde bütün okullarýmýza tebliði edilmiþtir.
TC
IZMIR VALLILIGI
Il Milli Egitim Müdürlügü
|
|
Sayi : B.08.4.MEM.4.35.00.14 –
510 / 71826 |
Konu : Okular da Yapilacak Çalismalar. |
ÖDEMIS KAYMAKAMLIGINA
(Ilçe Milli Egitim Müdürlügü
)
|
Ilgi : Valilik Makaminin 21/05/2009
tarih ve 35440 sayili Oluru. |
Cumhurbaskanligimizin,Basbakanligimiz
ve Basbakanlik Özürlüler Idaresi
Baskanligi ile Bakanligimiz, Özel Egitim Rehberlik
ve Danisma Hizmetleri Genel Müdürlügümüzün
çalismalariyla,toplumun engellilere bakis
açisinin degistirilmesi, engelli çocuga
sahip ailelerin bilinçlendirilmesi,kaygilarinin
giderilmesi,yönetici, ögretmen, ögrenci
ve diger velilerin egitimi ve engellerinde temel
haklarinda esit olarak yararlanabilmelerini saglamak
amaciyla yapilan çalismalar çerçevesinde
; ilgi (a) Olur ile Ilimizde uygulamaya baslanan
“ okulumuzda çiçekler Açti”
adli proje kapsaminda tüm okullarda; |
1 – BEP (
Bireysellestirilmis Egitim Plani ) Gelistirme Biriminin
kurulmasi her kaynastirma ögrencisi için
BEP hazirlanmasi.
2 – Ihtiyaç olmasi durumunda destek
egitim odasi ve özel egitim sinifinin açilmasi
3 – Engelliler dayanisma kulübünün
kurulmasi.
4 - Fiziksel ortamlarin düzenlenmesi ( Engelli
Rampasi, Engelli Tuvaleti, Engelli Asansörü
Çalismalarina bir
an önce baslanmasi hususunda geregini bilgilerinize
rica ederim. |
M hali KÖSE
Vali. a
Müdür yardimcisi |
DAGITIM:
30 Ilçe Kaymakamliklarina |
|
Tebliði tarihi : ÞUBAT 2000 - Sayý 2509
TALIM VE TERBIYE
KURULU BASKANLIGI
|
Karar Tarihi : 21 / 04 / 1999 |
Karar Sayisi : 13 |
Konu : Milli Egitim Bakanligi Özel
Egitim Hizmetleri Yönetmeligi. |
|
|
Özel Egitim
Rehberlik ve Danisma Hizmetleri Genel Müdürlügünün
25 / 06 / 1998 tarih ve B.08.0.ÖRG.0.20.03.04-1711
sayili teklif yazisi üzerine Kurumumuzda görüsülerek
uygun bulunan Milli Egitim Bakanligi Özel Egitim
Hizmetleri Yönetmeligi’ nin ekli örnegine
göre kabulü kararlastirildi. |
|
Metin BOSTANCIOGLU
Milli Egitim Bakani
|
DAGITIM:
30 Ilçe Kaymakamliklarina |
|
Orta Öðretim :
Madde 28 - Özel Eðitim gerektiren bireylerin orta öðretimlerini
özel eðitim okullarýnda veya diðer genel mesleki ve teknik
orta öðretim okullarýnda kaynaþtýrma yoluyla sürdürmeleri
esastýr.
Ýlköðretim okullarýný bitiren ; özel eðitim gerektiren öðrencilerden
genel mesleki ve teknik orta öðretim okullarýna yönlendirme
kararý alýrlar. Ýlgili birimlere yapýlacak iþ birliði çerçevesinde
yatýlý ve sýnavsýz olarak bu okullara yerleþtirilirler. Çok
programlý liselere ve meslek liselerine yönlendirme kararý
alanlardan , yatýlý okumak isteyen öðrenciler için yakýn yatýlý
okullarýn olanaklarý da deðerlendirilerek yeterli kontenjanlarý
saðlanýr.
Özel Eðitim gerektiren bireylerden açýk öðretim liselerine
yönlendirme kararý alýlanlar tanýlama izleme ve deðerlendirme
ekibi tarafýndan izlenir. Ýlgili kurum ile programýn ölçme
ve deðerlendirmesi gibi konularda iþ birliði yapýlýr.
Yüksek Öðretim :
Madde 29 - Özel Eðitim gerektiren öðrencilerden, yüksek öðretime
yönlendirme kararý alanlarýn ilgileri istekleri , yetenekleri
ve istihdam olanaklarý doðrultusunda ve ölçüsünde yüksek öðretim
olanaklarýndan faydalanabilmeleri için sýnavlarda ve deðerlendirmelerde
gerekli eðitim önlemleri alýnýr. Yüksek öðretim kurumlarý
ile iþ birliði yapýlarak yerleþtirilmelerinde kredi ve burs
elemanlarýnda öncelik tanýnýr.
Türkiye de ilk kez Milli Eðitim Bakanlýðý 1960 lý yýllarda
ilk okul bünyesi içinde eðitebilir çocuklar için Eðitebilir
sýnýflar açmýþtýr. 1985 yýlýnda 517 özel sýnýf 685 eðitebilir
çocuðun eðitim göreceði kapasiteye ulaþmýþtýr.
2000 senesinde orta ve yüksek öðretimde öðrencilerin kaynaþtýrma
eðitimi Bakanlýðýmýzca esastýr denildiði halde 2010
senesinde orta öðretimde kaynaþtýrma öðrenci sayýsý 5062
peki orta öðretimden ortalama her sene mezun olan öðrenci
sayýsý 500 000 - 2000 senesinden günümüze kadar mezun olan
öðrenci sayýsý eþleþtir. ( Geniþ açýklama 4 kýsým - 4. bölümde
)
Belgelerden sabit olarak anlaþýlacaðý gibi Bakanlýk
tarafýndan emirler tebliði edildiði halde Ýþte Eðitim Öðretimin
müfettiþlik kanalýyla ve Eðitim Öðretimin de Özel Eðitim Öðretime
üstü örtülü muhalif olan belgeli delilleri. "
Dahasý da var " ( Onlarýn açýsýndan da iþte hepsi bu.)
BU MÜCADELE ÜÇ SENE SÜRDÜ. 24 davadan sonra Ailece vermiþ
olduðumuz mücadelede evladýmýzý kurtardýk. Lakin aklý selim
düþüncede senin evladýn benim evladým söz konusu deðildir
bu evlatlar hepimizin evladýdýr. Çekilen bu sýkýntýlardan
sonra baþka ailelerinde çekmiþ olduðum bu sýkýntýlarý çekmemesi
için bu açýklamalar tarafýmdan insani , vicdani. Ahlaki ve
kamu bilincini desteklemesi açýdan açýklanmasý zarureti hasýl
olmuþtur.
AÇIKLAMA : Bakanlýðýmýz tarafýndan
hazýrlanan Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliðinde genelde bir
sýkýntý görülmediði halde devamlýda aþama kaydettiði görülmektedir.
Sahada yaþanan olumsuzluklarý azaltmak için bireylerin giriþimi.
Herkes kendi evladýnýn hukukunu arasýn; konu eðitim ve elzem
ve günümüzün þartlarýna bakýldýðýnda iþ aþ meselesi bir baþka
deðiþle de bireyin ömrünün sonuna kadar kimseye muhtaç olmadan
hayatýný idame ettirme meselesidir. Bir ebeveyn baþka ne isteyebilir
" ) Kendi evladýnýn kaderini baþkalarýnýn eline býrakma.
( Hukukunu ara Arz ve talep et . )
Yazýldý olumlu sonuç geldi. " Sizlerde yazýn "
DÝLEKÇE ÖRNEÐÝ :
ÖZEL EGITIM REHBERLIK
VE DANISMA HIZMETLERI GENEL MÜDÜRLÜGÜ
|
/ / 2013 |
|
|
Bakanligimizca
Özel Egitim Hizmetleri Genel Müdürlügümüzün
Liselerde zihinsel engelliler için özel
egitim sinifi açilmasi yasal olarak mümkün
olmasina ragmen uygulamalarda yok denecek kadar
azdir. Hatta kaynastirma egitimi ayni paralelde
oldugu gibi ilk ögretimlerde de bu sikintilar
yasanmaktadir. Buna istinaden hem liselerin hem
de RAM’ larin istekli olmasi için genel
müdürlükler düzeyinde yönergeler
ve talimatlar hazirlanmalidir.Bu amaçla zihinsel
engelli bireylerin kolaylikla yapabilecegi mesleklerin
bulundugu meslek liselerinin de yararlanacagi gibi
normal liselerde de bazi düzenlemelere gidilebilir.
Liselerde kaynaþtýrma eðitiminde BEP hazýrlanmýþ
olmasýna raðmen . Ödev, sýnav ve deðerlendirmede
bu programa genellemede büyük ölçüde uyulmadýðý
görülmektedir. Bu amaçla genel müdürlüðümüzün
Ýl Milli Eðitim Müdürlükleri ve gönderilmek üzere
Liselerin genel müdürlüklerine hatýrlatýcý mahiyette
emirler gönderilmesinin yararlý olacaðý kanaatini
kuvvetle taþýmaktayým. Bu konuda maðduriyetimizin
giderilmesini gereðini bilgilerinize arz ederim. |
|
Ad Soyadi
Imza
|
Adres:
Tel : |
|
2-BÖLÜM :
ÖZEL OKULLARDA ÇOCUKLARINI OKUTMAK ÝSTEYEN VELLÝLERE KAYIT
ESNASINDA VEYA NAKÝLLERDE ÇIKARTILAN ZORLUKLARDA ALINACAK
TEDBÝRLER.
Bu gibi dilekçeler iki türlü yazýlmaktadýr.
I : Bulunmuþ bulunduðunuz ilçenin Milli Eðitim Müdürlüðüne.
II : Bulunmuþ bulunduðunuz ilçenin Kaymakamlýk makamýna.
Sizler ikinci yolu seçin.
GEREKÇE : Kaymakamlým makamý ilçenin mülki
amiridir. ( Devlettir. ) uðramýþ olduðunuz maðduriyeti bilmesinde
fayda vardýr.
Mevzuat hükümlerine uygun zihinsel engelli çocuðunuzu özel
bir okula eðitimini almasý için kayýt yaptýrdýðýnýz esnada
karþýnýza ilgili okul müdüriyeti tarafýndan Okulumuz
özel bir okuldur. Belirli konularda karar veren organlarýn
( yönetim kurulu, eðitim kurulu vb) vardýr. Okulumuzda öðrencinin
öðrenim görmesi bu kurullarýn vereceði karar doðrultusunda
olacaktýr gibi bu ve buna benzer cevaplar ile KARÞILAÞIRSANIZ.
DÝLEKÇE ÖRNEÐÝ :
TC
………………….
KAYMAKAMLIGINA
|
/ / 2013 |
|
|
Velisi oldugum
oglum……………………
28.06.2004 tarihinde Istanbul Marmara Üniversitesi
hastanesinin vermis oldugu özürlü
heyet raporu ile tespit edildigi üzere %50
Mental Retardasyon teshisi ile özürlü
grubunda egitime tabi tutulmasi gereken bir ögrenci
olarak oglum…………………YELYUTAN’I
2006 - 2007 egitim ve ögretim dönemi basinda
özel Ahmet Simsek ilk ögretim okuluna
kayit yaptirmak için müracaat ettim.
Fakat ilgili okul idaresi tarafindan müracaatim
esnasinda Okulumuz özel bir okuldur. Belirli
konularda karar veren organlarin ( yönetim
kurulu, egitim kurulu vb) vardir. Okulumuzda ögrencinin
ögrenim görmesi bu kurullarin verecegi
karar dogrultusunda olacaktir. Ifadeleriyle muhatap
kaldim Oysaki Milli Eðitim bakanlýðý Özel
Öðretim Kurumlarý Yönetmeliðinin 4 maddenin (g)
bendinde kurum tanýmý yapýlmýþ, özel okullar ile
ilgili 6.madde gereði Bakanlýkça ( Milli Eðitim
Bakanlýðý ve Valilikçe ) yapýlacak iþlemler tanýmlanmýþtýr.
24maddenin (2) bendinde ise kurumlardaki eðitim
personeli ile diðer personel görev, yetki ve sorumluluklarý
bakýmýndan bu yönetmelik ve dengi resmi kurumlarýn
tabi olduðu yönetmeliklerde belirtilen hükümlere
tabi olduðu belirtilmiþtir.
51. maddesinde ise öðrenci veya kursiyer kayýt
ve nakil iþlemleri baþlýklý kýsýmda ise " okullardan
, kayýt bölgesi þartý dýþýnda dengi resmi okullarýn
tabi olduklarý yönetmelik hükümlerini uygulayacaklar,
ayrýca kurum yönetmeliði düzenlemezler. " þeklinde
hükümlere yer verilmiþtir.
Ancak, yukarýdaki kayýt esnasýnda ilgili okul
tarafýndan bahsedilen akademik kurul kararý, yönetim
kurul kararý ve sair herhangi bir kurum yada kurulun
ilgili mevzuat ve yönetmelik çerçevesinde karar
alma ve verme yetkisi bulunmadýðý yönetmelik tetkiklerinde
görülmektedir. Özel okullarda genellik ve eþitlik
ilkelerine uymakla yükümlüdürler çocuðumun eðitim
hakký sürüncemede býrakýlmasý ve haksýz yere maðdur
edilmesi her türlü hukuki izahtan varestedir.
Yönetmeliðin 67. maddesi uyarýnca bu yönetmelikte
belirtilen kurumlar milli eðitim denetçileri ve
il eðitim denetmenler' i ile diðer denetim yetkisi
bulunanlarca denetlenir hükmü yer almaktadýr.
Yönetmeliðin 68. maddesinde ise;"bu yönetmelikte
yer almayan hususlarda resmi benzeri kurumlarýn
tabi olduðu mevzuat hükümleri uygulanýr.. " denmektedir.
Maðduriyetimin kaldýrýlmasý için gereðini bilgilerinize
arz ederim. |
|
Ad Soyadi
Imza |
Adres:
Tel : |
|
ÖZEL OKULLARDA ÇOCUKLARINI OKUTMAK ÝSTEYEN VELLÝLERE NAKÝLLERDE
VE NAKÝLDEN SONRA ÇIKARTILAN ZORLUKLARDA ALINACAK ÖNLEMLER.
Okulumuz özel bir okuldur. Belirli konularda karar veren
organlarýn ( yönetim kurulu, eðitim kurulu vb) vardýr. Öðrenicinin
önümüzdeki öðretim yýlýnda okulumuzda öðrenim görmesi bu kurullarýn
vereceði karar doðrultusunda olacaktýr. Öðretim yýlý sonuna
kadar sürecek olan gözlemlerimiz sonucu hazýrlayacaðýmýz rapor
ilgili kurullarýmýza sunulacak, bu kurullarda yer alan akademisyenler
tarafýndan deðerlendirilecek, alýnacak karar tarafýmýza bildirildiðinde
bizde size gerekli bilgilendirmeyi yapacaðýz " Okul idaresi
tarafýndan bu ve buna benzer cevaplar ile KARÞILAÞIRSANIZ.
DÝLEKÇE ÖRNEÐÝ :
TC
………………….
KAYMAKAMLIGINA
|
/ / 2013 |
|
|
Velisi olduðum
oðlum ………………… 28.06.2004 tarihinde Ýstanbul Marmara
Üniversitesi hastanesinin vermiþ olduðu özürlü heyet
raporu ile tespit edildiði üzere %50 Mental Retardasyon
teþhisi ile özürlü grubunda eðitime tabi tutulmasý
gereken bir öðrenci olarak oðlum ……………. YELYUTAN'
ý Ýstanbul Kartal Özel Salih Nafiz TÜZÜN ilk öðretim
okulunda kayýtlý iken 2004-2005 eðitim öðretim yýlýnda
nakil olarak Özel Ödemiþ Ýlköðretim okuluna gelmiþtir
oðlum …………….. YELYUTAN Özel Salih Nafiz TÜZÜN ilköðretim
okulunda da kaynaþtýrma eðitimine (BEP'E) tabi iken
nakil gelmiþ olduðu Özel Ödemiþ Ýlköðretim okuluna
kaynaþtýrma eðitimine tabi tutulmadýðý gibi ilgili
okul idaresi tarafýndan aþaðýda belirtilen mesnetsiz
sorularla muhatap kaldým.
Okulumuz özel bir okuldur. Belirli konularda
karar veren organlarýn ( yönetim kurulu, eðitim
kurulu vb) vardýr. Öðrenicinin önümüzdeki öðretim
yýlýnda okulumuzda öðrenim görmesi bu kurullarýn
vereceði karar doðrultusunda olacaktýr. Öðretim
yýlý sonuna kadar sürecek olan gözlemlerimiz sonucu
hazýrlayacaðýmýz rapor ilgili kurullarýmýza sunulacak,
bu kurullarda yer alan akademisyenler tarafýndan
deðerlendirilecek, alýnacak karar tarafýmýza bildirildiðinde
bizde size gerekli bilgilendirmeyi yapacaðýz
Oysa Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliðinin 4.maddesinin
(ü )bendinde özel eðitim okul ve kurumlarý ; özel
eðitime ihtiyacý olan bireylere hizmet , özel
olarak yetiþtirilmiþ personelin bulunduðu geliþtirilmiþ
eðitim programlarý ve yöntemlerin uygulandýðý
, BAKANLIÐA BAÐLI HER TÜR VE KADEMEDEKÝ YATILI
VE GÜNDÜZLÜ RESMÝ VE ÖZEL OKUL KURUM VE KURUMLARI,
ifade ettiði belirtilmiþtir. Ayný maddenin (I)
bendi Kaynaþtýrma uygulamalarý yoluyla eðitimlerine
devam eden öðrenciler ile üstün yetenekli öðrencilere
ihtiyaç duyduklarý alanlarda destek eðitim hizmetleri
verilmesi için düzenlenmiþ ortamý.
Okulumuz özel bir okuldur. Belirli konularda
karar veren organlarýn ( yönetim kurulu, eðitim
kurulu vb) vardýr. Öðrenicinin önümüzdeki öðretim
yýlýnda okulumuzda öðrenim görmesi bu kurullarýn
vereceði karar doðrultusunda olacaktýr. Öðretim
yýlý sonuna kadar sürecek olan gözlemlerimiz sonucu
hazýrlayacaðýmýz rapor ilgili kurullarýmýza sunulacak,
bu kurullarda yer alan akademisyenler tarafýndan
deðerlendirilecek, alýnacak karar tarafýmýza bildirildiðinde
bizde size gerekli bilgilendirmeyi yapacaðýz
Oysa Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliðinin 4.maddesinin
(ü )bendinde özel eðitim okul ve kurumlarý ; özel
eðitime ihtiyacý olan bireylere hizmet , özel
olarak yetiþtirilmiþ personelin bulunduðu geliþtirilmiþ
eðitim programlarý ve yöntemlerin uygulandýðý
,BAKANLIÐA BAÐLI HER TÜR VE KADEMEDEKÝ YATILI
VE GÜNDÜZLÜ RESMÝ VE ÖZEL OKUL KURUM VE KURUMLARI,
ifade ettiði belirtilmiþtir. Ayný maddenin (I)
bendi Kaynaþtýrma uygulamalarý yoluyla eðitimlerine
devam eden öðrenciler ile üstün yetenekli öðrencilere
ihtiyaç duyduklarý alanlarda destek eðitim hizmetleri
verilmesi için düzenlenmiþ ortamý.
Ayný Yönetmeliðin (7) Maddesinin (5) Bendinde
aynen Milli eðitim müdürlükleri , örgün ve yaygýn
eðitim kurumlarý , saðlýk kuruluþlarý , üniversiteler
. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumuna
baðlý birimler ve yerel yönetim birimleri özel
eðitime ihtiyacý olan bireylerin eðitsel deðerlendirme
ve tanýmlanmasý amacýyla RAM 'a yönlendirilmesinde
sorumluluðu paylaþýrlar.
Yine ayný Yönetmeliðin 12 maddesinin (e) bendi
ise yerleþtirme kararýna yerleþtirme kararý verilen
okul ve kurumdaki rehberlik ve psikolojik danýþma
hizmetleri yürütme komisyonu ise kayýt tarihinden
itibaren 70 Eðitim iþ günü içinde itiraz edebilir
hükmü bulunmaktadýr.
23.maddede ise kaynaþtýrma yoluyla eðitim ; özel
eðitime ihtiyacý olan bireylerin eðitimlerini
, destek eðitim hizmetleri de saðlanarak yetersizliði
olmayan arklarý ile birilikte resmi ve özel ;
okul öncesi ilköðretim, orta öðretim ve yaygýn
eðitim kurumlarýnda sürdürmeleri esasýna dayanan
özel eðitim uygulamalarýdýr.. " þeklinde tanýmlanarak
kaynaþtýrma yoluyla eðitim uygulamalarýnda nelere
dikkat edileceði ayrýntýlý olarak aktarýlmýþtýr.
Özellikle yönetmeliðin ý bendinde "..özel eðitim
okul ve kurumlarýna devam eden öðrencilerin kaynaþtýrma
uygulamalarý kapsamýnda , yetersizliði olmayan
aklarýnýn devam ettiði okul ve kurumlarda bazý
derslere ve SOSYAL ETKÝNLÝKLERE katýlmasý için
gerekli tedbirler alýnýr… " yine i bendinde "
kaynaþtýrma yoluyla eðitimlerine devam eden öðrencilerin
yetersizlik türü, eðitim performansý ve ihtiyacýna
göre araç - gereç, eðitim materyalleri, öðretim
yöntem ve teknikleri ile ölçme ve deðerlendirmede
gerekli tedbirler alýnarak düzenlemeler yapýlýr..
" D bendinde ".. kaynaþtýrma yoluyla eðitim uygulamasý
yapýlan okul ve kurumlarda , bu yönetmeliðin 73.
maddesinde yer alan hükümler doðrultusunda BEP
GELÝÞTÝRME BÝRÝMÝ oluþturur.. " denmesine raðmen
ilgili okul idaresi mevzuat hükümlerine uymamasý
nedeniyle çocuðum maðdur edilmiþ bulunmaktadýr.
Maðduriyetimin kaldýrýlmasýný bilgilerinize arz
ederim.
Saygýlarýmla |
|
Ad Soyadi
Imza |
Adres:
Tel : |
|
EÐER DÝLEKÇELERÝNÝZE OLUMLU SONUÇ ALAMADIYSANIZ.
Yukarýda yazmýþ olduðunuz dilekçenize ilaveten dilekçenize
verilen cevabý da ekleyerek bulunduðunuz Ýl Valilik makamýna
baþ vurunuz ilgili makamda maðduriyetinizi kaldýrmayýp hükümlülüðünü
yerine getirmiyorsa bulunmuþ olduðunuz ilin idare mahkemesine
direk yürütmeyi durdurma ve mahkeme sonuçlandýktan sonra akabilin'
de tazminat davasý açýnýz ve Milli Eðitim Bakanlýðýna ( özellikle
kiþiye özel Bakana ) Maðduriyetinizi bildiriniz.
DÝLEKÇE ÖRNEÐÝ :
ISTANBUL IDARE MAHKEMESI
BASANLIGINA
|
/ / 2013 |
|
|
DAVACILAR : Kendi
adlarina asaleten ………………….
YELYUTANA velayet en ……………YELYUTAN
ve …………………YELYUTAN
ADRES :
DAVALILAR :1-)Istanbul Valiligi – Istanbul
2-)Milli Egitim Bakanligi – Ankara
KONU : Davacilarin 15.000-TL manevi tazminat
istemidir.
TEBLIG TARIHI :
OLAYLAR : yukaridaki dilekçeleri ve dilekçelerinizden
gelen cevaplari ve bilgi edindirme kanunu geregince
elde etmis bulundugunuz belgeleri de delililer
bölümündeki dizi pusulasina ekleyiniz.
ÇOCUGUM ILSIS SISTEMINDE DE KAYITLI OLMASI
HASABIYLE ;TAM ZAMANLI KAYNASTIRMA EGITIMINE TABI
TUTULMASI GEREKEN BEP UYGULAMA ZORUNLULUGU OLAN
BIR ÖGRENCIDIR. OKUL IDARESI SISTEMDE BUNU
GÖRMESINE RAGMEN BUNA UYGUN DAVRANMAMISTIR.
KANUNI MEVZUAT
Ýlkönce davamýz olumsuz idari iþlem nedeniyle
doðrudan tam yargý davasý olarak ikame edilmiþtir.
ÝYUK 10.maddeye göre ; yukarýda maddelerde belirtilen
idarenin belirsizliði karþýsýnda bunlarýn yapýlmamasý
nedeniyle davalý idareler tarafýndan belirtilen
mevzuat hükümlerine göre gerekli gözetim ve denetim
yetkisi kendilerine olmalarýna raðmen kusurlu
ve mevzuata aykýrý hareket etmeleri nedeniyle
iþbu davanýn açýlmasý zarureti hasýl olmuþtur.
Davalý idareler yazmýþ olduðum yazýlý dilekçelerimdeki
hususlarý ilgili okulda uygulanýp , yapýlýp yapýlmadýðýný
irdelememiþler, Bu hükümler uyarýnca gerekli
denetim ve gözetim görevini yerine getirmeyen
en büyük mülki amir durumunda olmasý nedeniyle
maðduriyetimin kaldýrýlmasý Valiliðine ve yönetmelikte
Bakanlýðýnda bu þeklide yetkili olmasý nedeniyle
Milli Eðitim Bakanlýðýna karþý izafe edilmiþtir.
KALDIKÝ, EMSAL NÝTELÝKTE ÝZMÝR 3. ÝDARE MAHKEMESÝNÝN
2010/2038 E- 2011/1569 K SAYILI KARARI ÝLE BEP
UYGULANMAYAN KAYNAÞTIRMA EÐÝTÝMÝNE TABÝ ÖÐRENCÝ
ÝÇÝN 15.000-TL MANEVÝ TAZMÝNATA HÜKMEDÝLMÝÞTÝR.
Buna iliþkin karar örneði de ekte sunulmuþtur.
HUKUKÝ SEBEPLER :ÝYUK, Özel Eðitim Hizmetleri
Yönetmeliði, Milli Eðitim Bakanlýðý Özel Eðitim
Kurumlarý Yönetmeliði
DELÝLLER
SONUÇ VE TALEP :Yukarda arz edilen nedenlerle
;
1-) 15.000-TL olmak üzere dava tarihinden itibaren
yasal faizi ile birlikte davalý idarelerden alýnarak,
davacýlara verilmesine,
2-) Yargýlama giderleri ile vekalet ücretinin
karþý yana tahmiline, karar verilmesi vekaleten
arz ve talep olunur.
Saygýlarýmla
NOT: ÝMKANINIZ VARSA AVUKAT TUTUNUZ
|
|
3-BÖLÜM :
RAHATSIZLIÐINIZ DOLAYISIYLA Öðrencinin özürlü saðlýk kurulu
Raporunda EVDEN ÇIKMAMASI SAKINCALI OLACAÐINDAN EVDE ÖZEL
EÐÝTÝME UYGUNDUR ibaresi düþülmüþ ise ve ( Özel Eðitim Hizmetleri
Kurulu raporunda da ) Evde Eðitim 'den yararlanmasýna karar
verilmiþtir ibaresi düþülmüþ ise buna istinaden de ilgili
okul idaresi . Milli Eðitim Bakanlýðýmýzýn özel eðitim gerektiren
bireyler için evde eðitim hizmetleri yönergesini uygulamýyorsa
ALINACAK TEDBÝRLER.
ÖRNEK DÝLEKÇE
TC
KADIKÖY KAYMAKAMLIGINA
|
/ / 2013 |
|
|
Velisi oldugum
oglum ………………YELYUTAN
Salih Nafiz TÜZÜN ilk ögretim okulunda
kayitli iken 2004-2005 28.06.2004 tarihinde Istanbul
Marmara Üniversitesi hastanesinin vermis oldugu
özürlü heyet raporu ile tespit edildigi
üzere en az alti ay süreyle evden çikmasi
sakincali olacagindan evde özel egitime uygundur
raporu verilmistir. Ayriyeten Özel egitim hizmetleri
kurulu raporunda da evde Egitimden yararlanmasi
karari verildigi halde çocuguma mevzuat hükümleri
geregi ilgili okul idaresi tarafindan hiç
bir islem yapilmamistir.
Oysa. Anayasamizin 42’ inci maddesindeki
“ .. Devlet durumlari sebebiyle özel
egitim ihtiyaci olanlari topluma yararli kilacak
tedbirleri alir “ .. hükmü uyarinca.
Ilgi ( a ) Kanun’un 7’ inci maddesindeki
“ Egitim hakki “ ile 8 “ inci
maddesinin “ Firsat ve imkan esitligi “
basligi altinda “ Özel egitime ve korunmaya
muhtaç çocuklari yetistirmek için
özel tedbirler alinir. “ hükmü
yer almistir.
Ilgi ( b ) Kanun’ un 6 ‘ inci maddesinde;
özel egitim gerektiren bireyler için
okul ve siniflarin açilmalarinin zorunlulugu
oldugu belirtilmektedir . Ayni kanunun 52’
inci maddesi ile de mülki amirleri ilkögretim
müfettislerini ve zabita teskilati zorunlu
ögrenim çagindaki çocuklarin
ilkögretim kurumlarina devamlarini saglamakla
yükümlü kilmis, veli yahut aile
baskanlarini ve okul idarelerini yardimla ve her
türlü tedbiri almakla görevlendirmistir.
Bu kanun’un yürürlüge girmesiyle
özel egitim gerektiren bireylerin de zorunlu
egitimleri kesintisiz 8 yil olmustur.
Ilgi ( c ) Kanun’ un “ Egitim ve
Ögretim “ baslikli 15 ‘ inci
maddesinde; “ Hiçbir gerekçeyle
özürlülerin egitim almasi engellenemez
. Özürlü çocuklara , gençlere
ve yetiskinlere özel durumlari ve farkliliklari
dikkate alinarak bütünlestirilmis ortamlarda
ve özürlü olmayanlarla esit egitim
imkani saglanir. “ amir hükmünün
yerine getirilmesinde her tür ve kademede
görev ve sorumlulugu bulunanlar görevin
ifasinda tereddüde meydan vermeyecek sekilde
hareket edeceklerdir.
Milli Egitim Bakanligimizin özel egitim
gerektiren bireyler için evde egitim hizmetleri
yönergesi .
Madde: 1- Bu yönergenin amaci; okul öncesi
ve ilkögretim çagindaki özel
egitim gerektiren bireylerden egitim ögretim
kurumlarindan dogrudan yararlanamayacak durumda
olanlara evde verilecek egitim hizmetlerini planlamak
ve yürütmekle ilgili usul ve esaslari
düzenlemektir.
Madde: 2 - Bu yönerge ; okul öncesi
ve ilk ögretim çagindaki özel
egitim gerektiren bireylerden egitim ögretim
kurumlarindan dogrudan yaralanamayacak durumda
olanlara evde verilecek egitim hizmetlerinin yürütülmesindeki
usul ve esaslari , uygulama ilkelerini , hizmetleri
yürüten birimler ile personelin görev
ve sorumluluklarini kapsar.
Madde: 5 (a) bendi : Her hangi bir eðitim öðretim
kurumundan doðrudan yararlanamayacak durumlarda
olan okul öncesi ve ilk öðretim caðýndaki özel
eðitimi gerektiren bireylere evde eðitim verilmesi
esastýr. - notu düþülmüþtür
Madde:10 Okul yönetiminin görevleri de belirtilmiþtir.
Ýlgili okul idaresi tarafýndan mevzuata uyulmamasý
neticesinde bu dilekçeyi makamýnýza yazmam zarureti
hasýl olmuþtur. Maðduriyetimin giderilmesini Gereðini
bilgilerinize arz ederim . Saygýlarýmla
|
Ekler : 1) Bireyin en az altý
ay süreyle evinden çýkmasýnýn mümkün olmadýðýný
/ sakýncalý olduðunu belirten saðlýk kurulu raporunun
alýnmasý
2 ) Eðitsel tanýlama ve deðerlendirme kurulu raporu |
Ad Soyadi
Imza |
Adres:
Tel : |
|
Eðer vermiþ olduðunuz dilekçeden netice alamadýysanýz.
ÖRNEK DÝLEKÇE
TC
ISTANBUL VALILIGINE
|
/ / 2013 |
|
|
Velisi oldugum
oglum ………………YELYUTAN
Salih Nafiz TÜZÜN ilk ögretim okulunda
kayitli iken 2004-2005 28.06.2004 tarihinde Istanbul
Marmara Üniversitesi hastanesinin vermis oldugu
özürlü heyet raporu ile tespit edildigi
üzere en az alti ay süreyle evden çikmasi
sakincali olacagindan evde özel egitime uygundur
raporu verilmistir. Ayriyeten Özel egitim hizmetleri
kurulu raporunda da evde Egitimden yararlanmasi
karari verildigi halde çocuguma mevzuat hükümleri
geregi ilgili okul idaresi tarafindan hiç
bir islem yapilmadigindan dolayi menfi olarak sonuçlanmistir
( oysa ) Anayasamizin 42’ inci maddesindeki
“ .. Devlet durumlari sebebiyle özel
egitim ihtiyaci olanlari topluma yararli kilacak
tedbirleri alir “ .. hükmü uyarinca.
Ilgi ( a ) Kanun’un 7’ inci maddesindeki
“ Egitim hakki “ ile 8 “ inci
maddesinin “ Firsat ve imkan esitligi “
basligi altinda “ Özel egitime ve korunmaya
muhtaç çocuklari yetistirmek için
özel tedbirler alinir. “ hükmü
yer almistir.
Ilgi ( b ) Kanun’ un 6 ‘ inci maddesinde;
özel egitim gerektiren bireyler için
okul ve siniflarin açilmalarinin zorunlulugu
oldugu belirtilmektedir . Ayni kanunun 52’
inci maddesi ile de mülki amirleri ilkögretim
müfettislerini ve zabita teskilati zorunlu
ögrenim çagindaki çocuklarin
ilkögretim kurumlarina devamlarini saglamakla
yükümlü kilmis, veli yahut aile
baskanlarini ve okul idarelerini yardimla ve her
türlü tedbiri almakla görevlendirmistir.
Bu kanun’un yürürlüge girmesiyle
özel egitim gerektiren bireylerin de zorunlu
egitimleri kesintisiz 8 yil olmustur.
Ilgi ( c ) Kanun’ un “ Egitim ve
Ögretim “ baslikli 15 ‘ inci
maddesinde; “ Hiçbir gerekçeyle
özürlülerin egitim almasi engellenemez
. Özürlü çocuklara , gençlere
ve yetiskinlere özel durumlari ve farkliliklari
dikkate alinarak bütünlestirilmis ortamlarda
ve özürlü olmayanlarla esit egitim
imkani saglanir. “ amir hükmünün
yerine getirilmesinde her tür ve kademede
görev ve sorumlulugu bulunanlar görevin
ifasinda tereddüde meydan vermeyecek sekilde
hareket edeceklerdir.
Milli Egitim Bakanligimizin özel egitim
gerektiren bireyler için evde egitim hizmetleri
yönergesi .
Madde: 1- Bu yönergenin amaci; okul öncesi
ve ilkögretim çagindaki özel
egitim gerektiren bireylerden egitim ögretim
kurumlarindan dogrudan yararlanamayacak durumda
olanlara evde verilecek egitim hizmetlerini planlamak
ve yürütmekle ilgili usul ve esaslari
düzenlemektir.
Madde: 2 - Bu yönerge ; okul öncesi
ve ilk ögretim çagindaki özel
egitim gerektiren bireylerden egitim ögretim
kurumlarindan dogrudan yaralanamayacak durumda
olanlara evde verilecek egitim hizmetlerinin yürütülmesindeki
usul ve esaslari , uygulama ilkelerini , hizmetleri
yürüten birimler ile personelin görev
ve sorumluluklarini kapsar.
Madde: 5 (a) bendi : Her hangi bir eðitim öðretim
kurumundan doðrudan yararlanamayacak durumlarda
olan okul öncesi ve ilk öðretim caðýndaki özel
eðitimi gerektiren bireylere evde eðitim verilmesi
esastýr. - notu düþülmüþtür
Madde:10 Okul yönetiminin görevleri de belirtilmiþtir.
Madde: 7 Ýl/Ýlçe milli eðitim müdürlüklerinin
görevleri belirtilmiþtir.
Madde:14 Evde egitim hizmetleri yürüten
ögretmenlerin görevlendirilmesinde asagidaki
hususlar dikkate alinir.
a) Gezerek özel eðitim görevi yapmak üzere özel
eðitim okullarýna atanan özel eðitim sýnýf öðretmenleri,
evde eðitim hizmetlerini yürütmek üzere görevlendirilir.
b) Gezerek özel eðitim görevi yapan öðretmenlerin
önerileri doðrultusunda, rehberlik ve araþtýrma
merkezlerinde görevli özel eðitim sýnýf öðretmenleri
ile bireyin kayýtlý bulunduðu okuldaki okul öncesi
sýnýf ve alan öðretmenleri evde eðitim hizmetlerini
yürütmek üzere görevlendirilir.
c) Bireyin kayýtlý bulunduðu okulda evde eðitim
hizmetlerinde görevlendirilebilecek okul öncesi,
sýnýf ve alan öðretmeni bulunmasý halinde diðer
okullardan da öðretmen görevlendirilebilir.
d) Gezerek eðitim görevi yapan öðretmenler, Ýl/Ýlçede
bulunan ihtiyaçlar doðrultusunda birden fazla
birey için evde eðitim hizmetlerinde görevlendirilebilir.
e) Öðretmenlerin görev planlamalarý yapýlýrken
evde eðitim alacak bireylerin ikamet adresleri
dikkate alýnýr ibareleri bulunmaktadýr.
/ / 2013 tarihindeki usulen ……………Kaymakamlýk
makamýna vermiþ olduðum dilekçemde ilgililer tarafýndan
bu konudaki yönetmenlikler açýk ve sari olduðu
halde maðduriyetim giderilmemiþtir. Buna iliþkin
müfrez belge ek (3) dedir. Gereðini bilgilerinize
arz ederim.
|
Ekler : 1) Bireyin en az altý
ay süreyle evinden çýkmasýnýn mümkün olmadýðýný
/ sakýncalý olduðunu belirten saðlýk kurulu raporunun
alýnmasý
2 ) Eðitsel tanýlama ve deðerlendirme kurulu raporu
3) / / 2013 tarihindeki…………maðduriyetinizin kaldýrýlmasý
için Kaymakamlýk makamýna vermiþ olduðum dilekçede
maðduriyetimin kaldýrýlmadýðýna dair olan belgesi. |
Ad Soyadi
Imza |
Adres:
Tel : |
|
Eðer buradan da sonuç alamadýysanýz Direk idari mahkemeye
ve paralelinde Milli Eðitim Bakanlýðýna Bakan adýna kiþiye
özel yazýp gönderin. ( Bu konulara iliþkin dilekçeler yukarýda
belirtilmiþtir.
NOT : Maðduriyetinizin kaldýrýlmasý için vermiþ olduðunuz
dilekçelerde direk maðduriyetiniz kaldýrýlmayarak soruþturma
yapýlýrsa.( Ýfadeniz alýnacak yaný ifade tutanaðý hazýrlanacaktýr.)
Soruþturma için görevlendirile muhakkik veya Eðitim müfettiþi
soruþturmayý yürütecektir.
Ýzleyeceðiniz yol :
a)cevabýnýz kýsa olsa dahil daha önceden hazýrlayarak bir
kaðýda vereceðiniz cevabý yazýp, belgelerini de hazýrlayarak
ona göre cevabýný verin ve ondan sonra soruþturmayý yapan
yetkilinin sorularýný cevaplayýn.
b) Cevabýnýz uzun ise ifade tutanaðýnýzý daha önceden yazýp
belgeleri ile dosyalayýn ve soruþturmayý yapan yetkili tarafýndan
daha önce vermiþ olduðunuz / / 2013 tarihli þikayetçi dilekçesinden
bahisle sorulduðunda
c)cevap olarak / / 2013 tarihli dilekçemin içeriliði ve sizin
için hazýrlamýþ olduðum belgeleri ile birlikte açýklayýcý
yazýsý olan dosyamýn ifadem olarak kabul edilmesini istiyorum
deyin ve ifade tutanaðýný tutturun.
d)Dizi pusulasýný sýralý olarak belge sayýsý, ifade sayýsý
ný yazmýþ olduðunuz dilekçenin altýna yazmayý unutmayýn..
4- BÖLÜM :
SEVÝYE BELÝRLEME SINAVLARINDA SINIF PUANLARININ YANLIÞ HESAPLANDIÐI
ZAMAN ÝZLENECEK YOL DÜZELTÝLMESÝ ÝÇÝN ÝZLENECEK YOL.
Direk yürütmeyi durdurmak için idare Mahkemesine dava açýlmasý
gerekir
Davalý : Milli Eðitim Bakanlýðý
KONU HAKINDA BÝLGÝLER:
31/05/2006 tarih ve 26184 sayýlý Resmi Gazete' de yayýmlanarak
yürürlüðe giren Özel eðitim hizmetleri yönetmeliði ' nin 4
maddesinin ( i ) bendinde dikkat eksikliði olan birey ; yaþma
ve geliþme seviyesine uygun olmayan dikkat eksikliði , aþýn
hareketlilik ,hiperaktivite ve dürtüsellik belirtilerim en
az iki ortamda ve altý ay süreyle gösteren bu özellikleri
yedi yaþýndan önce ortaya çýkan özel eðitim ile destek eðitim
hizmetine ihtiyacý olan birey olarak tanýmlamýþtýr.
Ayný Yönetmeliðin 23 maddesinin birinci fýkrasýnda " kaynaþtýrma
yoluyla eðitim; özel eðitime ihtiyacý olan bireylerin eðitimlerini
destek eðitim hizmetleri de saðlayarak yetersizliði olmayan
akranlarý ile de birlikte resmi ve özel ; okul öncesi ilköðretim,
ortaöðretim ve yaygýn eðitim kurumlarýnda sürdürmeleri esasýna
dayanan özel eðitim uygulamalarýdýr. Hükmüne ikinci fýkrasýnýn
( b ) bendinde; Özel eðitime ihtiyacý olan bireyler kaynaþtýrma
yoluyla eðitimlerini yetersizliði olmayan akranlarý ile birlikte
ayný sýnýfta tam zamanlý sürdürebilecekleri gibi özel eðitim
sýnýflarýnda da yarý zamanlý olarak ta sürdürebilirler.
Yarý zamanlý kaynaþtýrma uygulamalarý ,öðrencilerin bazý
derslere yetersizliði olmayan akranlarýyla birlikte ayný sýnýfta
veya ders dýþý etkinliklere birlikte katýlmalarý yoluyla yapýlýr,
" hükmüne ( e ) bendinde " ; Kaynaþtýrma yoluyla eðitim uygulamalarý
yapýlan okul ve kurumlarda öðrencinin yetersizliðine uygun
fiziksel sosyal psikolojik ortam düzenlemeleri yapýlýr Bu
okul ve kurumlarda öðrenciye verilen eðitim hizmetlerinin
etkin bir biçimde yürütülmesi amacýyla özel araç- gereç ile
eðitim materyalleri saðlanýr ve destek eðitim odasý açýlýr."
Hükmüne .24 maddesinin birinci fýkrasýnýn ( c ) bendinde ise
; " Öðrenciler., yetersizliklerinden kaynaklanan güçlüklerini
gidermek amacýyla sýnavlarda uygun araç - gereç, cihaz ve
yöntemlerden yararlandýrýlýr .Ýhtiyacý olan bireyler için
yazýlý sýnavlarda refakat etmek üzere bir öðretmen görevlendirilir
hükmüne yer verilmiþtir.
Milli Eðitim Bakanlýðý 2010 yýlý Orta öðretim kurumlarýna
Geçiþ Sistemi seviye Belirleme Sýnavý e - baþvuru kýlavuzunun
9 maddesinde : Özel eðitime ihtiyacý olan öðrencilerin, sisteme
iþlenmesi amacýyla; okul müdürlüðünün baðlý bulunduðu Rehberlik
ve Araþtýrma Merkezi Müdürlüðüne müracaat etmeleri zorunludur.
Okul müdürlüðü velinin görüþünü de alarak öðrencilerin sýnav
hizmetleriyle ilgili olarak RAM' a yönlendirilmesinden ve
takibinden birinci derece sorumludur. ( Mahkeme kararý )
Sýnavlarda öðrenciler için gerekli tedbirlerin alýnabilmesi
için ; "özürlü saðlýk kurulu raporu" "Özürlü kimlik kartý
" veya " özürlü bilgisinin iþlendiði nüfus cüzdanýndan biriyle
süreðen hastalýðý olan öðrenciler için ise saðlýk raporunun
aslý veya onaylanmýþ örneðiyle RAM' a baþ vurmasý gerekmektedir.
Özel eðitim ihtiyacý olan öðrencilere ,.Rehberlik ve Araþtýrma
Merkezi Müdürlükleri tarafýndan MEBBIS - RAM modülüne iþlenen
bilgiler doðrultusunda sýnav hizmetleri verilecektir .
Öðrencilerin özür durumlarý beyan ettiði belgelerin bir örneði
.Rehberlik ve araþtýrma Merkezi Müdürlüðünde saklanacaktýr.
Özürlü öðrenciler sürekli kullandýklarý araç - gereç ve cihazlarý
kendilerinin getirmesi kaydýyla sýnavda kullanabileceklerdir."
Hükmü 9.3 maddesinde : " Dikkat eksikliði ve hiperaktivite
bozukluðu olan öðrenciler tek kiþilik salonlarda sýnava alýnacaktýr.
" hükmü 12.4 maddesinde ise " Yýlsonu baþarý puaný : öðrencinin
derslerden aldýðý yýl sonu puanlarý ,o derse ait haftalýk
ders saati ile çarpýlarak aðýrlýklý yýl sonu puanlarý hesaplanýr.
Bu puanlarýn toplamýnýn o derse ait haftalýk ders saati toplamýna
bölünmesi ile de yýl sonu baþarý puaný hesaplanýr. Puanlama
100 tam puan üzerinden yapýlýr. Okuldaki her bir sýnýf için
6.7.ve 8 Sýnýflardaki en yüksek puan 500 tam puana dönüþtürülür.
Yýl sonu baþarý puanýnýn 500 tam puan dönüþtürülmesi iþlemi
kaynaþtýrma yoluyla veya özel eðitim sýnýfý okullarýnda eðitim
gören öðrenciler için diðer öðrencilerden ayrý olarak ve kendi
guruplarý içinde yapýlýr. " hükmüne yer verilmiþtir. ( Mahkeme
kararý )
5- BÖLÜM :
HAKKIMIZI ARARKEN NASIL BÝR YOL ÝZLEYECEÐÝZ. ( idari soruþturma
ve mahkeme kararlarý)
Size ve reþit olmayan çocuðunuza yönelik bir eylem ya da
hak ihlalinin oluþturduðunu düþünüyorsanýz; idari ve adli
yollardan hakkýnýzý arayabilirsiniz. Þikâyetlerinizin ikamet
ettiðiniz yer ilçe ise ilçe milli eðitim müdürlüðü soruþturma
bölümüne veya ( Kaymakamlýða ) dilekçe ile baþvurabilirsiniz.
Eðer tatmin edici bir sonuç alamadýysanýz il milli eðitim
müdürlüðü soruþturma bölümüne veya ( Valiliðe ) dilekçe ile
hakkýnýzý arayabilirsiniz. (Söz konusu þikâyetinizi takip
etmek açýsýndan dilekçe köþe ve kayýt numarasýný almaya ihmal
etmeyiniz.)
Ýdari mahkemeye dava açmadan önce haksýz uygulamayý kaldýrmak
için iþlemi yapan ya da yapmaktan kaçýnan makamýn bir üst
makamýna baþvurmanýz gerekir.( Elinizde konuyu baðlayýcý belge
olmadan ) Kesinlikle de bu yolu takip etmeden idari mahkemeye
dava açmayýn. Unutmayýn davayý açtýðýnýz merci devlettir.
( Belge konuþur. )
ÖRNEK DÝLEKÇE
ILÇE MILLÎ EGITIM
MÜDÜRLÜGÜNE
|
/ / 2013 |
|
|
Velisi olduðum
oðlum…………………………….28/06/2004 tarihinde Ýstanbul Marmara
üniversitesi hastanesinin vermiþ olduðu özürlü heyet
raporu ile tespit edildiði üzere %50 mental retardasyon
teþhis ile özürlü grubunda eðitime tabii tutulmasý
gereken bir öðrenci olarak 2006/2007 eðitim ve öðretim
dönemi baþýnda……………Anadolu ticaret meslek lisesine
kayýt yaptýrdým. Çocuðum ilsiz sisteminde de kayýtlý
olmasý hesabiyle; tam zamanlý kaynaþtýrma eðitimine
tabi tutulmasý gereken BEP uygulama zorunluluðu
olan bir öðrencidir. okul idaresi sistemde bunu
görmesine raðmen buna uygun davranmamýþtýr. Normal
öðrenciye uygulanan eðitime tabi tutularak 2006-2007
eðitim ve öðretim döneminde sýnýf tekrarýna býrakýlmýþtýr.
Çocuðuma özel eðitim yönetmenliði uygulamalarý
yapýlmadýðýndan maðdur edilmiþtir. Mevzuata uymayan
okul idaresi hakkýnda gereðinin bilgilerinize
arz ederim. |
EKLER
EK 1: ……….Devlet hastanesinden 27.03.2007 tarihinde
alman %50 Mental Retardasyon Özürlü Saðlýk kurulu
raporu.
EK 2: ……….Rehberlik Araþtýrma Müdürlüðünün 01.05.2007
tarihli özel eðitim deðerlendirme kurul raporu.
EK 3: ..........Rehberlik Araþtýrma Merkezi Müdürlüðünün
24.04.2007 tarihli yöneltme raporu.
EK 4: ……….Rehberli Araþtýrma Merkezi Müdürlüðünün
26.04.2007 tarihli BEP programý.
EK 5: ……Özel Eðitim Hizmetlerinin yönetmenliði
gereði 23.24.31 ve 74'üncü maddeleri
DELÝL TOPLAMA HAKKI : Ýfadenizin alýnmasý veya
sorgunuz sýrasýnda þüpheden kurtulmak gayesiyle
somut delillerin toplanmasýný talep edebileceðinizin
ve "aleyhinize olan þüpheleri ortadan kaldýracak
delilleri ileri sürme hakkinizin olduðunun da
hatýrlatýlmasý zorunludur.(CMUK Md. 123)
BÝLGÝ EDÝNME : 4982 Sayýlý bilgi edinme hakký
kanunun 24.04.2004'te yürürlüðe girmiþtir. Bu
kanun amacý demokratik, þeffaf yönetimin gereði
olan eþitlik ve tarafsýzlýk ve açýklýk ilkelerine
uygun olarak kiþilerin bilgi edinme haklarýný
kullanmalarýný saðlamaktýr.
ÝDARENÝN YÜKÜMLÜLÜKLERÝ : Kurum ve kuruluþlar
bu konuda yer alan istisnalar dýþýndaki her türlü
bilgi ve belgeyi baþ vuranlarýn yararlanmasýna
sunmak ve bilgi edinme baþvurularýný etkin ve
süratli ve doðru sonuçlandýrmak üzere gerekli
idari ve teknik tedbirleri almakla yükümlüdür.
Kurum ve kuruluþlar, baþvurma üzerine istenen
bilgi ve belgeye eriþimini 15 iþ gün içinde saðlarlar.
Ancak istenen bilgi veya belgenin baþvurulan kurum
ve kuruluþ içindeki baþka bir birimden saðlanmasý
baþvuru ile ilgili olarak bir baþka kurum ve kuruluþun
görüþünün alýnmasý gereksimi veya baþvuru içeriðini
birden fazla kurum ve kuruluþu ilgilendirmesi
durumunda bilgi veya belgeye eriþim otuz iþ günü
içinde saðlanýr. Devlet sýrrý taþýyan belgeler
bu kanunu kapsamaz. |
Ad Soyadi
Imza |
Adres:
Tel : |
|
ÖRNEK DÝLEKÇE
MILLI EGITIM MÜDÜRLÜGÜNE
|
/ / 2013 |
|
|
Kanunda açýk hükmü
bulunmayan hallerde genel hukuk kurallarýnýn açýk
olduðu malumunuzdur.
Bilgi edindirme kanununa göre masraflarý karþýlanmak
üzere kendisiyle ilgili her türlü belgelerden
örnek alabilir. Buna istinaden 24.06.2008 tarihinde
vermiþ olduðum dilekçemin soruþturma safhasýnda
yapýlan soruþturma yazýþmalarýnýn birer nüshalarýný
tarafýma verilmesini arz ederim. |
Ad Soyadi
Imza
|
Adres:
Tel : |
|
EÐER YAZMIÞ OLDUÐUNUZ DÝLEKÇENÝN CEVABI YASAL SÜRE ÝÇÝNDE
VERÝLMEMÝÞ ÝSE.
ÖRNEK DÝLEKÇE
MILLI EGITIM MÜDÜRLÜGÜNE
|
/ / 2013 |
|
|
Kanunda açýk hükmü bulunmayan hallerde
genel hukuk kurallarýnýn geçerli olduðu malumunuzdur.
Bilgi edindirme kanununa göre masrafý karþýlanmak
üzere kendisiyle ilgili her türlü belgeden örnek
alabilir.Buna istinaden 24/06/2008 tarih ve 22052
sayýlý Müdürlüðünüze verdiðim dilekçemin yasal
cevap verme süresi geçmiþ olduðundan en kýsa zamanda
tarafýma cevap verilmesini bilgilerinize arz ederim.
|
Ad Soyadi
Imza
|
Adres:
Tel : |
|
ÖRNEK DÝLEKÇE
T.C.
CUMHURIYET BASSAVCILIGINA
|
/ / 2013 |
|
|
…………….cumhuriyeti baþsavcýlýðýnýn
28/03/2008 tarih ve 2008/1203 sayýlý soruþturma
izin talep namesinin ön inceleme ve soruþturma
olarak görevlendirilen muhakkik …………………….Tarafýndan
yapýlan soruþturma yazýþmalarýnýn bilgi edinme
kanunu çerçevesinde birer nüshasýný tarafýma verilmesini
arz ederim. |
Ad Soyadi
Imza
|
Adres:
Tel : |
|
SAVCILIK ÞÝKÂYET DÝLEKÇESÝ
Size yönelik bir eylemin ya da hak ihlalinin Ceza Hukuku
açýsýndan bir suç oluþturduðunu düþünüyorsanýz, suçun gerçekleþtiði
yer savcýlýðýna bir dilekçeyle baþvurabilirsiniz. Örneðin
eylem Kadýköy ilçesi sýnýrlan içinde gerçekleþmiþse, Kadýköy
Cumhuriyet Savcýlýðý'na baþvurmak gerekir.
Savcýlýða yazýlacak dilekçelerde dikkat edilmesi gereken
noktalar þunlardýr:
1. Hangi savcýlýða baþvuruluyorsa, o savcýlýðýn adý baþlýk
olarak konulmalýdýr.
2. Eylemden zarar gören þikâyetçi ya da þikâyetçilerin ad
ve adresleri yazýlmalýdýr.
3. Suç tarihi yer almalýdýr
4. Olaylar baþlýðý altýnda suça konu olan olay kýsa, öz ve
mümkünse sýra takip edecek þekilde anlatýlmalýdýr.
5. Deliller baþlýðý altýnda þikâyeti kanýtlayan tüm deliller
bildirilmeli; elde hazýr bulunan belge, varsa tutanak gibi
yazýlý deliller þikâyet dilekçesine eklenmelidir. Olayýn tanýklarý
varsa, bunlarýn ad ve adresleri de belirtilmelidir.
6.Kamu davasý açýlmasý talebi, dilekçenin sonuç bölümünde
dile getirilmelidir.
HAKKIMIZI ARARKEN ANAYASA MADDE 36: "Herkes, meþru vasýta
ve yollardan faydalanmak suretiyle yargý mercileri önünde
davacý veya davalý olarak iddia ve savunma adil yargýlanma
hakkýna sahiptir." Türkiye Cumhuriyeti Anayasasý Hakkýnýn
ihlal edildiðini, hukuka aykýrý bir eylem ya da iþlemle karþý
karþýya kaldýðý düþünen veya iddia eden her kiþi hakkýný aramakta
özgürdür. Ülkemizin hukuk sisteminde bu yollar yargý ve yasama
organlarýna yapýlacak bir takým baþvurular þeklinde düzenlenmiþtir.
Bir hukuki anlaþmazlýk oluþtuðunda sorunun çözümü için yargý
mercilerine, yani mahkemelere baþvururuz. Ülkemizde yürürlükte
olan hukuk sistemine göre, kiþiler arasýndaki davalar ile
yurttaþ-devlet arasýndaki davalara ayrý yargý yerlerinde ayrý
usullerle bakýlýr. Buna göre, bir yanda genel yargý adý da
verilen adli yargý, öte yanda da taraflardan en az birinin
"devlet" olduðu idari yargý mevcuttur.
ÝDARÝ MAHKEMELER
Haksýz yere baþka bir yere atanan bir memursunuz; polisin
kestiði trafik cezasýný haksýz buluyorsunuz; dükkânýnýza ruhsat
verilmemesi iþleminin yasal olmadýðýný düþünüyorsunuz; arazinizin
kamulaþtýrýlmasýna karþý çýkmak istiyorsunuz... Bu durumlarda
idareye karþý idare Mahkemeleri'nde dava açabilirsiniz. Ancak
dava yoluna ogitmeden önce idareye baþvurarak iþlemin kaldýrýlmasý,
geri alýnmasý, deðiþtirilmesi ya da yeni bir iþlemin yapýlmasý
için haksýz iþlemin size yazýlý olarak bildirildiði tarihten
itibaren 60 gün içinde talepte bulunmayý ihmal etmeyin.
Davayý açmadan önce haksýz uygulamayý kaldýrmak için iþlemi
yapan ya da yapmaktan kaçýnan makamýn bir üstüne baþvurmak
gerekir. Kaymakamlýk ise, valiliðe, valilik ise içiþleri Bakanlýðý'na
gibi... Belediye gibi üst makamý olmayan kurumlar söz konusuysa,
yine o makama baþvurmak gerekiyor.
Ýdari davalarda duruþma ender olarak yapýlýr. Mahkeme davayý
dosya üzerinde görür. Dosyanýzýn tam olmasý ve kanýtlarýn
iddianýzý kesin bir þekilde desteklemesi hem sizin talebinizin
geçerlilik kazanmasý hem de mahkemenin uzamamasý açýsýndan
yararlý olur.
1)Bir idari iþlemin hukuksal olarak ortadan kalkmasýný istiyorsanýz
iptal davasý açmalýsýnýz. 60 gün içinde haksýz iþlemi yapan
idari merciin bulunduðu yerdeki idare mahkemesine baþvurmanýz
gerekiyor. Taþýnmaz mallara iliþkin davalara bakacak yetkili
mahkeme, bu taþýnmaz mallarýn bulunduðu yerin baðlý olduðu
idare mahkemesidir.
2)Dava açsanýz bile idarenin yapmýþ olduðu iþlem yürümeye
devam eder. Dava açýlmasý sizin haksýz bulduðunuz iþlemi otomatik
olarak durdurmaz, iþlem ancak mahkemenin vereceði YÜRÜTMENÝN
DURDURULMASI kararýyla sona erdirilir. Eðer menfaatinize:
veren iþlemin derhal durdurulmasýný istiyorsanýz, dava dilekçesi
sað üst köþesine "yürütmeyi durdurma istemlidir" ibaresini
koymalýsýnýz. Þunu unutmayýn: Mahkemenin "yürütmeyi durdurma
karan vermesi için: a) dava konusu iþlem açýkça hukuka aykýrý
olmalýdýr; b) bu iþlem yüzünden telafisi güç, hatta imkânsýz
bir zararýn oluþmakta olduðu açýkça kanýtlanmalýdýr.
3)Bu kararýn aleyhine 7 gün içinde Bölge idare Mahkemesi'ne
itiraz edebilirsiniz. Bölge idare Mahkemesi'nin kararý kesindir.
NOT:
Ýdareye açýlan davalar sürelidir. Ýdari iþlemin size bildirildiði
tarihten itibaren 60 gün içinde size herhangi bir yanýt gelmemiþse,
talebiniz reddedilmiþ anlamýna gelir. Dava açma süresi yeniden
baþlar.
Ýdari mahkemede bilirkiþi isteme hakkýnýz vardýr.
Her ne kadar idari davalarda duruþma ender olarak yapýlýr.
Mahkeme davayý dosya üzerinden görür ibaresi yer almýþ olsa
da dava açtýðýnýz konuda bilgi sahibi iseniz dava dilekçenizde
duruþma talebi isteyebilirsiniz.
Eðer açtýðýnýz bu davada duruþma talebinde bulunmamýþ ve
sonradan bulunmak istiyorsanýz ek dilekçe ile baþvurabilirsiniz.
ÖRNEK DÝLEKÇE
3. IDARE MAHKEMESI BASKANLIGINA
IZMIR
|
DAVACI: Emre Ali Yelyutan'a velayetten
Recep Kamil Yelyutan ve Hatice Yelyutan
Akýncýlar Mahallesi………………… Ödemiþ / ÝZMÝR |
DAVALI: Ödemiþ Kaymakamlýðý |
KONU : Aþaðýdaki açýklama ve taleplerimiz
sunulmasýdýr. |
TALEBÝMÝZ : 1-) Yukarýda numarasý
yazýlý dosyada her ne kadar dava açarken duruþma
talebimi dile getirmemiþ isem de; iþ bu dilekçem
ile davanýn duruþmalý görüþülmesini talep etmekteyim.
Talebimin kabulü ile duruþma gününün taraflara
teblið hususu arz ve talep olunur.Saygýlarýmla
|
Davaci
Emre Ali Yelyutan’a velayetten
Recep Kamil Yelyutan ve Hatice Yelyutan
|
|
|
Ýdari mahkemelere baþvururken çocuðunuz 18 yaþýný doldurmamýþ
ise velayetten (çocuðunuzun adý anne ve babanýn adýný yazarak
dava açýn. )
BU OLUMSUZ SÜRECÝN SAHADA BÝR DAHA VUKU BULMAMASI TEMENNÝSÝ
ÝLE
( Tedbir olarak )
Aþaðýda bulunan yedi adet mahkeme kararý ayrý, ayrý mahkemelerden
alýnmýþtýr. Konumu itibariyle deðiþik iþ karar statüsünde
olup Türkiye' nin ilk mahkeme kararlarýdýr. EMSAL
dava olarak kullanýlabilinir. )
EMSAL DAVALAR : ÝZMÝR ÝDARE MAHKEMELERÝ.
( USULEN ) KAYMAKAMLIK MAKAMINA AÇILAN DAVALAR.
1 - Sýnýfta kalma iþlemi ( Ýzmir 3 Ýdare Mahkemesinin 2008/1397
E 2009/697 K sayýlý 1604.2009 tarihli karar.
2 - Ýngilizce dersi ortalama yükseltme ( Ýzmir 4. Ýdare Mahkemesinin
2008/1149 E - 2009/71 K sayýlý ve 04.02.2009 tarihli kararý.
)
3 - Fizik dersi ortalama yükseltme ( Ýzmir 1. Ýdare Mahkemesinin
2008/1219 E -2009/232 k ve 13.02.2009 tarihli kararý. )
4 - Matematik ortalama yükseltme ( Ýzmir 1. Ýdare Mahkemesinin
2008/1218 E - 2008/2110 k sayýlý ve 24.12 2008 tarihli kararý.
)
5 - Demokrasi dersi ortalama yükseltme ( Ýzmir 4.Ýdare Mahkemesinin
2008/1147 E- 2009/6.K sayýlý ve 08.01.2009 tarihli kararý.
)
KAYMAKAMLIK MAKAMINA AÇILIP HASIM DÜZELTME KARARINA
MÜTEAKÝP.
HISIM DÜZELTME KARARI :
1 ÝDARE MAHKEMESÝ
ESAS NO : 2009/1080
Ýdare Yargýlama Usulü Kanun'un 15 inci maddesinin 1/C bendi
uyarýnca gerçek hasmýn " ÝZMÝR VALÝLÝÐÝ " olarak saptanmasýna
ve dava dilekçesinden bir örnek çýkarýlarak adý geçer idareye
tebliðine 05/11/2009 tarihinde oy birliði ile karara verildi.
VALÝLÝK MAKAMINA AÇILAN DAVA :
6 - Sýnýfta kalma iþlemi . Ýzmir 1. Ýdare Mahkemesinin 2009/1080
E - 2010/ 1043 K sayýlý ve tarafýmýza 25. 10. 2010 tebliði
edilen kararý.
AÇIKLAMA: Karar
veren Ýzmir idare Mahkemesin' ce duruþma için önceden belirlenen
13/07/2010 tarihinde davacý vekili Avukat Hülya Özel Atamanýn
geldiði, davalý idareyi temsilen gelen olmadýðý görülmekle,
duruþmaya katýlan davacý vekiline söz verilip dinlendikten
sonra usulüne uygun yapýlan duruþma sonrasý gereði görüþüldü.
Dava ; Ýzmir Ýli Ödemiþ Ýlçesi ticaret Meslek lisesi öðrencisi
olan ve % 50 mental retardasyon teþhisi ile özürlü gurubunda
olan davacýlarýn çocuðunun özel eðitim sýnavýna tabi tutulmayarak
normal öðrencilere uygulanan eðitim sýnavýnýn uygulanmasý
nedeniyle 2008 - 2009 eðitim ve öðretim sýnýfta kalmasýný
iliþkin iþlemin iptali istemiyle açýlmýþtýr.
Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliði' nin 4 maddesinin ( z )
bendinde Özel eðitime ihtiyacý olan birey: Çeþitli nedenlerle
bireysel ve geliþim özellikleri ile eðitim yeterlikleri açýsýndan
akranlarýndan beklenilen düzeyden anlamlý farklýlýk gösteren
birey " olarak tanýmlanmýþ 12 maddesinde, " Özel eðitim hizmetleri
kurulu , özel eðitim deðerlendirme kurulu raporu doðrultusunda
özel eðitime ihtiyacý olan bireyi uygun okul veya kuruma yerleþtirir;
23. Maddesinde , " Kaynaþtýrma yoluyla eðitim ; özel eðitime
ihtiyacý olan bireylerin eðitimlerini , destek eðitim hizmetleri
de saðlanarak yetersizliði olmayan akranlarý ile birlikte
, resmi ve özel; okul öncesi ilk öðretim, orta öðretim ve
yaygýn eðitim kurumlarýnda sürdürmeleri esasýna dayanan özel
eðitim uygulamalarýdýr." ;
2- Kaynaþtýrma yoluyla eðitim uygulamalarýnda aþaðýdaki hususlar
dikkate alýnýr:
a)Özel eðitime ihtiyacý olan bireylerin, eðitimlerini öncelikle
yetersizliði olmayan akranlarý ile birlikte ayný kurumda sürdürmeleri
saðlanýr.
b)Özel eðitime ihtiyacý olan bireyler kaynaþtýrma yoluyla
eðitimlerini, yetersizliði olmayan akranlarý ile birlikte
ayný sýnýfta tam zamanlý sürdürebilecekleri gibi özel eðitim
sýnýflarýnda yarý zamanlý olarak ta sürdürebilirler. Yarý
zamanlý kaynaþtýrma uygulamalarý, öðrencilerin bazý derslere
yetersizliði olmayan akranlarýyla birlikte ayný sýnýfta yada
ders dýþý etkinliklere birlikte katýlmalarý yoluyla yapýlýr.
c) Eðitim hizmetleri, bireylerin eðitim performansýna ve öncelikli
ihtiyaçlarýna göre planlanýr.
ç) Kaynaþtýrma yoluyla eðitimlerine devam eden öðrenciler,
yetersizliði olmayan akranlarýyla ayný sýnýfta eðitim görmeleri
halinde kayýtlý bulduklarý okulda uygulanan eðitim programýný
; özel eðitim sýnýflarýnda ise sýnýfýn türüne göre bu Yönetmenliðin
26 ncý ve 27 nci maddelerinde belirtilen eðitim programýný
takip ederler. Öðrencilerin takip ettikleri programlar temel
alýnarak eðitim performansý ve ihtiyaçlarý doðrultusunda BEP
hazýrlanýr.
i) Kaynaþtýrma yoluyla eðitimlerine devam eden öðrencilerin
yetersizlik türü , eðitim performansý ve ihtiyacýna göre ;
araç - gereç , eðitim materyalleri , öðretim yöntem ve teknikleri
ile ölçme ve deðerlendirmede gerekli tedbirler alýnarak düzenlemeler
yapýlýr " ; kuralýna, ayný yasa'nýn 24 maddesinde ise , "
Kaynaþtýrma yoluyla eðitimlerine devam eden öðrencilerin baþarýlarýnýn
deðerlendirilmesinde ilgili mevzuatýn yanýnda aþaðýdaki hususlar
dikkate alýnýr.
a) Bulunduðu okulun eðitim programýna denkliði olmayan bir
özel eðitim programýný izleyen öðrencilerin baþarý, devam
ettikleri okulun sýnýf geçme ve sýnavlarla ilgili hükümlerine
göre deðerlendirilir. Ancak, deðerlendirilmelerde öðrencilerin
BEP' leri dikkate alýnýr.
b) Bulunduðu okulun eðitim programýna denkliði olmayan özel
eðitim programýný izleyen öðrencilerin baþarýlarýnýn deðerlendirilmesiyle
ilgili iþlemler bu yönetmeliðin 85 inci maddesindeki ilgili
hükümlere göre yapýlýr.
c) Öðrencilerin baþarýlarýn deðerlendirilmesinde kullanýlacak
yöntem, teknik, ölçme araçlarý ve deðerlendirme zamaný , deðerlendirme
aralýklarý deðerlendirmeden sorumlu kiþiler ve deðerlendirmenin
yapýlacaðý ortam, BEP geliþtirme biriminin görüþ ve önerileri
doðrultusunda belirlenir…." Kurallarýna yer verilmiþtir.
Dava dosyasýnda yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesinden,
davacýlarýn çocuðu hakkýnda Ödemiþ Devlet Hastanesi' nin saðlýk
kurulu tarafýndan " Metal Retardasyon % 50 " tanýsý konulduðu
, bunun üzerine Ödemiþ Rehberlik ve Araþtýrma Merkezi' nce
çocuðun durumunun deðerlendirildiði ve özel eðitim desteði
alarak çocuðun" kaynaþtýrma eðitimine " tabi tutulmasý gerektiðine
iliþkin bir yöneltme raporu hazýrlandýðý ,öðrencinin Ticaret
Meslek Lisesine kaydolduðu , okulda öðrenci için " Bireysel
Eðitim Programý " hazýrlandý öðrencinin özürlü gurubunda eðitim
sýnavýna tabi tutulmasý gerekirken bu sýnava tabi tutulmayarak
normal öðrencilere uygulanan eðitim sýnavýnýn uygulanmasý
nedeniyle sýnýfta kalmasýna iliþkin iþlemin iptali istemiyle
bakýlmakta olan davanýn açýldýðý anlaþýlmaktadýr.
Olaylarda bireyselleþtirilmiþ eðitim programýnýn uygulanmasý
nedeniyle öðrencinin sýnýfta kaldýðý, özel eðitime tabi tutulmasý
gereken öðrencinin gösterdiði yüksek gayret ve ailesinin desteði
ile normal öðrencilerle ayný þartlara tabi tutulduðu telafi
sýnavýndan geçtiði ancak öðrencinin özürlü gurubunda eðitim
sýnavýna tabi tutulmasý gerekirken normal öðrencilerle ayný
þartlarda eðitim.
itiraz isteminin reddi ile anýlan kararýn ONANMASINA, yargýlama
giderlerinin itiraz edenin üzerinde býrakýlmasýna, posta gideri
avansýndan artan miktarýn istenmesi halinde itiraz edene iadesine,
01/03/2011 tarihinde oybirliðiyle karar verildi.
Medeni kanunun mevzuatlarýna uyulmayan bu hatalý davranýþlarýn
düzeltilmesi için ¨IQ Düzeyi ölçütlerinin hangi düzeyde Ergen
olabilmesi için ölçütlerin yeniden düzeltilmesi konusunda
gerekli makamlara dilekçe ile baþvurulmuþtur. ( Sizlerde baþvurun
" Milli Eðitim ve Saðlýk Bakanlýðýný ilgilendiriyor." )
Açýklama : Davalý idarenin Hafif düzeyde zihinsel yetersizliði
olan bireylerin 50 - 69 Bu gurup un Ergen deðil kýsýtlýdýr
temiz kudreti bulunmayan kiþinin vermiþ olduðu vekalet geçersizdir
itirazý MAHKEMECE RED EDÝLÝÞTÝR.
Bu guruptaki evlatlarýmýzýn mahkeme kararý ile kýsýtlý olmayýp
ergin olduðu mahkeme kararýyla sabit olmak üzere tescil edilmiþtir
.( Hafif düzeyde zihinsel yetersizliði
olan bireylerin 50 - 69) Altýna valilik makamýnca imza
atýlmýþ bu belgenin açýlýmý yani izahatý; tabiri caiz ise
tescilli olarak, Anadolu iþi göbeðinden " Deli " Peki Valilik
makamýmý hatalý; hayýr Valilik makamý imza makamýdýr her gün
onlarca yüzlerce imzalanmak için belge ellerinden gelip geçmektedir.
Peki hata nerede bu belgeleri hazýrlayýp valilik makamýna
sunan birimde. Konusu itibariyle bu birim ilk öðretim müfettiþliði
þimdiki adýyla da eðitim müfettiþlik kurumudur.Eðitim kurumlarýmýzý
denetleme yetkisine sahip kurum yoruma açýk "
Peki görüþü muteber kýlan bu kurumun görüþleri doðrumu ; tabii
ki yanlýþ. ÝSPATI : 4721 sayýlý Türk Medeni Kanunu:
Günümüzde Türkiye tarihinde ilk defa
zihinsel engelli bireyler için memur sýnavý yapýldý
devlet memuru olmalarý için. Hukuken kýsýtlý ve fiili ehliyeti
olmayana lise diplomasý da verilmez devlet memurluðu da verilmez.(
Ýþte kurumlar arasýndaki iletiþim eksikliði ve tezat )
Medeni kanunun mevzuatlarýna uyulmayan bu hatalý davranýþlarýn
düzeltilmesi için ¨IQ Düzeyi ölçütlerinin hangi düzeyde Ergen
olabilmesi için ölçütlerin yeniden düzeltilmesi konusunda
gerekli makamlara dilekçe ile baþvurulmuþtur. ( Dilekçe yazmak
isteyenler için " Milli Eðitim ve Saðlýk Bakanlýðýný ilgilendiriyor."
)
6. Bölümde bu belgeler mevcuttur .
DÝLEKÇE ÖRNEÐÝ :
MILLI EGITIM BAKANLIGINA
|
../.. / 2013 |
|
|
Usule iliþkin: 1 - Davacý vekili
müvekkilinin % 50 Mental retardasyon teþhisi ile
özürlü bulunduðunu beyan etmekte ancak bizzat
vekili olarak dava açmaktadýr. Özürlü bulunan
kiþinin adýna vekâlet verebilmesi velisi ya da
vasisi aracýyla olmasý gerekirken olup, vasiyet
altýna alýnmasý gereken temiz kudreti bulunmayan
kiþinin vermiþ olduðu vesayet geçersiz açýlan
davanýn da ehliyet yönünden retti gerekir.
Esas yönünden: Ayýrt etme gücüne sahip ve kýsýtlý
olmayan her ergin kiþinin fiili ehliyeti vardýr.
Yaþýnýn küçüklüðü yüzünden veya akýl hastalýðý,
akýl zayýflýðý, sarhoþluk ya da bunlara benzer
sebepler den biriyle akla uygun biçimde davranma
yeteneðinden yoksun olmayan herkes. Bu kanuna
göre ayýrt etme gücüne sahiptir.
Ayrýca vesayeti gerektiren durumlarda M.K 404
ve devamý maddelerinde düzenlenmiþtir. Buna göre;22.11.2001
kabul tarihli ve 4721 sayýlý Türk Medeni Kanunu:
Bu Kanun'un 405 inci maddesinde, Akýl hastalýðý
veya akýl zayýflýðý sebebiyle iþlerini göremeyen
veya korunmasý ve bakýmý için kendisine sürekli
yardým gereken ya da baþkasýnýn güvenliðini tehlikeye
sokan her ergin kýsýtlýdýr. (vesayet altýna alýnacaðý)
409 uncu maddenin ikinci fýkrasýnda; Akýl hastalýðý
ve akýl zayýflýlýðý sebebiyle kýsýtlamaya ancak
Resmi saðlýk kurulu raporu üzerine karar verilir.
Hâkim karar vermeden önce kurul raporunu göz önünde
tutarak kýsýtlamasý istenen kiþiyi dinleyebilir.
( Raporuna istinaden )
474 üncü maddesinde ise, "Akýl hastalýðý veya
akýl zayýflýðý yüzünden kýsýtlanmýþ olan kiþi
üzerindeki vesayetin kaldýrýlmasýna, ancak kýsýtlama
sebebinin ortadan kalkmýþ olduðunun resmî saðlýk
kurulu raporu ile belirlenmesi hâlinde karar verilebilir."
hükümleri getirilmiþtir
Vasi Madde 10: Ayýrt etme gücüne sahip ve kýsýtlý
olmayan her kiþinin fiili ehliyeti vardýr Hükmü
gereði davacýnýn ( Bu konumdaki evlatlarýmýzýn
vesayetini gerektiren bir durum söz konusu deðildir.
Baþka bir ifade ile davalýnýn savunmasýnda belirttiði
temiz temyiz kudretinin olmamasý hali; kanunda
da tamamen akli melekeleri yerinde olmayan ayýrt
etme gücüne sahip olmayan reþit olsun ya da olmasýn
herkesin mahkeme kararý ile kýsýtlanabileceði
ve vasi tarafýndan temsilinin zorunluluk hali
düzenlenmektedir. Bu konumdaki evlatlarýmýz ayýrt
etme gücüne sahip SADECE AKRANLARINA GÖRE GEÇ
ÖÐRENEN BÝREYLERDÝR. Bu konumdaki evlatlarýmýz
için böyle bir mahkeme kararý da mevcut deðildir.
Kanunen vasi yada kayyum atanmasýna gerek yoktur.
Davalý idarenin Hafif düzeyde zihinsel yetersizliði
olan bireylerin 50 - 69 Bu gurup un Ergen deðil
kýsýtlýdýr temiz kudreti bulunmayan kiþinin vermiþ
olduðu vekâlet geçersizdir itirazý Bölge idari
mahkeme tarafýndan RED edilmiþ olup onanmýþtýr.
Bu guruptaki evlatlarýmýzýn mahkeme kararý ile
kýsýtlý olmayýp ergin olduðu mahkeme kararýyla
sabit olmak üzere tescil edilmiþtir.
Ýtirazda bulunan ilgili idarenin itirazý irdelendiðinde;
IQ deðerleri farklý olan bütün guruplarý ayný
deðerlendirmeye tabi tuttuðu görülmektedir. Kanun,
Yönetmelik ve Yasalar Medeni Kanuna göre düzenlendiði
bilinmektedir. Medeni Kanuna göre kýsýtlýnýn IQ
deðerleri ve halleri Medeni Kanunumuzda maddeler
halinde belirtildiði halde. Ýlgili idarenin Medeni
Kanunumuzun kýsýtlýlýk halleri ölçütlerine uyulmayan
bu hatalý davranýþlarýn düzeltilmesini, ( Saðlýk
Bakanlýðý da dahil ) Yönetmenliklerimizdeki mevzuatlarda
hangi düzeyde Ergen olabilmesi için kýsýtlýnýn
diðer guruplarýn da kýsýtlýlýk hali durumunun
IQ Düzeyi ölçütlerinin mevzuatta yeniden düzenlenmesini,
maðduriyetimizin kaldýrýlmasýný gereðini bilgilerinize
arz ederim. |
Ad Soyadi
Imza
|
Adres:
Tel : |
EKLER :
1) SAYI : B.08.4.35.00.13 - 410/151 - 4965 Tarih
25/01/2011
2) TC ÝZMÝR BÖLGE ÝDARE MAHKEMESÝ
ESAS : 2011/ 278
KARAR NO : 2011/ 674 Ýzmir 1. Ýdare Mahkemesinin
2009/1080 E - 2010/ 1043 K sayýlý Ýlamý ile davanýn
kabul edildiði sýnýfta kalma iþlemi nedeniyle ÝZMÝR
3 ÝDARE MAHKEMESÝNÝN 2010/2038 E- 2011/1569 K sayýlý
dava ikame edilmiþ maddi ve manevi zarara
uðradýðý iddia ile bu zararýn tanzimi için açmýþ
olduðu davanýn nihai kararýnda uyuþmazlýk konusu
olayda, davacýnýn hastalýðý göz önüne alýndýðýnda
eðitimini sürdürdüðü okulda mahkeme kararý ile hatalý
uygulandýðý veya tesis edildiði anlaþýlan sýnavlar
ve sýnýfta kalmasýna yönelik iþlemler nedeniyle
duyduðu üzüntüyü kýsmen de olsa hafifletmek amacýyla
idarenin kusuru da göz önünde bulundurularak davacýnýn
tazminat isteminin kýsmen kabulü ile davacýya 15.000,00
TL manevi tazminat ödenmesini mahkeme uygun bulmuþtur.
Tazminat yasal faizleri , mahkeme masraflarý ve
avukatlýk parasý ile birlikte davalý kuruma rücu
edilmiþtir. |
|
6 - BÖLÜM
MAHKEME KARARLARI |

|
|
 |

|

|

|

|

|

|

|

|

|

|

|

|

|

|

|

|

|

|

|

|
|
7 - BÖLÜM :
Türkiye' de kaynaþtýrma uygulamalarý 1983 yýlýnda yürürlüðe
giren Özel Eðitim Muhtaç Çocuklar Kanunu'yla baþlamýþtýr,
Türkiye de ilk kez Milli Eðitim Bakanlýðý 1960 lý yýllarda
ilk okul bünyesi içinde eðitebilir çocuklar için Eðitebilir
sýnýflar açmýþtýr. 1985 yýlýnda 517 özel sýnýf 685 eðitebilir
çocuðun eðitim göreceði kapasiteye ulaþmýþtýr. o tarihten
bu yana artan sayýda özel eðitime tabi öðrenciler genel olarak
okullarda akranlarýyla birlikte eðitim almýþtýr.Milli Eðitim
Bakanlýðýnýn öncelikli hedefleri arasýnda yer alan kaynaþtýrma
eðitiminin yaygýnlaþmasýna yönelik yakýn dönemlerde atýlan
önemli bir adým, Özel Eðitim Rehberlik ve Danýþma hizmetleri
Genel Müdürlüðü tarafýndan yöneticiler, öðrenciler ve ailelere
yönelik kýlavuz hazýrlamasýdýr.Bu geliþmelere raðmen Türkiye'de
kaynaþtýrma uygulamalarýnýn yeterli ve etkili bir biçimde
yürütüldüðünü söylemek olasý deðildir
Ýhmal Ýlköðretimden baþlýyor.
Gerekçe: 1) Ýlköðretim kurumlan yönetmenliðinin 47. maddesinde
öðrenci baþarýsýnýn deðerlendirmesi baþlýðý altýnda "öðrenme
yetersizliði nedeniyle kaynaþtýrma eðitimine alýnan öðrencilere
baþarýsýzlýklarýndan dolayý sýnýf tekrarý yaptýrýlamaz." Maalesef
buda nasýl olsa öðrencinin sýnýfta kalma zorunluluðu yoktur
düþüncesi ile öðretmenlerimizin bir kýsmý yeterince çocuklarýmýza
ihtimam göstermiyor. Temel noktada Ýþte bu kýyým ve kayýp
da burada baþlýyor.
2) Rehber öðretmenlerimizin ilk sicil amiri çalýþtýklarý
okulun müdürleri olduðu için genellemede baskýya maruz kaldýklarý
da bilinmektedir
3) Maalesef genellemede hatýrý sayýlýr öðretmenimiz, bu konumda
olan evlatlarýmýzla uðraþmak istemediði gibi yine genellemede
Eðitim Öðretim Özel Eðitimi sýrtýnda kambur olarak görmektedir.
Buda Rehberlik Araþtýrma Merkezlerinin ( RAM ) okullarýmýz
üzerindeki etkisini azaltmaktadýr.
ÝSPATI: Bu günün itibariyle 2006 senesinden
beri verilen mücadelede 2007 senesinin itibariyle 600 adet
tekerrürlü kaynaþtýrma öðrencisinden ( bu birikim 2000 senesinden
itibaren ) 13 evladýmýz lisede okumaktadýr. 6 adet ödemiþte,3
adet Tire de, 2 adet Ova kent de, 1 adet bayýndýrda, 1 adet
Kiraz da ve bunlarýnda sadece 6 tanesi hafif MR. ( Hafif zeka
özürlü ) Ödemiþ, Tire, Bayýndýr, Beydað, Kiraz Bu beþ ilçedeki
özürlü sayýsý sýralama olarak her gurup dahil olmak kaydýyla
3297 kiþi olup ve beþ ilçenin takribi 307 000 bin nüfusun
dan sadece benim çocuðum liseden mezun oldu. Ýzmir ili bu
konuda Türkiye de ileri olduðu halde .
Bakanlýðýmýzca Özel Eðitim Hizmetleri Genel Müdürlüðümüzün
talimatý doðrultusunda Liselerde kaynaþtýrma ve zihinsel engelliler
için özel eðitim sýnýfý açýlmasý yasal olarak mümkün olmasýna
raðmen, yüzdelik olarak kayýp çok büyük bir baþka ifade ile
bu konumda olan evladýmýz orta öðretimde bin bir zorlukla
tahsilini devam ettirebiliyorlar. " Ýþte Türkiye' nin ortalamasý
bu araþtýrýrsanýz karþýnýza çýkar. "
Türkiye genelinde Nüfuzumuzun 70 milyonu geçtiði ülkemizde
sayýlýrý 8,5 milyonun üzerinde engelli insan bulunmaktadýr.
Engelliler Bedensel , Görme, Ýþitme, Zihinsel engeliler, Dow'
n Sendromu, Otizm, Asperger Sendromu baþlýklarý altýnda ifade
edilmektedir.
Özürlü gurubunun da; % 22 zihinsel gurup teþkil etmektedir.
% 22 gurubun takribi % 70 in üzeride kaynaþtýrma öðrencisi
olan gurubun olduðu ifade edilmektedir. Basit olarak hesapladýðýmýzda
yüz binlerce çocuðumuz Orta Öðretimde Eðitimden mahrum Ö.E.H.Yönetmeliðimizde
bu konumdaki evlatlarýmýza imkan tanýdýðý halde. Bunun yanýnda
o evlatlarýmýzýn bizzat kendisini, anasýný, babasýný varsa
kardeþlerinin psikolojik durumunu düþünün. Bir de ailenin
ekonomik kaybý ve sahada toplam ekonomideki iþ kaybý buda
çabasý. Hadi At onu bir kenara o kadarda önemli deðil . O
bir kaðýt parçasý nasýl olsa bir türlü bulunur, deyip geçelim
" Ya insan? " Nesiler heba oluyor"
Hangisi önemli; Vicdanýna, aklýna, ruhuna bir askere giderken
birde evlenirken parmaðýna yaktýðýn kýnaya sor bakalým onlar
sana ne cevap verecek.?
Bir baþka boyuttan konuya bakarsak; sizce bu kadar ihmal
tesadüf mü , neme nazýmcýlýk mý , vurdum duymazlýk mý , yoksa
birileri birilerine söylemle ya ne olacak sanki hadi be bu
konumdaki insanlarýn halleri belli, ahvalleri de belli. Ýhtimam
göstersek ne olur göstermesek ne olur. Yanlýþ söylemlerle
yönlendirme, sinsice fikri zikre sokma " peki sizce bu kadar
ihmal ve hata olaðan mý? Ýrdele. Dolayýsýyla bekamýzla oynama.
Tabi ki düþünce tarzý herkes düþünebilir muhakkak' ki düþünmesi
de doðaldýr. O zaman þu soru sizce aklýnýza gelebilir mi kim
bu baskýn guruplar? SONUÇ: Türkiye de bir ilk olarak zihinsel
engellilerde memur sýnavýna katýlan 3241 evlatlarýmýzýn 1934
tanesi iþ okulu mezunu 1307 si lise mezunu ,72 si ön lisans
40 tanesi lisans yani; 1307+72+40 = 1419 evladýmýz Orta öðretimde
kaynaþtýrma eðitimine geçildiði tarihten bu yana mezun .Fakat
ortalama her sene 500 000 bin üzerinde öðrenci farklý lise
programlarýný tamamlayarak mezun olmaktadýr.
Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliði Ýle Eðitim Öðretim Hizmetleri
Yönetmeliði sadece MEB Ortaöðretim Kurumlarý Sýnýf geçme ve
Sýnav Yönetmeliði ile baðlantýsý vardýr her iki yönetmeliðin
diðer maddeleri farklýdýr.
DÝLEKÇE ÖRNEÐÝ
MILLI EGITIM BAKANLIGINA
|
/ / 2013 |
|
|
. Ýlköðretim kurumlan
yönetmenliðinin 47. maddesinde öðrenci baþarýsýnýn
deðerlendirmesi baþlýðý altýnda "öðrenme yetersizliði
nedeniyle kaynaþtýrma eðitimine alýnan öðrencilere
baþarýsýzlýklarýndan dolayý sýnýf tekrarý yaptýrýlamaz
ibaresi bulunmaktadýr öðrencinin sýnýfta kalma zorunluluðu
yoktur düþüncesi ile öðretmenlerimizin bir kýsmý
yeterince çocuklarýmýza ihtimam göstermediði bilindiði
gibi ayrýca Rehber öðretmenlerimizin ilk sicil amiri
çalýþtýklarý okulun müdürleri olduðu için genellemede
baskýya maruz kaldýklarý da bilinmektedir. Yine
genellemede hatýrý sayýlýr öðretmenimiz, bu konumda
olan evlatlarýmýzla uðraþmak istemediði Eðitim öðretimin
Özel Eðitim ve Öðretime sahada üstü örtülü karþý
çýktýðýndan Rehberlik Araþtýrma Merkezlerinin okullarýmýz
üzerindeki etkisini azaltmaktadýr. Buna istinaden
Özel Eðitimin Eðitim Öðretimin Eðitim Öðretimden
ayrýlmasýnýn daha faydalý olacaðýný kanaatini taþýmaktayým
gereðini bilgilerinize arz ederim. |
|
Ad Soyadi
Imza
|
Adres:
Tel : |
|
2.KISIM
1.BÖLÜM :
TC
MILLI EGITIM BAKANLIGI
Özel Egitim Rehberlik ve Danisma Hizmetleri Genel
Müdürlügü
|
GENELGE NO : 2008 / 60
Sayý : B.08.0.ÖRG.0.20.03.01 / 3601
Konu : Kaynaþtýrma yoluyla Eðitim Uygulamalarý
Ýlgi : a ) 1739 sayýlý Milli Eðitim Temel Kanunu.
b ) 222 sayýlý Ýlk Öðretim ve Eðitim Kanunu.
c)01/7/2005 tarihli ve 5378 sayýlý Özürlüler ve Bazý Kanun
Hükmünde Kararnamelerde Deðiþiklik Yapýlmasý Hakkýnda Kanun.
ç ) 06.06 1997 tarihli ve mükerrer 23011 sayýlý Resmi Gazete
' de yayýmlanan 573 sayýlý Özel Eðitim Hakkýnda Kanun Hükmünde
Kararname.
d ) 31 Mayýs 2006 tarihli ve 26184 sayýlý Resmi Gazete' de
yayýmlanan Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliði.
e ) 27/08/ 2003 tarihli ve 25212 sayýlý Resmi Gazete ' de
yayýmlanan Milli Eðitim Bakanlýðý Ýlköðretim Kurumlarý yönetmeliði.
Bilindiði üzere kaynaþtýrma yoluyla eðitim amacý ; özel eðitime
ihtiyacý olan bireylere destek eðitimi hizmetleri de verilerek
yetersizliði olmayan akranlarýyla birlikte ayný ortamda eðitimlerini
sürdürmelerini saðlamaktýr. Bu uygulamalar kapsamýnda özel
eðitime ihtiyacý olan bireyler kaynaþtýrma yoluyla eðitimlerini,
yetersizliði olmayan akranlarý ile birlikte ayný sýnýfta tam
zamanlý sürdürebilecekleri gibi özel eðitim sýnýflarýnda da
yarý zamanlý olarak ta sürdürebilirler. Yarý zamanlý kaynaþtýrma
uygulamalarý, öðrencilerin bazý derslere yetersizliði olmayan
akranlarýyla birlikte ayný sýnýfta yada ders dýþý etkinliklere
birlikte katýlmalarý yoluyla yapýlmaktadýr.
Anayasamýzýn 42'nci maddesindeki " … Devlet, durumlarý sebebiyle
özel eðitime ihtiyacý olanlarý topluma yararlý kýlacak tedbirleri
alýr "… hükmü uyarýnca.
Ýlgi : ( a ) Kanun' un 7'nci maddesinin " Eðitim Hakký" ile
8'inci maddesinin " Fýrsat ve Ýmkan Eþitliði baþlýðý altýnda,
" Özel eðitime ve korunmaya muhtaç çocuklarý yetiþtirmek için
özel tedbirler alýnýr." Hükmü yer almýþtýr.
Ýlgi : ( b ) Kanun ' un 6'ncý maddesinde ; özel eðitim gerektiren
bireyler için okul ve sýnýflarýn açýlmalarýnýn zorunlu olduðu
belirtilmektedir. Ayný Kanunun 52nci maddesi ile de mülki
amirleri, ilk öðretim müfettiþlerini ve zabýta teþkilatýný
zorunlu eðitim caðýndaki çocuklarýn ilköðretim kurumlarýna
devamlarýný saðlamakla yükümlü kýlmýþ, veli yahut vasi veya
aile baþkanlarýný ve okul idarelerini yardýmla ve her türlü
tedbiri almakla görevlendirmiþtir. Bu kanun'un yürürlüðe girmesiyle
özel eðitim gerektiren bireylerin de zorunlu eðitimleri kesintisiz
8 yýl olmuþtur.
Ýlgi : ( c ) Kanun'un " Eðitim ve Öðretim " baþlýklý 15'inci
maddesinde; Hiçbir gerekçeyle özürlülerin eðitim almasý engellenemez.
Özürlü çocuklara, gençlere ve yetiþkinlere özel durumlarý
ve farklýlýklarý dikkate alýnarak bütünleþtirilmiþ ortamlarda
ve özürlü olmayanlarla eþit eðitim imkaný saðlanýr. " amir
hükmünün yerine getirilmesinde her tür ve kademede görev ve
sorumluluðu bulunanlar görevin ifasýnda tereddüde meydan vermeyecek
þekilde hareket edeceklerdir.
1739 sayýlý milli eðitim temel kanunun 7. maddesinde eðitim
hakký baþlýðý altýnda ilköðretim görmek her Türk vatandaþýnýn
hakkýdýr. Ýlköðretim kurumlarýndan sonraki eðitim kurumlarýndan
vatandaþlar ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde yararlanýrlar.
" 8. maddesinde de fýrsat ve imkân eþitliði baþlýðý altýnda
" özel eðitime ve korunmaya muhtaç çocuklarýn yetiþtirmek
için özel tedbirler alýnýr." Ýbareleri yer almaktadýr.
573 sayýlý özel eðitim hakkýnda kanun hükmünde kararname'nin
4. maddesinin a bendinde özel eðitim gerektiren tüm bireyler,
ilgi, istek, yeterlilik ve yetenekleri doðrultusunda ve ölçüsünde
özel eðitim hizmetlerinden yaralandýrýlýr. " c bendinde özel
eðitim hizmetleri özel eðitim gerektiren bireyleri sosyal
ve fiziksel çevrelerinden mümkün olduðu kadar ayrýlmadan planlanýr
ve yürütülür" ve d bendinde "özel eðitim gerektiren bireylerin
eðitsel performanslarý dikkate alýnarak amaç muhteva ve öðretim
süreçlerinde uyarlamalar yapýlarak diðer bireylerle birlikte
eðitimlerine öncelik verilir."denilmektedir.
Yine ayný kanun hükmünde kararnamenin 9. maddesinde " özel
eðitim gerektiren bireyler orta öðretimlerini özel eðitim
okullarýnda ve/veya diðer genel ve mesleki teknik orta öðretim
okullarýnda sürdürülür."denilmektedir.
Özel eðitim hizmetleri yönetmenliðinin 23. maddesinde kaynaþtýrma
yoluyla eðitim; " Özel eðitime ihtiyacý olan bireylerin eðitimlerini
destek eðitim hizmetleri de saðlanarak yetersizliði olmayan
akranlarý ile birlikte resmi ve özel; okul öncesi, ilköðretim,
orta öðretim ve yaygýn eðitim kurumlarýnda sürdürmeleri esasýna
dayanan özel eðitim uygulamalarýdýr."diye açýklanmaktadýr.
Ayný yönetmenliðinin 24. maddesinde "kaynaþtýrma yoluyla
eðitimlerine devam eden öðrencilerin baþarýlarýn deðerlendirilmesinde
ilgili mevzuatýn yanýnda aþaðýdaki hususlar dikkate alýnýr:"denilerek
a bendinde "bulunduðu okulun eðitim programýný veya denkliði
olan bir programý izleyen Öðrencileri baþarýlarý, devam ettikleri
okulun sýnýf geçme ve sýnavlarla ilgili hükümlerine göre deðerlendirilir.
Ancak, deðerlendirmelerde öðrencilerin. " BEP' leri dikkate
alýnýr."
Ýlköðretim kurumlan yönetmenliðinin 47. maddesinde öðrenci
baþarýsýnýn deðerlendirmesi baþlýðý altýnda "öðrenme yetersizliði
nedeniyle kaynaþtýrma eðitimine alýnan öðrencilere baþarýsýzlýklarýndan
dolayý sýnýf tekrarý yaptýrýlamaz." açýklamasý yer almaktadýr.
Ancak Orta Öðretim Kurumlarý Sýnýf Geçme ve Sýnav Yönetmenliði'nde
kaynaþtýrma uygulanan öðrenciye sýnýf tekrarý yaptýrýlýp yaptýrýlamayacaðý,
sýnýf tekrarý yaptýrýlacaksa hangi þartlar yerine getirildikten
sonra sýnýf tekrarý yaptýrýlabileceði açýk olarak belirtilmektedir.
EÐÝTÝM ÖÐRETÝM HAKKI (
Kaynaþtýrma yoluyla Eðitim )
Eðitim : Kiþinin yaþama etkin bir biçimde uyum saðlayabilmesi
için gerekli genel bilgileri edinmesine ve mantýk yürütme-hüküm
verme yeteneklerini kazanmasýna eðitim; toplumun okul ve benzeri
türde örgütlenmiþ kurumlarýnda yapýlan eðitime ise öðrenim
denir. Eðitim ayrýca bir kimsenin herhangi bir faaliyet alanýnda
yetiþtirilmesi, bu alanla ilgili ahlaki, kültürel, entelektüel
ya da teknik bilgilerin bütünüdür.
Özürlü Bireyin Eðitim Haklarý :
Özürlü bireyler temel eðitim ilkeleri doðrultusunda genel
eðitim özel eðitim ve mesleki eðitim görme haklarýný kullanabilirler.
5378 sayýlý Özürlüler Kanunu'nun 15. Maddesinde "Hiçbir gerekçeyle
özürlülerin eðitim almasý engellenemez. Özürlü çocuklara,
gençlere ve yetiþkinlere, özel durumlarý ve farklýlýklarý
dikkate alýnarak, bütünleþtirilmiþ ortamlarda ve özürlü olmayanlarla
eþit eðitim imkâný saðlanýr." ibaresi yer almaktadýr.
EÐÝTÝM ÖÐRETÝM HAKKI
Kiþinin yaþama etkin bir biçimde uyum saðlayabilmesi için
gerekli genel bilgileri edinmesine ve mantýk yürütme-hüküm
verme yeteneklerini kazanmasýna eðitim; toplumun okul ve benzeri
türde örgütlenmiþ kurumlarýnda yapýlan eðitime ise öðrenim
denir. Eðitim ayrýca bir kimsenin herhangi bir faaliyet alanýnda
yetiþtirilmesi, bu alanla ilgili ahlaki, kültürel, entelektüel
ya da teknik bilgilerin bütünüdür.
ANAYASA MADDE 42
Kimse, eðitim ve öðrenim hakkýndan yoksun býrakýlamaz, ilköðretim,
kýz ve erkek bütün vatandaþlar için zorunludur ve Devlet okullarýnda
parasýzdýr. Türkiye Cumhuriyeti Anayasasý.
Bilgi Çaðýna girerken, eðitim ve öðrenim daha da önem kazandý.
Hem kendimizin, hem ailemizin, hem de ülkemizin geleceði aldýðýmýz
ve verdiðimiz eðitim ve öðrenimin düzeyine göre þekillenecek.
Bütün dünya þimdi kendisini sürekli "öðrenen kiþi", "öðrenen
örgüt", "öðrenen toplum" haline getirmeye çabalýyor. Bu bizim
için de geçerli.
Milli Eðitim Bakanlýðý ülkemizdeki eðitimin amacýný þöyle
belirlemiþ: "En deðerli kaynaðýmýz olan insan gücünü Atatürk
ilke ve inkýlâplarýna gönülden baðlý, ulusal deðerleri benimsemiþ,
ülkesine karþý görev ve sorumluluklarýný bilen ve bunlarý
davranýþ haline getirmiþ, insan haklarýna saygýlý, demokrasiyi
özümsemiþ yurttaþlar olarak yetiþtirmek, ayrýca onlarý kendilerinin
ve toplumun mutluluðuna katkýda bulunacak bir "meslek sahibi
olarak yetiþmelerini saðlayarak geleceðe hazýrlamak."
ÖZEL EÐÝTÝM
Özel Eðitim Hizmetlerinin Yasal Dayanaðý.
Özel eðitim hizmetleri 573 sayýlý Kanun Hükmünde Kararname
ve 31.05.2006 tarih ve 26184 sayýlý Resmi Gazete'de yayýnlanarak
yürürlüðe giren "Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliðin de belirtilen
esaslar doðrultusunda yürütülür.
Özel Eðitim Merkezlerinden Hizmet Almak Ýçin Nereye
Baþvurmak Gerekmektedir.
Hastaneden alýnan "eksiksiz" doldurulmuþ "özürlüler için
saðlýk kurulu raporu" ile ikamet edilen ilçede bulunan Rehberlik
Araþtýrma Merkezlerine müracaatta bulunulmalýdýr.
Eðitsel Deðerlendirme Ve Tanýmlama
Rehberlik Araþtýrma Merkezlerinde, bireyin tüm geliþim alanýndaki
özellikleri ve akademik disiplin alanlarýndaki yeterliliklerinin
deðerlendirilmesi amacýyla nesnel, standart testler ve özürlü
bireyin özelliklerine uygun ölçme araçlarýyla yapýlan tüm
uygulamalardýr.
Eðitsel Deðerlendirme Ve Tanýmlama Ýçin Gerekli Belgeler
- Özürlü bireyin velisinin veya okul/ kurum yönetiminin
yazýlý baþvurusu,
- Okula/ kuruma kayýtlý özürlü bireyin bireysel geliþim raporu
- Ýkametgah belgesi
- Özürlüler için saðlýk kurulu raporu
Özel Eðitim ve Rehabilitasyon Hizmetlerinde Ailenin
Görevi, Sorumluluklarý ve Ýþlevi Nedir ?
Özel eðitimin temel ilkelerinden biriside ailelerin özel eðitim
sürecinin her boyutuna aktif olarak katýlýmlarýnýn ve eðitimlerinin
saðlanmasýdýr. Eðitsel deðerlendirme ve tanýlamanýn her sürecinde
aileler, okul ve uzmanlar iþbirliði içinde çalýþýrlar. Gerektiðinde
ailenin görüþü alýnýr. Ailenin görüþ ve onayý alýnmadan özel
eðitim süreci ile ilgili hiçbir açýklama yapýlamaz.
Özürlü Bireyin Ailesine Yönelik Eðitim Hizmetleri
Nasýl Verilmektedir?
Aile eðitimi tüm eðitim kademelerindeki özürlü bireyin eðitimine
katký saðlamak "rehberlik ve danýþmanlýk" hizmetlerini içeren
bir eðitimdir.
Aile Eðitim Hizmetleri Rehberlik ve Araþtýrma Merkezleri Özel
Eðitim okul ve Kurumlarý, kaynaþtýrma uygulamalarý yapýlan
okullar tarafýndan hazýrlanan ve yürütülür. Ýhtiyaç halinde
bu hizmet evlerde de yürütülebilir.
Özel eðitim gerektiren bireylerin baþvuracaklarý
kurumlar nelerdir
Milli Eðitim Bakanlýðý Rehberlik Araþtýrma Merkezleri en yakýn
özel eðitim kurumu,en yakýn okullar.
Özürlü çocuklar hangi eðitim fýrsatlarýndan yararlanabiliyorlar.
Okullarda genel olarak kaynaþtýrma eðitimine önem verilmektedir.
Görme engellilere okul öncesi döneminde gündüzlü ,Ýlköðretim
düzeyinde yatýlý ve gündüzlü olarak eðitim verilmektedir Ýlköðretim
okulunu bitiren görme özürlü öðrenciler öðrenimlerini okullarda
kaynaþtýrma yoluyla devam ederler. Braille ile yazýlmýþ ders
kitaplarý Görme Engelliler Akþam Sanat ve Basým Evi Matbaasýnda
basýlýp ihtiyaç sahiplerine talep halinde ulaþtýrýlmaktadýr.
Ýþitme engellilere okul öncesi, ilköðretim ve orta öðretim
düzeyinde gündüzlü ve yatýlý olarak eðitim hizmeti verilmektedir.
Ýþitme engelli öðrenciler meslek liselerine sýnavsýz olarak
yerleþebilmektedirler. Ayrýca, Eskiþehir Anadolu Üniversitesi
Engelliler Yüksek Okulunda Ýþitme özürlüler için yükseköðretim
olanaðý sunulmaktadýr. Ortopedik özürlülere yatýlý ve gündüzlü
olmak üzere okul öncesi, ilköðretim ve meslek lisesi düzeyinde
eðitim olanaðý sunulmaktadýr. Zihinsel engelliler, eðitilebilir
ve öðretilebilirler olmak üzere iki ayrý grup olarak okullarda
eðitim almaktadýrlar. Bunlar özür derecelerine göre yapýlandýrýlmýþ
okullar olup Ýlköðretim Okullarý, Eðitim Uygulama Okullarý,
Ýþ Eðitim Merkezleri, Mesleki Eðitim Merkezleri dir. Ayrýca
kaynaþtýrma okullarý veya sýnýflarýnda da eðitim alabilmektedirler.
Üniversite sýnavýnda özürlülere yönelik düzenlemeler
nelerdir
Üniversite sýnavý sýrasýnda ortopedik ve görme özrü bulunanlar
için uygun düzenlenmiþ sýnav mekanlarý hazýrlanýr, görme özürlüler
ve az görenler için 30 dakikalýk ek sýnav süresi verilir,
sýnav sorularýný okuyacak ve söylenecek yanýtlarý yazacak
uygun eðitimde ve düzgün diksiyonlu "yardýmcý refakatçi" eþliðinde
sýnava girme olanaðý tanýnýr.
Az gören üniversite öðrencilerine yönelik sýnav düzenlemeleri
nelerdir.
Az gören üniversite öðrencileri fakülte/yüksek okul/bölüm
amirliklerine yazýlý olarak baþvurarak sýnav sorularýný büyük
puntolu yazýlmýþ olarak saðlayabilirler.
Ailelere yardýmcý olan danýþma ve rehberlik merkezleri.
Milli Eðitim Bakanlýðý'na baðlý Rehberlik ve Araþtýrma Merkezi
Müdürlükleri bu konuda ailelere yardýmcý olmaktadýr. Kýsýtlý
sayýda da olsa Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel
Müdürlüðüne baðlý aile danýþma ve rehabilitasyon merkezleri
bulunmaktadýr.
Hastanede yatan çocuðum eðitimine devam edebilir
mi ?
Uzun süre hastanede yatan çocuklar için bazý hastaneler bünyesinde
"Hastane Ýlköðretim Okullarý" bulunmaktadýr.
Otistik çocuklarýn yararlanabileceði eðitim olanaklarý
nelerdir?
Otistik çocuklarýn bireysel özellikleri mevcut eðitim öðretim
ortamlarýndan yararlanmalarýna engel teþkil ettiðinden, bu
çocuklarýn bireysel özelliklerine yönelik eðitim-öðretim ortamlarý
oluþturulmasý amacýyla Baðýmsýz ve Baðýmlý Otistik Çocuklar
eðitim Merkezleri açýlmaktadýr. Ýlköðretim okullarý bünyesinde
açýlan baðýmlý otistik çocuklar eðitim merkezlerinde, otistik
özellikler gösteren çocuklara bireysel eðitim verilmekle birlikte
kaynaþtýrma yoluyla da eðitim verilmektedir. Ankara, Malatya,
Ýzmir, Denizli ve Ýstanbul illerinde bu çocuklara yönelik
hizmet veren Milli Eðitim Bakanlýðýna baðlý okullar bulunmaktadýr.
Ayrýca Ankara Üniversitesi Çocuk Psikiyatrisi Anabilim Dalýna
baðlý "Otistik Çocuklar Ýçin Taný, Tedavi Araþtýrma Ve Uygulama
Merkezi" vardýr.
Bulunduklarý ilçelerdeki Halk Eðitim Merkezlerine baþvuru
yaparak kursa katýlabileceklerdir. Buradan okur-yazarlýk belgesi
alýp daha sonra açýk ilköðretim okullarýna kayýt yaptýrabilirler
Çocuðumun durumuna uygun özel kuruluþlarýn bulunduðu
kentlerin listesini saðlayabilir miyim?
Bu listeyi Ýl ve Ýlçe Milli Eðitim Müdürlüklerinden Rehberlik
ve Araþtýrma Merkezlerinden, Ýl Sosyal Hizmetler Müdürlüklerinden
saðlayabilirsiniz. Ayrýca Baþkanlýðýmýz tarafýndan yayýnlanmýþ
olan Özürlülere Hizmet veren Kurum ve Kuruluþlar Rehberinde
bu bilgiler bulunmaktadýr.
Çeþitli nedenlerle ilköðretimini tamamlayamayan ve
zorunlu ilköðretim yaþ sýnýrýný aþarak eðitim-öðretim sisteminin
dýþýnda kalan özürlülerin eðitim alabileceði okullar var mýdýr,
eðitim için nereye baþvurulur?
Bu amaçla Milli Eðitim Bakanlýðý Eðitim Teknolojileri Genel
Müdürlüðü'ne baðlý hizmet veren Açýk öðretim kurumlarý bulunmaktadýr.
Eðitim, uzaktan eðitim þeklinde verilmektedir. Kayýt yaptýrmak
veya bilgi almak için Ýllerde bulunan Milli Eðitim Müdürlüðü
Eðitim Hizmetleri Merkezine baþvuru yapýlmalýdýr. Açýk ilköðretim
okuluna kayýtlar istenilen belgeleri tamamlayarak haziran
ayýnda yapýlmalýdýr
Ýlkokulu ara sýnýflarda terk eden özürlü öðrenciler
okula devam edebilmek için ne yapmalýdýr?
Bulunduklarý ilçelerdeki Halk Eðitim Merkezlerine baþvuru
yaparak kursa katýlabileceklerdir. Buradan okur-yazarlýk belgesi
alýp daha sonra açýk ilköðretim okullarýna kayýt yaptýrabilirler
Okullarda genel olarak kaynaþtýrma eðitimine önem verilmektedir.
Görme engellilere okul öncesi döneminde gündüzlü ,Ýlköðretim
düzeyinde yatýlý ve gündüzlü olarak eðitim verilmektedir Ýlköðretim
okulunu bitiren görme özürlü öðrenciler öðrenimlerini okullarda
kaynaþtýrma yoluyla devam ederler.
Braille ile yazýlmýþ ders kitaplarý Görme Engelliler Akþam
Sanat ve Basým Evi Matbaasýnda basýlýp ihtiyaç sahiplerine
talep halinde ulaþtýrýlmaktadýr.
Ýþitme engellilere okul öncesi, ilköðretim ve orta öðretim
düzeyinde gündüzlü ve yatýlý olarak eðitim hizmeti verilmektedir.
Ýþitme engelli öðrenciler meslek liselerine sýnavsýz olarak
yerleþebilmektedirler. Ayrýca, Eskiþehir Anadolu Üniversitesi
Engelliler Yüksek Okulunda Ýþitme özürlüler için yükseköðretim
olanaðý sunulmaktadýr.
Ortopedik özürlülere yatýlý ve gündüzlü olmak üzere okul öncesi,
ilköðretim ve meslek lisesi düzeyinde eðitim olanaðý sunulmaktadýr.
Zihinsel engelliler, eðitilebilir ve öðretilebilirler olmak
üzere iki ayrý grup olarak okullarda eðitim almaktadýrlar.
Bunlar özür derecelerine göre yapýlandýrýlmýþ okullar olup
Ýlköðretim Okullarý, Eðitim Uygulama Okullarý, Ýþ Eðitim Merkezleri,
Mesleki Eðitim Merkezleri dir. Ayrýca kaynaþtýrma okullarý
veya sýnýflarýnda da eðitim alabilmektedirler.
Üniversite sýnavýnda özürlülere yönelik düzenlemeler
nelerdir
Üniversite sýnavý sýrasýnda ortopedik ve görme özrü bulunanlar
için uygun düzenlenmiþ sýnav mekanlarý hazýrlanýr, görme özürlüler
ve az görenler için 30 dakikalýk ek sýnav süresi verilir,
sýnav sorularýný okuyacak ve söylenecek yanýtlarý yazacak
uygun eðitimde ve düzgün diksiyonlu "yardýmcý refakatçi" eþliðinde
sýnava girme olanaðý tanýnýr.
Az gören üniversite öðrencilerine yönelik sýnav düzenlemeleri
nelerdir.
Az gören üniversite öðrencileri fakülte/yüksek okul/bölüm
amirliklerine yazýlý olarak baþvurarak sýnav sorularýný büyük
puntolu yazýlmýþ olarak saðlayabilirler.
Ailelere yardýmcý olan danýþma ve rehberlik merkezleri.
Milli Eðitim Bakanlýðý'na baðlý Rehberlik ve Araþtýrma Merkezi
Müdürlükleri bu konuda ailelere yardýmcý olmaktadýr. Kýsýtlý
sayýda da olsa Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel
Müdürlüðüne baðlý aile danýþma ve rehabilitasyon merkezleri
bulunmaktadýr.
Hastanede yatan çocuðum eðitimine devam edebilir
mi ?
Uzun süre hastanede yatan çocuklar için bazý hastaneler bünyesinde
"Hastane Ýlköðretim Okullarý" bulunmaktadýr.
Otistik çocuklarýn yararlanabileceði eðitim olanaklarý
nelerdir?
Otistik çocuklarýn bireysel özellikleri mevcut eðitim öðretim
ortamlarýndan yararlanmalarýna engel teþkil ettiðinden, bu
çocuklarýn bireysel özelliklerine yönelik eðitim-öðretim ortamlarý
oluþturulmasý amacýyla Baðýmsýz ve Baðýmlý Otistik Çocuklar
eðitim Merkezleri açýlmaktadýr. Ýlköðretim okullarý bünyesinde
açýlan baðýmlý otistik çocuklar eðitim merkezlerinde, otistik
özellikler gösteren çocuklara bireysel eðitim verilmekle birlikte
kaynaþtýrma yoluyla da eðitim verilmektedir. Ankara, Malatya,
Ýzmir, Denizli ve Ýstanbul illerinde bu çocuklara yönelik
hizmet veren Milli Eðitim Bakanlýðýna baðlý okullar bulunmaktadýr.
Ayrýca Ankara Üniversitesi Çocuk Psikiyatrisi Anabilim Dalýna
baðlý "Otistik Çocuklar Ýçin Taný, Tedavi Araþtýrma Ve Uygulama
Merkezi" vardýr.
Bulunduklarý ilçelerdeki Halk Eðitim Merkezlerine baþvuru
yaparak kursa katýlabileceklerdir. Buradan okur-yazarlýk belgesi
alýp daha sonra açýk ilköðretim okullarýna kayýt yaptýrabilirler
Çocuðumun durumuna uygun özel kuruluþlarýn bulunduðu
kentlerin listesini saðlayabilir miyim?
Bu listeyi Ýl ve Ýlçe Milli Eðitim Müdürlüklerinden Rehberlik
ve Araþtýrma Merkezlerinden, Ýl Sosyal Hizmetler Müdürlüklerinden
saðlayabilirsiniz. Ayrýca Baþkanlýðýmýz tarafýndan yayýnlanmýþ
olan Özürlülere Hizmet veren Kurum ve Kuruluþlar Rehberinde
bu bilgiler bulunmaktadýr. Çeþitli nedenlerle ilköðretimini
tamamlayamayan ve zorunlu ilköðretim yaþ sýnýrýný aþarak eðitim-öðretim
sisteminin dýþýnda kalan özürlülerin eðitim alabileceði okullar
var mýdýr, eðitim için nereye baþvurulur?
Bu amaçla Milli Eðitim Bakanlýðý Eðitim Teknolojileri Genel
Müdürlüðü'ne baðlý hizmet veren Açýk öðretim kurumlarý bulunmaktadýr.
Eðitim, uzaktan eðitim þeklinde verilmektedir. Kayýt yaptýrmak
veya bilgi almak için Ýllerde bulunan Milli Eðitim Müdürlüðü
Eðitim Hizmetleri Merkezine baþvuru
2- BÖLÜM :
 |
KAYNAÞTIRMA UYGULAMALARI ÝLE ÝLGÝLÝ MADDELERDE DÝKKAT
EDÝLECEK |
HUSUSLAR.
AKEDEMÝK YETERLÝLÝK : Öðrencinin bulunduðu
sýnýfýn ders müfredatýnýn tamamýný kapsar Kaynaþtýrma öðrencilerine
Özel Eðitim Yönetmeliðini Müfredatý uygulanýr. Þöyle' ki:
Bu müfredatýn tümü alýnmaz bireysel eðitim planý öðrencinin
alabileceði bilgileri içermelidir. Öðrencinin Performans '
sýna göre BEP Plan 'ý hazýrlanýr ve uygulanýr.Bu Program uygulamada
üs tarafta serbest alt tarafta sýnýrlandýrýlmýþtýr. Önemli
olan öðrencinin öðrenebildiði kadar öðrenmesidir Hazýrlanan
programda öðrenci baþarýlý ise 24 üncü maddeye riayet edilir
Ayrýca öðrenciye destek odasýnda öðrenemediði konularda öðretmenleri
tarafýndan bireysel eðitim verilerek programýn devamý saðlanýr.Öðrenci
uygulanan programlarda baþarýsýz ise 74' üncü maddenin c bendi
uygulanýr ( konu baþlýklarý ) Ö.E.H Yönetmeliðinin 4 maddenin
(I) bendi Kaynaþtýrma uygulamalarý yoluyla eðitimlerine devam
eden öðrenciler ile üstün yetenekli öðrencilere ihtiyaç duyduklarý
alanlarda destek eðitim hizmetleri verilmesi için düzenlenmiþ
ortamý. ( Ayný yönetmeliðin 28 maddesindeki destek eðitimi
odasýna atýf yapmaktadýr.
AÇIKLAMA: Öðrenme güçlüðü ve
zihinsel yetersizliði olan öðrenciler için 24.'üncü madenin
a,ç,d,ð bendi uygulanýr. Eðer-öðrenci bu programda baþarýsýz
ise 74. 'üncü maddenin c bendi uygulanýr. "öðrencinin algýlayacaðý
ve öðreneceði þekilde eðitim verilmesi." Yani öðrencinin performansýna
göre
Kaynaþtýrma yolu ile eðitim: Madde : 23 Kaynaþtýrma yolu
ile eðitim Kaynaþtýrma yolu ile eðitim özel eðitime ihtiyacý
olan bireylerin eðitimlerini destek eðitim 'hizmetleri ile
saðlanarak yetersizliði olmayan akranlarý ile birlikte resmi
ve öncesi ilköðretim, ortaöðretim ve yaygýn eðitim kurumlarýnda
sürdürmeleri esasýna dayanan özel eðitim uygulamalarýdýr.
Baþarýlarýn deðerlendirilmesi: Madde: 24
a) Bulunduðu okulun eðitim programýný veya denkliði olan bir
programýný izleyen öðrencilerin baþarýlarý devam ettikleri
okulun sýnýf geçme ve sýnavlarý ile hükümlerine göre deðerlendirilir.
Ancak deðerlendirilmelerinde öðrencilerin BEP' leri dikkate
alýnýr.
ç) Yazma güçlüðü olan öðrenciler ve özel öðrenme güçlüðü olan
öðrencilerin deðerlendirilmesi, sözlü ifade de güçlük yaþayan
öðrencilerin deðerlendirilmesi ise yazýlý olarak yapýlýr.
Yazýlý ve sözlü ifade etme becerilerinde yetersizliði olan
bireyler ise; davranýþlarýnýn gözlemlenmesi yoluyla deðerlendirilir.
d) Yazýlý sýnavlar öðrencilerin yetersizlik türüne eðitim
performanslarýna ve geliþim özelliklerine göre çeþitlendirilir.
Sýnavlar kýsa cevaplý ve az sorulu olarak düzenlenir,
ð) Zihinsel yetersizliði olan öðrenciler; dikkat, bellekte
tutma ve hatýrlatma güçlükleri dikkate alýnarak daha sýk aralýklarla
deðerlendirilirler.
AÇIKLAMA :
Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliðinin 23 maddesi 31.'inci
maddeye 23. üncü maddesi de 24 maddeye 24 maddesi de 74 üncü
maddenin c bendine atýf yapmaktadýr.
Tam Zamanlý Kaynaþtýrma:
Özel eðitime ihtiyacý olan öðrencinin kaydý normal sýnýftadýr;
öðrenci tam gün boyunca normal sýnýfta eðitim almaktadýr.
Yarý Zamanlý Kaynaþtýrma:
Özel eðitime ihtiyacý olan öðrencinin kaydý özel sýnýftadýr;
özel eðitim sýnýfý öðrencisi baþarýlý olabileceði derslerde
kaynaþtýrma sýnýfýnda eðitim almaktadýr.
Tersine Kaynaþtýrma:
Yetersizlikleri olmayan bireyler istekleri doðrultusunda özellikle
okul öncesi eðitimde, çevrelerindeki kaynaþtýrma uygulamasý
yapan özel eðitim okullarýnda açýlacak sýnýflara kayýt yaptýrabilirler.
Bireyselleþtirilmiþ eðitim programý geliþtirme biriminin
görev ve sorumluluklarý.
Madde : 74 - c bendi.Öðrencinin tüm geliþim alanýndaki özellikleri
ile akademik disiplin alanýndaki yeterlikleri ve eðitim ihtiyaçlarý
doðrultusunda gerektiðinde BEP ' inde deðiþiklik ve düzenlemeler
yapýlmasýný yada yeniden BEP hazýrlanmasýný saðlamak. AÇIKLAMA
: Uzun hedefler bir. Kýsa hedeflerin çeþitli olmasý yani her
ders için ayrý BEP uygulanmasý öðrencinin baþarýlý olduðu
derslerde akademik çýtanýn yükseltilmesi baþarýsýz olduðu
derslerde akademik çýtanýn düþürülmesi Sonuç olarak öðrencinin
öðreneceðini performansýna göre eðitim verilmesi BEP uygulanmasý
Müfredatýn tamamý alýnmaz ( Öðrenciye
yazýlý olmadan önce yeterli zaman tanýnarak dersine çalýþmasý
için BEP 'i verilir.
Mevzuatta belirtilen ilkelerle öðrencinin baþarý durumu belirlenir
ve özürlü gurubunda eðitim sýnavýna tabi tutulur. Akranlarý
ile ayný ve ayný deðerlendirme ilke ve ölçütler uygulanmaz
ortak sýnavlarla baþarý durumunun belirlenmesi
de öðrencinin durumu göz önüne alýnarak deðerlendirilir.
( Mahkeme kararý ) Okulda Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliði
gereði 28 : Maddeye göre BEP odasý açýlmasý. Özel Eðitim Hizmetleri
Yönetmeliðin de belirtilmektedir.
AÇIKLAMA :
Öðrencilere öðretmenlerinin BEP' ini vermesinden hariç gerektiðinde
öðrenciyi BEP odasýna alarak çalýþtýrma zorunluluðu vardýr.
( Ö.E.H.Yönetmeliði ve Hukuk bazýnda )
Madde.28 : Destek eðitim odasý açýlmasý
1) Okul ve kurumlarda, yetersizliði olmayan akranlarýyla
birlikte ayný sýnýfta eðitimlerine devam eden özel eðitime
ihtiyacý olan öðrenciler ile üstün yetenekli öðrenciler için
özel araç-gereçler ile eðitim materyalleri saðlanarak özel
eðitim desteði verilmesi amacýyla destek eðitim odasý açýlýr
2) Destek eðitim odasýnda eðitim-öðretim hizmetlerinin yürütülmesinde
aþaðýdaki hususlar dikkate alýnýr:
a-Destek eðitim odalarý, özel eðitim hizmetleri kurulunun
önerisi doðrultusunda millî eðitim müdürlükleri tarafýndan
açýlý
b-Destek eðitim alacak öðrenci sayýsýna göre okulda veya kurumda
birden fazla destek eðitim odasý açýlabilir.
c-Destek eðitim odasýnda yürütülecek eðitim hizmetlerinin
planlamasý okul yönetimince yapýlýr.
ç- Destek eðitim odasýnda eðitim alacak öðrenciler, BEP geliþtirme
biriminin önerileri doðrultusunda rehberlik ve danýþma hizmetleri
yürütme komisyonunca belirlenir. Her öðrencinin ihtiyacý doðrultusunda
ve azami ölçüde bu eðitimden yararlanmasý saðlanýr.
d- Öðrencinin destek eðitim odasýnda alacaðý haftalýk ders
saati, haftalýk toplam ders saatinin %40'ýný aþmayacak þekilde
planlanýr.
e- Destek eðitim odasýnda öðrencilerin eðitim performanslarý
dikkate alýnarak birebir eðitim yapýlýr. Ancak, gerektiðinde
eðitim performansý bakýmýndan ayný seviyede olan öðrencilerle
grup eðitimi de yapýlabilir.
f- Destek eðitim odasýnda, öðrencilerin eðitim performansý
ve ihtiyaçlarý, yetersizlik türüne uygun araç-gereç ve eðitim
materyalleri bulunur.
g- Destek eðitim odasý açýlan okullarda öðrencilerin eðitim
ihtiyaçlarýna göre görme, iþitme, zihinsel engelliler sýnýf
öðretmenleri öncelikli olmak üzere, gezerek özel eðitim görevi
yapan öðretmen, sýnýf öðretmeni ve alan öðretmenleri görevlendirilir.
Destek eðitim odasýna öncelikle okulun öðretmenlerinden olmak
üzere RAM'da görevli öðretmenler ya da diðer okul ve kurumlardaki
öðretmenler görevlendirilir.
ð-Öðrencinin genel baþarý deðerlendirmesinde, destek eðitim
odasýnda yapýlan deðerlendirme sonuçlarý da dikkate alýnýr.
h- Destek eðitim odasýnda verilen destek eðitim hizmetleri
okulun veya kurumun ders saatleri içinde yapýlýr
ý- Destek eðitim odasýnýn okul veya kurum içindeki yeri, öðrencilerin
yetersizlik türü dikkate alýnarak belirlenir.
Madde. 31: Orta öðretimde özel eðitim hizmetleri
Özel eðitim ihtiyacý olan bireyler orta öðrenimlerini öncelikle
kaynaþtýrma uygulamalarý yoluyla akranlarý ile bir arada genel
ve mesleki orta öðretim kurumlarýnda sürdürebilecekleri gibi;
özel eðitime ihtiyacý olan bireyler için açýlan orta öðretim
kurumlarýnda da sürdürebilirler.
Madde. 32 : Yüksek öðretimde özel eðitim hizmetleri:
1) orta öðretimlerinin tamamlayan özel eðitime ihtiyacý olan
bireyler; RAM'lar rehberlik ve psikolojik danýþma hizmetleri
yürütme komisyonu veya rehberlik psikolojik danýþma servisi
tarafýndan yüksek öðretime yönlendirilirler.
2) yüksek öðretime giriþ sýnavlarýnda ve deðerlendirmede bu
bireylerin yetersizlik türü ve özelliklerine uygun düzenlemeler
yapýlmasý konularýnda ilgili kurum ve kuruluþlarla iþbirliði
yapýlýr.
20.06.2006 tarih ve 26200 sayýlý resmi gazetede yayýmlanan
" Yükseköðretim Kurumlarý Özürlüler Danýþma ve Koordinasyon
Yönetmeliði" gereðince üniversitelerde, öðrencilerin öðrenim
hayatlarýný kolaylaþtýrmak için gerekli tedbirleri almak ve
bu yönde düzenlemeler yapmak üzere "Özürlüler Danýþma ve Koordinasyon
Birimi" oluþturulmasý saðlanmýþtýr.
BEP NEDÝR :
MADDE. 69 - (1) Bireyselleþtirilmiþ eðitim programý, özel
eðitime ihtiyacý olan bireylerin geliþim özellikleri, eðitim
performanslarý ve ihtiyaçlarý doðrultusunda hedeflenen amaçlara
yönelik hazýrlanan ve bu bireylere verilecek destek eðitim
hizmetlerini de içeren özel eðitim programýdýr.
2) Bireyselleþtirilmiþ eðitim programý,
a) Eðitim planýnda yer alan yýllýk amaçlar ve öðrencinin takip
ettiði eðitim programý/programlarý temel alýnarak belirlenen
kýsa dönemli amaçlarýný,
b) Öðrencinin alacaðý destek eðitim hizmetinin türü, süresi,
sýklýðý ve bu hizmetin kimler tarafýndan nasýl saðlanacaðýný,
c) Öðretim ve deðerlendirmede kullanýlacak yöntem ve teknik,
araç-gereç ve eðitim materyallerini,
ç) Eðitim ortamýna iliþkin düzenlemeleri,
d) Davranýþ problemlerini önlemeye ya da azaltmaya yönelik
tedbirler ile uygulanacak yöntem ve teknikleri,
e) Öðrencinin kiþisel bilgilerini içerir.
Madde: 72 Bireyselleþtirilmiþ eðitim programý geliþtirme
birimi
1) Özel Eðitime ihtiyacý olan öðrencilerin eðitimlerini sürdürdükleri
okul ve kurumlarda eðitim performanslarý ve ihtiyaçlarý doðrultusunda
BEP' lerini hazýrlamak amacýyla bireyselleþtirilmiþ eðitim
programý geliþtirme birimini oluþturlar.
2) Bireyselleþtirilmiþ eðitim programý geliþtirme birimi okul
/ kurum müdürü veya görevlendireceði bir müdür yardýmcýsý
baþkanlýðýnda.
a- Bir gezerek özel eðitim görevi yapan öðretmen.
b- Bir rehber öðretmen.
c- Bir eðitim programlarý hazýrlamakla görevlendirilen öðretmen.
ç- Öðrencinin sýnýf öðretmeni.
d- Öðrencinin dersini okutan ilgili alan öðretmeni.
e- Öðrencinin velisi.
f- Öðrenci olmak üzere bu kiþilerden oluþur.
3) BEP geliþtirme birimine, gerektiðinde görüþlerine baþ vurmak
üzere özel eðitim deðerlendirme kurulundan bir üyenin katýlýmýný
saðlar.
4)Bu birimin çalýþma usul ve esaslarý. Okul/ kurum ve yönetimince
belirlenir.
Olmak üzere bu kiþilerden oluþur. Ýbaresi yer almaktadýr.
BEP birimi toplantýlarýnda ilgili okul BEP birimi üyesi olduðunuz
için veli olarak sizi 'çaðýrmakla mükelleftir. VELÝLERÝN DÝKATÝNE
: Öðrencinin okumuþ olduðu okul öðrencinin BEP Planý'ný hazýrladýðý
zaman 72'inci maddeye istinaden çocuðunuzun akademik geliþme
çalýþmalarýnda BEP programýnda aksaklýk gördüðünüz takdirde
kesinlikle (ileride sýkýntý yaþamamanýz için) imza atmayýn.
ilgili okulun baðlý bulunduðu RAM Müdürlüklerinden yapýlan
BEP 'in kontrolü için uzman isteyin.
Özet olarak :Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliðinin 4.maddesini
(ü) bendinde özel eðitim okul ve kurumlarý ; özel eðitime
ihtiyacý olan bireylere hizmet , özel olarak yetiþtirilmiþ
personelin bulunduðu geliþtirilmiþ eðitim programlarý ve yöntemlerin
uygulandýðý , BAKANLIÐA BAÐLI HER TÜR VE KADEMEDEKÝ YATILI
VE GÜNDÜZLÜ RESMÝ VE ÖZEL OKUL KURUM VE KURUMLARI, ifade ettiði
belirtilmiþtir. Ayný maddenin (I) bendi Kaynaþtýrma uygulamalarý
yoluyla eðitimlerine devam eden öðrenciler ile üstün yetenekli
öðrencilere ihtiyaç duyduklarý alanlarda destek eðitim hizmetleri
verilmesi için düzenlenmiþ ortamý.
Ayný Yönetmeliðin (7) Maddesinin (5) Bendinde aynen Milli
eðitim müdürlükleri , örgün ve yaygýn eðitim kurumlarý , saðlýk
kuruluþlarý , üniversiteler . Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme
Kurumuna baðlý birimler ve yerel yönetim birimleri özel eðitime
ihtiyacý olan bireylerin eðitsel deðerlendirme ve tanýmlanmasý
amacýyla RAM 'a yönlendirilmesinde sorumluluðu paylaþýrlar.
Yine ayný Yönetmeliðin 12 maddesinin (e) bendi ise yerleþtirme
kararýna yerleþtirme kararý verilen okul ve kurumdaki rehberlik
ve psikolojik danýþma hizmetleri yürütme komisyonu ise kayýt
tarihinden itibaren 70 Eðitim iþ günü içinde itiraz edebilir
hükmü bulunmaktadýr.
23.maddede ise kaynaþtýrma yoluyla eðitim ; özel eðitime
ihtiyacý olan bireylerin eðitimlerini , destek eðitim hizmetleri
de saðlanarak yetersizliði olmayan arklarý ile birilikte resmi
ve özel ; okul öncesi ilköðretim, orta öðretim ve yaygýn eðitim
kurumlarýnda sürdürmeleri esasýna dayanan özel eðitim uygulamalarýdýr..
" þeklinde tanýmlanarak kaynaþtýrma yoluyla eðitim uygulamalarýnda
nelere dikkat edileceði ayrýntýlý olarak aktarýlmýþtýr.yönetmeliðin
( ý ) bendinde "..özel eðitim okul ve kurumlarýna devam eden
öðrencilerin kaynaþtýrma uygulamalarý kapsamýnda , yetersizliði
olmayan aklarýnýn devam ettiði okul ve kurumlarda bazý derslere
ve SOSYAL ETKÝNLÝKLERE katýlmasý için gerekli tedbirler alýnýr…
" yine i bendinde " kaynaþtýrma yoluyla eðitimlerine devam
eden öðrencilerin yetersizlik türü, eðitim performansý ve
ihtiyacýna göre araç - gereç, eðitim materyalleri, öðretim
yöntem ve teknikleri ile ölçme ve deðerlendirmede gerekli
tedbirler alýnarak düzenlemeler yapýlýr.. " D bendinde "..
kaynaþtýrma yoluyla eðitim uygulamasý yapýlan okul ve kurumlarda
, bu yönetmeliðin 73. maddesinde yer alan hükümler doðrultusunda
BEP GELÝÞTÝRME BÝRÝMÝ oluþturur denmektedir.
3- BÖLÜM :
VELÝLERÝN ÇOCUKLARININ ÖZÜRLÜ SAÐLIK KURULU RAPORLARI
VE ÝTÝRAZLARDA DÝKAT EDECEÐÝ HUSUSLAR
a) Öðrencinin saðlýk kurulu raporunda yýl olarak süre verilmiþse
sürenin bitiminde raporun yenilenmesi esas alýnýr.
b) Öðrencinin saðlýk kurulu raporunda kontrol süresi yoktur
ibaresi bulunuyorsa raporun yenilenmesine gerek yoktur.
Madde : 18 - 1 / b Özel Eðitim Kuruluna yapýlacak
itirazlar :
Okul ve kurumdaki rehberlik ve psikolojik danýþma hizmetleri
yürütme komisyonu okula/ kuruma kayýt tarihinden itibaren
en az 70 iþ günlük izleme süreci sonunu da öðrenci ile ilgili
eðitsel deðerlendirme ve tanýlama yada yerleþtirme kararýnýn
uygun bulunmasý halinde yeniden deðerlendirilmesi isteðiyle
özel eðitim hizmetleri kuruluna itiraz edebilir.
AÇIKLAMA :
a ) Resmi tatil günleri çýkarýlýp bu sürü içinde itiraz.
b ) Öðrencinin Özürlü saðlýk kurulu raporunda kontrol süresi
yoktur ibaresi dikkate alýnarak.
c ) VECHSLER ÇOCUKLAR ÝÇÝN ZEKA ÖLÇEÐÝ ( WISC - R ) Bireylerin
zihinsel performansýný belirlemek amacýyla belirlemek amacýyla
6 yaþtan 16 yaþa kadar uygulanmaktadýr. dikkate alýnarak.
Öðrenci 16 yaþýný geçmiþ ve Saðlýk Kurulu raporunda AÐIR
ÖZÜRLÜ DEÐÝL KONTROL SÜRESÝ YOKTUR ibaresi var ise
RAM. MÜDÜRLÜKLERÝNÝN yapabileceði bir þey yoktur saðlýk kurulu
raporuna ve tanýsýna göre öðrenci tekrar okuluna yönlendirilir.
( Ýtiraz ret edilir. )
Ö.E.H.Yönetmeliði Madde 7/5:Milli Eðitim Müdürlükleri,örgün
ve yaygýn eðitim kurumlarý,saðlýk kuruluþlarý, üniversiteler,Sosyal
Hizmetler, ve Çocuk Esirgeme kurumuna baðlý birimler. Ve yerel
yönetim birimleri özel eðitim ihtiyacý olan bireylerin eðitsel
deðerlendirme ve tanýlamasý amacýyla RAM'a yönlendirilmesinde
sorumluluðu paylaþýrlar. (Bütün herkesi
baðlar Ö.E.H.Yönetmeliði ve Hukuk bazýnda )
Madde 12 / e Yerleþtirme Yerleþtirme kararýna
: bireyin velisi karar tarihinden itibaren,yerleþtirme kararý
verilen okul veya kurumdaki rehberlik ve psikolojik danýþma
hizmetleri yürütme komisyonu ise kayýt tarihinden itibaren
70 iþ günü içinde itiraz edebilir.
AÇIKLAMA: Öðrencini
ilk öðretimde Özürlü saðlýk raporuna istinaden Ýlk öðretimde
Kaynaþtýrma öðrencisi olsun veya olmasýn bir þey ifade etmez.
Orta Öðretimde öðrencinin diðer arkadaþlarýndan geri kalan
bir akademik durumu söz konusu ise önce sýnýf rehber öðretmeni
veya branþ öðretmenleri okul idaresine öðrenci hakkýnda bilgi
verme zorunluluðu vardýr. (Ö.E.H.Yönetmeliði ve Hukuk bazýnda
)
ilgili okul idaresi öðretmenlerin önerisini dikkate almýyorsa
ikinci yol olarak baþta sýnýf rehber öðretmeni veya branþ
öðretmenleri çocuðun velisini çaðýrarak öðrencinin tanýsýný
alabilmesi için ram'a yönlendirebilir.
Öðrenci velisi öðrencinin tanýsýný alabilmek için RAM müdürlüðüne
baþvurabilir. Ö.E.H.Yönetmeliði ve Hukuk bazýnda.
4- BÖLÜM : Özel Eðitim Hizmetleri
Yönetmeliði; YERLEÞTÝRME
MADDE 12 - (1) (Cümle eklenmiþtir:
14.3.2009/27169 RG) Özel eðitim hizmetleri kurulu,
özel eðitim deðerlendirme kurul raporu doðrultusunda özel
eðitime ihtiyacý olan bireyi uygun resmî okul veya kuruma
yerleþtirir. Bu kurul, Özel Eðitim Deðerlendirme
Kurulunun yönlendirme raporu ve velinin isteði doðrultusunda
özel okullarda öðrenimlerini sürdüren öðrencinin, bulunduðu
okulda kaynaþtýrma yoluyla eðitime devam etmesi için de karar
alabilir."Özürlüle ile ilgili derecelendirmeler sýnýflandýrmalar,
tanýmlar,Ýþlevsellik,Fonksiyon kaybý ve saðlýðýn Uluslar arasý
sýnýflandýrýlmasý ( ICF )' na göre
Hafif düzeyde zihinsel yetersizliði olan bireylerin 50 -
69
Orta düzeyde zihinsel yetersizliði olan bireylerin 35 - 49
Aðýr düzeyde zihinsel yetersizliði olan bireylerin 20 - 34
Çok aðýr düzeyde zihinsel yetersizliði olan bireylerin 0 -
19
Zeka bölümüne sahip olmasý gerekmektedir.
ZEKANIN GURUPLANDIRILMASI :
1)Hafif düzeyde zihinsel öðrenme yetersizliði : Bu gurup
kaynaþtýrma eðitimine dahil edilen guruptur
2 ) Orta düzeyde zihinsel öðrenme yetersizliði : Bu gurup
özel eðitim sýnýflarýna yönlendirilir.
3 ) Aðýr düzeyde zihinsel öðrenme yetersizliði : Bu gurup
Eðitim uygulama okullarýna yönlendirilir.
3.KISIM
1-BÖLÜM :
ZÝHÝNSEL ÖÐRENME YETERSÝZLÝÐÝ OLAN ÇOCUKLAR PROBLEMLERÝNÝN
AÐIRLIÐINA GÖRE GURUPLANDIRILMASI
a) Hafif Düzeyde Öðrenme Yetersizliði Bireyin temel okuma
sayma becerilerinin kazanmasýnda ortaya çýkan gecikme durumudur.
b) Orta Düzeyde Öðrenme Yetersizliði bireyin gecikmeli bir
konuþma ve bir geliþimin sosyal duygular veya davranýþ problemleri
ile temel okuma yazma ve sayma becerilerini kazanmasýndan
ortaya çýkan gecikme durumudur.
c) Aðýr Düzeyde Zihinsel Öðrenme Yetersizliði Bireyin ciddi
bir biçimde konuþma ve dil geliþimi güçlüðü sosyal duygular
ve davranýþ problemleriyle temel öz bakým becerilerini öðrenmesinde
ortaya çýkan gecikme durumudur.
Hafif ve orta düzeyde zihinsel öðrenme yetersizliði olan çocuklarýn
birçoðu zihinsel ve fiziksel geliþmeleri açýsýndan, yaþýtlarýndan
önemli bir farklýlýk göstermediði için genellikle okula baþlayana
kadar bu çocuklardaki geliþim geriliklerine pek farkýna varýlmaz.
Okula baþladýklarýnda özellikle akademik çalýþmalarda karþýlaþtýklarý
güçlükler sonucunda gerilikleri ortaya çýkar.
ZÝHÝNSEL ÖZÜRLÜNÜN TEÞHÝSÝ
Týbbi açýdan deðerlendirmeler yapýldýðýnda kiþinin öðrenme,
problem çözme ve 1Q veya entelektüel fonksiyonlarýný yerine
getirme yeteneði genellikle 1Q testleri ile ölçülür. Ortalama
puan 100'dür. 70-75 'in altýnda puan alanlarda zihinsel özür
vardýr.
Binet'e göre zekâ, iyi akýl yürütme, iyi
hüküm verme ve kendi kendini aþma kapasitesi olarak açýklanmýþtýr.
Weshler'e göre zekâ, "Bireyin amaçlý davranma,
mantýklý düþünme ve çevresiyle iliþkilerinde etkili olma kapasitesinin
tümüdür." olarak tanýmlanýr.
Thorndike'a göre zekâ, birçok düþüncesel yeteneklerin karýþýmýndan
meydana gelir.
Thorndike zekâyý üçe ayýrarak inceler. Bunlar:
Mekanik Zekâ: Alet, cihaz kullanma ve makine iþletebilmede
bu zekâ etkindir.Sosyal Zekâ: Ýnsanlarý anlama, kiþiler arasý
iliþkileri görüp bunlara göre davranabilme gücüdür.
Soyut Zekâ: Sözcükler, sayýlar, formüller gibi sembollerle
düþünmede, bilimsel ilkeleri kavramada bu zekâ etkindir.
Piaget'e göre zekânýn özellikleri þunlardýr:
* Zekâ, biyolojik uyumun özel bir halidir. Bu uyum bireyin
çevresi ile etkileþim kurmasýný yardým eder.
* Zekâ bir çeþit dengedir. Zihinsel yapý ile çevre arasýnda
devamlý olarak geliþen, yenilenen dinamik bir dengenin ifadesi
olarak görülür.
* Zekâ yaþayan ve eylemlerde bulunan zihin saðlýk iþlemler
sistemidir. Bilgi edinmek içi eylem gereklidir. Çocuklar eylemlere
giriþerek, çevresini keþfedecek ve bir þeyler öðrenecektir.Bütün
bu tanýmlara dayanarak zekâ bireyin sahip olduðu beden, sosyal
yetenek ve fonksiyonlarýnýn bütünleþerek oluþturduðu çok yönlü
öðrenme, öðrenilenlerden yararlanma
ZEKA TESLERÝNÝN YAPIM NEDENLERÝ.
* Okul ve veli isteði ile gerçekçi sebepleri var ise
* Öðrencinin yaþýtlarýna ve sýnýf düzeyine göre belirgin bir
akademik gerilik var ise ve bu geriliðin kapasiteden kaynaklandýðý
düþünülüyorsa.
* Yapýlan yerleþtirmenin doðru olmadýðý ve yeni bir yerleþtirme
yapýlacaðý durumlarda.
* Yapýlan testin bireyin kapasitesini tam olarak yansýtmadýðýnýn
düþünüldüðü durumlarda.
* Performans ile hastane saðlýk kurulu raporu farklý olduðu
durumlarda
* Kaynaþtýrma okuyan öðrencinin akademik durumunda belirgin
bir iyileþme olduðu durumlarda.
Zeka duraðan deðildir. Beyin 0-3 yaþta çok hýzlý bir geliþim
göstermekle beraber, bireyin genellemede yaþý ilerledikçe
akademik bilgi ve becerileri yaþa uygun ilerlemeyebilir. Yaþý
küçükken yapýlan testte tanýsý hafif düzey çýkan bireyin yaþý
büyüyünce yapýlan teste tanýsý orta düzeyde de çýkabilir.
WECHSLER ÇOCUKLAR ÝÇÝN ZEKÂ ÖLÇEÐÝ ( WISC - R ) Bireylerin
zihinsel performansýný belirlemek amacýyla belirlemek amacýyla
6 yaþtan 16 yaþa kadar uygulanmaktadýr.
HAKEM HASTAHANE
Hakem Hastanelere baþvuru doðrudan deðil Ýl Saðlýk Müdürlüðü
aracýlýðýyla ve bu kurumun izin kararýyla yapýlmaktadýr. Velinin
doðrudan müracaatý ile deðil, Ýl saðlýk Müdürlüðünün uygun
görmesi halinde hakem hastane istenebilir. Ayrýca çeliþkili
her iki raporun da süresinin dolmamýþ olmasý gerekmektedir.
Hakem hastane istenebilecek durumlar:
Eðer birey için 2 farklý hastaneden alýnan ve farklý teþhislerin
olduðu heyet raporlarý bulunmasý halinde hakem hastane istenebilir.
Örneðin bir raporunda bedensel+mentalretardasyon durum var,
diðerinde de sadece mentalretardasyon durumu olmasý gibi.
Ya da birinde hafif mentalretardasyon diðerinde ise orta mentalretardasyon
durumu olmasý gibi.
Veli konan teþhise itiraz etmesi teþhisi koyan hastane tarafýndan
kabul edilmemesi halinde Ýl Saðlýk Müdürlüðüne itirazý halinde,
Ýl Saðlýk Müdürlüðünün de uygun görmesi halinde hakem hastane
istenebilir.
RAM tarafýndan yapýlan incelenmede görünen belirgin bir özrün
olmasýna raðmen hastanede bu taný konmamýþsa RAM Ýl Saðlýk
Ýl Müdürlüðüne doðrudan yazý ile müracaat edebilir. Bu durumda
raporun alýndýðý hastane tarafýndan incelenmesini isteyebileceði
gibi gerekli görmesi halinde Ýl Saðlýk Müdürlüðü hakem hastaneye
müracaatýný saðlayabilir.
Heyet raporunda konan taný olmasýna raðmen oranlarýn olmamasý
ya da her bir oranýn ayrý, ayrý belirtilmemiþ olmasý halinde
RAM tarafýndan Ýl Saðlýk Müdürlüðüne baþvuru yapabiliri. Ýl
Saðlýk Müdürlüðü de gerekli görmesi halinde raporun alýndýðý
hastane tarafýndan incelenmesini isteyebileceði gibi hakem
hastaneye müracaatýný da saðlayabilir.
REHBERLÝK VE ARAÞTIRMA MERKEZLERÝNDE
KULLANILAN BAZI PSÝKOLOJÝK ÖLÇME ARAÇLARI
WECHSLER ÇOCUKLAR ÝÇÝN ZEKA ÖLÇEÐÝ (WISC-R): Bireylerin zihinsel
performansýný belirlemek amacýyla kullanýlmaktadýr. 6-16 yaþlarý
arasýndaki bireylere uygulanmaktadýr.
STANDFORD BÝNET ZEKA ÖLÇEÐÝ: Bireyleri zihinsel performansýný
belirlemek amacýyla kullanýlmaktadýr. 2yaþtan 16 yaþa kadar
uygulanmaktadýr.
ST-BÝNET GÖRME ENGELLÝLER Z.Ö. Görme engelli bireylerin zihinsel
performanslarýný belirlemek amacýyla kullanýlmaktadýr. 7 -
11 yaþlar arasýndaki görme engelli çocuklara uygulanmaktadýr.
LETTR ULUSLAR ARASI PERFORMANS TESTÝ :Ýþitme ve konuþma proplemi
olan çocuklarýn zihinsel performanslarýný belirlemeyi amaçlayan
dile dayanmayan bir performans testidir. 2- 18 yaþlar arasýndaki
bireylere uygulanmaktadýr.
KOHS KÜPLERÝ ZEKA ÖLÇEÐÝ : Bireylerin zihinsel performanslarýný
ölçmeyi amaçlamaktadýr. 10 yaþ üzerindeki çocuklara uygulanmaktadýr.
BENDER - GESTALT GÖRSEL MOTOR TESTÝ : Çocuklarda geriliði,
regresyonu fonksiyon kaybý ve organik beyin hasarlarýný saptamak
amacýyla kullanýlmaktadýr. 5 yaþ ile 10 yaþ 11 ay arasýndaki
çocuklara uygulanmaktadýr.
GAZÝ ERKEN ÇOCUKLUK DEÐERLENDÝRME ARACI " GEÇDA " : Çocuklarýn
geliþimlerini belirlemek amacýyla kullanýlmaktadýr. 0-6 yaþ
gurubu arasýndaki çocuklara uygulanýr.
DENVER II GELÝÞÝMSEL TARAMA TESTTÝ : Çocuklardaki geliþimsel
gecikmeyi ve bozukluðu fark etme amacýyla kullanýlmaktadýr.0-6
yaþ gurubu arasýndaki çocuklara uygulanýr.
TEMEL KABÝLÝYETLER TESTTÝ 5-7 ( TKT 5-7 ) Çocuðun zihinsel
performansýný belirlemek amacýyla kullanýlmaktadýr. 5 - 7
yaþlarý arasýndaki çocuklara uygulanmaktadýr.
TEMEL KABÝLÝYETLER TESTTÝ 7-11 (TKT 7 - 11 )Bireylerin yeteneklerini
belirleyerek eðitsel ve mesleki rehberlik yapmak amacýyla
uygulanan bir gurup testidir. 7 -11 yaþlar arasýndaki çocuklara
uygulanmaktadýr.
TEMEL YETENEKLER TESTTÝ 6-8 ( TYT (6-8 ) Bireylerin yeteneklerini
belirleyerek eðitsel ve mesleki rehberlik yapmak amacýyla
uygulanan bir testtir.6.7 ve 8 sýnýflara devam eden öðrencilere
uygulanmaktadýr.
TEMEL YETENEKLER TESTTÝ 9-11 (TYT 9 - 11 ) Bireylerin yeteneklerini
belirleyerek eðitsel ve mesleki rehberlik yapmak amacýyla
uygulanan bir gurup testidir. 9.10.11 sýnýflara devam eden
öðrencilere uygulanmaktadýr.
Zekâ Sýnýflandýrýlmasý
Derin zihinsel engel 20 ve altýnda
Aðýr derecede zihinsel engel 21-35
Orta derecede zihinsel engel 36-50
Hafif derecede zihinsel engel 51-70
Sýnýrda zekâ 71-79
Donuk zekâ 80-89
Normal zekâ 90-109
Parlak zekâ 110-119
Üstün zekâ 120-129
Çok üstün zekâ 130 ve üstü
Genellemede hep þunu söylüyorlar : Akýl ile zeka ayný manalarý
ifade eder.
Hayýr. Yanlýþ bir söylemdir . Zeki, olmak baþka. Akýllý, olmak
baþkadýr.
ZEKÝ : herkes; dünyaya zeki gelir, mahlukatta dahil. Ýnsanlar
da bununda tespitteki ölçümü dünyada bilimsel olarak Týbbi
açýdan deðerlendirmeler yapýldýðýnda kiþinin öðrenme, problem
çözme ve 1Q veya entelektüel fonksiyonlarýný yerine getirme
yeteneði genellikle 1Q testleri ile ölçülür. Ortalama
puan 100'dür. 70-75 'in altýnda puan alanlarda zihinsel özür
vardýr.
AKIL : Akýl ise bireyin donanýmýdýr. ( Ne kadar donanýmlý
isen; iþte sen o kadar akýllýsýn. Bu da eðitimden geçer yalnýz
her iki taraftan da hem, uhrevi ilim hem de dünyevi ilim yani
at baþý pek zorluðu yok azýcýk itina birazcýk gayret hepsi
bu kadar.
Yeter ki iste, bir baþka açýdan toplumlarda istemekte
kafi deðil ilmin ahlakýn temini için sýhhatli bir zemin hazýrlamak
zaruridir. Tabi ki medeni olmak sýfatýný taþýmak istiyorsak
Konumu itibariyle de Bilimsel olarak bu evlatlarýmýzýn diðer
akranlarýndan biraz daha geç öðrenme ve ilgi daðýnýklýðý konumuna
sahiptir. Ýyi bir eðitim, takip ve alaka yeterlidir. Daha
önemlisi zeka geriliðini ýsrarla ilaçla tedavi edilen hastalýk
olarak belirli menfaat çevreleri tarafýndan empoze edilmektedir.
Oysa doktor tarafýndan tanýsý alýndýktan sonra týbbi tanýlama
tedavi edilebilen gurubunda ise. Týbbi müdahale ne gerekiyorsa
muhakkak ki yapýlmasý gerekir. Fakat bir baþka açýdan da .
Zeka geriliðinin Doktoru, eðitimdir.
Özellikle beyin 0-3 yaþta çok hýzlý bir geliþim göstermekle
beraber karakterde 6 yaþýnda çocukta oturmaya baþlar.
Gölge gibi çocuðunu takip et geç kalma.
Ülkemizde engellilerin daðýlma oraný
TÜRKÝYE ÖZÜRLÜLER ARAÞTIRMASI TEMEL GÖSTERGELERÝ
Baþbakanlýk Özürlüler Ýdaresi Baþkanlýðý tarafýndan Devlet
Ýstatistik Enstitüsü'ne yaptýrýlan "Türkiye Özürlüler Araþtýrmasý"
ile ülkemizdeki özürlülük profili geniþ kapsamlý olarak araþtýrýlmýþtýr.Araþtýrma
sonuçlarýna göre, özürlü olan nüfusun toplam nüfus içindeki
oraný %12.29'dur. Buna göre ülkemizde 8.431.937 kiþi özürlü
olarak yaþamlarýný sürdürmektedir. Engelliler Bedensel , Görme,
Ýþitme, Zihinsel engeliler, Down Sendromu, Otizm, Asperger
Sendromu baþlýklarý altýnda ifade edilmektedir.
2002 Türkiye engelliler araþtýrma sonuçlarýna göre, Engelli
olan nüfusun toplam nüfus içindeki oraný % 12,29' dur. Bu
oranýn % 0.48' ini zihinsel özürlü oluþturmaktadýr.
Zihinsel özürlü nüfusun
% 20.54'ü eðitebilir
% 26.49'u öðretilebilir
% 18,32'si aðýr
% 19.66' sý çok aðýr olarak daðýlým göstermektedir.
Bir baþka açýdan da bakýldýðýnda ve gerçek Özürlülük sadece
bu sorunu yaþayan kiþiyi deðil, ailesini ve yakýn çevresini
ekonomik, sosyal ve psikolojik olarak etkileyen bir sorundur.
Týbbi açýdan deðerlendirmeler yapýldýðýnda kiþinin öðrenme,
problem çözme ve 1Q veya entelektüel fonksiyonlarýný yerine
getirme yeteneði genellikle 1Q testleri ile ölçülür. Ortalama
puan 100'dür. 70-75 'in altýnda puan alanlarda zihinsel özür
vardýr.
ZÝHÝNSEL ÖZÜR (MENTAL RETARDASYON)
Zeka; birçok yeteneðin uyumlu çalýþmasý sonucu ortaya çýkan
bir yetenekler birleþimidir. Bu yetenekler algýlama, bellek,
düþünme, mantýk yürütme gibi yetenekler ve bunlarýn birbiriyle
uyumlu çalýþmasý sonucu zihinsel fonksiyonlardýr.
ZÝHÝNSEL ÖÐRENME YETERSÝZLÝÐÝ NEDÝR
Zihinsel Öðrenme Yetersizliði zihinsel geliþim yetensizliðinden
dolay, bireyin eðitim performansýnýn ve sosyal uyum olumsuz
yönde etkilenmesi durumudur
Hafif ve orta düzeyde zihinsel öðrenme yetersizliði olan çocuklarýn
birçoðu zihinsel ve fiziksel geliþmeleri açýsýndan, yaþýtlarýndan
önemli bir farklýlýk göstermediði için genellikle okula baþlayana
kadar bu çocuklardaki geliþim geriliklerine pek farkýna varýlmaz.
Okula baþladýklarýnda özellikle akademik çalýþmalarda karþýlaþtýklarý
güçlükler sonucunda gerilikleri ortaya çýkar.
ZÝHÝNSEL ÖZÜR (MENTAL RETARDASYONA SEBEP OLAN NEDENLER,
Zekâ; birçok yeteneðin uyumlu çalýþmasý sonucu ortaya çýkan
bir yetenekler birleþimidir. Bu yetenekler algýlama, bellek
düþünme, öðrenme, mantýk yürütme gibi yetenekler ve bunlarýn
birbiriyle uyumlu çalýþmasý sonucu zihinsel fonksiyonlardýr.
A) Doðum öncesi:
1) Gebeliðin özellikle ilk üç ayýnda uzun süren yüksek ateþ
2) Gebelik döneminde geçirilen çeþitli hastalýklar
3) Gebelikte doktor denetimi dýþýnda ilaç kullanmak
4) Alkol sigara ve benzeri madde kullanýmý
5) Annenin geçirdiði bazý kronik hastalýklar( hipotroidi vb…)
6) Annenin kansýzlýðý
7) Yetersiz ve dengesiz beslenme
8) Gebelik sýrasýnda geçirilen kazalar
B) Doðum sýrasý:
1) Doðum sýrasýnda çocuðun oksijensiz kalmasý(Anoksi)
2) Doðum sýrasýnda beyin zedelenmesi(doktor kontrolü dýþýnda
evlerde ebelerin yaptýrdýðý doðumlarda daha aðýrlýklý görülmektedir.)
3) Zor ve uzun süren doðum
4) Düþük doðum
5) Erken doðum aðýrlýklý bebek
C) Doðum sonrasý:
1) Yeterli miktarda anne sütü almamasý
2) Demir eksikliði
3) Çevre kirliliðine maruz kalmasý
4) Merkezi sinir sisteminin enfeksiyon hastalýklarý(menenjit)
5) Geçirilen kazalar sonucu beyin zedelenmesi
6) Doðum sonrasýnda çocuðun geçirdiði bulaþýcý ve ateþli hastalýklar
(rubella, suçiçeði, kýzamýk, çocuk felci, frengi)
D) Genetik nedenler:
1) Akraba evlilikleri (ailede zihinsel özürlülük nedeni olan
genlerin varlýðý)
2) Kromozom hastalýklarý (down sendromu)
4.KISIM
1-BÖLÜM :
REHBERLÝK VE ARAÞTIRMA MERKEZÝNÝN GÖREVLERÝ.
Rehberlik ve Araþtýrma Merkezlerinin amaç ve görevleri Milli
Eðitim Bakanlýðý Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliði ve Milli
Eðitim Bakanlýðý Rehberlik ve Psikolojik Danýþma Hizmetleri
Yönetmeliði ile belirlenmiþtir.
Buna göre:
- Ýl düzeyinde eðitsel tanýlama izleme,deðerlendirme ve yerleþtirme
iþlemlerini yapar,
- Okullarýmýzda çeþitli nedenlerle normal eðitim programýný
sürdürmekte ve öðrenmekte güçlük çeken öðrencilerin baþarýsýzlýk
nedenlerini zeka taramalarý ve bireysel incelemeler ile araþtýrýr,
- Baþarýsýzlýk nedenlerini ortaya koyarak öðrenci için en
iyi eðitim ortamýný önerir,
- Okul ve meslek seçimlerinde öðrencilere rehberlik yapar,
- Davranýþ problemi olan çocuklar için danýþma terapileri
uygular ve sonuçlarýný deðerlendirir,
- Özel eðitim okullarýna gidecek öðrencilerin iþlemlerini
yürütür ve Ýl Özel Eðitim Kuruluna yerleþtirme önerisini sunar,
- Ýzleme Deðerlendirme Ekibini kurar faaliyetlerini il düzeyinde
yürütür,
- Ýl Özel Eðitim Kurulunda görev alýr ve bu görevleri yerine
getirirken ayný zamanda danýþmanlýk hizmetlerini de yürütür,
-Bireyselleþtirilmiþ eðitim programý uygulanacak özel eðitim
gerektiren bireyler için eðitim programý hazýrlanmasýnda özel
eðitim sýnýf öðretmenine yardýmcý olur,
- Ýl Rehberlik Çerçeve Programýný hazýrlar ve okullara daðýtýmýný
saðlar,
- Okullardan yýl sonu gelen Rehberlik Çalýþma Raporlarýný
deðerlendirir ve bir rapor halinde Milli eðitim Müdürlüðüne
sunar,
- Her yýl en az iki kez toplanan Ýl Özel Eðitim Kurulu ve
Rehberlik ve Psikolojik Danýþma Hizmetleri Ýl Danýþma Kurulu
toplantýlarýna katýlýr,
- Yakýn çevresinde bulunan üniversite ve diðer eðitim kurumlarý
ile araþtýrmalar yapar ve sonuçlarýný deðerlendirir.
ÖZEL EÐÝTÝM HÝZMETLERÝ KURULU VE ÖZEL EÐÝTÝM DEÐERLENDÝRME
KURULUNUN GÖREVLERÝ , ÇALIÞMA USUL VE ESASLARI
Özel eðitim hizmetleri kurulu
Madde 14 - ( 1 ) Eðitim - öðretim kurumlarýndaki özel eðitim
hizmetleri düzenlemek,bu hizmetlerin eþ güdümünü saðlamak,
izlemek ve deðerlendirmek üzere il milli ve ilçe milli eðitim
müdürlüklerinde özel eðitim hizmetleri kurulu oluþturulur.
( 2 ) Özel eðitim hizmetleri kurulu ; milli eðitim müdürünün
görevlendireceði müdür yardýmcýsý veya þube müdürünün baþkanlýðýnda;
a) Özel eðitim kurulu baþkaný ya da birden fazla kurul baþkaný
olan illerde bir baþkan,
b) Bir özel eðitim okulu veya kurum müdürü , özel eðitim okulu
veya kurumu bulunmayan yerlerde ise kaynaþtýrma uygulamasý
yapýlan ilk öðretim yada orta öðretim kurumlarýndan bir müdür.
c) Bir rehber öðretmen,
d) Görme, iþitme ve zihinsel engelliler sýnýf öðretmenlerinden
bir öðretmen,
e) (Deðiþik bend : 31.7.2009/ 27305 RG ) Bulunmasý halinde
gezerek özel eðitim görevi yapan bir öðretmenden oluþur.
3) Özel eðitim hizmetleri kuruluna gerektiðinde görüþlerine
baþ vurulmak üzere; bireyin velisi,özel eðitim alanýnda yetiþmiþ
ilk öðretim müfettiþi , bireyin eðitsel deðerlendirmesi ve
tanýmlamasýnýn yapýldýðý RAM temsilcisi ,bireyin yetiþtirilmesi
planlanan okul veya kurum temsilcisi,sýnýf öðretmeni ve ilgili
sivil toplum kuruluþu temsilcisi , bireyin yetersizlik türü
ve özelliðine göre ilgili diðer meslek elemanýnýn katýlýmý
saðlanýr.
Özel eðitim hizmetleri kurulu baþkanýnýn görevleri.
MADDE 15 : - ( 1 ) Özel eðitim hizmetleri kurulu baþkanýnýn
görevleri þunlardýr.
a) Özel eðitim hizmetleri kurulu üyelerini belirleyerek kurulun
oluþumunu saðlamak.
b) Özel eðitim ihtiyacý olan bireylerin resmi ve kurumlara
yerleþtirilmesini saðlamak.
c) Özel eðitim deðerlendirme kurulu baþkanýnýn görüþ ve önerileri
doðrultusunda bu kurulda yer alacak RAM personeli dýþýndaki
personelin görevlendirilmesini saðlamak.
ç) Bakanlýða baðlý her tür ve kademede kaynaþtýrma yoluyla
eðitim hizmetleri yürüten resmi ve özel okul ve kurumlarda
, destek eðitim odasý ve özel eðitim sýnýfý açýlmasý için
gerekli tedbirleri alma
d) RAM'larýn özel eðitim okul ve kurumlarýn, özel eðitim sýnýflarýnýn,
destek eðitim odalarýnýn personel ihtiyaçlarýný belirleyerek
gerekli tedbirleri almak.
e) Özel eðitim okul ve kurumlarý ile kaynaþtýrma yoluyla eðitim
yapýlan okul ve kurumlardaki özel eðitim hizmetlerine yönelik
derslik,araç - gereç gibi ihtiyaçlarýn saðlanmasý için tedbir
almak.
g) Bulunduðu illerde okula yerleþtirilmeyen bireylerden ,
yatýlý ilk öðretim okuluna yerleþtirecekleri valiliklere ,
yatýlý orta öðretim kurumlarýna yerleþtirecekleri ise Genel
müdürlüðe bildirmek.
ð) Özel eðitim hizmetleri deðerlendirme kurulunun sekretarya,
arþiv hizmetleri için gerekli personel görevlendirmesini ,
bu hizmetleri için veri tabaný oluþturmasýný ve bilgi iletiþim
desteðini saðlamak.
Özel eðitim hizmetleri kurulunun görevleri
MADDE 16 - ( 1 ) Özel eðitim kurulunun görevleri þunlardý.
a) Özel eðitim deðerlendirme kurulu raporu doðrultusunda öðrencilere
resmi okul veya kuruma yerleþtirilmesine karar vermek ve gerekli
özel eðitim tedbirlerini almak.
b) Özel eðitim hizmetleri planlamasý, yürütülmesi ve izlenmesi
amacýyla ilgili kurum ve kuruluþlarla iþ birliði yapmak.
c) Özel eðitim ihtiyacý olan bireylerin tespitine yönelik
tarama çalýþmalarý ve tespit edilen bireylerle ilgili eðitim
hizmetlerini planlamak.
ç) RAM tarafýndan yapýlacak özel eðitime ihtiyacý olan bireyleri
belirlemeye yönelik taramalar ile evde eðitim hizmetleri için
gerekli personel araç - gereç, taþýt gibi ihtiyaçlarýn karþýlanmasý
amacýyla milli eðitim müdürlüklerine teklifte bulunmak.
d) Destek eðitim odasý ve özel eðitim sýnýflarý açýlmasý için
milli eðitim müdürlüklerine teklifte bulunmak.
e) Kaynaþtýrma yoluyla eðitim yapýlan okullarýn destek eðitim
odalarýnýn ve özel eðitim sýnýflarýnýn ihtiyaçlarýný belirlemek.
f) RAM' lar, özel eðitim okul ve kurumlarý , destek eðitim
odasý , özel eðitim sýnýflarý ve evde eðitim hizmetlerinde
görevlendirilecek personel için milli eðitim müdürlüklerine
teklifte bulunmak.
g) Gezerek özel eðitim görevi yapan öðretmenlerin görev daðýlýmýný
ve görev yerleri ile ilgili düzenlemeleri yapmak.
ð) Eðitsel deðerlendirme ve tanýlama ile yerleþtirme kararýna
yapýlan itirazlarý inceleyerek gerekli tedbirleri almak.
h) Özel eðitim hizmetlerine yönelik personel yetiþtirilmesi
amacýyla hizmet içi eðitim faaliyetleri düzenlenmesi için
milli eðitim müdürlüklerine teklifte bulunmak.
ý) Destek eðitimi alan öðrencilere ilgili olumlu geliþme olmadýðýný
belirten baþvurularý deðerlendirmek ve ilgili okulun / kurumun
gerekli tedbirleri almasýný saðlamak.
i) Deðiþik: 21/07/2012 - 28360 RG) Özel eðitim uygulama merkezleri
( okullarý ) ve özel eðitim iþ uygulama merkezlerinde ( okullarda
) gurup eðitimine uyum baðlamayan ve bire bir eðitim almasý
gereken öðrenciler ile zorunlu öðrenim çaðýndaki birden fazla
yetersizliði olan öðrencilerin eðitimini haftada toplam 10
saatten az olmamak üzere planlamak.
j) Özel eðitim hizmetlerine iliþkin politikalarýn geliþtirilmesinde,
özel eðitime ihtiyacý olan bireylerle ilgili sivil toplum
kuruluþlarýnýn görüþ ve önerilerini almak.
k) Özel eðitime ihtiyacý olan bireylerin her tür ve kademedeki
eðitimlerini kesintisiz sürdürebilmeleri için rehabilitasyonlarýný
saðlayacak kurum ve kuruluþlarla iþ birliði yapmak.
Özel eðitim hizmetleri kurulunun çalýþma usul ve
esaslarý
MADDE 17 - ( 1 ) Özel eðitim hizmetleri kurulunun çalýþma
usul ve esaslarý þunlardýr.
a) Kurul üyelerinin süresi bir yýldýr.
b) Kurul üyelerinin görevden ayrýlmasý halinde en geç 15 gün
içinde yerlerine görevlendirme yapýlýr.
c) Kurul kararlarý oy çokluðu ile alýnýr.
ç) Kurul haftada bir toplanýr.Ancak kurul gündeminin yoðun
olmasý ve kurul baþkanýnýn gerekli gördüðü durumlarda süreye
baðlý kalýnmaksýzýn kurul toplanýr.
d) Özel eðitim deðerlendirme kurulu raporlarý incelenerek
en geç 15 gün içinde karara baðlanýr. Bu karar, bireyin velisine
, ilgili okul/ kuruma ve RAM'a yazýlý olarak bildir.
e) Bireyin ikamet etiði ilçede uygun özel eðitim okulu veya
kurumu bulunmasý halinde yerleþtirme kararý ile özel eðitim
hizmetleri kurulu tarafýndan alýnýr.
Özel eðitim kuruluna yapýlacak itirazlar
Özel eðitim hizmetleri kuruluna yapýlacak itirazlar
MADDE 18 - (1) Özel eðitim hizmetleri kuruluna yapýlacak itirazlarda
aþaðýdaki hususlara dikkat edilir:
a) Veli, eðitsel deðerlendirme ve tanýlama ile yerleþtirme
kararlarýnýn her birine birer defa olmak üzere, kararýn kendisine
teblið edildiði tarihten itibaren 60 gün içinde itiraz edebilir.
b) Okul ve kurumlardaki rehberlik ve psikolojik danýþma hizmetleri
yürütme komisyonu, okula/kuruma kayýt tarihinden itibaren
en az 70 iþ günlük izleme süreci sonucunda öðrenciyle ilgili
eðitsel deðerlendirme ve tanýlama ya da yerleþtirme kararýnýn
uygun bulunmamasý hâlinde yeniden deðerlendirilmesi isteðiyle
özel eðitim hizmetleri kuruluna itiraz edebilir.
c) Eðitsel deðerlendirme ve tanýlama ile yerleþtirme kararlarýyla
ilgili özel eðitim hizmetleri kuruluna yapýlacak itirazlar
incelenerek en geç 30 gün içerisinde sonuçlandýrýlýr. Sonuç,
veliye, okula/kuruma ve RAM'a yazýlý olarak bildirilir.
ç) Özel eðitim hizmetleri kuruluna yapýlacak itirazlarýn deðerlendirilmesinde,
gerektiðinde üniversitelerin ilgili bölümleri ile ilgili meslek
elemanlarýnýn görüþ ve önerileri dikkate alýnýr.
ÝKÝNCÝ BÖLÜM
Özel Eðitim Deðerlendirme Kurulu
Özel eðitim deðerlendirme kurulu
MADDE 19 -
(1) Eðitsel deðerlendirme ve tanýlama hizmetlerini yürütmek
üzere RAM'ýn teklifi ve millî eðitim müdürlüðünün onayý ile
RAM'larda özel eðitim deðerlendirme kurulu oluþturulur.
(2) (Deðiþik ikinci fýkra : 31.7.2009/27305 RG) Özel eðitim
deðerlendirme kurulu, RAM müdürünün görevlendireceði müdür
yardýmcýsý ya da bölüm baþkaný baþkanlýðýnda;
a) Özel eðitim hizmetleri bölüm baþkaný,
b) Psikolojik ölçme araçlarýný kullanabilen bir rehber öðretmen,
c) Görme, iþitme ve zihinsel engelliler sýnýf öðretmenlerinden
bir öðretmen,
ç) Bulunmasý hâlinde gezerek özel eðitim görevi yapan bir
öðretmen,
d) Bireyin velisi,
e) Varsa, bir çocuk geliþimi ve eðitimcisinden
oluþur.
(3) Özel eðitim deðerlendirme kuruluna üyelerin dýþýnda gerektiðinde;
eðitim programcýsý, odyolog, psikolog, psikometrist, sosyal
çalýþmacý, dil ve konuþma terapisti, fizyoterapist, uzman
hekim gibi diðer meslek elemanlarýndan seçilecek birer kiþi,
çýraklýk ve yaygýn eðitime gidecekler için ilgili kurum temsilcisi,
özel eðitime ihtiyacý olan bireyin çalýþtýðý kurumdaki iþ
yeri temsilcisi kurula üye olarak katýlabilir.
(4) Özel eðitim deðerlendirme kurulunca, bilgilerine baþvurulmak
üzere; özel eðitime ihtiyaç duyan bireyin sýnýf ve alan öðretmeni,
sýnýf rehber öðretmeni, kayýtlý olduðu okulun veya kurumun
müdürü, baþvuru yapan kurum temsilcisi, özel eðitim hizmetleri
kurul üyesi, üniversitelerin ilgili bölümlerinden öðretim
üyesi ve sivil toplum kuruluþu temsilcisi çaðrýlabilir.
Özel eðitim deðerlendirme kurulu baþkanýnýn görevleri
MADDE 20 - (1) Özel eðitim deðerlendirme kurulu baþkanýnýn
görevleri þunlardýr:
a) Özel eðitim deðerlendirme kurulu üyelerini belirleyerek
kurulun oluþumunu saðlamak.
b) Eðitsel deðerlendirme ve tanýlama hizmetlerinin disiplinler
arasý bir yaklaþýmla bütünlük içinde planlanmasý ve yürütülmesinde
ilgili kurum ve kuruluþlarla iþ birliði yaparak eþgüdümü saðlamak.
c) Eðitsel deðerlendirme ve tanýlama sürecinde, ailenin ve
gerektiðinde görüþlerine baþvurulmak üzere ilgili kiþi ve
meslek elemanýnýn kurula katýlýmýný saðlamak.
ç) Destek eðitim hizmeti alan öðrencilerin
eðitim performanslarýnda geliþme olmadýðýnýn tespit edilmesi
hâlinde, eðitim hizmeti veren okul ve kurumla ilgili denetimin
yapýlmasý hususunda özel eðitim hizmetleri kurulunu bilgilendirmek.
d) Kurul kararlarýnýn teblið edilmesini ve kararlara iliþkin
kayýtlar ile arþiv hizmetlerinin yürütülmesini saðlamak.
Özel eðitim deðerlendirme kurulunun görevleri
MADDE 21 - (1) Özel eðitim deðerlendirme kurulunun görevleri
þunlardýr:
a) Özel eðitime ihtiyacý olan bireyin eðitsel deðerlendirme
ve tanýlamasýný yapmak.
b) Bireyin eðitsel deðerlendirme ve tanýlanmasý sürecinde
bireyin ailesini ve/veya okulu/kurumu, gerektiðinde týbbî
deðerlendirme ile RAM'da yapýlamamasý durumunda psiko-sosyal
deðerlendirme için ilgili kurum ve kuruluþlara yönlendirmek.
c) Eðitsel deðerlendirme ve tanýlama sonucunu dikkate alarak
birey için en az sýnýrlandýrýlmýþ eðitim ortamý ve özel eðitim
hizmetine iliþkin öneride bulunmak.
ç) Özel eðitime ihtiyacý olan bireylerin eðitim planlarýný
hazýrlamak.
d) Ýhtiyacý olan bireyin alacaðý destek eðitimin türüne ve
süresine karar vermek.
e) Eðitsel deðerlendirme ve tanýlamasý yapýlan bireyler için
uygun eðitim ortamý, alacaðý destek eðitim hizmeti ve eðitim
planýný içeren deðerlendirme sonuçlarýný Ek-1'de yer alan
Özel Eðitim Deðerlendirme Kurul Raporunu düzenleyerek millî
eðitim müdürlüklerinin onayýna sunmak.
f) Bireyin eðitsel deðerlendirme ve tanýlama sonuçlarý ile
diðer bilgi ve belgelerinin yer aldýðý özel eðitim deðerlendirme
dosyasý oluþturmak.
g) Özel eðitim hizmetleri kurulu tarafýndan verilen yerleþtirme
kararý doðrultusunda ilgili okul veya kurum ile iþ birliði
yaparak uygulamayý takip etmek.
ð) Bireyin uygun yerleþtirilmediði durumlarda eðitsel deðerlendirme
ve tanýlamayý tekrarlamak.
h) Özel eðitim deðerlendirme kurulu raporu doðrultusunda,
yerleþtirmenin yapýldýðý okula/kuruma, özel eðitime ihtiyacý
olan bireylere, eðitim planýnýn uygulanmasý ve destek eðitim
hizmetlerinin yürütülmesinde görev alanlara ve aileye rehberlik
etmek.
ý) Ailenin eðitsel deðerlendirme ve tanýlama sürecine katýlýmýný
ve bilgilendirilmesini saðlamak.
i) Ailelerin ihtiyaçlarý doðrultusunda aile eðitim programlarý
düzenlemek, diðer kurum ve kuruluþlarda düzenlenen aile eðitim
programlarý hakkýnda aileyi bilgilendirmek.
j) Çýraklýk ve mesleki eðitime devam etmek isteyen bireyleri;
ilgi, istek, yeterlilik ve yetenekleri doðrultusunda saðlýk
kurulu raporunu da dikkate alarak uygun alanlara yönlendirmek
ve bu kurumlara devam eden bireylerin izlenmesini saðlamak.
k) Yüksek öðrenime baþvuracak özel eðitime ihtiyacý olan öðrencilerin,
meslek seçimi ile meslekler ve üniversiteler konusunda bilgilendirilmesini
saðlamak.
Özel eðitim deðerlendirme kurulunun çalýþma usul
ve esaslarý
MADDE 22 -
(1) Özel eðitim deðerlendirme kurulunun çalýþma usul ve esaslarý
þunlardýr:
a) Kurul üyelerinin görev süresi bir yýldýr.
b) Kurulun çalýþma gün ve saatleri, ihtiyaç doðrultusunda
süreklilik gösterecek þekilde planlanýr.
c) Kurul kararlarý, oy çokluðu ile alýnýr.
ç) Kurul üyelerinin görevden ayrýlmasý hâlinde en geç 15 gün
içinde yerlerine görevlendirme yapýlýr.
d) RAM bünyesinde görme, iþitme ve zihinsel engelliler sýnýf
öðretmeni, gezerek özel eðitim görevi yapan öðretmen, çocuk
geliþimi ve eðitimcisi ile psikolojik ölçme araçlarýný kullanabilen
rehber öðretmen bulunmamasý hâlinde, ihtiyaç duyulan personel
il içinde görev yerlerine bakýlmaksýzýn kurulda görevlendirilir.
e) Eðitsel deðerlendirme ve tanýlama amacýyla yapýlacak baþvurular
en geç 60 gün içinde karara baðlanýr.
f) Kurul raporu, baþvuru evrakýnda talep edildiði sayýda düzenlenir.
g) (Deðiþik bend : 31.7.2009/27305 RG) Kurul raporlarý RAM
müdürü tarafýndan onaylanýr.
ð) Kurul raporlarý onaylandýktan sonra istenilen sayýda sureti
ilgili kuruma resmî olarak gönderilir ya da bireyin ailesine
imza karþýlýðý verilir. Kararýn bir sureti bireyin dosyasýnda
muhafaza edilir.
DESTEK EÐÝTÝMÝ ALAN BÝREYLERÝN DESTEK EÐÝTÝMÝNE DEVAMI VE
KASÝLME USUL VE ESASLARI.
- Destek eðitim hizmeti alan öðrencilerin
eðitim performanslarýnda verilen süre içinde geliþme olduðu
tespit edilmesi hâlinde,
- Destek eðitim hizmeti alan öðrencilerin
eðitim performanslarýnda geliþme olmadýðýnýn tespit edilmesi
hâlinde, eðitim hizmeti veren okul ve kurumla ilgili denetimin
yapýlmasý hususunda özel eðitim hizmetleri kurulunu RAM tarafýndan
öðrencilerin destek eðitimini keserken bilgilendirir.
Ram öðrencinin destek eðitimini keserken özel eðitim hizmetleri
kurulunu bilgilendirmek mecburiyetindedir.
ÖRNEK DÝLEKÇE:
Ýl/ Ýlçe MÝLLÝ EÐÝTÝM MÜDÜRÐÜNE
|
../../ 2013 |
|
|
Velisi olduðum
oðlum ………………… 28.06.2004 tarihinde Ýstanbul Marmara
Üniversitesi hastanesinin vermiþ olduðu özürlü heyet
raporu ile tespit edildiði üzere %50 Mental Retardasyon
tanýsý almýþtýr. …..tarihinden itibaren …..tarihine
kadar DESTEK EÐÝTÝMÝ almýþtýr. …. Tarihinde …. RAM
tarafýndan …..sebeplerle destek eðitimi önerilmemiþtir.
Çocuðumun tekrar incelenerek kararýn yeniden gözden
geçirilmesini bilgilerinize arz ederim. |
Ad Soyadi
Imza
|
Adres:
Tel : |
|
2-BÖLÜM :
TÜRKÝYEDE ENGELLÝ BÝREYLERÝN ÝSTÝHDAMI
Engelli bireylerin istihdama katýlýmlarý "çalýþma hakký"
çerçevesinde Ýnsan Haklarý Evrensel Bildirgesi, Ekonomik,
Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleþmesi, Avrupa Sosyal Haklar
Temel Yasasý, Uluslararasý Çalýþma Örgütünün çeþitli sözleþmelerinde
ve nihayet Birleþmiþ Milletler Engelli Haklarý Sözleþmesi'nde
düzenlenmiþtir.
Ülkemizde engellilerin istihdamý 4857 sayýlý Ýþ Yasasý'na
göre düzenlenmektedir. 4857 sayýlý Ýþ Yasasý, ÝÞKUR' u engellilerin
istihdamýndan yetkili ve sorumlu kýlmýþtýr. 4857 sayýlý Ýþ
Yasasý'nýn 30. Maddesi 50 ve üzeri iþçi çalýþtýran iþyerlerine
en az çalýþanlarýn yüzde 3'ü oranýnda engelli birey çalýþtýrma
yükümlülüðü getirmektedir.
657 sayýlý Devlet Memurlarý Kanunu'na göre kurum ve kuruluþlarýn
en az çalýþanlarýnýn yüzde 4'ü oranýnda engelli memur çalýþtýrma
yükümlülükleri bulunmaktadýr. Bu yükümlülüðün yerine getirilmesinin
takip ve denetiminden ise Devlet Personel Baþkanlýðý yetkili
ve sorumludur.
Madde 101 - Bu Kanunun 30 uncu maddesindeki
hükümlere aykýrý olarak özürlü ve eski hükümlü çalýþtýrmayan
iþveren veya iþveren vekiline çalýþtýrmadýðý her özürlü ve
eski hükümlü ve çalýþtýrmadýðý her ay için bin yedi yüz Türk
Lirasý idari para cezasý verilir. Kamu kuruluþlarý da bu para
cezasýndan hiçbir þekilde muaf tutulamaz.
(Deðiþik yedinci fýkra: 11/10/2011-KHK-665/28
md.) Bu maddeye aykýrýlýk hallerinde 101 inci madde uyarýnca
tahsil edilecek cezalar, özürlülerin ve eski hükümlülerin
kendi iþini kurmalarý, özürlünün iþ bulmasýný saðlayacak destek
teknolojileri, özürlünün iþe yerleþtirilmesi, iþe ve iþyerine
uyumunun saðlanmasý ve bu gibi projelerde kullanýlýr.
Tahsil edilen cezalarýn kullanýmýna iliþkin hususlar, Türkiye
Ýþ Kurumunun koordinatörlüðünde, Çalýþma ve Sosyal Güvenlik
Bakanlýðý Çalýþma Genel Müdürlüðü ile Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði
Genel Müdürlüðü, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlýðý Özürlü
ve Yaþlý Hizmetleri Genel Müdürlüðü, Adalet Bakanlýðý Ceza
ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüðü, en çok iþçi ve iþvereni
temsil eden üst kuruluþlarýn ve en çok özürlüyü temsil eden
üst kuruluþun birer temsilcisinden oluþan komisyon tarafýndan
karara baðlanýr. Komisyonun çalýþma usul ve esaslarý Çalýþma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðýnca çýkarýlan yönetmelikle düzenlenir.
Eski hükümlü çalýþtýrýlmasýnda, kanunlardaki kamu güvenliði
ile ilgili hizmetlere iliþkin özel hükümler saklýdýr.
Yukarýdaki verilerde görüldüðü gibi
4857 sayýlý Ýþ Yasasý'nýn 30. Maddesi 50 ve üzeri iþçi çalýþtýran
iþyerlerine en az çalýþanlarýn % 3'ü oranýnda engelli birey
çalýþtýrma yükümlülüðü hükmünün ve 657 sayýlý Devlet Memurlarý
Kanunu'na göre kurum ve kuruluþlarýn en az çalýþanlarýnýn
% 4'ü oranýnda engelli memur çalýþtýrma yükümlülükleri hükmünün
ayný iþ yasasýnýn 101 maddesi ne istinaden yapýlan düzenlemede
de kamu personel sayýsýnýn % 4 oranýnda engelli çalýþtýrma
yükümlülükleri ve özel sektörde % 3 iþçi oranýnda iþçi çalýþtýrma
yükümlülüklerinin personel sayýsý oranýna göre % 4 ve % 3
oranýna personel çalýþtýrýlmasýnýn 4857 sayýlý iþ yasasýnýn
30 ' uncu ve 101 ' inci maddelerinin birbirini tamamlayamamalarý
dolayýsýyla mümkün olmadýðý görülmektedir.
AÇIKLAMA :
4857 sayýlý Ýþ yasasýnýn 101 maddesine göre bu Kanunun 30
uncu maddesindeki hükümlere aykýrý olarak özürlü ve eski hükümlü
çalýþtýrmayan iþveren veya iþveren vekiline çalýþtýrmadýðý
her özürlü ve eski hükümlü ve çalýþtýrmadýðý her ay için bin
yedi yüz Türk Lirasý idari para cezasý verilir. Kamu kuruluþlarý
da bu para cezasýndan hiçbir þekilde muaf tutulamaz.
Daha açýk bir ifadeyle Özürlü
kiþilerin devlet memuru olarak istihdamlarý Devlet Personel
Baþkanlýðý koordinasyonunda ilgili kurum ve kuruluþlarýnca
yapýlmakta olup kamu kurum ve kuruluþlarý, toplam dolu kadro
sayýsýnýn %4'ü oranýnda özürlü memur istihdam etmekle yükümlüdür.
Özel sektörde ise mevcut düzenlemeler gereði % 3 oranýnda
özürlü iþçi istihdam etmek yasa gereði yükümlüdür ibaresine
düþüldüðü halde buna istinaden ayný sayýlý iþ yasasýnýn 101
inci maddesinde ise özürlü birey çalýþtýrmak istemeyen devlet
kurum ve kuruluþlarý dahil her ay 1700 00 TL para cezasý ödediði
taktirde % 4 ve % 3 oranýnda özürlü birey çalýþtýrma yüklülüðünden
yasa gereði muaftýr. " 101 inci maddenin anlamý budur. " Öte
yandan da bu maddeye aykýrýlýk hallerinde
101 inci madde uyarýnca tahsil edilecek cezalar, özürlülerin
ve eski hükümlülerin kendi iþini kurmalarý, özürlünün iþ bulmasýný
saðlayacak destek teknolojileri, özürlünün iþe yerleþtirilmesi,
iþe ve iþyerine uyumunun saðlanmasý ve bu gibi projelerde
kullanýlýr denmektedir.
4857 sayýlý iþ yasasýnýn 30 uncu ve 101'inci maddeleri birbirlerini
tamamlamasý yerine iþ veren ve iþveren vekillerinin devlet
kurumlarý dahil olmak þartý ile istedikleri taktirde özürlü
istihdamý saðlayacaðý yerde hükmü olan cezayý ödeyerek % 4
ve % 3 istihdam yükümlülüklerinden yasa gereði kurtulduklarý
görülmektedir. Bir parantez açalým " yani engelli evlatlarýmýz
için yeterince istihdam olduðu halde iþ veren veya iþveren
vekillerinin devlet kurumlarý dahil 101'inci madde gereði
cezayý meyi deyi ödeyerek evlatlarýmýzýn haklarý gasp ettiði
aleni bir þekilde görülmektedir. ( Bu olumsuzluklarý görüp
bilenler kendi evlatlarý olduðunu unutmasýn , eðer evlatlarý
bu konumda deðilse evlatlarýnýn evlatlarý da bu konuma düþeceði
ihtimalinin de olacaðýný unutmasýn.
Türkiye Ýstatistik Kurumunu' un ( TÜÝK ) " Kamu sektörü Ýstihdamýna
iliþkin Veriler / 2012 Dönem verilerinden yapýlan hesaplamaya
göre kamuda çalýþan toplam memur sayýsý þöyle : Kamuda istihdam
edilenlerin sayýsý Mart sonu itibarý ile 3 milyon 111 bin
660 kiþi.
Türkiye istatistik kurumunun ( TÜÝK ) " Kamu sektörü istihdamýna
iliþkin Veriler / 2012 1 dönem" verilerden yapýlan hesaplamaya
göre 31 Mart 2012 tarihi itibarýyla kamuda 2 milyon 435 bin
169' u kadrolu personel 170 bin 686' sý sözleþmeli personel
351 bin 448' i sürekli iþçi . 19 bin 573' ü geçici iþçi 21
bin 946' sý geçici personel ve 112 bin 738' i diðer personel
olmak üzere toplam 3 milyon 111 bin 660 kiþi çalýþmaktadýr.
KÝT ' lerde 143 bin 879 kiþi çalýþýyor. Verilere göre,Mart
sonu itibarýyla genel bütçe kapsamýndaki kamu idaresinde 2
milyon 547 bin kadrolu personel, 56 bin 970 sözleþmeli personel
, 42 bin 987 sürekli iþçi , 633 geçici iþçi , 20 bin 710 geçici
personel ve 100 bin de diðer personel olmak üzere 2 milyon
221 bin 847 kiþi çalýþmaktadýr. Ayný dönem itibarýyla YÖK
, üniversiteler ve ileri teknoloji enstitülerinde 193 bin
597 kiþi, özel bütçeli idarelerde 99 bin 205 kiþi ,düzenleyici
ve denetleyici kurumlarda 5 bin 211 kiþi sosyal güvenlik kurumlarýnda
29 bin 945 kiþi, döner sermayeler ve kefalet sandýklarýnda
61 bin 122 kiþi , 190 sayýlý KHK kapsamýnda yer alan diðer
kamu idaresinde de 6 bin 844 kiþi istihdam ediliyor.
Verilere göre , 233 sayýlý KHK kapsamýndaki KÝT'lerde ( baðlý
ortaklýk dahil ) 143 bin 879 kiþi özelleþtirme programýnda
yer alan kuruluþlarda 22 bin 833 kiþi çalýþýyor. Kamu bankalarýnda
( Ziraat bankasý,Halk bank, Exim bank ve Kalkýnma bankasý)
40 bin 298 kiþi, özel kanunu bulunan kuruluþlarda ( TRT ve
TÜRKSAT AÞ ) 7 bin 625 kadro dolu bulunuyor. Ýl özel idarede
35 bin 62 , belediyeler ve baðlý kuruluþlarý ile mahalli idare
birliklerinde 221 bin 439 kiþi belediye iktisadi teþekküllerinde
22 bin 753 kiþi çalýþmaktadýr.
2012 yýlý Mart sonu itibarýyla kamu sektörü istihdamýný
iliþkin veriler.
Ýstihdam þekli ve personel sayýsý |
Kadrolu personel |
2.435.169 |
Sözleþmeli personel |
170.686 |
Sürekli iþçi |
351.448 |
Geçici iþçi |
19.673 |
Geçici personel |
21. 946 |
Diger |
112. 738 |
TOPLAM |
3. 111. 660 |
Imalatta KOBI’ lerde ve Büyük
isletmelerde büyüklügüne göre
2010 Isletme ve Çalisan sayisi |
|
|
Isletme sayisi
Adet |
Çalisan sayisi
Adet |
Küçük ölçekli |
1 – 49 |
305.345 |
1.879.754 |
Orta ölçekli |
50 – 250 |
3.105 |
572.098 |
KOBÝ |
1 – 250 |
308.450 |
2.451.852 |
Büyük iþletme |
250 + |
2.050 |
1.634.566 |
Toplam : |
112. 738 |
718.950 |
7.238.270 |
Toplam : |
|
313.605 |
4.658.516 |
4857 sayýlý yasanýn istihdamda ön gördüðü maddeler gereði
kamu ve özel sektör personel sayýsýnýn yüzdelik oranýný göre
çalýþan özürlü birey sayýsý yüzde kaç ?
Yukarýdaki veriler de görüldüðü gibi devletin çýkarmýþ olduðu
yasa ile engelli bireylere karþý pozitif ayýrýmcýlýðýn belgeli
delili deðil mi ? " Ya sizlerce ? " ÖTE YANDAN; Türkiye'de
engelli bireylere istihdam alanýnda engellilik temelinde ayrýmcýlýk
yapýlamayacaðý 2005 yýlýnda kabul edilen Özürlüler Kanununun'
da belirtilmiþtir. Özürlüler Kanunu'nun istihdama iliþkin
önemli üç maddesi aþaðýdaki gibidir:
Þimdi: Bir yukarýyý oku birde
Özürlüler Kanunu'nun istihdama iliþkin önemli üç maddesi aþaðýdaki
gibidir olan 14 üncü maddesini oku.
Madde 12. (Ýþ ve meslek analizi)- Özür türlerini
dikkate alan iþ ve meslek analizleri, Özürlüler Ýdaresi Baþkanlýðý'nýn
koordinatörlüðünde Millî Eðitim Bakanlýðý ve Çalýþma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlýðý tarafýndan yapýlýr. Bu analizlerin ýþýðýnda,
özürlülerin durumlarýna uygun meslekî rehabilitasyon ve eðitim
programlarý, anýlan kurumlarca geliþtirilir.
Madde 13.- (Meslekî rehabilitasyon) Özürlülerin
yeteneklerine göre mesleðini seçme ve bu alanda eðitim alma
hakký kýsýtlanamaz. Özürlülerin yetenekleri doðrultusunda
yapabilecekleri bir iþte eðitilmesi, meslek kazandýrýlmasý,
verimli kýlýnarak ekonomik ve sosyal refahýnýn saðlanmasý
amacýyla meslekî rehabilitasyon hizmetlerinden yararlanmasýnýn
saðlanmasý esastýr.
Gerçek veya tüzel kiþilerce açýlacak olan özel meslekî rehabilitasyon
merkezleri, yetenek geliþtirme merkezleri ve korumalý iþyerlerinin
deðiþik tipleri ile özel iþyerlerinde bireylerin bireysel
geliþimleri ve yeteneklerine uygun iþ veya becerilerini geliþtirici
tedbirler alýnýr. Bu alandaki hizmetler ihtiyaçlara göre iþ
ve meslek analizi yapýlarak hizmet satýn alýnmasý suretiyle
temin edilebilir. Buna iliþkin usûl ve esaslar, Milli Eðitim
Bakanlýðý, Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý ve Özürlüler
Ýdaresi Baþkanlýðý'nca müþtereken çýkarýlacak yönetmelikle
belirlenir.
Sosyal ve mesleki rehabilitasyon hizmetleri belediyeler tarafýndan
da verilir. Belediyeler bu hizmetlerin sunumu sýrasýnda gerekli
gördüðü hallerde, Halk Eðitim ve Çýraklýk Eðitim Merkezleri
ile iþbirliði yapar. Özürlünün rehabilitasyon talebinin karþýlanamamasý
halinde özürlü, hizmeti en yakýn merkezden alýr ve ilgili
belediye her yýl bütçe talimatýnda belirlenen miktarý hizmetin
satýn alýndýðý merkeze öder.
Madde 14.-(Ýstihdam) Ýþe alýmda; iþ seçiminden,
baþvuru formlarý, seçim süreci, teknik deðerlendirme, önerilen
çalýþma süreleri ve þartlarýna kadar olan safhalarýn hiçbirinde
özürlülerin aleyhine ayrýmcý uygulamalarda bulunulamaz.
Çalýþan özürlülerin aleyhinde sonuç doðuracak þekilde, özrüyle
ilgili olarak diðer kiþilerden farklý muamelede bulunulamaz.
Çalýþan veya iþ baþvurusunda bulunan özürlülerin karþýlaþabileceði
engel ve güçlükleri azaltmaya veya ortadan kaldýrmaya yönelik
istihdam süreçlerindeki önlemlerin alýnmasý ve iþyerinde fiziksel
düzenlemelerin bu konuda görev, yetki ve sorumluluðu bulunan
kurum ve kuruluþlar ile iþyerleri tarafýndan yapýlmasý zorunludur.
Özürlülük durumlarý sebebiyle iþgücü piyasasýna kazandýrýlmalarý
güç olan özürlülerin istihdamý, öncelikle korumalý iþyerleri
aracýlýðýyla saðlanýr.
Korumalý iþyerleriyle ilgili usûl ve esaslar Çalýþma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlýðý, Maliye Bakanlýðý ve Özürlüler Ýdaresi
Baþkanlýðý'nca müþtereken çýkarýlacak yönetmelikle düzenlenir.
ÖRNEK DÝLEKÇE
ÇALIÞMA VE SOSYAL GÜVENLÝK
BAKANLIÐI
|
../../ 2013 |
|
|
4857 sayýlý Ýþ
Yasasý'nýn 30. Maddesi 50 ve üzeri iþçi çalýþtýran
iþyerlerine en az çalýþanlarýn yüzde 3'ü oranýnda
engelli birey çalýþtýrma yükümlülüðünün getirmektedir,
bu oranýn yüzde 4 ' e
657 sayýlý Devlet Memurlarý Kanunu'na göre kurum
ve kuruluþlarýn en az çalýþanlarýnýn yüzde 4'ü oranýnda
engelli memur çalýþtýrma yükümlülüklerinin de yüzde
5 e çýkarýlmasýnýn
Madde 101 - deki bu Kanunun 30 uncu maddesindeki
hükümlere aykýrý olarak özürlü ve eski hükümlü çalýþtýrmayan
iþveren veya iþveren vekiline çalýþtýrmadýðý her
özürlü ve eski hükümlü ve çalýþtýrmadýðý her ay
için bin yedi yüz Türk Lirasýnýn dan Beþ askeri
tutar maaþýna çýkarýlmasýnýn daha faydalý olacaðý
kanaatini taþýmaktayým gereðini bilgilerinize arz
ederim. bulunmaktadýr. |
Ad Soyadi
Imza
|
Adres:
Tel : |
|
MESLEKÝ REHABÝLÝTASYON, ÝSTÝHDAM VE SOSYAL GÜVENLÝK
Özürlüler Kanunu'na göre; Özür türlerini dikkate alan iþ
ve meslek analizleri, ilgili kurumlar tarafýndan yapýlýr.
Bu analizlerin ýþýðýnda özürlülerin durumlarýna uygun mesleki
rehabilitasyon ve eðitim programlarý, ilgili kurumlarca geliþtirilir.
Özürlülerin yeteneklerine göre mesleðini seçme ve bu alanda
eðitim alma hakký kýsýtlanamaz. Özürlülerin yetenekleri doðrultusunda
yapabilecekleri bir iþte eðitilmesi, meslek kazandýrýlmasý,
verimli kýlýnarak ekonomik ve sosyal refahýnýn saðlanmasý
amacýyla mesleki rehabilitasyon hizmetlerinden yararlanmasýnýn
saðlanmasý esastýr.
Sosyal ve mesleki rehabilitasyon hizmetleri belediyeler tarafýndan
da verilir. Belediyeler bu hizmetlerin sunumu sýrasýnda gerekli
gördüðü hallerde, halk eðitim ve çýraklýk eðitim merkezleri
ile iþbirliði yapar. Özürlünün rehabilitasyon talebinin karþýlanamamasý
halinde özürlü, hizmeti en yakýn merkezden alýr ve ilgili
belediye her yýl bütçe talimatýnda belirlenen miktarý hizmetin
satýn alýndýðý merkeze öder.
Özürlü ve Yaþlý Hizmetleri Bilgilendirme Rehberi www.aile.gov.tr
www.ozurluveyasli.gov.tr
Ýþe alýmda; iþ seçiminden, baþvuru formlarý, seçim süreci,
teknik deðerlendirme, önerilen çalýþma süreleri ve þartlarýna
kadar olan safhalarýn hiçbirinde özürlülerin aleyhine ayrýmcý
uygulamalarda bulunamaz.
Çalýþan özürlülerin aleyhinde sonuç doðuracak þekilde, özrüyle
ilgili olarak diðer kiþilerden farklý muamelede bulunamaz.
Çalýþan veya iþ baþvurusunda bulunan özürlülerin karþýlaþabileceði
engel ve güçlükleri azaltmaya veya ortadan kaldýrmaya yönelik
istihdam süreçlerindeki önlemlerin alýnmasý ve iþ yerinde
fiziksel düzenlemelerin bu konuda görev, yetki ve sorumluluðu
bulunan kurum ve kuruluþlar ile iþ yerleri tarafýndan yapýlmasý
zorunludur. Özürlülük durumlarý sebebiyle iþgücü piyasasýna
kazandýrýlmalarý güç olan özürlülerin istihdamý, öncelikle
korumalý iþyerleri aracýlýðýyla saðlanýr.
Mesleki Rehabilitasyon ve Ýstihdam
Meslek edindirme kurslarýndan yararlanmak isteyen özürlü
bireylerin Türkiye Ýþ Kurumu il müdürlüklerine, mesleki eðitim
merkezlerine, halk eðitim merkezlerine (http://cyqm.meb.gov.tr)
ve belediyelere baþvurmasý gerekmektedir.
Özürlü bireyler genel istihdam yollarýný kullanarak (KPSS'
ye girerek Türkiye Ýþ Kurumu'na kayýt yaptýrarak, iþ ilanlarýný
takip edip bireysel baþvurularda bulunarak) iþ baþvurularý
yapabilecekleri gibi, özel olarak özürlüler için ayrýlmýþ
olan kontenjandan yararlanarak istihdam edilebilirler.
Özürlü Ýstihdam Etme Zorunluluðu
Özürlü kiþilerin iþçi olarak istihdamlarý Türkiye Ýþ Kurumu
tarafýndan yapýlmakta olup 50 veya daha fazla iþçi çalýþan
kamu sektörü iþ yerleri %4, özel sektör iþ yerleri %3 oranýnda
iþçi çalýþtýrmakla yükümlüdür.
Özürlü kiþilerin devlet memuru olarak istihdamlarý Devlet
Personel Baþkanlýðý koordinasyonunda ilgili kurum ve kuruluþ-
larýnca yapýlmakta olup kamu kurum ve kuruluþlarý, toplam
dolu kadro sayýsýnýn %3'ü oranýnda özürlü memur istihdam etmekle
yükümlüdür.
Özürlü Kontenjanýndan Memur veya Ýþçi Olarak Ýstihdam
Edilme Devlet Memuru Olarak Ýþe Yerleþtirme
Özürlüler Devlet memurluðuna özür gruplarý ve eðitim durumlarý
itibariyle yapýlacak merkezi sýnav ve kura usulüne göre atanýrlar.
Özürlü Memur Seçme Sýnavý (ÖMSS), ortaöðretim, ön lisans
veya lisans düzeyinde eðitim veren kurumlardan mezun veya
ÖMSS' nin yapýldýðý yýl itibariyle mezun olabilecek durumda
olan özürlüler için eðitim durumlarý ve özür gruplarý itibariyle
sýnav sorusu hazýrlanmasý, deðerlendirilmesi ile özürlülerin
bu sýnavlarda ulaþabilirlik þartlarý oluþturularak yapýlýr.
Özürlülerin kura ile yerleþtirilmeleri, 657 Devlet Memurlarý
Kanunu 41 inci maddesine göre devlet memuru olabilmek için
aranan asgari eðitim þartýna haiz eðitim veren kurumlardan
mezun veya mezun olabilecek durumda olan özürlülerden kamu
kurum ve kuruluþlarýna tercihlerine göre yerleþtirileceklerin
tespiti amacýyla noter huzurunda yapýlýr. Kura çekimini, kura
için baþvuruda bulunan adaylar da izleyebilir.
Kamu kurum ve kuruluþlarýnýn özürlü personel kontenjaný açýðý
göz önünde bulundurularak ÖMSS ve kuranýn yapýlacaðý tarihler
Devlet Personel Baþkanlýðýnca (DPB), Baþkanlýk adýna Merkezce
(ÖSYM) yapýlmasý halinde iþ Baþkanlýk (DPB) ve Merkez (ÖSYM)
tarafýndan birlikte belirlenir. ÖMSS ve kuranýn tarihi, baþvuru
tarihi, baþvurunun ne zaman ve nereye yapýlacaðý Resmi Gazete'de,
Türkiye genelinde yayýmlanan yüksek tirajlý bir gazetede ve
Bakanlýðýn resmi internet sitesinde duyurulur.
Kamu kurum ve kuruluþlarýnda özürlü memur çalýþtýrma yükümlülüklerinin
yerine getirilmesinin takip ve denetimi Devlet Personel Baþkanlýðýnca
yapýlýr.
Devlet Personel Baþkanlýðý (www.dpb.gov.tr)
Resmi Gazete (www.resmigazete.gov.tr)
Özürlü ve Yaþlý Hizmetleri Gn. Md. (www.ozurluveyasli.gov.tr)
www.aile.gov.tr
Ýþçi Olarak Ýþe Yerleþtirme
Kamu ve özel sektörde iþçi olmak için ikamet edilen yerdeki
Türkiye Ýþ Kurumu Ýl Müdürlüðüne saðlýk kurulu raporu ve nüfus
cüzdanlarýyla birlikte þahsen baþvurarak kayýt yaptýrmak ve
ilgili il müdürlüðü ile sürekli iletiþim halinde olmak gerekmektedir.
Türkiye Ýþ Kurumu'nun ilan ettiði açýk iþler ve kamu kurumlarýna
alýnacak iþçiler için yapýlacak sýnavlar Türkiye Ýþ Kurumu
internet sitesinde (www.iskur.gov.tr)
ve Türkiye Ýþ Kurumu Ýl Müdürlüklerinde duyurulmaktadýr.
Kamu Personeli Seçme Sýnavý'na KPSS' ye girmiþ ve tercihlerini
yapmýþ olan özürlü bireylerin kota kapsamýnda kamuda iþe yerleþtirilmesi
de Türkiye Ýþ Kurumu tarafýndan yapýlmaktadýr.
Ýlköðretim ve daha alt eðitim düzeyinde olanlar ile zihinsel
özürlüler kamu kurum ve kuruluþlarýnda iþçi olmak için sýnava
tabi tutulmazlar. Bu kapsamda bulunan ve talep koþullarýna
uygun olarak baþvuranlar, noter huzurunda kura çekimine tabi
tutulurlar.
Sosyal Güvenlik
Türkiye'de özürlülerin sosyal güvenliði sosyal sigortalar
ve genel saðlýk sigortasý kapsamýnda saðlanmaktadýr. Ýlgili
kanun, sosyal sigorta kurumlarý kapsamýnda kamu ve özel sektörde
iþçi olarak çalýþanlar, ücret karþýlýðý çalýþan memurlar,
hizmetliler ve diðer personel, esnaf ve sanatkarlar ve diðer
baðýmsýz çalýþanlar ile belirlenen usul ve þartlara uygun
olarak iþ kazalarý, meslek hastalýklarý, hastalýk, analýk,
malullük, yaþlýlýk ve ölüm hallerinde sigortalýnýn veya iþtirakçinin
kendisine, eþ, çocuk, ana ve babasýna aylýk baðlanmasý ve
gelir ödenmesi ve saðlýk (muayene, teþhis, tedavi, ilaç, iyileþtirme
vasýtalarý) yardýmý yapýlmasýný düzenlemektedir
Özürlü ve Yaþlý Hizmetleri
Bilgilendirme Rehberi www.aile.gov.tr
www.ozurlu veya asli.gov.tr
* 506 sayýlý Sosyal Sigortalar Kanunu'na (SSK) tabi olan
özürlü iþçilerin,
* 5434 sayýlý Kanuna tabi olarak çalý- þan özürlü memurlarýn,
* 5510 sayýlý Sosyal Sigortalar ve Genel Saðlýk Sigortasý
Kanunu'na tabi olarak çalýþacak özürlülerin; özür oranýna
çalýþýlan süreye ve ödenen primlere göre isteðe baðlý erken
emeklilik hakký bulunmaktadýr.
* 5510 sayýlý Sosyal Sigortalar ve Genel Saðlýk Sigortasý
Kanunu'na göre bakýma muhtaç özürlü çocuðu bulunan kadýn sigortalýnýn
1 Ekim 2008 tarihinden itibaren erken emeklilik hakký bulunmaktadýr.
Ancak, emeklilik iþlemleri kiþiye özel olduðu ve çalýþýlan
süre, iþe giriþ tarihi, yatýrýlan prim gün sayýsý ve tabi
olduðu hükme göre emeklilik süresi deðiþebileceði için bu
hususlarla ilgili olarak Sosyal Güvenlik Ýl Müdürlüklerinden
bilgi alýnmasý gerekmektedir.
(www.sgk.gov.tr/wps/anasayfa/SGKiletisimSGM)
3 - BÖLÜM :
ENGELLÝ BÝREYLER ÝÇÝN LUZUMLU OLAN KURUMLAR.
* Sosyal yardým hattý. 144
* Baþbakanlýk Ýletiþim Merkezi. ( BÝMER ). 150
* Çalýþma ve Sosyal Güvenlik iletiþim Merkezi. ( Sosyal güvenlik
kurumu Türkiye iþ kurumu. ) 170
* Alo Valilik.179
* Aile kadýn,Çocuk özürlü ve Sosyal hizmetler danýþma hattý.
183
* Saðlýk Bakanlýðý iletiþim merkezi. 184
* Gelir idaresi Baþkanlýðý Vergi iletiþim merkezi.189
* Ulaþtýrma Bakanlýðý çaðrý merkezi. 444 24 07
* MEB.Özel Eðitim Rehberlik ve Danýþma Hizmetleri Genel Müdürlüðü.
0312 212 68 80
* MEB Ortaöðretim Kurumlarýna Geçiþ Sistemi. ( Eðitim Çaðrý
Merkezi. ) 312 83 83
* Yüksek öðretim kurumu baþkanlýðý. 0312 298 70 00
* Öðrenci yerleþtirme ve seçme merkezi ( ÖSYM ) 0312 298 80
50
* Yüksek öðretim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel .Md. 0312 430
17 80
* Doða Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüðü 0312 207 50
00
* Kültür Vakýflarý ve Müzeler Genel Müdürlüðü 0312 309 02
60
* Ankara Nakli hane ve Bedelsiz Ýthalat Gümrük Müdürlüðü.
0312 397 75 47
* Türkiye Sakatlar Konfederasyonu. 0312 232 51 11
* Engelliler Konfederasyonu . 0312 231 82 43
* Görme Engelliler Konfederasyonu 0312 231 07 06
* Türkiye Körler Konfederasyonu. 0312 231 82 43
4. BÖLÜM :
KAYNAÞTIRMA UYGULAMALARI
* ÝLKÖÐRETÝMDE VE ORTAÖÐRETÝMDE KAYNAÞTIRMA ÖÐRENCÝSÝ SAYILARI,
Türkiye Özürlüler Araþtýrmasý 2002'ye göre, Türkiye'deki
toplam nüfusun % 12,29'unu özel gereksinimli bireyler oluþturuyor.
Ayný araþtýrmaya göre 0-9 yaþ grubu içindeki özel gereksinimli
bireylerin oraný % 4,15 ve 10-19 yaþ grubu içinde % 4,63'tür.
1983 yýlýnda yürürlüðe giren, kaynaþtýrma eðitiminin gerekliliðine
ilk kez deðinen Özel Eðitime Muhtaç Çocuklar Kanunu ile Türkiye'de
kaynaþtýrma uygulamalarý baþlatýlmýþtýr.
Özel eðitim gereksinimli, farklý engel gruplarýndan çocuklar
genel ilk ve ortaöðretim okullarýnda eðitim görmeye baþlamýþlardýr.
Kaynaþtýrma eðitimini iyileþtirmek ve yaygýnlaþtýrmak amacýyla
1992-1993 eðitim-öðretim yýlýnda 12 ilde, okul öncesi, ilk
ve ortaöðretim kademelerinde 88 pilot okulda kaynaþtýrma uygulamasý
yapýlmýþtýr.
Türkiye'de ilk ve ortaöðretimde kaynaþtýrma ve özel eðitim
sýnýflarýnda eðitim alan toplam öðrenci sayýsýnýn 1990-1991
eðitim öðretim yýlýndan bu güne geliþimi incelendiðinde, 1997
yýlýndan itibaren kaynaþtýrma sýnýflarýnda verilen eðitimin
hýzlý bir biçimde yaygýnlaþtýðý görülür.
Bu artýþ, 1997 yýlýnda 573 Sayýlý Kanun Hükmünde Kararname
kapsamýnda oluþturulan "Kaynaþtýrma Uygulamalarý Sistemi"nin
yürürlüðe girmesiyle 1997/1998 eðitim-öðretim yýlýnda 10.516
özel gereksinimli çocuk genel eðitim sýnýflarýnda eðitim görmekteyken,
bu sayý 2009/2010 eðitim-öðretim yýlýnda 76.204'e çýkmýþtýr.
Genel eðitim okullarý içerisindeki özel eðitim sýnýflarýnda
eðitim alan özel gereksinimli öðrenci sayýsý ise 1990-1991
eðitim-öðretim yýlýnda 9.970 iken, bu sayý 2009-2010 eðitim-öðretim
yýlýnda 15.712'ye çýkmýþtýr.
ÝLKÖÐRETÝMDE VE ORTAÖÐRETÝMDE KAYNAÞTIRMA ÖÐRENCÝSÝ
SAYILARI, 2002-2009 Eðitim-Öðretim Yýlý Kaynaþtýrma Eðitimi
Ýlköðretim Kaynaþtýrma Ortaöðretim Toplam
Egitim Ögretim Yili |
Ilk Ögretim Kaynaþtýrma |
Orta öðretim Kaynaþtýrma |
Toplam |
2002-2003 |
29.684 |
1.365 |
31.049 |
2003-2004 |
30.960 |
1.768 |
32.728 |
2004-2005 |
39.921 |
1.830 |
41.751 |
2005-2006 |
43.535 |
1.428 |
44.963 |
2006-2007 |
52.745 |
1.563 |
54.308 |
2007-2008 |
55.866 |
1.797 |
57.663 |
2008-2009 |
68.022 |
2.663 |
70.685 |
2009-2010 EÐÝTÝM-ÖÐRETÝM YILI ÖZEL EÐÝTÝM SINIFLARI
VE KAYNAÞTIRMA EÐÝTÝMÝ OKUL, SINIF VE ÖÐRENCÝ SAYILARI
Eðitim Türü |
Okul Sayýsý |
Sýnýf Sayýsý |
Öðrenci Sayýsý |
Özel Eðitim Sýnýfý |
1.485 |
10.373 |
15.712 |
Kaynaþtýrma Eðitimi Ýlköðretim |
12.079 |
34.914 |
71.142 |
Kaynaþtýrma Eðitimi Ortaöðretim
|
2.194 |
2.755 |
5.062 |
Toplam |
15.758 |
48.042 |
91.916 |
Türkiye Özürlüler Araþtýrmasý 2002'de hesaplanan, özel gereksinimli
bireylerin toplam nüfusa oranlarýna göre, 2010 yýlýnda Türkiye'de
0-19 yaþ grubu içinde 1.105.630 özel gereksinimli bireyin
bulunduðu söylenebilir.
2009-2010 yýlýnda ise, okul öncesinde kaynaþtýrma eðitimi
alan 24.115 öðrenciyle birlikte toplamda 0-19 yaþ grubu içerisinde
116.031 öðrenci yarý ve tam zamanlý kaynaþtýrma eðitimi almýþtýr.
2009; Özel Eðitim Rehberlik ve Danýþma Hizmetleri Genel Müdürlüðü,
2010b. Özel Eðitim Rehberlik ve Danýþma Hizmetleri Genel Müdürlüðü,
2010b. Bu veri, Türkiye Özürlüler Araþtýrmasý 2002'de hesaplanan
oranlara göre, TÜÝK 2010 Adrese Dayalý Nüfus Kayýt Sistemi
Nüfus verileri temelinde projeksiyon yapýlarak elde edilmiþtir.
Özel Eðitim Rehberlik ve Danýþma Hizmetleri Genel Müdürlüðü'nden
saðlanan veriler (2010)
TALIM
VE TERBIYE KURULU BASKANLIGI
|
Karar Sayýsý : 13 |
Karar Tarihi : 21 /
04 / 1999 |
|
Konu : Milli Egitim Bakanligi
Özel Egitim Hizmetleri Yönetmeligi. |
|
|
Özel
Egitim Rehberlik ve Danisma Hizmetleri Genel Müdürlügünün
25 / 06 / 1998 tarih ve B.08.0.ÖRG.0.20.03.04-1711
sayili teklif yazisi üzerine Kurumumuzda görüsülerek
uygun bulunan Milli Egitim Bakanligi Özel Egitim
Hizmetleri Yönetmeligi’ nin ekli örnegine
göre kabulü kararlastirildi. |
|
Metin BOSTANCIOGLU
Milli Egitim Bakani |
|
Orta Öðretim :
Madde 28 - Özel Eðitim gerektiren bireylerin orta öðretimlerini
özel eðitim okullarýnda veya diðer genel mesleki ve teknik
orta öðretim okullarýnda kaynaþtýrma yoluyla sürdürmeleri
esastýr.
Ýlköðretim okullarýný bitiren ; özel eðitim gerektiren öðrencilerden
genel mesleki ve teknik orta öðretim okullarýna yönlendirme
kararý alýrlar. Ýlgili birimlere yapýlacak iþ birliði çerçevesinde
yatýlý ve sýnavsýz olarak bu okullara yerleþtirilirler. Çok
programlý liselere ve meslek liselerine yönlendirme kararý
alanlardan , yatýlý okumak isteyen öðrenciler için yakýn yatýlý
okullarýn olanaklarý da deðerlendirilerek yeterli kontenjanlarý
saðlanýr.
Özel Eðitim gerektiren bireylerden açýk öðretim liselerine
yönlendirme kararý alýlanlar tanýlama izleme ve deðerlendirme
ekibi tarafýndan izlenir. Ýlgili kurum ile programýn ölçme
ve deðerlendirmesi gibi konularda iþ birliði yapýlýr.
Yüksek Öðretim :
Madde 29 - Özel Eðitim gerektiren öðrencilerden,
yüksek öðretime yönlendirme kararý alanlarýn ilgileri istekleri
, yetenekleri ve istihdam olanaklarý doðrultusunda ve ölçüsünde
yüksek öðretim olanaklarýndan faydalanabilmeleri için sýnavlarda
ve deðerlendirmelerde gerekli eðitim önlemleri alýnýr. Yüksek
öðretim kurumlarý ile iþ birliði yapýlarak yerleþtirilmelerinde
kredi ve burs elemanlarýnda öncelik tanýnýr.
1997-98 ve 2002-03 Yýllarý Arasýndaki Liseden Mezun Olan
Öðrenciler Öðretim Yýlý Mezun Öðrenci Sayýsý
1997-1998 |
1998-1999 |
1999-2000 |
2000-2001 |
2001-2002 |
2002 -2003 |
476.698 |
541.163 |
498.241 |
481.162 |
497.383 |
518.104 |
Kaynak: YÖK, "Türk Yükseköðretiminin Bugünkü
Durumu", Mart 2003; 2001-2002 ve 2002-2003 yýllarýna ait veriler
MEB'den alýnmýþtýr.
AÇIKLAMA :
Gerisi de var 1997-1998 * 1998-1999*1999-2000
Eðitim öðretim dönemini olgunlaþma dönemi deðip geçelim
2000- 2001 Eðitim öðretim döneminden 2011 - 2012 Eðitim öðretim
dönemine kadar Orta ve Yüksek Öðretimde Kaynaþtýrma eðitimi
verildiði ve her eðitim ve öðretim döneminde orta öðretim
( Liselerde de ) ortalama beþ yüz bin öðrenci mezun olduðu
verilerden görülmektedir.
Eðitim öðretim Yýlý |
Orta öðretimde Kaynaþtýrma |
2002-2003 |
1.365 |
2003-2004 |
1.768 |
2004-2005 |
1.830 |
2005-2006 |
1.428 |
2006-2007 |
1.563 |
2007-2008 |
1.797 |
2008-2009 |
2.663 |
2009-2010 |
5.062 |
Günümüze kadar ortalama (10) senenin toplamý orta öðretimden
mezun olan öðrenci sayýsý ise beþ milyondur ( Son on senedeki
öðrenim seyrini irdelediðimiz zaman ne kadar büyük bir orantýda
kaynaþtýrma öðrencisinin tahsilinden mahrum olduðu aleni olarak
görülmektedir. ) Türkiye deki þatlarý da irdelediðimiz de
bilhassa bu konumdaki evlatlarýmýz için iþi aþý eðitimden
geçtiði de bir gerçektir. Dolayýsýyla. "iþinden de mahrumdurlar.
" Bir baþka açýdan da meseleye baktýðýmýzda konumlarý malum
olan bu evlatlarýmýzýn anne ve babalarý fani olduktan sonra
ayaklarýnýn üzerine basarak hayatlarýný kimseye muhtaç olmadan
idame ettirmelerinden de mahrumdurlar. ( Þimdi
herkesin kendi kendisine þu soruyu sormasý zaruri deðilmidir?
Mal sahibi mülk sahibi hani bunun ilk sahibi. " Kulun kul
olduðunu unutarak kullarýn rýzýklarýna mani olmasý caiz' mi
? " Tabiî ki bu soru insanlýðýný kaybetmiþ olanlara "HANGÝ
VÝCDAN BU ?... yoksa bizlerin mi bilmediði bir þey
var böylemi medeni olacaðýz ? )
Genel açýdan konuya baktýðýmýzda yine herkesin kendi kendisine
þu soruyu sormasý da zaruri deðilmi ? ( Ülkemizin
bekasýný muhafaza edilmesi açýsýndan.
Donanýmlýmý yoksa donanýmsýz mý birey lazým. Peki konumlarý
malum olan bu evlatlarýmýzýn Anasý, babasý varsa kardeþi bu
ayrýmcýlýktan dolayý muzdarip olup hayatýný idame ettirme
noktasýndaki seyri ne kadar sýhhatli olabilir. Dolayýsýyla
zihninde kendi isteði dýþýnda na sebebiyetten doðan olumsuzluklarýn
vermiþ olduðu sýkýntý ve meþkkulliyet bu evlatlarýmýzýn anasýnýn
babasýnýn varsa kardeþinin çalýþma hayatlarýndaki performansýný
etkilemez mi ? Bu olumsuzluklardan doðan ekonomik kayýp hepimizin
zararý deðimli? Milletin devletinle olan baðlýlýðýna nifak
sokmaz mý ? Konuyu baþýndan sonuna kadar ihtiva eden olumsuzluklarý
deðerlendirdiðimizde yapýlmasý gerekmeyen hatalara düþüldüðü
görülmektedir.Temennimiz bundan sonraki süreçte hatalarýn
askeriye indirgenmesi ve maðduriyetlerin önüne geçilmesi,
diyoruz ve mücadeleye devam.
2012 SENESÝNDE ÖZÜRLÜ MEMUR SINAVINA GÝREN BÝREYLERÝN DAÐLIM
TABLOSU
Özür durumu |
Baþvuru sayýsý |
Orta öðretim |
Ön lisans |
Lisans |
Diðer |
Genel |
39533 |
30883 |
4972 |
3698 |
166 |
Görme |
9969 |
7725 |
1194 |
1050 |
28 |
Ýþitme |
7492 |
6303 |
833 |
356 |
35 |
Zihinsel |
3353 |
3241 |
72 |
40 |
1934 |
Toplam |
60367 |
48152 |
7071 |
5144 |
2163 |
TOPLAM ZÝHÝNSEL : 3353 + 1934 = 5287
2009- 2010 Eðitim öðretim yýlýna baktýðýmýzda orta öðretimde
tahsilini devam ettiren kaynaþtýrma öðrenci sayýsý 5062
ayný dönem mezun olan öðrenci sayýsý ortalama 500 bin 2012
tarihin de özürlü memur sýnavýna giren orta öðretim mezunu
zihinsel öðrenci sayýsý 3241
kiþi.
5 - BÖLÜM :
ÖZÜRLÜ MEMUR SINAVLARI VE TERCÝHLER
ÖZÜRLÜ MEMUR SINAVINDA ZÝHÝNSEL BÝREYLER
ÝÇÝN ÝMTÝHAN ÞARTLARI
Sorulan sorular ne kadar makul olursa olsun dahi
: Özel Eðitim Hizmetler Yönetmeliði mevzuatlarýna uyulmamýþtýr.
GEREKÇE :
a)Türkiye genelinde Halk eðitim merkezlerimizde, ÖMSS kursu
açýlmasý gerekirken , irdelendiðinde devlet memurluðuna hazýrlýk
kursu olarak açýlmýþtýr.
b)Halk eðitim merkezlerinde engelli bireyler için açýlan
kurslar da diðer engelli guruplarýn memur sýnava hazýrlanmasý
için Modülleri indiði halde Zihinsel
Engelli bireylerin memur sýnavlarýna hazýrlanmasý için Modülleri
inmemiþ, dolayýsýyla eþit davranýlmamýþtýr.
Özürlü memur seçme sýnavýna Hazýrlýk ( ÖMSS - Orta Öðretim
) programý yeterlilik tablosu ve modülleri.
MODÜLLER |
SÜRE |
Türkçe 1 |
40/32 |
Türkçe 2 |
40/32 |
Matematik 1 |
40/32 |
Matematik 2 |
40/32 |
Atatürk ilkeleri |
40/32 |
Türkiye coðrafyasý |
40/16 |
Kültür ve Medeniyetler |
40/8 |
Temel Yurttaþlýk |
40/16 |
Türkiye ve Dünya Ýle Ýlgili Temel ve Güncel
konular |
40/16 |
TOPLAM: 360/216 |
a. Bu öðrenciler tahsillerini kaynaþtýrma öðrencisi olarak
tamamlamýþ ve ona göre diplomalarýný almýþlardýr.
b.Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliðine göre imtihan olmalarý
gerektiði halde usul hatasý yapýlmýþtýr. ( imtihana hazýrlanmalarý
için BEP leri verilmemiþtir.
c.Puanlarý da sýralamada ayrý deðerlendirilmesi gerekirken
diðer engelli guruplar la harmanlanmýþtýr.
GEREKÇE :
a) Zihinsel engelli gurubunda olan evlatlarýmýzýn BEP' leri
verilmeden imtihanlar da yüksek not almasý sadece tesadüflere
baðlýdýr. ( Konunun içinde olanlar bunu iyi bilir. )
b) Bedensel engelli evlatlarýmýzla zihinsel engelli evlatlarýmýzýn
puanlama sýralamasýnda ayný deðerlendirilmesi bedensel engelli
evlatlarýmýzý da maðdur ettiði görülmektedir. ( Çünkü
onlarýn zihinsel problemleri yoktur. )
YETERLÝ BAÞVURU OLMAYACAÐI KADROLAR ÝÇÝN ALINMAYAN
TEDBÝRLER.
Konuyu irdelediðimizde kadrolarýn boþ kalmasýnda en büyük
nedenin, KPSS' de yaþanan bir sorun
olduðu görülmektedir.
ÞÖYLEKÝ :
a) Kurumlarýn istediði bölüm mezuniyetinden sýnava giren
aday var mýdýr, yok mudur incelenmemiþtir.
Örneðin: Ýyi niyet ilkesi çerçevesinde olsa
dahi ÖMSS sonuçlarýna göre sýnava giren Ýmam Hatip Lisesi,
Ýlahiyat ön lisans veya ilahiyat mezunu aday var mýdýr, yok
mudur diye konuya yeterince hassasiyet gösterilip incelenmemiþtir.
- Yeterince incelenmiþ olsaydý, lisans düzeyinden ilana çýkýlan
450 imam hatip kadrosunun 447'si boþ kalmamasý gerekirdi.
- Yine yeterince incelenmiþ olsaydý, ilana
çýkýlan 499 Kur' an Kursu öðreticisi kadrosunun 497'si boþ
kalmamasý gerekirdi.
ÖSYM verileri açýklamadýðý için elimizde net olarak sayýlar
yok. Ama sonuçlar bunu göstermektedir.
Peki bu iþi organize eden kurumlar neden bunu göremeden
iþlem yapmýþtýr bariz hata. ?
Sonuçlara baktýðýmýzda, iþin daha baþlangýç aþamasýnda þunun
yapýlmasý gerektiðini tespit ediyoruz... Ýþlemler
sýrasýnda Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý pekala GÝH sýnýfýndan
memur almaya yönlendirilebilirdi.
Diyanet bunu yapmak yerine, yüzde 3'ü zorunluluðunu Din Hizmetleri
Sýnýfýndaki kadrolar ile doldurmaya çalýþtýðý verilerden görülmektedir.
Kanunda yer alan yüzde 3 sorumluluk þartý yerine gelsin diye
yapýlan Bürokratlarýn öncülük ettiði
bu uygulama maalesef göz boyama intibasý býrakmýþtýr.
NEDEN 25 DEÐÝL DE 15 TERCÝH
Yine bir önemli husus da þudur: Daha tercihler
devam ederken 15 olan tercih sayýsýnýn en az 20-25 olmasýnýn
gerektiði defalarca kamuoyunda dile getirildiði bilinmektedir.
Normal KPSS yerleþtirmelerinde bile
30 olan tercih hakký ÖMSS de 15'te býrakýlmýþtýr. Bu
nedenle de bazý memur unvanlý kadrolarý doðal olarak boþ kalmýþtýr.
Cevaplanmasý gereken bir baþka soruda neden olumlu önerilere
kulak týkanmaktadýr.? ( Tabi ki bunlar
ihtimali kuvvetli soru iþaretidir. )
ÖZÜRLÜLÜK DURUMUNA GÖRE YERLEÞTÝRME
YAPILMADI
Artýk ÖMSS sonuçlarý açýklanmýþtýr. Görülüyor ki bu sonuçlar
bir çok kurumu sýkýntýya sokacaktýr.
a) Zira yerleþtirmeler yapýlýrken özür durumu dikkate alýnmamýþtýr.
Oysaki sýnav buna göre yapýlmýþtý.)
b) ÖMSS sonuçlarý ile iþitme engellinin santral memuru, görme
özürlünün hizmetli yada bilgisayar iþletmeni olmasý mümkün
kýlýnmýþtýr. Uyarýlara raðmen bu konuda da tedbir alýnmamýþtýr.(maalesef
sonuçlar yukarýda belirttiðimiz þekilde olmuþ ve atanan birçok
aday göreve baþlatýlmadan atamasý iptal zaruri yeti doðmuþtur.
)
c) Sýnav puanlarý deðerlendirilirken her engel gurubu ayrý,
ayrý kendi içerisinde deðerlendirilmeli ve tercih kýlavuzunda
her engel gurubunun yapabileceði iþ durumuna göre tercihler
alýnmalýydý.
Örneðin; Santral memurluðu için sadece görme engelliler,
hizmetli kadrosu için zihin engelliler, memurluk için ortopedik
engelliler gibi...
d) Yerleþtirmeler yapýlýrken özür durumu dikkate alýnmamýþtýr.
SONUÇ OLARAK : ÖSYM verilerine göre ilana çýkýlan 6 bin 758
kadronun 2 bin 492'i adedi boþ kalmýþtýr. ( Yani kadrolarýn
üçte biri )
Boþ kalan kadrolarýn ise 1.821
adedi Diyanet Ýþleri Baþkanlýðýna, 405 adedi Saðlýk Bakanlýðýna
aittir.
Peki, Devlet yeterli imam hatip veya ilahiyat mezununun ÖMSS'
ye girmediðini bilmesine imkan olmadýðý halde neden bu kadrolar
ilana çýkmýþtýr?
2009- 2010 Eðitim öðretim yýlýna baktýðýmýzda orta öðretimde
tahsilini devam ettiren kaynaþtýrma öðrenci sayýsý 5062
ayný dönem mezun olan öðrenci sayýsý ortalama 500 000 - 2012
tarihin de özürlü memur sýnavýna giren orta öðretim mezunu
zihinsel öðrenci sayýsý 3241
kiþi. öðrencinin ve ailesinin çektiði
cefada çabasý bu çocuklar buralara kadar gelmiþler BARÝ EKMEKLERÝNLE
OYNAMAYIN.
Bir baþka hesapla; hesap da aþaðýda' ki veriler.
Baþbakanlýk Özürlüler Ýdaresi Baþkanlýðý tarafýndan Devlet
Ýstatistik Enstitüsü'ne yaptýrýlan "Türkiye Özürlüler Araþtýrmasý"
ile ülkemizdeki özürlülük profili geniþ kapsamlý olarak araþtýrýlmýþtýr.Araþtýrma
sonuçlarýna göre, özürlü olan nüfusun toplam nüfus içindeki
oraný %12.29'dur. Buna göre ülkemizde
8.431.937 kiþi özürlü olarak yaþamlarýný sürdürmektedir.
2002 Türkiye engelliler araþtýrma sonuçlarýna göre, Engelli
olan nüfusun toplam nüfus içindeki oraný % 12,29' dur. Bu
oranýn % 0.48' ini zihinsel özürlü oluþturmaktadýr.
Zihinsel özürlü nüfusun
% 20.54'ü eðitebilir Kaynaþtýrma öðrencisi.
% 26.49'u öðretilebilir
% 18,32'si aðýr
% 19.66' sý çok aðýr olarak daðýlým göstermektedir.
( Ýbret verici tablolar hem medeniyiz diyoruz sizlerce
hiç yakýþýyor mu ? )
Temennimiz yapýlacak olan ek atama ve sonraki sýnavlarda
hatalarýn düzeltilmesi ve her engellinin yapabileceði iþe
yerleþtirerek maðduriyetlerin önüne geçilmesi, diyoruz. Ve
sahada yaþanan olumsuzluklarý irdelediðimizde.istemesek de
öyle görülüyor ki. Bu ayrýmcýlýðý yapanlar bu ayrýmcýlýða
karþý yetkileri olduðu halde bu maðduriyetleri kaldýrmayanlar.
Kendilerini ve evlatlarý olduðunu unutmasýn yaþamda herkes
potansiyel engeldir. yaradan' ýn kullarýna eziyet çektirenler
kendilerinde kul olduðunu unutmasýn mazlumun ah' ý çýkar aheste,
aheste. )
YAPILAN ENGELLÝ MEMUR ÝMTAHININDA MEVZUATA UYULMAYAN
GEREKÇELER
Sorulan sorular ne kadar makul farklý olursa olsun dahi :
Özel Eðitim Hizmetler Yönetmeliði mevzuatlarýna uyulmamýþtýr.
Bu öðrenciler tahsillerini kaynaþtýrma öðrencisi olarak tamamlamýþ
ve ona göre diplomalarýný almýþlardýr.
Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliðine göre imtihan olmalarý
gerektiði halde usul hatasý yapýlmýþtýr. ( imtihana hazýrlanmalarý
için yeterli zaman tanýnarak BEP leri verilmemiþtir.
Türkiye genelinde Halk eðitim merkezlerimizde, ÖMSS kursu
açýlmasý gerekirken , devlet memurluðuna hazýrlýk
kursu olarak açýlmýþtýr.
GEREKÇE :Halk eðitim merkezlerinde engelli
bireyler için açýlan kurslar da Diðer engelli guruplarýn memur
sýnava hazýrlanmasý için Modülleri indiði halde Zihinsel Engelli
bireylerin memur sýnavlarýna hazýrlanmasý için Modülleri inmemiþ,
dolayýsýyla eþit davranýlmamýþtýr.
Puanlarý da sýralamada ayrý deðerlendirilmesi gerekirken
diðer engelli guruplar la harmanlanmýþtýr.
Bedensel engelli bireylerle zihinsel engelli bireylerin puanlama
sýralamasýnda ayný deðerlendirildiðinden bedensel engelli
bireyler maðdur edildiði de görülmektedir.
Yerleþtirmeler yapýlýrken özür durumu dikkate alýnmadýðý
da görülmektedir.Gerekçeleri belirtilen usul hatalarýndan
dolay zihinsel engelleler tamamen diðer engellilerde kýsmi
olarak maðdur edilmiþtir.
ÖZ ELEÞTÝRÝ
Günümüzde yetiþtirme yurdunda yetiþen ve okuyan veya okuyamayan
evlatlarýmýza iþ imkaný saðlanmaktadýr. Muhakkak öyle olmasý
gerekmektedir. Memnunuz.
Peki bizler bu yavrularýn analarý babalarý olarak herkes
için tecelli olacak faniliðimizden sonra bu evlatlarýmýz analý
babalý yetim durumuna düþmeyecek mi. ?
Cevabý
Bir baþka açýdan da irdelediðimizde bizler akýlý insanlar
olarak, kendimizi öyle sanýyoruz ya iþin baþka bir boyutu
peki öðrendiklerimizi ne kadar aklýmýzda tutuyoruz ? Sor kendine.
Konumlarý bu durumda olan bu evlatlarýmýz devlet dairelerinde
özürsüz insanlarýn yaptýðý ve halen de yapmakta devam ettiði
bir evrakýn üzerine mühür vuramaz' mý? Bir fotokopi makine'
sý kullanamaz' mý, kurumlarýn bölümlerinde bir yerden bir
baþka bölüme evrak götürüp getiremez' mi, veya bunlara benzer
baþka iþler yapamaz' mý ?
Peki konumlarý belli olan bu yavrularýmýz' ýn ( Akli selim
düþüncede senin evladýn benim evladým söz konusu deðil bu
evlatlar hepimizin ilkesinden hareketle tahsilini bitirdikten
sonra kýsa bir kurs ile imtihan sýz kabiliyet ve becerilerine
göre iþe yerleþtirerek sahaya kazandýrýp ekonomiye katkýda
bulunamaz' mýyýz ? sizlerce aksisi ise
ÖYLELSE ÖNÜNDEKÝ ENGEL NE ?
Bu becerileri yapamayan evlatlarýmýz için 2022 haricinde
sigortalarýný yapýp güvence altýna almamýz Sosyal ve Hukuk
Devletinin ilkesi deðimli ? Engelli bir evlat babasý ve Üç
dönem Ödemiþ Rehberlik Araþtýrma Merkezi Aile Birliði Baþkanlýðý
görevini yapmýþ birisi olarak onlar adýna da dile getirerek
Devletimizi idare edenler ve kanaat önderlerine sesleniyorum.
Büyük bir aþama olarak Türkiye'de ilk defa Zihinsel özürlüler
için açýlan imtihanlar için de memnuniyetimi ifade ediyorum.
Maðduriyetlerimizin giderilmesi temennisi ile.
5.KISIM
1 - BÖLÜM :
 |
EBEVEYNLERIN
ÇOCUKLARINI YETISTIRIRKEN DIKKAT EDECEGI HUSUSLAR |
Aileler her þeyden önce þunu akýllarýndan çýkarmamalýdýr:
Her çocuk ayrý bir dünyadýr. Dünyada tek yumurta ikizleri
de dahil olmak üzere aslýnda hiçbir çocuk bir diðerine benzemez
.( Yaþadýðýmýz dünyada milyonlarca insan var fakat hiç birinin
parmak izi birbirine benzemiyor yaradan tarafýn' dan o küçücük
yere hepsi ayrý, ayrý kotlanmýþ ( aklýn alýyor mu , almaz
tabi benimde aklým almýyor.ne olacak hepimizde sepet gibi
kafa var. ) ilahi bir güç iþte herkesin hamuru ayný lakin
huyu' da ayrý… suyu' da ayrý… ) Bütün çocuklar ( Bebeler )
özeldir. Onlarýn her birinin ayrý duygularý, düþünceleri,
yetenekleri ve' de ayrý saf bütün olumsuz düþüncelerden arýnmýþ
pýrýl, pýrýl bir dünyalarý vardýr. Bizlerde bu safhadan geçmedik'
mi. Unuttun mu. ( Dön bakýyým bak arkana ) Dolayýsýyla hiçbir
çocuk bir baþkasýyla karþýlaþtýrýlamaz .
Birbiriyle ilgili iki kavramý, varlýðý hatta durumu ortak
olan veya olmayan yönleriyle ele alarak, mukayese ederek bunlar
arasýndaki benzerlikleri ve farklýlýklarý ortaya koymanýn
adýna karþýlaþtýrma denir. Aileler çocuklarýný belli bir hedefe
doðru harekete geçirebilmek, istenen doðrultuda çaba göstermelerini
saðlayabilmek ve onlarý gayrete getirebilmek için herhangi
biriyle karþýlaþtýrýrýlar. Komþunun çocuðu kadar olmadýn."
benzeri yakýnma ifade eden sözlerle de çocuðu çevredeki herhangi
biriyle karþýlaþtýrabilirler. Aslýnda aileler bütün bunlarý
Çocuklarý'nýn daha baþarýlý olmasý için yaparlar. Ancak bu
karþýlaþtýrmalar çocuðu genellemede olumsuz þekilde etkiler
ve geriye döner. Performansýndan memnun olunmayan ve hep baþkalarýyla
karþýlaþtýrýlan çocuk, eðer yeterli bir sorumluluk duygusuna
sahipse kaygýya kapýlmasý' da bir geçektir. Çocuk, "Ailem
benden baþarý bekliyor. Ya ben onlarýn istediði düzeyde baþarýya
ulaþamazsam? þeklinde özetlenebilecek düþüncelerin etki alanýna
girebilir. Bu düþünceler zamanla çocuðun içini kemirmeye baþlar
ve. kaygý düzeyine gelen bu düþünceler çocuðun gerçek performansýný
ortaya koymasýna da engel teþkil eden yanlýþ bir tutumdur.
( Öyleyse çocuðumuzu baþkalarý ile karþýlaþtýrma tezinden
hareket etmeyerek, çocuðumuzu mümkün olduðunca iyi yetiþtirebilmek
için ( Ailelerin donanýmýna baðlý eyer aile altýnda kalkamýyor
zorlanýyorsa ( uzun soluklu sabýr ve çok özveride bulunmasý
gereken bir durum ) bu konuda yardým alabilecekleri, kurumlar
mevcuttur. Yalnýz iyi araþtýrmak gerekir ( Türk milleti olarak
çok güzel ata sözlerimiz vardýr. Ekmeði fýrýncýdan deðil.
Ekmekçiden alacaksýn.) Gördüðün her yere atlayýp dalma .Ehlini
bul. Zararlý duruma düþebilirsin ( Önemli nokta ruhaniyet
ile kiþiliðin iç içe girmiþ olduðu evre terazisi çok hassas
) Zaten baþarýlar fertlerin kiþilikleri ile alakalý deðimli.
Çocuklar için davranýþlar sözlerden daha etkilidir. Onu bir
hedefe yönelik harekete geçirmek istiyorsak. Anne,baba olarak
o hedefin temini ve o hedefin gerektirdiði gibi yaþamalýyýz.
Yalan söylemesini istemiyorsak aile olarak biz de yalan söylememeliyiz.
Planlý ve düzenli olmasýný bekliyorsak bizler de her iþlerimizi
planlý yapmalýyýz. Yani çocuklarýmýza anne ve baba olarak
davranýþlarýmýzla örnek olmalýyýz. Þunu da unutmamamýz gerekir'
ki. Çocuklar su gibidir. Su bulunduðu kabýn þeklini aldýðý
gibi, ayný zamanda' da çocuk karþýsýnda kilerini ve yaþamýþ
olduðu ortamý bir kamer edasýyla çekip dimaðýnda geliþtirerek
belliðine koyar. Bundan dolayý da çocuk da içinde bulunduðu
ortamýn þeklini alýr. Bu ortam aile, okul ve çevreden oluþur.
Aile, okul ve çevre nasýl olursa çocuk da o istikamet doðru
yönlenir.
Sürekli baþkalarýyla karþýlaþtýrýlan çocuklarý bekleyen tehlikelerden
biri de kendilerini ayrý bir platformda kanal' ize ederek
yani soyutlayarak toplumdan soðumalarýdýr. Ýnsanlarýn içinde
nüve ( çekirdek ) hâlinde "kin, nefret, kýskançlýk" gibi duygularýn
olduðu bilinmektedir. Ýnsanlar iradesinin gücü oranýnda bunlarla
mücadele eder. Bu duygularla mücadelede aile terbiyesinin,
inançlarýn, toplumsal deðer yargýlarýnýn da elbette payý vardýr.
( En önemlisi de uhrevi ilmi öðrenmektir. Peki yaþamda hangi
noktadan hareket.Ruhi, Akli ve Nefsi
noktadan yani kiþinin kendi kendisini sorgulamasý ve kendi
kendini okumasý ( Kýrk bin alemi yarattým bir alemde
) Peki ben kimim.? Adem' mi yoksa Alem mi veya mahlukat' mý
algýlamam, beceri ve kabiliyetim, alemde yaþayan bütün canlýlardan
niye bu kadar farklý bir yerde; düþünce , karar verme, mimik
hareketlerim çok geliþmiþ istediðim zaman iþaret diliyle de
kendimi ifade edebiliyorum. Tatlýyý acýyý ayýrabiliyorum Aðlarken
gülüyor gülerken aðlayabiliyorum, kabiliyet ve becerilerim
saymakla bitmiyor bir baþka meziyetim ise öðrendikçe kabiliyetim
duraðýn deðil artýyor. Nereden kendime baksam harikuladeyim.
Eð bu halim de hoþuma gidiyor bir de haz duyuyorum. ( Hani
var ya bir bakýma da zevkten dört köþe oluyorum). NE ARARSAN
VAR DUBLE . Þimdi kendi kendimize soruyoruz. Peki
o zaman ben yaþamýn ve faniliðin neresindeyim ? ( Kimse
kimseye bedava lokma vermez sizce verir mi ha verir mi ? )
O zaman benim üzerime düþen görev, emanet ne. " Ýþte kapýnýn
anahtarý = Ruhunla nefsini okumak +
Aklýnla Nefsini okutmak. = Nefsini terbiye etmek. Pek
kolay deðil ama istersen olur. Ne olacak yani sende biraz
gayretli ol bir yerin mi eksilir sanki yükü de belli yolu
sen seçeceksin hepsi bu kadar.
YAÞAM ÝKTÝSATTIR Uhrevisi ile Dünyevisi arasýnda sadece iþte
hat farký vardýr .
Birisinde harisliðin hastalýðýna kapýlýp her þey mubah týr
felsefesi ile hareket ediyorsun. Ötekisinde de tembellik ediyorsun.
( Ayný kapý )
Ýktisat da dünyeviye baktýðýmýz zaman üçe ayrýlýr
Fiziki sermaye
Finansman sermaye
Beþeri sermaye ( Kýsmi kabiliyet ve becerilerin geliþtirmesi
için sermayenin insana yapmýþ olduðu yatýrýmdýr.) Peki bu
yatýrýmý sana yapan sermayenin baþýndaki kiþi sana babasýnýn
hayrýna mý yapýyor ? Daha kolay para kazanmasý için daha zengin
olmasý için ha bu arada da sen bir þeyler öðreniyorsun tabi
ki sana da faydasý oluyor muhakkak ! Ama
gözden kaçýrdýðýn veya bilmediðin bir þey var .Yaradan
istediði kuluna variyeti. Çalýþan kuluna da ilmi verir.( Lakin
variyeti verdiði kuluna da o variyet boynuna dolanmýþ yýlandýr.
Hakkýný vermezsen sahibini sokar. ) Demek
ki senin kafan deðil mangýrýn kafasý çalýþýyor. Sende
ben bir þeyler biliyorum onu yaptým bunu yaptým onu yaparým
bunu yaparým diyorsun geç onu " Leyleðin ömrü lak , lak la
geçer.
SONUÇ : Boynunda medeniyet yularý ve pilili gömleðinde papyonu
Kafasýnda fötr þapkasý,boynunda þalý. Güzel görünmek için
sürdüðün ruju rimeli ,rastýðý pudurasý da çabasý Ütülü takým
elbisesi, ayaðýnda rugan ayakkabýsý olan " Aslan
marka " Kibar kunta, kinde Sana hayýrlý iþler Allah
yolunu, bahtýný daim etsin. Ayaðýn tökezlenmesin emi. Bundan
sonraki yokuþ da karga sekmez yolu malum patinajý' lý " Kýrk
yýllýk yahni den de olmaz kani"
Peki Uhrevi yetin iktisat kurallarýna uymazsak orada ( yani
ahrette ) nasýl toplum olacaðýz, bunu hiç düþündün mü ? SIRLAR
DÜNYASI çözülebildiði kadar çözebilene !
Nasýl üzerinde yaþadýðýmýzýn dünyanýn ekolojik dengesi var
ise ve bozulmaya baþladýðýnda top yek ün üzerinde yaþayan
canlýlara zarar veriyorsa Ruhaniyetinde ekolojik dengeleri
var. Gönül kýrýp alemin mihrabýný yýkma.
( Alemde, ademdir; sende bu ademlerden bir tanesisin oyun
bozanlýk yapma kendine yaparsýn Birde her zaman aklýnla nefsini
muhakeme edeceksin iyi bakarsan görürsün. Biraz itina, azýcýk
dikkat, pek zorluðu yok. Sýrasýz taburesiz okul Bedava mürebbiye
ve defter. Akýlýn dimaða râpt etiði kalem kendini geliþtirecek
ve donatacaksýn. Neymiþ o. " Ýlim" Kendini küçümseme ( Kendi
kendini oku ilim'in elifi' de bura'dan baþlar bunu da sakýn
unutma. )
Kiþinin kendine yapmýþ olduðu kötülüðü hiç kimse yapmaz akýllýyým
diye afi yapýp geçinme. Kimse kimseden akýllý deðildir. Herkesin
meziyeti farklý üstün bir tarafý vardýr bilesin.
Yaradan'ýn eseri ve eserlerini hor görme . " Kendine bak
illaki kendinin de eksiði vardýr. " ( Gün ola Harman ola Devran
döne Derviþ derviþe sýrayla biner. Hani var ya Yaradan ýn
derviþliði bir baþkadýr sorgu sualde edemez apýþýp kalýrsýn
" Kulaðýnýn arkasýna yaz kara kalemle. "
Yalan konuþup alemin kupes ini ,insanlýðýn mihengini ( Ayarýný
) bozma yalan konuþan karþýsýndakini aldatmaz kendi kendini
aldatýr kendisinin ruhuna,benliðine ve alemine ihanet eder.
( Bütün kötülüklerin anasý da yalan konuþmaktýr. ) Kýsadan
birkaç ana temel nokta ve devamý .
Kuraldýr yolunu sora, sora bulursun. Bunun bir baþka ifadesi
ve yöntemi de sorgulamaktýr. Ama sen ilk önce kendi kendini
sorgulayacaksýn. Erdemlik buradan baþlar (Önce iðneyi kendine
batýr sonra çuvaldýzý baþkasýna Sana yapýlacak reva görmediðin
muameleyi baþkasýna yapma " Ne kadar ayýp bir þey deðil' mi
? " Yapýp, yapýp da Kara batak gibi suyun altýna da dalma
çüþ' iye (orada dur ) sanma ki
saklandým sen öyle san. " Hadi bakalým
açalým: Katip Allahlar devrede B.B.G nerdeymiþ gördün
mü, televizyonlarda deðilmiþ bilesin.
Aileler çocuklarýnýn hastalýklarýný kolayca kabul ettikleri
ancak çocuklarýnýn engelli olduklarý veya olabilecekleri gerçeðini
kabullenmede zorlandýklarý' da bir gerçektir. Aileler çocuklarýnýn
engelli olmayanlar gibi yaþamalarýný eðitim görmelerini isterken
çocuklarýnýn engeli olmayanlarla ayný koþullarý paylaþmasýnýn
zor olduðunu' da bilmeli onlarý kendi koþullarý içinde deðerlendirmelidirler
Sakatlýk toplum tarafýndan güçsüzlük, acizlik, düþkünlük,
çaresizlik ve acýma nedeni olarak algýlanabilmekte ve algýlanmaktadýr.
( Eð ne yapacaksýn bu hepimizde de olan bir þey zaman , zaman
gelip gider. (Kiþinin eþref saati, eþek saati ) olmasa iyi
amma velakin oluyor iþte. " Gel git akýl" Ýþte
kiþinin aklýyla nefsini muhakeme edemediði zamanlar zuhur
eden olumsuzluklar.
Öte yandan' da ayrýca engellilerin cehalet ve önyargýya baðlý
ayrýmcýlýkla karþýlaþtýðý' da bilinmektedir Asla anne baba
olarak utanmayýn çocuklarýnýz ne deli nede beceriksiz sadece
engellidir. iyi bir eðitimle konumuna göre en az engeli olmayanlara
yakýn baþarýya ulaþabilirler sadece arkasýnda durun ve çocuðunuzla
iç içe yaþayýn Ayrýca kendinizi' de suçlamayýn kader denilen
bir kavram vardýr konumu ne olursa olsun çocuklarýmýz Allahýn
bizlere bahþettiði bir armaðan ve emanetidir. Þu þekilde 'de
düþünebilirsiniz evlat sahibi olmak isteyen onun hasretiyle
yanan tutuþan özlemi içinde milyonlarca insan var. Peki onlar,
onlar ne yapsýn. Kendinizle eþleþtirip, mukayese ettiðinizde,
þükretmeniz gerekmiyor 'mu ?
Þunu' da unutmamamýz gerekir muhakkak 'ki kadere inanacaðýz
lakin her þey'de kader deðildir þimdiye kadar yaþanmýþ süreç
içinde dünya yerinde duruyor' mu duruyor lakin dönüyor. Peki
ilim ve týp Ýlerliyor. (Bununla birlikte insan düþünsel olarak
ufku geniþliyor' mu ? Acaba ne kadar,nerede hata yapýyoruz
? ) ve yirmi birinci yüzyýldayýz þimdiye kadar düþünmediysen
öyleyse þimdi ( Düþün ) meseleye geniþ açýdan bakarsak Türk
milleti olarak bizler ne yapýyoruz. ? Herkes kendisine bu
soruyu sorarak önce kendisini eleþtirsin."Bir baksýn hangi
noktadayýz
Þimdi her þey kader deðildir kavramýný
irdeleyelim.
- Doðum hatalarý ( Ehliyetsiz insanlara doðum yaptýrmak engelli
çocuk oraný yüksek; bilhassa beyin zedelenmesi nedeniyle zihinsel
)
- Yakýn akraba evlilikleri ( mirasýn dýþarýya gitmeme düþüncesi
) genellemede bu evliliklerden engelli çocuk oraný yüksek.
- Evlilik öncesi ve evlilikte anne ve babanýn alkol ve uyuþturucu
baðýmlýlýðý ( engelli çocuk oraný yüksek. )
- Çok evliliðe çok çocukluða müsaade edilmesi yeterince aile
planý yapýlmamasý dolayýsýyla ailenin çok çocuk sahibi olmasý
ailenin geçim sýkýntýsýna düþmesinden dolayý anne ve çocuðun
yeterince beslenememesi ve kontrolsüz doðum. ( Öbür engelli
guruplar haricinde bilhassa zeka geriliði oraný yüksek. )
- Adem olma vasfýndan hareket etmeyerek Allahýn kendisine
emanet ettiði ailesine ve dolayýsý ile annenin karnýndaki
çocuða þiddet kullanarak ( Çocuðun engelli doðmasýna sebebiyet
vermek. )
- Doðal afetler. Deprem, su baskýný ( evlerin genelde zemin
etüttü yapýlmadan saðlam zeminlerde deðil yumuþak arazi üzerine
ve deprem koþullarýna uymayan projenin tatbik edilmesi . Evlerin
dere yataklarýna yapýlarak su baskýnýna maruz kalmasýna sebebiyet
verilmesi. ( Bu hatalardan dolayý engelli konumuna düþülmesi.
)
- Alkollü araç kullanarak kaza yapýlmasý bundan dolayý araç
içindekilerin engelli durumuna düþmesi ayný zamanda karþý
tarafý' da bu konuma düþürmesi Yedi maddelik kýsa tarif örnekleri
çok gerisini' de sen düþün araþtýr bul löp diye hazýra konma
yok öyle tembellik." Þimdi sormak lazým
kader bunun neresinde " Allah insana kullanmasý için
iradeyi cüziye vermiþ" Bunun yanýn da görmen için iki göz,
sonra duyman için iki kulak , koklaman için iki delikli burun,
tatman için büyük dil,nefes boruna bir þey kaçmamasý için
küçük dil çiðnemen için otuz iki diþ yürümen için iki bacak
, bir þeyi tutman için iki kol on parmak artý birde Akýl vermiþ
bunlar bir kýsmý saymakla bitmiyor….. ) Bunlar bizlerin yapabileceði
önlem alabileceði þeyler deðil midir? Peki buna kader diyebilir'
miyiz düþün. Yanýtý çok basit "tek kelime." Demek' ki bizlerin
'de daha mesut, müreffeh içinde hayatýmýzý idame ettirebilmemiz
için yaþamýmýz boyunca yapabileceði önlem alabileceðimiz muhakkak
'ki iþler var.þikayet edeceðimize mücadele etmemiz gerekmez
mi ? At alýp daha Üsküdar' ý geçmedi.
Bu baðlamda geliþmekte olan ülkemizde toplumun engelliler
hakkýnda engellilerin toplum hakkýnda ön yargýdan arýnmýþ
karþýlýklý anlayýþ, sevgi ve dayanýþma ile bütünleþmeyi saðlamak
gerekir." Ýþte" Türk toplumuna' da yakýþan davranýþ biçimi
budur . Göbeðinden Anadolu çocuðu ol.
Bugün ülkemizde 8,5 milyon civarýnda engelli bulunmakta ve
bir devlet büyüklüðü nüfusuna sahip engelli olmak sadece bireyi
deðil ailesini' de etkilediðinden dolayý Ýnsani ve ekonomiksel
çok büyük potansiyel kayýp. Mücadele edilmesi gereken birinci
derecede bir konu ayýrýmsýz herkesi ilgilendiriyor. Yeterince
uhrevi ilme sahip deðilsen Dünyevi deðerlerden de meseleye
bakabilirsin. Bu konumdaki çocuklarýn eðitimine ve ailelerine
Devletimiz çok büyük meblaða' lar ödemekte. Bu paydan ekonomiksel
seninde zararýn var mevcut durumun iyileþtirilmesi ve gelecek
neslin daha sýhhatli olmasý için kanunsal ve ekonomiksel çözümde
çok süratli mücadele edilmesi gereken bir konu.ayný zamanda
Türk milletinin bekasý içinde önem arz' etmek' de deðil 'mi
.Fikir terakkisi ( beyin jimnastiði yap.)
Peki niçin bu bilgileri kaleme aldýk:
Nasibin varsa gelir Yemenden nasibin yoksa ne gelir elden.
Demek ki sebepsiz lokma dahi yutulmuyormuþ. Her nefsin altýndan
kalkamayacaðý yük omuzlarýmýzda olsun hiçbir þey fark etmez
Ýmtihan dünyasý öylede olsa böylede
olsa bu yavrular bizim çocuklarýmýz ve yaradan bizlere emanet
etmiþ acaba niçin ?
Birde þu taraftan meseleye bakmamýz lazým deðilmi taþýyamayacaðý
yük kiþiye verilir mi mantýk güt; karþýlýðý verilmez. Öyleyse
biz bu yükü nasýl taþýyoruz ? Öyleyse bu ne demek oluyor sor
kendine. Demek ki ruhaniyette Allah indinde yerimiz var. Hamdý
senalar olsun þikayet yok. Bu sahiplenme arif olana ahretini
kazandýrýr. " kýymetli bir noktadasýn üzülme, sevin ve tevekkel
ol "
Ayrýmcýlýk yapanlara gelince; onlarýn boylarý dana gibi lakin
( Standart akýl. Yani fikriyatý malum zihniyet. Açýlýmý
ise: Menþeyi in ( kýt ) akýl. . Gaileye…e bile alma.
Aðzý olan konuþuyor varsýn konuþsun tepelensin dursun zaten
iþi bu boþ ver þöyle gözünün ucunla bak ibretle sen
aklý ile konuþanlarla haþir neþir ol. ( Her yiðidin
yoðurt yiyiþi ayrýdýr. Gönlünün mayasýný iyi çal. Gönlün hoþ
olduðu gibi baþkasýnýn da gönlünü hoþ tutarsýn. Þimdi yazýlan
çizilenlerin (rap' t ) akýllarda kalmasý için þimdilik iþaret
sözcükle meramýmýzý bitirelim. Anladýn
mý ya hu.
Açýlýmý : kýsa tarif ( Ailenin düzgün yaþamasý. )
Bu statü dýþýnda ( Engelli ) olmayýp normal çocuk olsa dahi
sorun teþkil eder. ) Ancak sürekli baþkalarýyla kýyaslanan
çocuðun bu duygularla baþa çýkabilme gücü aþamalý bir þekilde
törpülenir. Çocuk, sürekli olarak karþýlaþtýrýldýðý kiþilere
karþý hissiyatýnýn uzantýsýnda kýskançlýk duymaya baþlar.
Sonralarý bu his nefrete dönüþür ve düþmanlýða kadar gider.
Bu dikkat edilmesi gereken çok önemli baþka bir husustur.
- Bir insanýn hayatta yaþayabileceði en güzel duygulardan
biriside hepimizce malum olan çocuk sahibi olmaktýr. Ancak
çocuðun zihinsel ve bedensel engelli olduðunun öðrenilmesi
yaþanan duygularýn yoðunluðunu deðiþtirir. ( fert ne kadar
metanetli olursa olsun elinde olmayan bir duygudur. Sebebi
ilahi âdemin hamuru böyle yoðrulmuþ iþte sorgulama yok, aman
ha. ) Engelli bir çocuða anne ve baba olmak zor bir görevdir.
( Arife tarif gerekmez yaþayan bilir. Gerisi, boþ. )
- Annenin analýk babanýn babalýk duygusu içinde hareketle
ve çocuklarýmýzýn yaradan' ýn bizlere emanet ettiði noktada
durarak " temel nokta.
- Kiþinin âdem olma vasfý özelliklerini bireysel ifa etmesi
yaradýlýþýnýn amacý emanete sahip olma, sahiplenme duygusuyla
hareket. Benliðimiz ve imtihan. Aklýmýzdan çýkaramayacaðýmýz
sözcük. "( Manevi noktalardan' da güç
alarak ) . Bu zor görevde ilk yapacaðýnýz iþ. Çocuðunuzu
olduðu gibi kabullenmektir.
- Sizin çocuðunuz sebebi ne olursa olsun farklý özelliklere
sahip olan bir çocuk olduðunu sakýn unutmayýn. Bunu kabullenme
noktasý anne-baba için ne kadar zor olursa olsun ailenin mutluluðu
ve çocuðun saðlýklý yaþamasý için birinci derecede önem arz
'eder. Önemli olan bu noktada anne-babalar olarak çocuðunuzu
kabullenmek ve onu her yönüyle koþulsuz sahiplenmektir. (
" Et kemik misali senin parçandýr unutma " unutursan sende
unutulursun demedin deme bunu' da aklýndan çýkarma. Emanettir.
"
- Bu suretçe eþinizle ayný
paralel noktada ( Farklý, farklý hareket etmemek koþulu ile
neymiþ bu " davranýþ " imece usulüyle çocuðunuzla birlikte
bir bütün olarak zorluklarý göðüs germek ve yenmek için el
ele kenetlenmek.
- Her ana-baba çocuklarýnýn engelli olmayanlar gibi yaþamalarýný
eðitim görmelerini ister bu noktada aileler çocuklarýnýn engeli
olmayanlarla ayný koþullarý paylaþmasýnýn zor olduðunu' da
bilmeli ve onlarý kendi koþullarý içinde deðerlendirmelidirler.
( Zorlama yok çocuðun zaman ve mekan açýsýndan durumu neyse
o meþakkatli ve uzun bir süreç. Ýlacý' da " Sabýr, Eðitim
ve takip. Bu noktada' da yapýlacak baþka bir þey yok.
- Ayrýca engellilerin cehalet ve önyargýya baðlý ayrýmcýlýkla
karþýlaþtýðýný' da biliyoruz meraklý bakýþlar ah, ah vah,
vah keþke olmasaydý , çok yazýk, tü, tü yok dedesi, atasý
günahkarmýþ 'da ibret'i alem için çocuk böyle dünyaya gelmiþ.
lafa bak, akýla bak Standart akýl karþýndaki adamý diye birde
ona bak. Hangi anne baba çocuðunun bu durumda olmasýný ister
veya arzular. Yaradan bunca nimetleri bizlere bahþetmiþken
hiç zülüm ederimi. Maþallah bu kullara
nazar deðmesin "Alkýþ"
- Allah hiç kimseyi bildiðinden, gördüðünden mahrum eylemesin.
Bireysel mücadelemizi topluma mal etmek veya baþka bir ifade
ile saðlýklý toplumsal sonuca varmak için temel noktadan nasýl
hareket etmemiz gerekir.
- Fil ayaðý diye de ifade ve tarif edilir. Direksiz olan
Gök kubbeyi ayakta tutabilmek " Neymiþ o Adem olma vasfýný
taþýmak " ve o istikamette hareket ve yaþantýný idame etmek
.
- Adem olma vasfýnýn temel vasfý ne kýsa tarif ; Yaradan
önce adem babamýzý sonra Havva anamýzý yarattý. " Dünya ile
tanýþtýrdý. " Adem ayný zamanda er, erkek adam vasfýný taþýmaktadýr.
Kýsacasý ben sizlere sizleri yarattýðým gibi ayný zamanda
yarattýðým Eþlerinizi, Çocuklarýnýzý, Tabiatý, Beþeri vs.
emanet ettim.
- Þimdi be ademim diyen herkes bu soruyu kendisine sorsun?
Evladýnýzýn ve ailenizin hukukunu aramaz iseniz Yaradan 'ýn
sizlere emanet etmiþ olduðu yaratanýnýzýn emanete hýyanet
etmiþ olmaz mýsýnýz ? Aynaya bak ben emanete hýyanet etmiþ
miyim diye kendine sor ?
- Bak..Kurda ne demiþler. Niçin ensen kalýn demiþ' ki kendi
iþimi kendim görürüm o yüzden ensem kalýn. Sen bir gözünü
kör bir kulaðýný saðýr tutacaksýn kafana hiçbir þeyi takmadan
yoluna devam edeceksin, sen bebene lazýmsýn. Anasýn, babasýn
beben de gözünün içine bakar gerisi tefe arat. Elden hayýr
zehirden þifa olmaz.
Þimdi
bu safha bitti. Eh artýk kendimizi motifiz e ettik ve de yeniledik
Ana, baba, bebe et kemik misali bir yumak olarak bütünleþtik.
Hayat devam etmekte bir köþeye oturup da bakacak halimiz her
halde yok.
Peki, ne yapmamýz gerekiyor. Þimdi ömrümüz oldukça hayatýmýzýn
her safhasýnda olan bu zorlu süreci baþarýlý bir þekilde idame
ettirme noktasýnda Çocuðumuzu nasýl yetiþtireceðiz hayatýn
bütün olumsuzluklarýndan kendimizi ve çocuðumuzu arýndýrarak
çocuðumuzun iyi yetiþmesi için çocuðumuzla beraber idame edebilmemiz
için hareket etmemiz gereken noktalar
Hadi bakalým baþlýyoruz.
- Çocuðunuzdan beklentilerinizi çocuðunuzun özürlü konumuna
göre deðerlendirin ve ona göre bekleyin
- Normal bir çocukla karþýlaþtýrýlýp normal bir çocuðun yapabileceði
bir görevleri beklemeyin arzu etmeyin yaþayacaðýnýz olumsuzluklar
farkýnda olmadan size bilinçaltý yaralamasý kaçýnýlmaz bir
gerçektir.
- Anne baba olarak pisik 'o sosyolojik seviyenizi mümkün
oldukça yüksek tutun hiçbir zaman aklýnýzdan þunu çýkarmayýn
çocuðunuz yaþadýðý mühletçe size muhtaçtýr.
- Çocuðunuzu eve kapatarak onu sosyal ve fiziksel ortamlardan
kýsýtlamayýn. Örneðin: Birlikte sokaða çýkýp yürüyün, parka
götürün, çevreyi tanýtýn, size defalarca soruda dahi sabýrla
onun bütün sorularýna cevap verin.
- Çocuðunuza öðretebilir noktasýnda söylevlerin haricinde
hareketinizle ' de yön verin çocuðun ilk öðreneceði nokta
anne babanýn davranýþlarýdýr.. ( Çocuk anneyi, babayý model
alýr.)
- Çocuðunuzun sýnýrlama noktasýnda yapamayacaðý bir davranýþý
veya beceriyi isteyerek zorlamayýn. Aþýrý yükleme çocuðun
baþarý grafiðin' de sekteye uðramasý yüksek orandadýr. Bundan
dolayý' da çocuk baþarýsýzlýk duygusuna kapýlarak kendisine
olan öz güvenini kaybetme noktasýnda içine kapanmasýna neden
olur. ( Buda çocuðun geriye dönük düzeltilmesi konusunda bir
hayli zordur. )
- Çocuða her zaman fýrsat tanýyarak yapmasý gereken becerileri
ve davranýþlarda aþýrýya kaçmadan' zaman yardýmcý olun yol
gösterir doðrultusunda onun düþüncelerini ön plana almak koþuluyla
- Çocuðunuzun tek baþýna bir þeyler yapmasýna müsaade edin
çocuðunuzun yapmýþ olduðu iþteki baþarýsýný tatmasýna yardýmcý
olun ( Buna çocuðun çok ihtiyacý vardýr bu þekilde çocuk basamak,
basamak öz güvenini kazanýr ileriki tarihlerde çocuk ayaklarý
üzerinde durma noktasýnda baþarýsýný tatmasý anahtar konumundadýr
- Anne ve baba çocuðun eðitilmesi noktasýnda paralel hareket
etmelidir. ( Annenin çocuða yapmasýna izin vermediði bir davranýþta
baba asla izin vermelidir. )
- Ayrýca çoðunuza söz verdiðiniz bir þeyi muhakkak yerine
getirin, yerine getiremeyeceðiniz bir söz ve davranýþta kesinlikle
bulunmayýn çok önemlidir. " Kiþilik açýsýndan " ( Çünkü anne
ve baba çocuk için birinci derecede önem arz eden modeldir.
) ayný zamanda' da sizlere olan güveninde eksilme olur.
- Çocuðunuza öðretmek istediðiniz her hangi bir konuda ilk
önce aileden birisinin model olmasý önem arz eder,çünkü çocuðun
yakýnlýk derecesi aile fertleridir..Eðer yapamýyorsa sözel
ve fiziksel yardým yapýlmalýdýr.
- Diðer engelli çocuklarýn aileleri ile bir araya gelerek
iþte harede bulunarak bilgi alýþveriþinde bulunun.( Dýþarýdaki
insan sizin eksikleriniz konusunda daha iyi bir gözlemcidir.
)
- Çocuðunuz herhangi bir hareket veya davranýþý yapamýyorsa
fakat ileriki tarihlerde yapmaya baþladýysa . yeter' ki yapsýn'
da nasýl yaparsa yapsýn ilkesinden hareket etmeyin. " Her
þeyin bir usulü ve üslubu vardýr, kaidelere uymak çok önemlidir.
" ( Ýleriki tarihlerde çocuðun planlý hareket etmesi açýsýndan.
)
- Çocuðunuzun içinde bulunduðu engel türü hakkýnda bilgi
toplayýn kendinizi devamlý geliþtirin bu sayede çocuðunuza
nasýl davranacaðýnýz daha kolaylaþmýþ olur , ayný zamanda
zamaný daha iyi kullanacaðýnýzdan daha az yorulup , kendinize
daha fazla zaman ayýrabilirsiniz,rahatlamanýz açýsýndan da
önemlidir.
- Çocuðunuza baþarýsýndan
ötürü onu þýmartacak þekilde ödül vermeyin. Asla' da fiziksel
ceza yoluna gitmeyin.
- Çocuðunuza ilgi ve alakayý eksik etmeyin bunu' da aþýrýdan
kaçýnacak þekilde gösterin.( Þýmarmasý açýsýndan )
- Anne ve baba olarak davranýþ biçiminize dikkat edin bilhassa
engelli çocuklarýn anne ve babaya, düþkünlüðü normal çocuklardan
daha fazladýr. Ýstemeden çocuðunuza zarar verebilirsiniz
- Çocuðunuzun yapmýþ olduðu hatalý davranýþlarý ceza verme
yöntemiyle deðil yapmýþ olduðu hatalarýnýn ona zarar vereceði
noktasýnda anlatarak ikna yoluna gidin.
- Çocuðunuzun davranýþ biçimlerini devamlý kontrol edin nelerden
hoþlanýyor merak alaný ne onun eðitilmesinde o istikametteki
bir programla eðitin ( Çocuðunuzun baþarý grafiðini daha ön
tarihlere çekmiþ olursunuz.
Bak bunlarýn da devamý var kaleme almadýk Fikir terakkisi
( beyin jimnastiði ) yap kusura bakma öyle bedavada lokma
yok. Kendinde bir þeylere yapmaya, yazmaya, çizmeye gayret
et Hem rahatlarsýn sana da masrafsýz arkadaþ. Yaþam
iktisat dedik ya hani orda beþeri unutma .( Kendi meþgalenin
patronu kendin ol baþkalarýnýn seni lüzumsuz yere meþgul etmesine
izin verme. )
Azýcýk aþým / Dertsiz baþým
 |
ENGELÝLÝ
ÇOCUÐU OLAN EBEVYNLERE GENELLEMEDE SAHADA BAKIÞ AÇISI |
Bilhassa çocuðu engelli olan genç anne
ve babalara söylüyorum. Bende sizler gibi bu konumda
olan bir evlat sahibiyim. Bir zamanlar bende sizler gibi gençtim
ve sizlerin geçmekte olduðunuz dönemlerden kör topal geçtim
.Eh yaþ' da ilerledi artýk. Ýçinizdeki yangýný çok iyi hissediyor
ve anlýyorum bende bir zamanlar yangýnlardaydým. Zamanla sizlerde
olgunlaþýp rahatlayacaksýnýz. Utangaçlýðý, çekingenliði yaþça
kemale ermiþ fakat fikren sübyan olan çevrenizdeki insanlarýn
yanlýþ söylev ve tutumlarýndan dolayý mahcubiyeti ve üzerindeki
o mistik havayý atýn ve kafanýzý kaldýrýn. Yaradan sizlere
bu erken yaþta her nefsin altýndan kalkamayacaðý, mesuliyeti
vermiþ. Evlat ne tatlý deðil' mi insan çocuðu için hiç düþünmeden
koþulsuz düz aðaca bile çýkýyor. ( Ýlahi Kudret Arif Olana.
) Hala normal çocuðu olup da saldým çayýra Mevla kayýra ilkesinden
hareket ederek gereken mesuliyeti üzerine almayan anne ve
babalar günümüzde yok mu var. Onlarla kendinizi eþleþtirin
ve kýyaslayýn "Düþünün" ve bir kenara koyun. Dur önce ben
söyleyeyim. Sonra, sizler yüreðinizde' ki hissettiklerinizi
eklersiniz. O hayatýnýzýn gençlik dönemlerinde ileriye dönük
yaþantýnýz için evliliðinizin baharýnda neler hissetmediniz
neler istemediniz ; neler istemezsiniz 'ki. ( Ah.? ) Bizlerde.neler
istemedik. Nasibin varsa gelir yemenden
nasibin yoksa ne gelir elden. Hayat bu yalancý dünya
iþte han kapýsý .Herkes yolunda, kimisi modada , öteki adada,
parkta ,bahçede yol ve….e'r gitsin ! Ya sizler. Þaþkýn Çevrenizin
yanlýþ söylemlerinin getirmiþ olduðu sýkýntý. Neymiþ O. Kadýna
bak kocasýna adam gibi bir çocuk doðurmadý. O körpe yaþta
ana olma heyecanýný tatma safhasýnda beklentisinin dýþýnda
geliþen durum'u sebebiyet ve geçirmiþ olduðu travma, ayriyeten
kocasýna karþý mahcubiyeti ve þaþkýnlýðýn vermiþ olduðu boþluk,
yaþamýþ olduðu o aný yüreðine gömme telaþý içinde, bebesi,
kucaðýnda, þaþkýn. Baðrýna basmýþ vaziyet'te. Yarý aygýn,
yarý baygýn yumrul misali na isyan edercesine uhrevi yet '
in vermiþ olduðu güç. Tatlý bir tebessüm ve dudaklarýndan
dökülen iki çift kelam. Medet ya resul Allah. Ýþte. O an Ýlahi
kudretin analýk duygusunun vermiþ olduðu gurur. Yorgun çehresindeki
alnýnda parlamakta. Bundan sonraki hayatýnýn nasýl geçeceðini
idame etme noktasýnda; Ýþte çilekeþ hayatýn baþladýðý an.
( Beyin karmaþýk duygular içinde her hücresi tahakkuz halinde
ve dimdik çatlarcasýna ayakta. Er meydanýnda saflar tutulmuþ,
kýlýçlar çekilmiþ vaziyette savaþ hali." Gazan mübarek ola."
Akýl ve benliðin arasýndaki ince nokta yapýlan savaþýn nihaiyi
karar aþamasý. Kendi eseri olan insanýn Mevla sý tarafýndan
yalnýz olmadýðýný gösterdiði O hikmetli an. Ýlahi o içgüdü
Nur'u misal'i, kudret devrede, ananýn benliðini kaplamýþ.
Nurdan' da öte göz kamaþýrcasýna pýrýl, pýrýl yanmakta. Ýþte
doðurganlýðýn vermiþ olduðu o yücelik. " Yüce makam. "Rahim"
yaratanýn doðurganlýk sýfatý Hiç bir þeyi gözü görmemecesine.
ve düþünmeden " kararý". Elifi, Esiresi, Ötüresi , Þettesin,
Cezmi ne varsa içinde. Noktayý koydu… "Mühür' ü vurdu…" Dedi
ki. Söyletene bak. " Bu bebek benim. Caným. Canýmýn içi. Canýmdan
koptu. Canýmdan da öte. Ölürümde kimseye vermem." Varsýn öylede
olsun, böylede olsun, yüreðinin ve ruhunun kesiþtiði an. Maðdur
fakat maðrur. Dimdik ayakta ibreti' âlem." Ýnsan'ý þahane
abidesi, " zürriyetin temel taþý." Ýþte bunun adý " Ana "
duy. Emi Adem ………. ( Ýyi ki varsýn ana . ) " Öteki ahmaklarý
boþ ver. Ýte….e' le gitsin. " Peki ya o an. O körpenin etrafý,
bak hala nerede ve hala ne haldeler. Ah, ah vah, vah keþke
olmasaydý çok yazýk oldu tü, tü Koyun can derdinde, kasap
et derdinde boyun devrilsin gözünüz kör olmasýn ayaðýna deve
dikeni batsýn emi. Oraya dönsen olmuyor bu tarafa dönsen olmuyor
ne yapacaksýn bizim insanýmýz istemesen' de sineye çekiyorsun.
Öte tarafta da cývaným delikanlý Bak 'ki gör. Oda ne hallerde
çevresindekilerin kafasýnda þekillendirmiþ olduðu kasket aklý
terekten bakýyor.Onun uzantýsýnýn ürünü olan bakýþ açýsý sözde,
na tenezzül tavýr, eda ve bakýþlardaki hissettirme noktasýnda
'ki üslup. Peki neymiþ o. Tohumda' mý bozukluk var tarlada'
mý bozukluk var. Bak iþe yahu söylenecek söz mü þimdi bu nerden
çýktý. Ölürümsün, öldürürümsün. Eð söylemiyorlar mý, söylüyorlar.
Peki herkesçe Maolum deðil 'mi, tabi 'ki Maolum. Saðýr sultan
bile duydu. bilmiyor musun, duymadýn mý. Erkek adamýn erkek
çocuðu olurmuþ aslan gibi civaným oðlancýkta bunalýmda. Onun
için' de zor ve meþakkatli yolun baþladýðý an. " Hayrola"
ve zihniyet hala kör topal devam etmekte "ölen ölsün kalan
saðlar bizimdir." Kökünü kibrit suyu ekeyim emi. Hiçimi düþünmüyorsun
hiçimi görmüyorsun, onlarda senin gibi Allah kulu deðimli.
Eð ne diyeceksin nefis iþte söyleyeceðin laflar insanýn ümüðünde
düðümleniyor. Ne yapalým, sabýr. (Ýnsanýmýza ne, ne kadar
verildi' ki ne isteyeceðiz. ( Kabahat, mürekkep yalamýþ eli
ensesinde ayaðýný uzatmýþ keyif çatanlarda.Hani okumuþsun
ya kendini öyle görüyorsun. Otur,otur sevsinler seni." Çakma
aydýn " Bu kafa ile gidersen iþte senin boyun bu kadar. )
2- BÖLÜM:
ENGELLÝ ÇOCUÐU OLAN AÝLELERE YOL
GÖSTERÝCÝ TAVSÝYELER
Engelli çocuk ailesi olmak oldukça ciddi bir fiziksel ve
psikolojik yük getirmektedir. Bu yüzden güçlü ebeveynler olmalýsýnýz.
Unutmayýn bu çocuklarýn her þeyden çok SÝZE ihtiyacý vardýr.
Ýhtiyacýnýz olduðunda psikolojik destek almaktan çekinmeyin.
Sizin gibi hisseden bek çok insan olduðunu bilin.Onlarla tanýþtýkça
dertleþtikçe yalnýz olmadýðýnýzý anlayacaksýnýz. Hayatta en
büyük desteði belkide bu ailelerden alacaksýnýz.
Çocuðunuzun fenilketonüri, hipotroidi gib bir tanýsý varsa
týbbi olarak tedavi edilebilir. Ya da önlenebilir olduðundan
nispeten þanslý guruptasýnýz. Týbbi tanýlama tedavi edilebilen
gurubunda ise zaman kaybetmeden tedavi baþlamayý gerektirmektedir.
Örneðin hipotrodi ilaçla normal troid fonksiyonlarýn normal
düzeye gelmesi ve eðitimle ciddi düzelme gösterecektir. Bunun
yanýnda týp yeniliklere açýk olup pek çok yeni tedaviler bulunmaktadýr.
Çok detaylý araþtýrmalar ancak daha geliþmiþ hastanelerde
yapýlabilmektedir. Týbbi tanýlama tedavisinin yapýlabildiði
durumlar için önemlidir. Fakat buna raðmen mental retardasyon
sebeplerinin bilinmediði pek çok vaka vardýr.
Aileler eðer sebebi bulunamýyorsa taný ve týbbi olarak kesinliði
ispatlanmamýþ tedavi yöntemleri için vakit ve para kaybetmemelidir.
Tanýnýn konulduðu ilk zamanlarda þok ve derin depresyonun
etkisiyle zaman, zaman bu yöntemlere baþvurulabilmektedir.
Size mucizevi sonuçlar vaat eden doktor dahil pek çok umut
tacirleriyle karþýlaþacaksýnýz. Size mucizevi çözümler deðil
ayaðý yere basan çözümler sunan iþini aþkla yapan tecrübesi
olan insanlara inanmanýzý tavsiye ederim. Paranýzý ve enerjinizi
çocuðunuzun eðitimi için daha efektif kullanmak daha akýllýca
olacaktýr.
Gittiðiniz merkezde ne amaçla tetkik yapýldýðýný ne tür olasýlýklar
olduðunu sorun . Eðer gittiðiniz merkez reklama çok önem veriyorsa,
size ticari bir his vermiþse uzak durun.
Eðitime hemen baþlamak çok önemlidir. Özellikle beyin 0-3
yaþta çok hýzlý bir geliþim göstermektedir.
Zeka duraðan deðildir.Tek yumurta ikizlerinin farklý çevrelerde
yetiþmesi sonucu farklý zeka düzeyi gösterdiði ispatlanmýþtýr.Bu
sebeple "7 çok geç" kampanyalarý baþlatýlmýþtýr.
Çocuðunuzun bireysel eðitimi için kendinize yardýmcý insanlar
bulmanýz önemlidir. Bu insanlar küçük yaþ gurubunda anaokulu
öðretmeni yada geliþim uzmaný olabilir.Ailelerin aklýna gelen
bir soruda bu eðitimleri nerede nasýl bulacaklardýr. Bulunduðunuz
ilin üniversitesinde okuyan ilgili bölüm öðrencilerinden mümkünse
referansla deðimse iþ görüþmesi þeklinde eðer çocuðunuz ana
okuluna yada kreþe gidiyorsa oradaki ilgilenen öðretmenlerin
arkadaþlarý yada ana okulu müdürünü size referans olacaðý
ilgili kiþilerden bulabilirsiniz. Çocuðunuzun bireysel eðitiminde
rol oynayan insanlar da ortalama 2 yýl içinde deðiþim gösterecektir.
Bu duruma da hazýrlýklý olmalýsýnýz. Elbette eðitimin her
aþamasýnda siz de aktif rol oynayacaksýnýz. Fakat gönüllü
insanlardan yardým almanýz size biraz nefes alma, yenilikleri
takip etme ve saðlýklý düþünme þansý saðlayacaktýr.
Zeka algýlama kavrama iliþkilendirme, yargýlýma yeteneðidir.
Farklý alanlarý vardýr .Müzik zekasý, sosyal zeka,duygusal
zeka gibi Otistik çocuklar sosyal zeka yönünden geri olup
çok iyi müzik zekasý yada matematik zekasýna sahip olabilmektedir.
3- BÖLÜM:
ZÝHÝNSEL ÖZÜRLÜ TEÞHÝSÝ VE ZÝHÝNSEL
ÖZÜRLÜLÜÐÜN BELERTÝLERÝ
Týbbi açýdan deðerlendirmeler yapýlýr; kiþinin beyninin öðrenme,
problem çözme ve IQ veya entelektüel fonksiyonlarýný yerine
getirme yeteneði genellikle IQ testleri ile ölçülür. Ortalama
puan 100 dür. 70-75'in altýnda puan alanlarda zihinsel özür
vardýr.
Eðitimsel açýdan deðerlendirmeler yapýlýr; kiþinin baðýmsýz
olarak yaþamak için ihtiyaç duyulan becerileri yerine getirip
getiremediði(adaptif davranýþlar veya adaptif fonksiyonlar)
incelenir. Bu becerilere örnek verirsek, giyinme, kendi kendine
yemek yeme gibi günlük yaþam aktiviteleri, anlama ve cevap
verme gibi iletiþim becerileri, aile üyeleri, yetiþkinler
ve yaþýtlarý ile sosyal becerileri deðerlendirilir.Zihinsel
özürlü bir çocuðun kesin tanýsý ve özür durumunun deðerlendirilmesi
birçok bilim dalýnýn (multidisipliner) incelemesiyle yapýlýr.
Zihinsel geliþme geriliði çocuðun yaþýtlarýna göre algýlama,
problem çözme, bellek, soyut düþünme yeteneði, neden sonuç
baðlantýsý kurabilme, gerçeði deðerlendirme, yargýlama, anlama
ve anlatabilme, öðrenme gibi biliþsel yeteneklerinde eksiklik,
yetmezlik ya da bozukluk olmasý ile belirlenir. Zihinsel özürlülüðün
birçok belirtisi vardýr.
Baþlýcalar'ý þunlardýr:
Oturmayý, emeklemeyi ve yürümeyi diðer çocuklardan daha geç
öðrenebilirler.
Konuþulan dili anlamada güçlük yaþayabilirler.
Konuþmayý daha geç öðrenebilirler. Sýnýrlý sözcük daðarcýklarý
ile dikkati çekerler.
Sesleri doðru olarak çýkarabilme (artikülasyon) ile ses bozukluklarý
ve kekemelik görülme sýklýðý normal geliþim gösteren çocuklara
göre daha fazladýr.
Hatýrlamada zorlanabilirler.
Anlamada güçlükleri olabilir.
Sosyal kurallarý anlamada güçlük çekebilirler.
Problem çözmede zorlanabilirler.
Mantýklý düþünmede zorlanabilirler.
Dikkat süreleri kýsa olabilir.
Okuma-yazma, matematik gibi akademik becerilerde güçlükler
görülebilir.
Kendi baþlarýna karar verme ve uygulamada zorlanýrlar. Yetiþkin
tarafýndan yönlendirilmeye gereksinim duyarlar. Yeterli destek
verildiðinde, zihinsel özürlü çocuklarýn çoðu öðrenebilir,
geliþebilir ve büyüyebilir. Zihinsel özürlü çocuklar toplumdaki
diðer çocuklardan farklýdýr. Bu farklýlýðýn zihinsel bir özür
olduðunu söylemek için, çeþitli testler kullanýlýr. Bu testler
ile bireyin/çocuðun düþünme, öðrenme ve sorun çözme ile ilgili
yetenekleri ölçülür.
4- BÖLÜM:
ZÝHÝNSEL ÖZÜRLÜLERDE GÖRÜLEBÝLECEK
SAÐLIK PROBLEMLERÝ VE NEDENLERÝ
Zihinsel özürlü bebeklerin/çocuklarýn oturmasýný, dönmesini
ve yürümesini zorlaþtýran kas tonusun dan (gerginliðinden)
ileri gelen sorunlar olabilir.
- Beslenme, yutma, kusma, mide ve baðýrsaklar da sorunlarý
olabilir.
- Görme ve /veya iþitme sorunlarý olabilir (Doðuþtan katarakt
gibi).
- Kemiklerinde ve eklemlerinde sorunlar olabilir. Diþleri
geç çýkabilir.
- Kalpte ritim bozukluklarý görülebilir. Troid bozukluklarý
olabilir.
- Solunum yollarý, kulak, akciðer rahatsýzlýklarý soðuk ve
enfeksiyonlara karþý dirençlerinin düþük olmasý nedeniyle
oluþabilir.
Havale geçirebilir. Bütün bu bulgularýn bir ya da daha çoðunun
zihinsel yetersizliðe eþlik etmesi, sorunu daha da aðýrlaþtýrýr,
baþ etmeyi güçleþtirir. Çocuðun var olan sorunlar açýsýndan
ilgili uzmanlar tarafýndan muayene edilmesi ve gerekenlerin
yapýlmasý ihmal edilmemelidir. Ayrýca, zihinsel özre eþlik
eden saðlýk sorunlarýna travmalar, zehirlenmeler gibi yeni
sorunlar da eklenebilir. Yeni özürlülük durumlarý ortaya çýkabilir.
Bu nedenlerle "çok destekli, çok yönlü, düzenli, aralýksýz"
izleme zorunludur. Ancak, kaliteli bir izleme sonunda en üst
düzeyde baþarýya ulaþmak için öncelikle, tanýsýnýn doðru konmasý,
sorunun boyutlarýnýn iyi belirlenmesi ve uygun eðitim programlarý
ile rehabilitasyon programlarýnýn uygulanmasý gerekmektedir.
Nedenleri
Santral sinir sistemini etkileyebilecek nedenler:
1-Prenatal nedenler:
a) Annede preeklampsi, antenatal kanama, intrauterin enfeksiyonlar,
teratojen ajanlar. Ýntrauterin enfeksiyonlarýn sýklýðý toplumlar
arasýnda ve zaman içinde deðiþmekle birlikte genelde azalmakta,
ancak bu gruba pediatrik "nöroAIDS" eklenmektedir.
b) Genetik ve metabolik olaylar: Birçok yazar genetik kökenli
durumlarý da prenatal gruba sokmaktadýr.
Prenatal nedenlerin tümünde intrauterin hareketlerin azlýðý
annenin dikkatini çekmiþ olabilir. Dismorfik bulgular, belirli
bir sendroma uymasalar da genetik/prenatal nedenleri düþündürür:
saç düðümü, epikantus, hipertelorizm, kulakta þekil bozukluklarý,
coðrafi dil, 5. parmakta klinodaktili, brakidaktili, ayak
1. ve 2. parmak arasýnýn açýk ya da bitiþik olmasý, uzun orta
ayak parmaðý, gibi. Frajil X sendromu, nedeni belirlenebilen
ZG' lerinin %1-6 sýný oluþturur. Baþta fenilketonüri olmak
üzere metabolik hastalýklar, hipotiroidi, kromozom anomalileri,
nörokütane sendromlar, dejeneratif SSS hastalýklarý bu gruptadýr.
Motor-mental geliþimdeki genel geriliklerin %44'ü prenatal
nedenli olup bunlar özellikle fizik muayenede mikrosefali,
dismorfi gibi bazý bulgularý olan, nörolojik muayenede fokal
motor bulgusu saptanan, otistik özellikleri olmayan ve ZG
aðýr olanlardýr. Genetik nedenler bunlarýn içinde %7-15 kadarlýk
bir grubu oluþturur.
2-Natal nedenler:
Doðumda anoksi veya travma, düþük doðum aðýrlýðý, prematürelik
baþta gelir
Perinatal anoksinin nörolojik sekeli daha çok serebral palsi
(SP) tablosudur ve motor gerilik hakimdir.
Hipoksi-iskemi özellikle düþük doðum aðýrlýklý ve prematüre
bebeklerde yenidoðan döneminde ensefalopati tablosu ortaya
çýkartýr. Sekel olarak ZG deðiþen oranlarda görülür. Özellikle
aðýr respiratuar distress, veya ultrasonografide Evre II ve
üzerinde kanama varsa, bebek yeni doðan döneminde týbbi tedavi
gerektirdiyse, çoðul gebelik ürünü ise, çoðul gebeliklerde
bebeklerden biri intrauterin hayatta ölürse diðeri için ZG
riski artar. Bu grup hastalarda mikrosefali, genel tonus ve
refleks artýþý etyolojide perinatal hipoksiyi destekleyici
bulgulardýr.
3-Postnatal nedenler: Enfeksiyonlar postnatal
nedenler içinde büyük bir grubu oluþtururlar. Hipoglisemi,
hiperbilirübinemi, yüksek ateþ, elektrolit imbalansý, SSS
enfeksiyonlarý, kafa travmalarý, entoksikasyonlar, kan kurþun
düzeyinin yüksek olmasý, malnütrisyon, hipotiroidi, travma,
boðulma gibi nedenler, özellikle ilk yaþlarda karþýlaþýlmýþsa
SSS sekelleri ve ZG ile sonuçlanabilirler.
4-SSS geliþim bozukluklarý : (girus anomalileri,
heterotopiler, displaziler,..). Kalýtsal olabildikleri gibi,
intrauterin ya da erken postnatal dönemdeki metabolik, enfeksiyöz
ya da dolaþýmla ilgili bozukluklarla kazanýlmýþ olanlarý da
vardýr. ZG'nin erken dönemden itibaren bulunmasý, ilerleyici
olmamasý, baþ çevresinin küçük ya da büyük olmasý bu grubu
akla getirmelidir. Dismorfik bulgular eþlik edebilir ya da
etmeyebilir.
5-Poligenik veya çevresel nedenler : Zeka,
henüz hepsi tanýmlanmamýþ olan birçok genle kodlanýr. Poligenik
etmenler terimi ile ailedeki gen havuzundan çocuðun aldýðý
zeka genlerinin düþük olmasý kastedilmektedir. Bunlarý sosyal,
kültürel ve ekonomik yoksunluklar gibi çevresel etmenlerden
tam olarak ayýrmak güçtür. Tüm ZG'lerinin %7-15'i, hafif ZG'lerinin
çoðu poligenik veya çevresel olarak adlandýrýlan bu gruptadýr.
MMG'de etyolojik taný için ayrýntýlý fizik ve nörolojik muayene,
ve bulgulara göre bazý laboratuar tetkikleri: idrar-kan aminoasitleri,
hipotiroidi açýsýndan kemik yaþý tayini veya hormon düzeyleri,
kranial BT veya MR yapýlýr. Özellikle ilerleyici belirti ve
bulgular varsa, anne-baba akraba evliliði yapmýþsa, ve görüntüleme
yöntemleri destekliyorsa, metabolik tetkikler ilerletilir.
Tüm mental-motor gerilikler içinde, özellikle hafif olanlarý
baþta olmak üzere, %60-70 inin etyolojisi saptanamaz
5- BÖLÜM:
ZÝHÝNSEL ÖZÜRLÜ BÝREYLERE SAHÝP AÝLELERE
GENETÝK DANIÞMA
Genetik hastalýklar çok çeþitlidir ve büyük bölümünde zihinsel
özürlülük gözlenir. Bu nedenle çocuðunuzda, akrabalarýnýzda
aðýr seyreden zihinsel özürlülük varsa; geliþimi ve davranýþlarý
diðer yaþýtlarýna göre farklý ise (Örneðin üniversiteler bünyesinde
bulunan) bir genetik merkezine baþvurmanýz gerekir. Genetik
merkezine baþvurmanýz gereken durumlar;
- Ailenizde ve yakýn akrabalarýnýz arasýnda nedeni bilinmeyen
zihinsel özürlü bireyler var ise,
- Önceki çocuklarýnýzda Down Sendromu gibi kromozom bozukluklarý
nedeniyle oluþan hastalýklar var ise
- Çok sayýda (2 ve daha fazla) düþük yaptýysanýz,
- Tüm gebelikleriniz düþük ya da ölü doðumla sonuçlanýyorsa,
- Nedeni belirlenemeyen büyüme düzensizliði var ise,
- Nedeni belirlenemeyen cinsel organ, göðüs geliþim bozukluklarý
var ise,
- Gebe olma yaþýnýz 35 ve daha üstü ise,
- Anne ya da babada bilinen bir kromozom ya da gen düzensizliði
var ise,
- Ailenizde zihinsel ve geliþim özürlü bireyler var ve siz
akraba evliliði yapmýþ iseniz,
- Gebeliðiniz sýrasýnda anne karnýndaki bebeðin ultrason
ile deðerlendirilmesinde bir problem ile karþýlaþýlmýþ ise.
Eðer yukarýdaki maddelerden en az biri sizde bulunuyorsa bir
genetik merkezine baþvurun. Gebelik döneminde anne karnýndaki
bebeði (fetus) çevreleyen zar ya da sývýdan ultrason eþliðinde
alýnan bir miktar parça/sývýda genetik testler yapýlýr ve
doðacak olan bebeðinizin test edilen hastalýða sahip olup
olmadýðý söylenir. Eðer bebeðiniz hasta doðacak ise nelerle
karþýlaþacaðýnýz genetik uzmanlarýnca size anlatýlýr ve yardýmcý
olunur. Doðum sonrasýnda yapýlan genetik analizlerde, kolunuzdan
alýnacak ufak bir miktar kan ile genetik testler yapýlýr ve
sizlere ilgili hastalýk hakkýnda bilgi verilir.
Anne-baba adaylarý, akraba evliliði yapmamýþ olsalar bile,
zihinsel özürlülüðe yol açan risklerin olup olmadýðýný araþtýrmalý
ve ilgili testleri yaptýrmayý ihmal etmemelidirler. Çünkü
testlerle ortaya konacak olan durumlarda erken taný ve tedavi
ile birçok zihinsel özürlülük önlenebilir.
Bu testlerin bir kýsmý annenin gebeliði döneminde yapýlýr.
Saðlýklý çocuklar ve saðlýklý bir toplum için; üniversiteler
bünyesindeki genetik danýþmanlýk merkezleri/servisleri ile
iliþki içerisinde olun.
4- ÇOCUÐUN ÝZLENMESÝ
Zihinsel özürlü çocuklarýn da yeni doðan bebekler gibi bir
saðlýk kuruluþunda büyüme ve geliþme, beslenme ve aþýlarýnýn
düzenlenmesi açýsýndan izlenmesi gerekir. Uygun beslenmemesi
durumunda mevcut sorunlarýna beslenme bozukluklarý da eklenebilir.
Ayrýca, beslenmenin de zihinsel geliþimle iliþkisi vardýr.
Bebeðinizin yutma sorunlarý varsa en yakýn saðlýk kuruluþuna
baþvurunuz. Aþýlar, her çocuðun enfeksiyon hastalýklarýndan
korunmasý için önemlidir. Ancak bakým, beslenme sorunu olan
ve enfeksiyonlara daha duyarlý olan zihinsel özürlü çocuklarda
daha da önemlidir. Bu nedenle, aþýlarýnýn zamanýnda yapýlmasý
gerekmektedir. Aksi durumda enfeksiyon geçirirlerse, mikroorganizmalar
ve yüksek ateþ, zihinsel geliþimini olumsuz etkiler.
6- BÖLÜM:
ZEKA GERÝLÝÐÝ SINIFLANDIRMASI
Zeka, zihinsel birçok yeteneðin uyumlu çalýþmasý sonucu ortaya
çýkan bir yetenekler bileþimidir. Bu yetenekler algýlama,
bellek, düþünme, öðrenme, mantýk yürütme gibi yeteneklerdir
ve bunlarýn birbiriyle uyumlu ve iliþkili çalýþmasý sonucu
zihinsel fonksiyonlar yürütülmektedir. Zihinsel özür, kiþinin
yaþadýðý toplum içerisinde sorunlarla baþa çýkma yeteneðini
etkileyen, zihinsel bir kýsýtlama ya da sýnýrlanmadýr. Bir
çocuk ya da yetiþkine zihinsel özürlü tanýsý konulabilmesi
için ortalamanýn altýndaki zeka iþlevi ile birlikte iletiþimde,
öz bakýmda, evdeki yaþamda, toplumsal becerilerde, toplumsal
yararlýlýkta, kendini yönlendirmede, saðlýðý korumada, akademik
becerilerde ve çalýþma alanlarýnda iki veya daha fazla bozukluðun
bir arada olmasý ve bu durumun 18 yaþýndan önce baþlamasý
öngörülür. Zihinsel özür, ülkemizde yaygýn olarak karþýlaþýlan
özür gruplarýndan birisidir. Çocuðunuzun zihinsel özürlü olmasýna
neden olan çeþitli etmenler vardýr.
Hafif düzeyde zihinsel geliþme geriliði:
a.Hafif düzeyde zihinsel özürlü olan bireyler, "eðitilebilir"
olarak nitelendirilen grubu iþaret eder. Hafif düzeyde zihinsel
özürlü olan çocuklar, toplumsal ve konuþma yeteneklerini okul
öncesi yýllarda 0-5 yaþ arasýnda kazanýrlar. Duyusal ve motor
alanlardaki bozukluklarý çok azdýr ve çoðunlukla daha ileri
yaþlara kadar zihinsel özürlü olmayan çocuklardan ayýrt edilemezler.
Bu çocuklar, on yaþýn sonuna doðru, altýncý sýnýf düzeyinde
okul becerileri kazanabilirler. Eriþkin yaþlarda, ancak kendi
baþýna yaþayabilmeye yeten toplumsal ve mesleki yetenekler
kazanýrlar. Ancak, alýþýlmýþýn dýþýnda toplumsal ve ekonomik
sýkýntýlarla karþý karþýya kaldýklarýnda rehberliðe gereksinim
duyarlar. Hafif düzeyde zihinsel özürlü olan bireyler, uygun
destekle çoðunlukla kendi baþlarýna ya da bir yetiþkinin denetimiyle
toplum içinde baðýmsýz olarak yaþamlarýný sürdürebilirler.
Hafif düzeyde zihinsel özürde hareket, bedeni kullanmaya iliþkin
(motor) problemler az görülür ya da yoktur. Ýletiþim, öz bakým,
ev yaþamý, sosyal etkileþim, toplum içinde yaþayabilme, kendini
yönlendirme, saðlýk ve emniyeti gözetebilme, akademik/okula
iliþkin beceriler, boþ vakitlerini deðerlendirme, iþ becerileri
gibi özellikler yaþýtlarýna çok yakýn deðerlerde gözlenir.
b. Orta düzeyde zihinsel geliþme geriliði:
Orta düzeyde özürlü olan bireyler, "öðretilebilir" olarak
sýnýflandýrýlan gruba eþdeðerdir. Orta düzeyde zihinsel özürlü
olan çocuklar, konuþma becerilerinin çoðunu erken çocukluk
yýllarýnda kazanýrlar. Mesleki eðitimden faydalanýr ve belirli
bir denetimle kiþisel bakýmlarýný yapabilirler. Ayný zamanda
toplumsal ve iþ ve uðraþý alanlarýndaki eðitimden de yararlanýrlar.
Örneðin duyu-algý-motor bütünleþtirme ve biliþsel geliþim
için aktivite eðitimi, iþ ve uðraþý yaklaþýmý olarak uygulanýr.
Ancak akademik olarak ilkokul ikinci sýnýf düzeyinden ileri
gitmekte zorlanýrlar. Ergenlik döneminde, toplumsal kurallarý
öðrenmedeki zorluklarý, yaþýtlarý ile iliþkilerini bozabilir.
Eriþkinlikte, çoðunluðu beceri istemeyen iþlerde ya da uygun
destekle yarý beceri isteyen iþlerde çalýþabilirler. Yeterli
destek ile toplumsal hayata uyum saðlarlar.
c- Aðýr düzeyde zihinsel geliþme geriliði:
Aðýr düzeyde zihinsel özürlü olan bireyler, erken çocukluk
yýllarýnda konuþma becerilerini ya çok az kazanýrlar ya da
hiç kazanamazlar. Okul dönemi boyunca konuþmayý öðrenebilirler
ve ancak temel (öz bakým) ihtiyaçlar konusunda eðitilebilirler.
Sadece okul öncesi eðitim düzeyinde (gerekli iþaret ve harfleri
tanýma gibi) bir eðitim alabilirler. Eriþkinliklerinde yakýn
bir denetimle basit iþleri yapabilirler. Zihinsel özre eþlik
eden baþka bir sorun nedeni ile özel bir bakýma gereksinimleri
yoksa, aile içinde ya da küçük gruplardan oluþturulmuþ grup
evlerinde toplum hayatýna uyum saðlayabilirler
d-Ýleri derecede aðýr zihinsel geliþme geriliði:
Çoðunda zihinsel özre neden olan özel bir nörolojik sorun
vardýr. Erken çocukluk yýllarýnda duyu-motor iþlevlerinde
uyarý eksikliði nedeniyle önemli gerilikler vardýr. Devamlý
yardýma ve bakýma ihtiyaç duyarlar. Eðer uygun bir þekilde
eðitilebilirlerse motor geliþmeleri, kendine bakým ve konuþma
becerileri geliþtirilebilir. Çok yakýn denetim ve koruma altýnda
basit iþleri yapabilirler. Zihinsel özür, erken çocukluk döneminde
ve okul öncesi yaþlarda geliþim geriliði ile kendini gösterir.
Bu çocuklarýn çoðu geliþim alanlarýnda (biliþsel, motor, öz
bakým, dil, sosyal-duygusal) yavaþ bir geliþme gösterir ve
kronolojik takvim yaþýna göre geri kalýrlar. Bu nedenle aðýr
düzeyde zihinsel özürlü bireyler genellikle erken çocukluk
döneminde tanýnýr. Ancak hafif düzeyde zihinsel özürlü olan
çocuklarda taný okul çaðýna kadar gecikebilir. Zihinsel özürlü
bir çocukta, öðrenmede güçlükler vardýr. Bu çocuklarýn sosyal
becerilerinin geliþmesi (diðer kiþilerle iletiþim kurma, arkadaþ
olma) ve kendilerini idare etmeleri uzun zaman alýr ve sabýr
gerektirir. Bu çocuklarýn da sevgi ve þefkate gereksinimleri
vardýr. Buna karþýn bazen anlaþýlamayabilirler ve istenmedik
davranýþlarla karþýlaþabilirler. Öðrenmek, okula gitmek, eðlenmek
isterler. Ancak, desteðe gereksinimleri vardýr, bu da onlarý
anlayabilecek uygun davranýþlar gösterebilecek eðitim ortamlarýnda
olabilir. Gerekli eðitim ve destek aldýklarýnda, birçok zihinsel
özürlü olan çocuk, iþ sahibi olabilir ve baðýmsýz yaþayabilirler.
Erken taný, beraberinde erken eðitim ve rehabilitasyonu mümkün
kýlar. Ancak, bazý durumlarda çocuðun mevcut sorunlarýnýn
ve mevcut kapasitesinin ortaya konmasý zaman gerektirir. Bu
zaman sürecinde, çocuðun geliþiminin deðerlendirilmesi önemlidir
Okul öncesi yaþlarda geliþim geriliðine dikkat çeken ve en
çok karþýlaþýlan belirtiler þu þekilde özetlenebilir: Ýlk
aylarda : Emme güçlüðü, Hareket azlýðý, Çevresel uyarýlara
iþitsel veya görsel tepkilerin zayýf olmasý veya olmamasý.
6 aydan sonra : Oturma, emekleme, yürümede gecikmeler. 2-3
yaþýnda : Dil geliþiminde gecikme ve davranýþ bozukluðu. 4-6
yaþýnda : Öðrenme güçlüðü, dikkat eksikliði ve hiperaktivite.
7- BÖLÜM:
ENGELLÝ BÝREYLERÝN ÖNÜNDEKÝ ENGELLERÝ AÞMAMIZ ÝÇÝN YAPILACAK
ÝÞ VE ÝÞLEMLER.
Kamu bilinci :
Bireyin olabileceði kadar alanda hukuk dahil ilmi yönden
kendisini geliþtirmesi konu hakkýnda bilgisi olanlarýn sahada
yaþanan olumsuzluklarý velilerin aþmasý için arz ve resmi
olarak talepte noktasýnda bilgilendirmesi.
Eðitim :
Özürlü bireylerin eðitimi ve eðitimlerini devamý için her
kademede alýnacak tedbirler.
a) Özel Eðitimin Eðitim öðretimden ayrýlmasý. ( Okul rehber
öðretmenlerinin ilk sicil amirinin okul müdürlerinden alýnarak
Rehberlik Araþtýrma Merkezi müdürlüðüne baðlanmasý.)
b) Okullarda ki destek odalarýnýn daha iþlevsel duruma getirilmesi
için Ýl / ilçe müdürlüklerince daha sýký denetim altýna alýnmasý.
c) Rehberli Araþtýrma Merkezi Müdürlüklerinin kuvvetlendirilmesi.
( Çok önemli )
d) Engelli öðrenci velilerinin Rehberlik Araþtýrma Merkezi
Müdürlüklerinde Mevzuat hakkýnda ve gelecek olan nesillerin
engelli duruma düþmemesi için bilgilendirilmesi
e) Engelli öðrenci velilerine Rehberlik Araþtýrma Merkezi
Müdürlükleri bünyesinde psikolojik destek verilmesi.
f) Engelli bireylerin haklarýnýn temini için Rehberlik Araþtýrma
Merkezi Müdürlüklerinin yol gösterici kýlavuzluk yapmasý.
3) Statüsü deðiþtirilen Okul ve Rehberlik araþtýrma merkezi
aile birliklerine velilerin iþtirak ederek bilinçli bir toplum
olmasý. ( Çok önemlidir velilerin çocuklarýnýn hukukunu aramanýn
birinci basamaðýdýr. )
4) Ýdari soruþturmalarda ön incelemenin yumuþatýlmasý için
komu oyu oluþturularak Hukuki zeminde Yargýnýn önünü açmak
için kamu bilinci oluþturarak mücadele. Vatandaþýn elinde
maðduriyetini ispatlayacak bilgi ve belge var ise direk yargý.
5) Özel eðitim hizmetleri Yönetmeliðinin 32 inci Maddesine
istinaden dýþarýdan eðitim ve öðretimini ön lisans bölümlerinde
devam ettiren kaynaþtýrma öðrencileri için alýnacak tedbirler
.
Üniversite sýnavlarýnda engelli bireylerin görme, iþitme
ve bedensel engelliler ile ilgili sýnav tedbiri ve eðitim
önlemi alýnmýþ olmasýna raðmen zihinsel engellilerle ilgili
önlem bulunmamaktadýr.
ÖRNEK DÝLEKÇE
ÖSYM BASKANLIGINA
TC
MÝLLÝ EÐÝTÝM BAKANLIÐI
Özel Eðitim Rehberlik ve Danýþma Hizmetleri Genel
Müdürlüðü
|
../.. / 2013 |
|
|
GENELGE NO : 2008 / 60
Sayý : B.08.0.ÖRG.0.20.03.01 / 3601
Konu : Kaynaþtýrma yoluyla Eðitim Uygulamalarý
Ýlgi : a ) 1739 sayýlý Milli Eðitim Temel Kanunu.
b ) 222 sayýlý Ýlk Öðretim ve Eðitim Kanunu.
c)01/7/2005 tarihli ve 5378 sayýlý Özürlüler ve
Bazý Kanun Hükmünde Kararnamelerde Deðiþiklik
Yapýlmasý Hakkýnda Kanun.
ç ) 06.06 1997 tarihli ve mükerrer 23011 sayýlý
Resmi Gazete ' de yayýmlanan 573 sayýlý Özel Eðitim
Hakkýnda Kanun Hükmünde Kararname.
d ) 31 Mayýs 2006 tarihli ve 26184 sayýlý Resmi
Gazete' de yayýmlanan Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliði.
e ) 27/08/ 2003 tarihli ve 25212 sayýlý Resmi
Gazete ' de yayýmlanan Milli Eðitim Bakanlýðý
Ýlköðretim Kurumlarý yönetmeliði.
Bilindiði üzere kaynaþtýrma yoluyla eðitim amacý
; özel eðitime ihtiyacý olan bireylere destek
eðitimi hizmetleri de verilerek yetersizliði olmayan
akranlarýyla birlikte ayný ortamda eðitimlerini
sürdürmelerini saðlamaktýr. Bu uygulamalar kapsamýnda
özel eðitime ihtiyacý olan bireyler kaynaþtýrma
yoluyla eðitimlerini, yetersizliði olmayan akranlarý
ile birlikte ayný sýnýfta tam zamanlý sürdürebilecekleri
gibi özel eðitim sýnýflarýnda da yarý zamanlý
olarak ta sürdürebilirler. Yarý zamanlý kaynaþtýrma
uygulamalarý, öðrencilerin bazý derslere yetersizliði
olmayan akranlarýyla birlikte ayný sýnýfta yada
ders dýþý etkinliklere birlikte katýlmalarý yoluyla
yapýlmaktadýr.
Anayasamýzýn 42'nci maddesindeki " … Devlet,
durumlarý sebebiyle özel eðitime ihtiyacý olanlarý
topluma yararlý kýlacak tedbirleri alýr "… hükmü
uyarýnca.
Ýlgi : ( a ) Kanun' un 7'nci maddesinin " Eðitim
Hakký" ile 8'inci maddesinin " Fýrsat ve Ýmkan
Eþitliði baþlýðý altýnda, " Özel eðitime ve korunmaya
muhtaç çocuklarý yetiþtirmek için özel tedbirler
alýnýr." Hükmü yer almýþtýr.
Ýlgi : ( b ) Kanun ' un 6'ncý maddesinde ; özel
eðitim gerektiren bireyler için okul ve sýnýflarýn
açýlmalarýnýn zorunlu olduðu belirtilmektedir.
Ayný Kanunun 52nci maddesi ile de mülki amirleri,
ilk öðretim müfettiþlerini ve zabýta teþkilatýný
zorunlu eðitim caðýndaki çocuklarýn ilköðretim
kurumlarýna devamlarýný saðlamakla yükümlü kýlmýþ,
veli yahut vasi veya aile baþkanlarýný ve okul
idarelerini yardýmla ve her türlü tedbiri almakla
görevlendirmiþtir. Bu kanun'un yürürlüðe girmesiyle
özel eðitim gerektiren bireylerin de zorunlu eðitimleri
kesintisiz 8 yýl olmuþtur.
Ýlgi : ( c ) Kanun'un " Eðitim ve Öðretim " baþlýklý
15'inci maddesinde; Hiçbir gerekçeyle özürlülerin
eðitim almasý engellenemez. Özürlü çocuklara,
gençlere ve yetiþkinlere özel durumlarý ve farklýlýklarý
dikkate alýnarak bütünleþtirilmiþ ortamlarda ve
özürlü olmayanlarla eþit eðitim imkaný saðlanýr.
" amir hükmünün yerine getirilmesinde her tür
ve kademede görev ve sorumluluðu bulunanlar görevin
ifasýnda tereddüde meydan vermeyecek þekilde hareket
edeceklerdir.
1739 sayýlý milli eðitim temel kanunun 7. maddesinde
eðitim hakký baþlýðý altýnda ilköðretim görmek
her Türk vatandaþýnýn hakkýdýr. Ýlköðretim kurumlarýndan
sonraki eðitim kurumlarýndan vatandaþlar ilgi,
istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde yararlanýrlar.
" 8. maddesinde de fýrsat ve imkân eþitliði baþlýðý
altýnda " özel eðitime ve korunmaya muhtaç çocuklarýn
yetiþtirmek için özel tedbirler alýnýr." Ýbareleri
yer almaktadýr.
573 sayýlý özel eðitim hakkýnda kanun hükmünde
kararname'nin 4. maddesinin a bendinde özel eðitim
gerektiren tüm bireyler, ilgi, istek, yeterlilik
ve yetenekleri doðrultusunda ve ölçüsünde özel
eðitim hizmetlerinden yaralandýrýlýr. " c bendinde
özel eðitim hizmetleri özel eðitim gerektiren
bireyleri sosyal ve fiziksel çevrelerinden mümkün
olduðu kadar ayrýlmadan planlanýr ve yürütülür"
ve d bendinde "özel eðitim gerektiren bireylerin
eðitsel performanslarý dikkate alýnarak amaç muhteva
ve öðretim süreçlerinde uyarlamalar yapýlarak
diðer bireylerle birlikte eðitimlerine öncelik
verilir."denilmektedir.
Yine ayný kanun hükmünde kararnamenin 9. maddesinde
" özel eðitim gerektiren bireyler orta öðretimlerini
özel eðitim okullarýnda ve/veya diðer genel ve
mesleki teknik orta öðretim okullarýnda sürdürülür."denilmektedir.
Özel eðitim hizmetleri yönetmenliðinin 23. maddesinde
kaynaþtýrma yoluyla eðitim; " Özel eðitime ihtiyacý
olan bireylerin eðitimlerini destek eðitim hizmetleri
de saðlanarak yetersizliði olmayan akranlarý ile
birlikte resmi ve özel; okul öncesi, ilköðretim,
orta öðretim ve yaygýn eðitim kurumlarýnda sürdürmeleri
esasýna dayanan özel eðitim uygulamalarýdýr."diye
açýklanmaktadýr.
Ayný yönetmenliðinin 24. maddesinde "kaynaþtýrma
yoluyla eðitimlerine devam eden öðrencilerin baþarýlarýn
deðerlendirilmesinde ilgili mevzuatýn yanýnda
aþaðýdaki hususlar dikkate alýnýr:"denilerek a
bendinde "bulunduðu okulun eðitim programýný veya
denkliði olan bir programý izleyen Öðrencileri
baþarýlarý, devam ettikleri okulun sýnýf geçme
ve sýnavlarla ilgili hükümlerine göre deðerlendirilir.
Ancak, deðerlendirmelerde öðrencilerin. " BEP'
leri dikkate alýnýr."
Ýlköðretim kurumlan yönetmenliðinin 47. maddesinde
öðrenci baþarýsýnýn deðerlendirmesi baþlýðý altýnda
"öðrenme yetersizliði nedeniyle kaynaþtýrma eðitimine
alýnan öðrencilere baþarýsýzlýklarýndan dolayý
sýnýf tekrarý yaptýrýlamaz." açýklamasý yer almaktadýr.
Ancak Orta Öðretim Kurumlarý Sýnýf Geçme ve Sýnav
Yönetmenliði'nde kaynaþtýrma uygulanan öðrenciye
sýnýf tekrarý yaptýrýlýp yaptýrýlamayacaðý, sýnýf
tekrarý yaptýrýlacaksa hangi þartlar yerine getirildikten
sonra sýnýf tekrarý yaptýrýlabileceði açýk olarak
belirtilmektedir.
Özel eðitim hizmetleri Yönetmeliðinin 32 inci
Maddesi.
1)Orta öðretimini tamamlayan özel eðitime ihtiyacý
olan bireyler RAM' lar rehberlik ve psikolojik
danýþma hizmetleri yürütme komisyonu veya rehberlik
psikolojik danýþma servisi tarafýndan yüksek öðretime
yönlendirilir.
2)Yüksek öðretime giriþ sýnavlarýnda ve deðerlendirmede
bu bireylerin yetersizlik türü ve özelliklerine
uygun düzenlemeler yapýlmasý kanunlarýnda ilgili
kurum ve kuruluþlarla iþbirliði yapýlýr.
20.06.2006 tarih ve resmi gazetede yayýmlanan
"Yükseköðretim Kurumlarý Özürlüler Danýþma ve
Koordinasyon yönetmeliði" gereðince üniversitelerde,
öðrencilerin öðrenim hayatlarýný kolaylaþtýrmak
için gerekli tedbirleri almak ve bu yönde düzenlemeler
yapmak üzere " Özürlüler danýþma ve Koordinasyon
Birimi " oluþturulmasý saðlanmýþtýr ibaresi bulunmaktadýr.
Oysa Üniversite sýnavlarýnda engelli bireylerin
görme, iþitme ve bedensel engelliler ile ilgili
sýnav tedbiri ve eðitim önlemi alýnmýþ olmasýna
raðmen zihinsel engellilerle ilgili önlem bulunmamaktadýr.
Bu engel gurubu içinde özellikle hafif zihinsel
gurubunda olanlar BEP' leri verildiði takdirde
orta öðretimi baþarýlý olarak bitirebilmektedirler.
Malumunuzca BEP uygulamalarý Öðretmenlerimizle
öðrenciler arasýnda öðrencilerin performanslarýna
göre uygulanmaktadýr. Yüksek öðretimde bu uygulamanýn
daha aðýr þartlar altýnda ikame edeceði görülmektedir.(
Bir baþka açý ile de her ne kadar Ö.E.H.Yönetmeliðimizin
de uygulamalarýn nasýl uygulanacaðý da belirtilmiþ
ise de sahada bu uygulamalarda sýkýntý yaþandýðý
da bilinmektedir.
Buna istinaden orta öðretimlerini bitiren evlatlarýmýzýn
yüksek öðretime devamlarýnda daha etkin tedbirler
alýnmasýný ; Bilhassa yüksek öðretimini dýþarýdan
devam ettiren öðrencilere ortalama bir BEP programý
hazýrlayarak ( Müracaat edenlere veya kayýt sisteminde
görülenlere imtihanlarýna hazýrlanmalarý için
yeterli zaman tanýyarak Kitapçýk veya sorular
halinde düzenlenmesi bu guruptaki evlatlarýmýza
da imtihanlarýnda fýrsat eþitliði tanýnmasýný
maðduriyetimizin giderilmesini gereðini bilgilerinize
arz ederim. |
Ad Soyadi
Imza
|
Adres:
Tel : |
|
Bu konumda bireyler dilekçeyi kendilerine göre uyarlayarak
yazsýn
6) Ýstihdam alanýnýn her kademesinde hukuk zemininde yasal
yollardan mücadele. ( Kýsým : 4 - Bölüm 2' yi inceleyin )
ÖRNEK DÝLEKÇE.
ÇALIÞMA VE SOSYAL GÜVENLÝK
BAKANLIÐI
|
../../ 2013 |
|
|
4857 sayýlý Ýþ
Yasasý'nýn 30. Maddesi 50 ve üzeri iþçi çalýþtýran
iþyerlerine en az çalýþanlarýn yüzde 3'ü oranýnda
engelli birey çalýþtýrma yükümlülüðünün getirmektedir,
bu oranýn yüzde 4 ' e
657 sayýlý Devlet Memurlarý
Kanunu'na göre kurum ve kuruluþlarýn en az çalýþanlarýnýn
yüzde 4'ü oranýnda engelli memur çalýþtýrma yükümlülüklerinin
de yüzde 5 e çýkarýlmasýnýn
Madde 101 - deki bu Kanunun
30 uncu maddesindeki hükümlere aykýrý olarak özürlü
ve eski hükümlü çalýþtýrmayan
iþveren veya iþveren vekiline
çalýþtýrmadýðý her özürlü ve eski hükümlü ve çalýþtýrmadýðý
her ay için bin yedi yüz Türk Lirasýnýn dan Beþ
askeri tutar maaþýna çýkarýlmasýnýn daha faydalý
olacaðý kanaatini taþýmaktayým gereðini bilgilerinize
arz ederim. bulunmaktadýr. |
Ad Soyadi
Imza
|
Adres:
Tel : |
|
7) Özürlü bireylerin yaþamlarýný kolaylaþtýrmak için ileri
teknolojiyi kullanma ( Yeni fikir ve projeler geliþtirme )
8 - BÖLÜM:
ENGELLÝ DURUMA DÜÞMEMEK ÝÇÝN ALINACAK
TEDBÝRLER
Özürlü duruma düþmemek için elimizde olmayan nedenler ( mental
retardasyon sebeplerinin bilinmediði pek çok vaka vardýr.
) haricinde alýnacak tedbirler eðitimden geçer. dünya görüþümüz
ne olursa olsun. Ailemizin mutlu, gelecek nesillerin sýhhatli
olmasý için düzgün bir aile hayatý yaþamamýz gerekir.Halk
dilinde eceli kaza eceli müsemma denilin kavram ( muhakkak
ki kadere inanacaðýz ) Lakin her þey de kader deðildir. Yaratan
bizler olan insanlara en büyük nimet olarak iradeyi cüziye
yi ve akýlý bahþetmiþtir. Demek' ki tedbir konusunda bizlerinde
alabileceðimiz önlemler muhakkak ki var.
-Evlenmeden önce bir saðlýk kuruluþuna baþ vurarak özürlü
çocuk sahibi olma riskinizin bulunup bulunmadýðýný, hamile
kalmadan önce nelere dikkat etmemiz gerektiðini öðrenin.Doðum
kontrol yöntemlerini kullanýn ve planlayarak hamile kalýn.
-Hamile kalmaya karar verdiðinizde mutlaka bir doktora baþ
vurun ve gereken testleri yaptýrarak doktorunuzun tavsiyesine
göre B.12 ve Folik asit gibi vitaminleri kullanýn.
-Sigara, alkol ve benzeri alýþkanlýklarýnýzý býrakýn.
-Beslenmenize dikkat edin.
-Ýdeal gebelik dönemi 20 - 29 arasýdýr. 15 yaþýn altýnda
ve 35 yaþýn üstünde gebelik risklidir. Bu durumda gebelik
süresinde doktor kontrolü altýnda bulunmak önemlidir.
-Yüksek tansiyon þeker hastalýðý, kalp hastalýðý, guatr gibi
hastalýklarýnýz varsa mutlaka doktor kontrolünde ve yakýn
takipte çocuk sahibi olun
-Ýyotlu tuz kullanýn.
-Gebeliðiniz süresince doktor kontrolü altýnda bulunun.
-Doðumunuzu mutlaka bir saðlýk kuruluþunda veya saðlýk elamaný
tarafýndan yaptýrýn.
-Gebeliðiniz süresince doktor tavsiyesi dýþýnda ilaç kullanmayýn.
-Yeni doðan bebeðinizi saðlýk kontrolünden geçirin ve topuktan
kan alýnma yöntemiyle yapýlan testler gibi testleri yaptýrýn.
-Bebeðinizin aþýlarýný mutlaka ve düzenli olarak yaptýrýn.
-Bebeðinizin almasý gereken vitaminleri doktorunuza danýþarak
kullanýn
-Bebeðinizi düzenli aralýklarla saðlýk kontrolünden geçirin.
-Çocuðunuzun dengeli ve yeterli beslenmesine özen gösterin
-Çocuðunuzun hem bedensel hem de ruhsal olarak geliþmesine
özen gösterin.
-Herhangi bir saðlýk sorununda mutlaka doktora baþ vurun.
Geleneksel yöntemlerle iyileþtirmeye çalýþmayýn.
-Evinizde ve iþ yerinizde ve trafikte olasý kazalara karþý
önleminizi alan.
ERKEN TANI NEDÝR VE NÝÇÝN ÖNEMLÝDÝR Erken
taný özürlülüðün, dolayýsýyla kiþinin fonksiyon kaybýnýn derecesinin
artmasýný önler veya düzelmesini saðlar .Taný sürecinin gecikmesi
taný sonrasý yapýlacak yardýmlarý, yani özürlülüðün rehabilitasyonunu
geciktirmektedir.Bu nedenle bireyin fonksiyonlarýndaki kaybýn
derecesini artmakta ve diðer fonksiyonlarda da yetersizlikler
meydana gelmektedir.Kan hastalýklarýnýn erken tanýnmasýna
yönelik olarak uygulanan tarama testleriyle bu tür kan hastalýklarýna
yakalanma olasýlýðý azalmaktadýr. Özürlü duruma düþmemek için
elimizde olmayan nedenler ( mental retardasyon sebeplerinin
bilinmediði pek çok vaka vardýr. ) haricinde alýnacak tedbirler
eðitimden geçer.
Týbbi uzmanlýk kurulunun 23/06/2010 /82 sayýlý kararý gereði
çocuk saðlýðý ve hastalýklarý uzmanlýk alanýnýn eðitim süresince
dört ayrý Ratardasyon zorunluluðu vardýr. Bu ratardasyonlar
belirli bir süreyle birer ay olarak eðitim alýnmaktadýr
Deri ve Zührevi hastalýklarý
Çocuk cerrahisi
Kadýn hastalýklarý ve doðum
Çocuk ergen ve ruh hastalýklarý
Çocuk saðlýðý ve hastalýklarý uzmanlýk alanýnýn eðitim süresince
alýnan bir aylýk Çocuk ergen ve ruh hastalýklarý eðitimi alan
hekimlerimiz için yeterlimidir.?
6.KISIM 
1- BÖLÜM :
65YAÞINI DOLDURMUÞ MUHTAÇ, GÜÇSÜZ VE KÝMSESÝZ
TÜRK VATANDAÞLARI ÝLE ÖZÜRLÜ VE MUHTAÇ TÜRK VATANDAÞLARINA
AYLIK BAÐLANMASI HAKKINDA YÖNETMELÝK
Maliye ve Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðýndan
Resmi Gazete Tarihi: 20.06.2006, Resmi Gazete Sayýsý: 26204
Dayanak
MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelik, 1/7/1976 tarihli
ve 2022 sayýlý 65 Yaþýný Doldurmuþ Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz
Türk Vatandaþlarýna Aylýk Baðlanmasý Hakkýnda Kanunun4'üncü
maddesine dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik;
a) 65 yaþýný doldurmuþ, kanunen bakmakla mükellef kimsesi
bulunmayan, sosyal güvenlik kurumlarýnýn herhangi birisinden
her ne ad altýnda olursa olsun bir gelir veya aylýk hakkýndan
yararlanmayan, nafaka baðlanmamýþ veya baðlanmasý mümkün olmayan,
mahkeme kararýyla veya doðrudan doðruya kanunla baðlanmýþ
herhangi bir devamlý gelire sahip bulunmayan ve 2022 sayýlý
Kanunun 1'inci maddesinde belirtilen gösterge rakamýnýn memur
aylýk katsayýsý ile çarpýmý sonucu bulunacak tutardan daha
az geliri olan Türk vatandaþlarýný,
b)Bu Yönetmeliðin 10'uncu maddesinin (b) bendi kapsamýna
girecek derecede özürlü olduklarýný tam teþekküllü hastane-43
ilerden alacaklarý saðlýk kurulu raporu ile kanýtlayan ve
18 yaþýný doldurmuþ bulunan özürlülerden; kanunen bakmakla
mükellef kimsesi bulunmayan ve her ne ad altýnda olursa olsun
her türlü gelirleri toplamýnýn aylýk ortalamasý itibariyle
2022 sayýlý Kanunun 1'inci maddesinde belirtilen gösterge
rakamýnýn memur aylýk katsayýsý ile çarpýmý sonucu bulunacak
tutardan daha az geliri olanlarý,
c) Bu Yönetmeliðin 10'uncu maddesinin (a) bendi kapsamýna
girecek derecede özürlü olduklarýný tam teþekküllü hastanelerden
alacaklarý saðlýk kurulu raporu ile kanýtlayan, 18 yaþýný
doldurmuþ bulunan ve herhangi bir iþe yerleþtirilememiþ olan
özürlülerden; kanunen bakmakla mükellef kimsesi bulunmayan
ve her ne ad altýnda olursa olsun her türlü gelirleri toplamýnýn
aylýk ortalamasýna göre 2022 sayýlý Kanunun 1'inci maddesinde
belirtilen gösterge rakamýnýn memur aylýk katsayýsý ile çarpýmý
sonucu bulunacak tutardan daha az geliri olanlarý,
ç) Her ne ad altýnda olursa olsun her türlü gelirleri toplamýnýn
aylýk ortalamasýna göre 2022 sayýlý Kanunun 1'inci maddesinde
belirtilen gösterge rakamýnýn memur aylýk katsayýsý ile çarpýmý
sonucu bulunacak tutardan daha az geliri olduðu halde; kanunen
bakmakla yükümlü olduðu ve fiilen bakýmýný gerçekleþtirdiði
18 yaþýný tamamlamamýþ özürlü yakýný bulunanlarý,
d) Herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan malul olmalarý
nedeniyle yetim olarak aylýk veya gelir alan çocuklardan,
aylýk ya da gelirleri özürlülük derecelerine göre bu Yönetmelik
kapsamýnda ödenecek olan aylýk tutarýndan düþük olanlarý kapsar.44
MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliðin amacý, 65
Yaþýný Doldurmuþ Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaþlarýna
Aylýk Baðlanmasý Hakkýnda Kanunda belirtilen aylýklardan yararlanabileceklerin;
müracaat þekli, hak sahipliðinin tespiti ve kontrolü ile aylýk
hakkýndan yararlananlarýn muayene ve tedavilerine iliþ-kin
usul ve esaslarý belirlemektir.
2- BÖLÜM :
BAKIMA MUHTAÇ ÖZÜRLÜLERE YÖNELÝK RESMÝ KURUM
VE KURULUÞLAR BAKIM MERKEZLERÝ YÖNETMELÝÐÝ
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüðünden:
Resmi Gazete Tarihi: 30.07.2006, Resmi Gazete Sayýsý: 26244
Dayanak
MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelik, 24/5/1983 tarihli
ve 2828 sayýlý Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununun
9'uncu maddesinin (g) bendi ile 34, 35 ve ek 7'nci maddesi
hükümlerine dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik, Sosyal Hizmetler
ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüðü dýþýndaki diðer resmî
kurum ve kuruluþlarýn bünyesinde açýlacak olan bakýma muhtaç
özürlülere yönelik bakým merkezlerini kapsar. 45
Amaç
MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliðin amacý, resmi
kurum ve kuruluþlarýn bünyesinde açýlacak bakýma muhtaç özürlülere
yönelik bakým merkezlerinin açýlýþ izni, çalýþma þartlarý,
personel standardý ile denetlenmelerine iliþkin usul ve esaslarý
belirlemektir.
3- BÖLÜM :
BAKIMA MUHTAÇ ÖZÜRLÜLERÝN TESBÝTÝ VE BAKIM
HÝZMETÝ ESASLARININ BELÝRLENMESÝNE ÝLÝÞKÝN YÖNETMELÝK
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüðünden:
Resmi Gazete Tarihi: 30.07.2006, Resmi Gazete Sayýsý: 26244
Dayanak
MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelik, 24/5/1983 tarihli ve 2828 sayýlý
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununun ek 7'nci
maddesi hükmüne dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 - (Deðiþik: RG 23/10/2007- 26679)
Bu Yönetmelik, her ne ad altýnda olursa olsun her türlü gelirleri
toplamý esas alýnmak suretiyle; kendilerine ait veya bakmakla
yükümlü olduðu birey sayýsýna göre kendilerine düþen ortalama
aylýk gelir tutarý bir aylýk net asgari ücret tutarýnýn 2/3'ünden
daha az olan bakýma muhtaç özürlüleri, bu özürlülere verilecek
bakým hizmetlerini, hizmetlerin ücretlendirilmesini ve ücretlerin
ödenmesini kapsar.46
Amaç
MADDE 1 - Bu Yönetmeliðin amacý; bakýma muhtaç
özürlülerin bildirimi, tespiti, deðerlendirilmesi ile bakým
hizmetlerine, bakým ücretlerine ve ödemelerine iliþkin usul
ve esaslarý belirlemektir.
4- BÖLÜM :
BAKIMA MUHTAÇ ÖZÜRLÜLERE YÖNELÝK ÖZEL BAKIM
MERKEZLERÝ YÖNETMELÝÐÝ
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüðünden:
Resmi Gazete Tarihi :30.07.2006 Resmi Gazete Sayýsý 26244
Dayanak
MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelik, 24/5/1983 tarihli
ve 2828 sayýlý Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununun
9'uncu maddesinin (g) bendi ile 34, 35 ve ek 7'nci maddeleri
hükümlerine dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik, gerçek veya
özel hukuk tüzel kiþileri tarafýndan açýlacak bakýma muhtaç
özürlülere yönelik özel bakým merkezlerini kapsar.
Amaç
MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliðin amacý, gerçek
veya özel hukuk tüzel kiþileri tarafýndan açýlacak bakýma
muhtaç özürlülere yönelik özel bakým merkezlerinin açýlýþ
izni, çalýþma þartlarý, personel standardý, denetlenmeleri
ile ücret tespiti ve ödemelerine iliþkin usul ve esaslarý
belirlemektir. 47
5- BÖLÜM :
BAÞARILI SPORCULARA AYLIK BAÐLANMASI VE DEVLET
SPORCUSU UNVANI VERÝLMESÝ HAKKINDA YÖNETMELÝK
Resmi Gazete Tarihi: 28.05.2009 Resmi Gazete Sayýsý: 27241
Dayanak
MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelik, 24/6/2008 tarihli
ve 5774 sayýlý Baþarýlý Sporculara Aylýk Baðlanmasý ile Devlet
Sporcusu Unvaný Verilmesi Hakkýnda Kanunun 9'uncu maddesine
dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik, müsabakalarýn
yapýldýðý dönem itibariyle;
a) Olimpiyat-paralimpik oyunlarýnda,
b) Defolimpik oyunlarýnda,
c) (a) ve (b) bentlerinde belirtilen branþlarýn büyükler kategorisinde
olmak kaydýyla; dünya ve Avrupa þampiyonalarýnda, ferdi ya
da takým halinde birinci, ikinci ve üçüncü olan amatör sporcular
ile bunlarýn ölümü halinde bakmakla yükümlü olduklarý eþ ve
çocuklarýný,
ç) Olimpiyat-paralimpik oyunlarý ile defolimpik oyunlarýnda
takýmý birinci olan veya bu branþlarda büyükler kategorisinde
yapýlan dünya þampiyonalarýnda takým halinde veya takým tasnifi
yapýlan branþlarda birinci olan amatör sporcularýn milli takým
teknik direktör ve antrenörlerini kapsar.48
Amaç
MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliðin amacý; Türk
vatandaþlarýndan uluslararasý düzeyde üstün baþarý kazanmýþ
amatör sporcular ve bunlarýn ölümü halinde bakmakla yükümlü
olduklarý eþ ve çocuklarý ile takým halinde olimpiyat veya
dünya þampiyonu olmuþ amatör sporcularýn, milli takým teknik
direktör ve antrenörlerine aylýk baðlanmasý, uluslararasý
düzeyde üstün baþarý kazanmýþ sporculara "Devlet Sporcusu"
unvaný verilerek, bu baþarýlarýnýn taltif edilmesi suretiyle
Türk vatandaþlarýnýn spora özendirilmesi, Devlet Sporcusu
unvaný verilmesine iliþkin usul ve esaslarý belirlemektir.
6- BÖLÜM :
BÜYÜKÞEHÝR BELEDÝYELERÝ ÖZÜRLÜ HÝZMET BÝRÝMLERÝ
YÖNETMELÝÐÝ
Resmi Gazete Tarihi: 16.08.2006
Dayanak
MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelik, 10/7/2004 tarihli
ve 5216 sayýlý Büyükþehir Belediyesi Kanununun Ek 1'inci maddesine
dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik, Büyükþehir Belediyelerinde
oluþturulan özürlü hizmet birimlerini kapsar. 49
Amaç
MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliðin amacý; Büyükþehir
Belediyesi ve mücavir alanlarý içerisinde yaþayan özürlülerin,
toplum hayatýna katýlýmýný kolaylaþtýracak ve toplumsal fýrsatlardan
özürlü olmayan diðer bireyler gibi eþit faydalanmalarýný saðlamak
üzere; Büyükþehir Belediyelerinde özürlülerle ilgili bilgilendirme,
bilinçlendirme, yönlendirme, danýþmanlýk, bakým, sosyal ve
mesleki rehabilitasyon hizmetleri verecek olan özürlü hizmet
birimlerinin kuruluþ, iþleyiþ ve görevleri ile bu birimde
çalýþan personelin, yetki, sorumluluk ve görevlerine iliþkin
usul ve esaslarýný düzenlemektir.
7- BÖLÜM :
ÝÞARET DÝLÝ TERCÜMANLIÐI HÝZMETÝ VERECEK
PERSONELÝN YETÝÞTÝRÝLMESÝ ÝLE ÇALIÞMA ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELÝK
Resmi Gazete Tarihi: 19.08.2006, Resmi Gazete Sayýsý: 26264
Dayanak
MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelik, 24/5/1983 tarihli
ve 2828 sayýlý Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununun
Ek 8'inci maddesine dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik, Sosyal Hizmetler
ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüðü Merkez ve Taþra teþkilatýnda
çalýþtýrýlacak ve görevlendirilecek iþaret dili tercümanlýðý
hizmeti verecek personeli kapsar.
8-BÖLÜM :
KAMU KURUM VE KURULUÞLARINDA ÝÞÇÝ OLARAK
ÝSTÝHDAM EDÝLECEK ÖZÜRLÜ VE ESKÝ HÜKÜMLÜLERE UYGULANACAK SINAV
YÖNETMELÝÐÝ
Resmi Gazete Tarihi: 22.04.2006, Resmi Gazete Sayýsý: 26147
Dayanak
MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelik 25/6/2003 tarihli
ve 4904 sayýlý Türkiye Ýþ Kurumu Kanununun 32'nci maddesine
dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik, merkezi yönetim
kapsamýndaki kamu idareleri, bunlara baðlý döner sermayeli
kuruluþlar, kanunla kurulan fonlar, kefalet sandýklarý, sosyal
güvenlik kuruluþlarý, merkezi yönetim bütçesinin transfer
tertiplerinden yardým alan kuruluþlar, il özel idareleri ve
belediyeler ile belediyelerin Türk Ticaret Kanununa göre kurduðu
þirketler hariç, 51 bunlarýn kurduklarý birlik, müessese ve
iþletmeler, özelleþtirme programýna alýnmýþ kamu payý aðýrlýklý
kuruluþlar, kamu iktisadi teþebbüsleri ve baðlý ortaklýklarý
ile müesseseleri, özel kanuna veya özel kanunla verilmiþ yetkiye
dayanýlarak kurulan kamu banka ve kuruluþlarý ile bunlara
baðlý iþyerlerinin ve diðer kamu kurum ve kuruluþlarýna ilk
defa iþçi olarak alýnacak özürlü ve eski hükümlüleri kapsar.
Amaç
MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliðin amacý, 22/5/2003
tarihli ve 4857 sayýlý Ýþ Kanununa göre iþçi istihdam eden
kamu kurum ve kuruluþlarýna iþçi olarak alýnacak özürlü ve
eski hükümlülerin istihdam edilmelerine iliþkin usul ve esaslarý
belirlemektir.
9- BÖLÜM :
KARAYOLU TAÞIMA YÖNETMELÝÐÝ
Resmi Gazete Tarihi: 11.06.2009, Resmi Gazete Sayýsý: 27255
Yetki belgesi almanýn veya yenilemenin özel þartlarý
MADDE 13 - Özürlüleri taþýmak amacýyla imal/tadil
ve tescil edilmiþ öz mal taþýtla/taþýtlarla D2 yetki belgesi
almak isteyenlerden koltuk sayýsý bakýmýndan asgari kapasite
þartý aranmaz.
Bu þekilde D2 yetki belgesi alan kiþilerin taþýt belgelerine
normal otobüs kaydedilebilmesi için koltuk sayýsý bakýmýndan
asgari kapasite þartýnýn saðlanmasý zorunludur.52
9.1. Terminallerin sahip olmasý gereken fiziki özellikler
MADDE 33 - (1) Terminallerde bulunmasý gereken
asgari fiziki özelliklerin aþaðýda belirtilen þekilde olmasý
þarttýr:
a) Yurtiçi ve uluslararasý yolcu terminalleri;Terminallerin
en az 2.000 m2 alan üzerinde, belediye imar planlarýna uygun,
yol aðlarýyla baðlantýsý olan, varsa belediye altyapýsýyla
irtibat' landýrýlmýþ yoksa bu tür altyapýlarý oluþturulmuþ,
taþýtlar için peronlar, park yerleri, gerektiðinde bunlarýn
bakým ve ikmal yapabilecekleri alanlarý bulunan, açýk ve kapalý
alanlarýnda yeterli yangýn önleme, söndürme ve alarm ile aydýnlatma
sistemleri ve araçlarý bulunan, çevre düzenlemesi yapýlmýþ,
engellilerin ihtiyaçlarýný karþýlayan ve çevreleri güvenlik
açýsýndan yeterli ihata duvarý veya tel örgü ile çevrilmiþ
bir altyapýya sahip olmasý ve terminale giriþ çýkýþlarýn karayolu
trafiðini olumsuz etkilememesi þarttýr. Bu terminallerde,
yolcularýn þehir içi ulaþýmýný saðlayan servis araçlarý, ticari
taksiler ile özel otomobiller için indirme, bindirme ve park
yapacaklarý yeterli bir alan da bulunmalýdýr.
9.2. Yetki belgesi sahiplerinin yükümlülükleri
MADDE 43 - Yetki belgesi sahipleri, verdikleri
hizmetlerden özürlülerin kolaylýkla ve yeterli derecede yararlanmasý
için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdürler.
9.3. Ücret tarifeleri
MADDE 57 - 6 yaþ ve üzeri tüm yolcularýn
ayrý koltukta seyahat etmesi zorunlu olup, altý ile 12 yaþ
arasý çocuklar ile yaþ þartý aranmaksýzýn en az % 60 oranýnda
özürlü olduðunu belge-53 leyen kiþiler için bilet ücreti geçerli
ücret tarifesi üzerinden % 30 indirimli düzenlenir.
10- BÖLÜM :
KARAYOLLARI TRAFÝK YÖNETMELÝÐÝ
Resmi Gazete Tarihi: 18.07.1997, Resmi Gazete Sayýsý: 23053
Amaç
MADDE 1- Bu Yönetmeliðin amacý, 2918 sayýlý
Karayollarý Trafik Kanunu uyarýnca, can ve mal güvenliði yönünden;
karayollarýnda trafik düzeninin saðlanmasý ve trafik güvenliðini
ilgilendiren hususlarda alýnacak tedbirler ile ilgili olarak,
Yönetmelikte düzenlenmesi iþaret edilen ve gerekli görülen
diðer hükümleri ve bunlarýn uygulanmasýna ait esas ve usulleri
belirlemektir. 10.1. Ýl ve Ýlçe Trafik Komisyonunun Görev
ve Yetkileri
MADDE 18 - Ýl ve Ýlçe Trafik Komisyonlarýnýn
görev ve yetkileri þunlardýr; d) Gerçek ve tüzel kiþiler ile
resmi ve özel kurum ve kuruluþlara ait otopark olmaya müsait
boþ alan, arazi ve arsalarý geçici otopark yeri olarak ilan
etmek ve bunlarýn sahiplerine veya üçüncü kiþilere iþletilmesi
için izin vermek, izin verilen otoparklar ile karayolu üzerindeki
diðer park yerlerinde özürlüler için iþaretlerle belirlenmiþ
bölümler ayrýlmasýný saðlamak, 54
10.2. Tescil Plakalarý
Nitelik ve Ölçüleri
MADDE 53
b) Ölçüleri
(Deðiþik: RG-31/12/2004-25687-3. Mükerrer) Ýthaline izin verilen
veya ülkemizde imal edilen malul, sakat ve engellilere ait
özel tertibatlý araçlar ile sakatlýk derecesi % 90 ve üzerinde
olan malul ve engelliler adýna Özel Tüketim Vergisinden muaf
olarak tescil edilmiþ özel tertibatý olmayan araçlara, örneði
EK:12/Z'de gösterilen, üzerinde sakatlara mahsus iþaret bulunan
plakalardan verilir. Bu tür araçlarýn trafik kuruluþlarýnca
tescil iþlemlerinin yapýlmasý sýrasýnda;
a) Bizzat kullaným amacýyla malul, sakat ve engelli tarafýndan
ithal edilmiþ özel tertibatlý otomobiller ile motosikletlerin
tescil belgelerine, "araç sahibi tarafýndan kullanýlmasý zorunlu
olup, ilgili gümrük müdürlüðünün izni olmadan devri, satýþý,
hibesi, intifasýnýn mülkiyeti muhafaza kaydýyla veya sair
þekillerde ak den devri, tasarruf hakkýnýn vekaletname ile
devredilmesi, kiralanmasý, ödünç verilmesi, özel tertibatýnýn
kaldýrýlmasý veya deðiþtirilmesi yasaktýr" þeklinde þerh konulur.
Malul, sakat ve engelli tarafýndan ithal edilen özel tertibatlý
minibüslerin tescil belgelerine, "araç sahibinin üçüncü dereceye
kadar kan ve sýhri hýsýmlarýndan bir sürücü veya noterlerce
dü-55zenlenmiþ iþ akdine baðlý olarak istihdam edilen bir
sürücü tarafýndan kullanýlmasý zorunlu olup, ilgili gümrük
müdürlüðünün izni olmadan devri, satýþý, hibesi, intifasýnýn
mülkiyeti muhafaza kaydýyla veya sair þekillerde ak den devri,
tasarruf hakkýnýn vekaletname ile devredilmesi, kiralanmasý,
ödünç verilmesi, özel tertibatýnýn kaldýrýlmasý veya deðiþtirilmesi
yasaktýr" þeklinde þerh konulur. Malul, sakat ve engelli tarafýndan
bizzat kullanmak amacýyla ülkemizden satýn alýnarak ilk iktisap
edilen özel tertibatlý araçlarýn tescil belgelerine, "araç
sahibi tarafýndan kullanýlmasý zorunlu olup, Özel Tüketim
Vergisi ödenmeden devri, satýþý, hibesi, intifasýnýn mülkiyeti
muhafaza kaydýyla veya sair þekillerde ak den devri, tasarruf
hakkýnýn vekaletname ile devredilmesi, kiralanmasý, ödünç
verilmesi, özel tertibatýnýn kaldýrýlmasý veya deðiþtirilmesi
yasaktýr" þeklinde, 2. el araç olarak satýn alýnmýþ ise, "araç
sahibinden baþkasýnýn kullanmasý yasaktýr" þeklinde þerh konulur.
b) Özel tertibatý olmayýp, sakatlýk derecesi % 90 ve üzeri
olan malul ve engelliler tarafýndan Özel Tüketim Vergisinden
muaf olarak bizzat ithal edilen ya da ülkemizden satýn alýnan
araçlarýn tescil belgelerine, "araç sahibi malul ve engelli
kiþinin kanuni mümessili ile üçüncü dereceye kadar kan ve
sýhri hýsýmlarýndan bir sürücü veya noterlerce düzenlenmiþ
iþ akdine baðlý olarak istihdam edilen bir sürücü tarafýndan
kullanýlmasý zorunlu olup, Özel Tüketim Vergisi ödenmeden
devri, satýþý, hibesi, intifasýnýn mülkiyeti muhafaza kaydýyla
veya sair þekillerde ak den dev-56ri, tasarruf hakkýnýn vekaletname
ile devredilmesi, kiralanmasý, ödünç verilmesi yasaktýr" þeklinde
þerh konulur. Ayrýca, ithal araçlarýn gümrük þahadetnamelerinde,
yukarýda belirtilen þerh dýþýnda varsa diðer þerhler de tescil
belgesine iþlenir. Malul ve sakatlar tarafýndan ithal edilerek
getirilen araçlarýn, ayný durumdaki baþka bir malul veya sakata
devri veya bunlarýn ölümü sonucunda varislerine intikali halinde,
bu araçlar gümrük vergisinden muaf olup, devir ve tescil iþlemi
ilgili gümrük müdürlüðünün iznine baðlýdýr. Araç ülkemizden
satýn alýnmýþ ise ilgili vergi dairesinin izninin alýnmasý
gereklidir.
Malul ve sakatlara ait özel tertibatlý araçlarýn her ne sebeple
olursa olsun, yönetmelikte izin verilen kiþiler dýþýnda baþkalarý
tarafýndan kullanýldýðýnýn tespiti halinde; araç trafikten
men edilerek bu hususta düzenlenecek bir tutanakla meri mevzuat
çerçevesinde iþlem yapýlmak üzere ilgili gümrük ve maliye
birimlerine intikal ettirilir.
10.3. Reþit Olmayan Küçükler Adýna Araç Tescili
MADDE 74 - (Deðiþik: RG-31/12/2004-25687-3.
Mükerrer) Zihinsel özürlüler ile reþit olmayan küçüklerin
sahibi bulunduklarý aracýn, tescil kuruluþlarýnda adlarýna
tescillerinin yapýlabilmesi için, ileride doðabilecek hukuki
ve cezai sorumluluklarý kabul ettiklerine dair, kanuni mümessillerince
noterde tanzim ve tasdik edilmiþ taahhütnameyi tescil anýnda
vermeleri zorunludur. 57
10.4. Sürücü Belgelerinin Sýnýflarý
MADDE 75 - Sürücü belgeleri, karayollarýnda
sürülecek araçlarýn cins ve gruplarýna göre aþaðýdaki sýnýflara
ayrýlýr.
"H" Sýnýfý Sürücü Belgesi (Hasta ve sakatlarýn kullanabileceði
þekilde özel tertibatlý olarak, imal, tadil veya teçhiz edilmiþ
motosiklet veya otomobil türünden araçlarý kullanacaklar için),
"K" Sýnýfý Sürücü Belgesi (Sürücü adaylarýnýn alacaðý sürücü
belgesi sýnýfýna uyan araçlarý sürmeyi öðrenmeleri için),
10.5. Sürücü Adaylarýnda Aranacak Þartlar
MADDE 76 - Sürücü belgesi alacaklarda aþaðýdaki
þartlar aranýr;
a) Yaþ þartý
H Sýnýfý Sürücü Belgesi alacaklarýn 17 yaþýný bitirmiþ olmalarý,
b) Öðrenim þartlarý
F, G ve H Sýnýfý Sürücü Belgesi alacak olanlarýn ilkokulu,
diðerlerinin en az ortaokulu veya 8 yýllýk temel eðitimi bitirmiþ
bulunmalarý,
c) Saðlýk þartlarý
Bu Yönetmelikte belirtilen hükümlere uygun olarak beden ve
ruh saðlýðý bakýmýndan sürücülük yapmalarýna engel durumlarýnýn
bulunmadýðýný saðlýk raporu ile belgelendirilmiþ olmalarý,
d) Eðitim ve sýnav þartý
Sürücü kursuna katýlmýþ ve yapýlan sýnavlarý da baþararak
sertifika almýþ olmalarý mecburidir. 5810.6. Araçlarýn Sürülmesinde
Yetki Durumu
MADDE 85 - Araçlar; cins veya grubu için
geçerli olan sürücü belgeleri ile sürülür. Ancak bunlardan
A1, F, G, ve H Sýnýfý Sürücü Belgeleri ile yalnýz kendi sýnýflarýndaki
araçlar sürülür.10.7. Çocuk, Özürlü, Hasta ve Sakat Taþýtlarý,
Gözleri Görmeyen Yayalar, Yürüyüþ Kollarý
MADDE 149 - Karayollarý Trafik Kanunu ve
bu Yönetmelik açýsýndan;
a) Çocuk ve özürlülerin motorsuz taþýtlarýnýn sürücüleri hakkýnda,
yayalarla ilgili hükümler uygulanýr.
b) Gözleri görmeyenlerden;
1) Beyaz baston taþýyan,
2) Kollarýnda 3 siyah yuvarlaklý sarý bant bulunan,
3) Bir yayanýn veya bir köpeðin yardýmý ile yürüyen, kiþilerin
taþýt yolu üzerinde bulunmalarý halinde, bütün sürücülerin
yavaþlamalarý, gerektiðinde durmalarý ve yardýmcý olmalarý
mecburidir.
c) Yetkili veya görevli kiþilerin yönetimindeki yürüyüþ kollarý
arasýndan geçmek yasaktýr. 59
11- BÖLÜM :
KORUMALI ÝÞYERLERÝ HAKKINDA YÖNETMELÝK
Resmi Gazete Tarihi: 30.05.2006, Resmi Gazete Sayýsý: 26183
Dayanak
MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik, 1/7/2005 tarihli
ve 5378 sayýlý Özürlüler ve Bazý Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde
Deðiþiklik Yapýlmasý Hakkýnda Kanunun 14'üncü maddesi hükümlerine
dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Amaç ve Kapsam
MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliðin amacý, normal
iþgücü piyasasýna kazandýrýlmalarý güç olan özürlüler için
açýlacak olan gerekli teknik donanýmý devletçe saðlanacak
olan iþyerlerinin korumalý iþyeri statüsü kazanmasý, iþleyiþi
ve denetlenmesine iliþkin usul ve esaslarý düzenlemektir.
(2) Bu Yönetmelik, normal iþgücü piyasasýna kazandýrýlmalarý
güç olan özürlüler için mesleki rehabilitasyon ve istihdam
oluþturmak amacýyla gerçek ve tüzel kiþilerce açýlan ve açýlacak
olan iþyerlerini kapsar. 60
12- BÖLÜM :
MÝLLÝ EÐÝTÝM BAKANLIÐINA BAÐLI OKUL VE KURUMLARIN
YÖNETÝCÝ VE ÖÐRETMENLERÝNÝN NORM KADROLARINA ÝLÝÞKÝN YÖNETMELÝK
Resmi Gazete Tarihi: 10/8/1999, Resmi Gazete Sayýsý: 23782
Sýnýf öðretmeni norm kadrosu
MADDE 10
a) Ýlköðretim okullarýnda, öðrenci sayýsý 10'dan az olmamak
koþuluyla her sýnýf ve þube için bir,
b) (Deðiþik: 5/11/2003-2003/6445 K.) Özel eðitim okul ve kurumlarý
ile özel sýnýflarda;
a. Görme, iþitme ve ortopedik engellilere yönelik açýlan
her sýnýf veya þube 1,
b. Zihin engellilere yönelik açýlan okullarda her sýnýf veya
þube için 2,
c. Birden fazla engellilere yönelik açýlan her sýnýf veya
þube için alanýn gerektirdiði engel durumu dikkate alýnarak
2,
d. Ýþ eðitim merkezleri ile mesleki eðitim merkezlerinde her
grup, sýnýf veya þube için 2,
e. Otistik çocuklara yönelik açýlan kurum veya sýnýflarda
her iki öðrenci için 1,
f. Üstün yeteneklilere yönelik açýlan kurumlardan öðrenci
sayýsý 25'e kadar olanlar için 1, 25'ten fazla olanlar için
2,
g. Hastane ilköðretim okullarý için 2,h. Özel eðitim okullarýna
(hastane ilköðretim okullarý hariç) gezerek özel eðitim görevi
için 1, rehberlik araþtýrma merkezlerine her engel alaný (görme,
iþitme, ortopedik ve zihin) için 1,
i. Yatýlý ve pansiyonlu özel eðitim okul ve kurumlarýna grup
gözetimi ve eðitimi görevi için her 25 öðrenciye 1, sýnýf
öðretmeni norm kadrosu verilir.
13- BÖLÜM :
MÝLLÝ EÐÝTÝM BAKANLIÐI ÖZEL, ÖZEL EÐÝTÝM
KURSLARI YÖNETMELÝÐÝ
Resmi Gazete Tarihi: 22.07.2005, Resmi Gazete Sayýsý: 25883
Dayanak
MADDE 3 - Bu Yönetmelik, 30/4/1992 tarihli
ve 3797 sayýlý Milli Eðitim Bakanlýðýnýn Teþkilat ve Görevleri
Hakkýnda Kanunun 22'nci maddesine, 8/6/1965 tarihli ve 625
sayýlý Özel Öðretim Kurumlarý Kanununun 27'nci maddesine ve
30/5/1997 tarihli ve 573 sayýlý Özel Eðitim Hakkýnda Kanun
Hükmünde Kararname dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2- Bu Yönetmelik, özel, özel eðitim
kurslarýnýn eðitim-öðretimi, yönetimi, öðrenci kayýt ve kabulü,
öðretim programlarýný, çalýþma sürelerini ve baþarýnýn deðerlendirilmesini
kapsar.62
Amaç
MADDE 1- Bu Yönetmeliðin amacý, özel eðitim
kurslarýndaki eðitim-öðretimi, yönetimi, öðrenci kayýt ve
kabulü, öðretim programlarýný, çalýþma sürelerini, baþarýnýn
deðerlendirilmesini ve iþleyiþ esaslarýný düzenlemektir.
14- BÖLÜM :
MÝLLÝ PÝYANGO ÝDARESÝ GENEL MÜDÜRLÜÐÜ SAYISAL
OYUNLAR YÖNETMELÝÐÝ
Resmi Gazete Tarihi: 25.04.2001, Resmi Gazete Sayýsý: 24383
Bayilik Ruhsatý Verilme Þartlarý
MADDE 24 - Bayilik ruhsatý verilmesi;
a) Bayilik ruhsatý verilecek gerçek kiþilerin aþaðýda belirtilen
þartlarý taþýmasý gerekir:
1) 18 yaþýný bitirmiþ veya kazai rüþtünü kazanmýþ olmak,
2) Dolandýrýcýlýk, hýrsýzlýk, zimmet, rüþvet, ihtilas, irtikap,
kaçakçýlýk, sahtekârlýk, hileli iflas veya vergi kaçakçýlýðý
nedeni ile hürriyeti baðlayýcý ceza almýþ veya aðýr cezayý
gerektiren suçlardan birinden hüküm giymiþ olmamak,
3) Akýl hastalýðý nedeni ile özürlü bulunmamak, vesayet veya
hacir altýna alýnmamýþ olmak.
b) Bayilik verilecek iþyerlerinin aþaðýdaki þartlarý taþýmasý
gerekir: 63
1) (Deðiþik:RG-24/09/2004-25593) Bayilik gerçek ve tüzel kiþilere
verilebilir. Bu kiþilerin bayilik talep ettikleri iþyerlerinde
en az bir yýldýr faaliyet gösterdikleri hususu vergi levhasý
ve idarece uygun görülen resmi belgelerle kanýtlanmalýdýr.
2) (Deðiþik:RG-29/07/2002-24830) Sayýsal Oyun bayiliði yapýlacak
iþyeri; iþ ve insan yoðunluðunun olduðu, tercihen cadde üzerinde
veya iþlek bir sokakta ya da alýþveriþ merkezlerinde bulunmalýdýr.
Ayrýca, iþyerinin bulunduðu yerin ticari potansiyeli ve konumu
da dikkate alýnýr.
3) Ýdarenin görevli personeli tarafýndan yapýlacak iþyeri
fiili kontrolü sýrasýnda, baþvuru belgelerindeki bilgilerin
doðru olduðu tespit edilmelidir.
4) (Deðiþik:RG-29/07/2002-24830) Sayýsal Oyun bayilikleri
ancak, gazete ve tekel bayilikleri, süpermarket, market, büfeler
ile kuruyemiþ, kýrtasiye, cep telefonu, bilgisayar ve müzik
kaseti satan iþyerlerine ve sayýlan bu iþyerlerinde faal olarak
sabit Milli Piyango bayiliði yapanlara verilebilir.
c) Bayilik verilmesinde izlenecek yöntem:
1) (Deðiþik:RG-29/07/2002-24830) Bayilik verilmiþ bulunan
yerleþim yerlerine ilave bayilik verilmesi: Ýdare stoklarýnda
bulunan terminal sayýsýna baðlý olarak yerleþim yerlerine
ek bayilik verilebilmesi için o yerde; son dört haftaya ait
bayi baþýna ortalama satýþ tutarýnýn, ayný þekilde hesaplanacak
Türkiye ortalamasýnýn, her bir ilave bayi için en az % 15
üzerinde olmasý gerekir. 64
Kur'a ile belirlenenlerden, gerekli koþullarý taþýmadýklarý
sonradan tespit edilenler, herhangi bir hak iddia edemezler.
Kur'a çekiliþine iliþkin esaslar idare tarafýndan belirlenerek
uygun þekilde duyurulur.
2) (Deðiþik:RG-29/07/2002-24830) Yeni yerleþim yerlerine
ilk bayilik verilmesi: Diðer koþullarý taþýyan ve en az üç
yýldýr faal olarak sabit Milli Piyango bayiliði yapmakta olanlara
öncelikle kurasýz bayilik verilebilir. Bunlarýn dýþýnda da
bayilik verilecek olmasý halinde, koþullarý taþýyan baþvuru
sahipleri arasýndan kur'a ile yeteri kadar bayi belirlenir.
3) (Deðiþik:RG-22/03/2005-25763) Ýdarece, yerleþim yerlerinde
bayilik verme ihtiyacýnýn bulunmasý halinde baþ bayiler ile
12/4/1991 tarihli ve 3713 sayýlý Terörle Mücadele Kanununun
deðiþik 21'inci maddesinin birinci fýkrasýnýn (d) bendinde
sayýlanlara bir yýldýr faaliyet gösteriyor olma þartý aranmaksýzýn
ve 31/12/1960 tarihli ve 193 sayýlý Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine
göre çalýþma gücünün en az yüzde kýrkýný (% 40) kaybetmiþ
olanlardan bu maddedeki diðer koþullarý taþýyan gerçek kiþilere
kura çekiliþine tabi tutulmaksýzýn öncelik tanýnýr.
15- BÖLÜM :
ORTEZ-PROTEZLERÝ ISMARLAMA OLARAK ÜRETEN
VE/VEYA UYGULAYAN MERKEZLER ÝLE ÝÞÝTME CÝHAZI SATIÞ VE UYGULAMASI
YAPAN MERKEZLER HAKKINDA YÖNETMELÝK
Resmi Gazete Tarihi: 03.12.2008, Resmi Gazete Sayýsý: 27073
Dayanak 65
MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelik, 7/5/1987 tarihli
ve 3359 sayýlý Saðlýk Hizmetleri Temel Kanununun 3'üncü maddesinin
birinci fýkrasýnýn (m) bendi ile 9'uncu maddesinin birinci
fýkrasýnýn (c) bendine ve 13/12/1983 tarihli ve 181 sayýlý
Saðlýk Bakanlýðýnýn Teþkilat ve Görevleri Hakkýnda Kanun Hükmünde
Kararnamenin 43'üncü maddesine dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik gerçek ve özel
hukuk tüzel kiþileri tarafýndan açýlan ortez-protezleri ýsmarlama
olarak üreten ve/veya uygulayan merkezler ile iþitme cihazý
satýþ ve uygulamasý yapan merkezleri kapsar.
(2) Bu Yönetmelik;
a) Kamu hastaneleri, üniversiteler ve özel hastaneler bünyesinde
ortez-protez ve iþitme alanýnda verilmekte olan hizmetleri,
b) Ortez-protez ve diðer týbbi cihazlarý, mamul veya yarý
mamul þeklinde fabrikasyon seri üretimi veya ithali için kurulmuþ,
atölye ve uygulama bölümü olmayan merkezleri,
c) Hekim tarafýndan tatbik edilen aðýz, çene, yüz protezleri,
ortodontik cihazlar ve aygýtlar, hekim tarafýndan vücut içi
uygulanan endoprotezler ile göz protezleri, kapsamaz.
Amaç
MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliðin amacý; ortez-protezleri
ýsmarlama olarak üreten ve/veya uygulayan merkezler ile iþitme
cihazý satýþ ve uygulamasý yapan merkezlere açýlýþ izni verilmesine
ve bu merkezlerin iþleyiþ ve denetimlerine iliþkin usul ve
esaslarý belirlemektir.66
16- BÖLÜM :
OTOPARK YÖNETMELÝÐÝ
Resmi Gazete Tarihi: 01.07.1993, Resmi Gazete Sayýsý: 21624
Genel Esaslar
MADDE 4 - Otoparkla ilgili genel esaslar
aþaðýda açýklanmýþtýr.
g) (Deðiþik:RG-02/09/1999-23804) Otoparklarýn giriþ ve çýkýþlarýnýn
yeterli olmasý, iç ve dýþ trafiði aksatmayacak þekilde düzenlenmesi
mecburidir. Otoparklarda, Ýmar Yönetmeliðinin ilgili hükümlerine
uyularak yangýna karþý gereken önlemlerin alýnmasý, özürlülerin
kullanýmýna dönük düzenlemelerin yapýlmasý zorunludur. Ayrýca,
özürlülere iliþkin standartlar da dahil olmak üzere Türk Standartlarý
Enstitüsünce hazýrlanan ilgili tüm standartlara uyulur. Standartlarýn
bu Yönetmelikte belirlenen ölçü ve miktarlardan daha az olmasý
halinde Yönetmelik hükümleri geçerlidir. Bu düzenin saðlanmasýndan
ve yürütülmesinden belediyeler ve valilikler sorumludur.
ý) (Ek:RG-02/09/1999-23804) Umumi bina ve bölge otoparklarý
ile genel otoparklarýn giriþ-çýkýþ ve asansörlerine en yakýn
yerlerinde birden az olmamak þartýyla, her 20 park yerinden
birinin özürlü iþareti konularak özürlüler için ayrýlmasý
zorunludur.
GEÇÝCÝ MADDE 7- (Ek:RG-02/09/1999-23804)Mevcut umumi bina,
bölge ve genel otoparklarýn da bu Yönetmeliðin 4 üncü maddesinde
özürlüler için belirtilen þartlarda otopark yeri ayrýlýr.67
17- BÖLÜM :
ÖZEL EÐÝTÝM HÝZMETLERÝ YÖNETMELÝÐÝ
Resmi Gazete Tarihi: 31.05.2006, Resmi Gazete Sayýsý: 26184
Dayanak
MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelik; 14/6/1973 tarihli
ve 1739 sayýlý Milli Eðitim Temel Kanununun 62'nci maddesi,
1/7/2005 Yapýlmasý Hakkýnda Kanunun 16'ncý maddesi ve 30/5/1997
tarihli ve 573 sayýlý Özel Eðitim Hakkýnda Kanun Hükmünde
Kararname hükümlerine dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik; özel eðitime
ihtiyacý olan bireyler ile onlara doðrudan veya dolaylý olarak
sunulacak eðitim-öðretim hizmetlerinin yürütülmesi ile ilgili
hükümleri kapsar.
Amaç
MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliðin amacý; özel
eðitime ihtiyacý olan bireylerin, Türk Milli Eðitiminin genel
amaçlarý ve temel ilkeleri doðrultusunda, genel ve mesleki
eðitim görme haklarýndan yararlanabilmelerini saðlamaya yönelik
usul ve esaslarý düzenlemektir. 68
Resmi Gazete Tarihi: 02.05.2006, Resmi Gazete Sayýsý: 26156
Dayanak
MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelik, 1/7/2005 tarihli
ve 5378 sayýlý Özürlüler ve Bazý Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde
Deðiþiklik Yapýlmasý Hakkýnda Kanununun 13'üncü maddesine
dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik, gerçek ve tüzel
kiþilerce özürlülere yönelik olarak açýlacak olan özel mesleki
rehabilitasyon merkezlerini kapsar.
Amaç
MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliðin amacý; özürlülerin
yetenekleri doðrultusunda yapabilecekleri bir iþte verimli
kýlýnarak ekonomik ve sosyal refahýnýn saðlanmasý amacýyla
kurulacak özel mesleki rehabilitasyon merkezlerinin açýlýþý,
denetlenmesi ve iþleyiþine iliþkin usul ve esaslarý düzenlemektir.
69
18- BÖLÜM :
ÖZÜRLÜ BÝREYLERE UYGULANACAK DESTEK EÐÝTÝM
PROGRAMLARI VE EÐÝTÝM GÝDERLERÝNÝN KARÞILANMASINA DAÝR YÖNETMELÝK
Resmi Gazete Tarihi: 09.07.2009, Resmi Gazete Sayýsý: 27283
Dayanak
MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelik, 30/4/1992 tarihli
ve 3797 sayýlý Milli Eðitim Bakanlýðýnýn Teþkilat ve Görevleri
Hakkýnda Kanunun Ek 3'üncü maddesine dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik, Özel Öðretim
Kurumlarý Kanunu kapsamýnda açýlan özel eðitim okullarý ve
özel eðitim ve rehabilitasyon merkezlerinde özürlü bireylere
uygulanacak destek eðitim programlarý ve eðitim giderlerinin
Bakanlýkça karþýlanmasýna iliþkin iþ ve iþlemleri kapsar.
Amaç
MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliðin amacý, 8/2/2007
tarihli ve 5580 sayýlý Özel Öðretim Kurumlarý Kanunu kapsamýnda
açýlan özel eðitim okullarý ile özel eðitim ve rehabilitasyon
merkezlerinde özürlü bireylere uygulanacak destek eðitim programlarýnýn
kapsam ve süreleri, özür gruplarý ve dereceleri ile eðitim
giderlerinin Bakanlýkça karþýlanmasýna iliþkin usul ve esaslarý
düzenlemektir.70
19- BÖLÜM :
ÖZÜRLÜ VE ESKÝ HÜKÜMLÜ ÇALIÞTIRMAYAN ÝÞVERENLERDEN
CEZA OLARAK KESÝLEN PARALARI KULLANMAYA YETKÝLÝ KOMÝSYONUN
KURULUÞU ÝLE ÇALIÞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELÝK
Resmi Gazete Tarihi: 26.09.2003, Resmi Gazete Sayýsý: 25241
Dayanak
MADDE 3 - Bu Yönetmelik, 4857 sayýlý Ýþ Kanununun
30'uncu maddesinin son fýkrasý uyarýnca hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 - Bu Yönetmelik, Komisyonun kuruluþ,
çalýþma, karar alma ve alýnan kararlarýn izlenme usullerini
kapsar.
Amaç
MADDE 1 - Bu Yönetmelik, özürlü ve eski hükümlü
çalýþtýrmayan iþverenlerden veya iþveren vekillerinden 4857
sayýlý Ýþ Kanununun 101'inci maddesi uyarýnca kesilip Türkiye
Ýþ Kurumu bütçesinin Maliye Bakanlýðýnca açýlacak özel tertibine
gelir olarak kaydedilecek para cezalarýnýn kullanýmý hakkýnda
karar vermeye yetkili komisyonun çalýþma usul ve esaslarýný
düzenlemek amacýyla hazýrlanmýþtýr.
20- BÖLÜM :
ÖZÜRLÜLER ÝDARESÝ BAÞKANLIÐI ÖZÜRLÜ-LER ÞURASI
YÖNETMELÝÐÝ
Resmi Gazete Tarihi: 08.12.2001, Resmi Gazete Sayýsý: 24607
71
Dayanak
MADDE 3- Bu Yönetmelik, 571 sayýlý Özürlüler
Ýdaresi Baþkanlýðý Teþkilat ve Görevleri Hakkýnda Kanun Hükmünde
Kararnamenin 20'nci maddesine dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 - Bu Yönetmelik, Özürlüler Þurasý'nýn
oluþumu, çalýþma usul ve esaslarý ile bunlarla ilgili diðer
hükümleri kapsar.
Amaç
MADDE 1 -Bu Yönetmeliðin amacý, Özürlüler
Þurasý'nýn oluþumu, çalýþma usul ve esaslarýný düzenlemektir.
21- BÖLÜM :
ÖZÜRLÜLER VERÝ TABANI OLUÞTURULMASINA VE
ÖZÜRLÜLERE KÝMLÝK KARTI VERÝLMESÝNE DAÝR YÖNETMELÝK
Resmi Gazete Tarihi: 19.07.2008, Resmi Gazete Sayýsý: 26941
Dayanak
MADDE 3- (1)Bu Yönetmelik, 25/3/1997 tarihli
ve 571 sayýlý Özürlüler Ýdaresi Baþkanlýðý Teþkilat ve Görevleri
Hakkýnda Kanun Hükmünde Kararnamenin 3'üncü maddesinin birinci
fýkrasýnýn (c) ve (h) bentleri, 23 ile 25'inci maddeleri hükümlerine
dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik, doðuþtan veya
sonradan herhangi bir nedenle meydana gelen bedensel, zihinsel,
ruhsal, duyusal ve sosyal yeteneklerini yüzde kýrk veya daha
yüksek bir oranda kaybeden özürlü bireylerin bilgilerinin
yer aldýðý özürlüler veri tabanýnýn oluþturulmasýna ve özürlülere
kimlik kartý verilmesine iliþkin usul ve esaslarý kapsar.
72
Amaç
MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliðin amacý, özürlüler
veri tabaný oluþturulmasýna ve özürlülere tanýnan hak ve hizmetlerden
yararlanmada kullanýlmak üzere kimlik kartý verilmesine iliþkin
usul ve esaslarý düzenlemektir.
22- BÖLÜM :
ÖZÜRLÜLERÝN DEVLET MEMURLUÐUNA ALINMA ÞARTLARI
ÝLE YAPILACAK YARIÞMA SINAVLARI HAKKINDA YÖNETMELÝK
Resmi Gazete Tarihi: 16.09.2004, Resmi Gazete Sayýsý: 25585
Dayanak
MADDE 3 - Bu Yönetmelik, 657 sayýlý Devlet
Memurlarý Kanununun deðiþik 53'üncü maddesi gereðince hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 - Bu Yönetmelik hükümleri;
a) (Deðiþik: 13/2/2006-2006/10129 K.) 5018
sayýlý Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun eki (I), (II)
ve (IV) sayýlý cetvellerde yer alan kurumlar ile döner sermayeli
kuruluþlar, kanunlarla kurulan fonlar ve kefalet sandýklarýna,
b) Ýl özel idareleri ve belediyeler, il özel
idareleri ve belediyelerin kurduklarý birlikler ile bunlara
baðlý müessese, iþletme ve döner sermayeli kuruluþlara,
c) 657 sayýlý Devlet Memurlarý Kanununa göre
Devlet memuru istihdam eden diðer kamu kuruluþlarýna, ilk
defa Devlet memuru olarak atanacak özürlüler hakkýnda uygulanýr.
73
Amaç
MADDE 1 - Bu Yönetmeliðin amacý, özürlülerin;
Devlet memurluðuna alýnma þartlarý ile yapýlacak yarýþma sýnavlarý
ve hangi iþlerde çalýþtýrýlacaklarýna iliþkin usul ve esaslarý
belirlemektir.
23- BÖLÜM :
ÖZÜRLÜLÜK ÖLÇÜTÜ, SINIFLANDIRMASI VE ÖZÜRLÜLERE
VERÝLECEK SAÐLIK KURULU RAPORLARI HAKKINDA YÖNETMELÝK
Resmi Gazete Tarihi: 16.07.2006, Resmi Gazete Sayýsý: 26230
Dayanak
MADDE 3- (1)Bu Yönetmelik, 31/12/1960 tarihli
ve 193 sayýlý Gelir Vergisi Kanunu, 1/7/1976 tarihli ve 2022
sayýlý 65 Yaþýný Doldurmuþ Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk
Vatandaþlarýna Aylýk Baðlanmasý Hakkýnda Kanun, 7/5/1987 tarihli
ve 3359 sayýlý Saðlýk Hizmetleri Temel Kanunu ile 1/7/2005
tarihli ve 5378 sayýlý Özürlüler ve Bazý Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde Deðiþiklik Yapýlmasý Hakkýnda Kanunun 5'inci
maddesi hükümlerine dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik özürlülere saðlanan
haklardan ve verilecek hizmetlerden yararlanmak üzere istenilen
Özürlü Saðlýk Kurulu Raporlarý ile Özürlü Saðlýk Kurulu Raporu
verebilecek yetkili saðlýk kuruluþlarýný ve özürlülerle ilgili
sýnýflandýrma ve ölçütleri kapsar. 74
(2) 8/10/1986 tarihli ve 86/11092 sayýlý
Bakanlar Kurulu Kararý ile yürürlüðe konulan Türk Silahlý
Kuvvetleri Saðlýk Yeteneði Yönetmeliði kapsamýnda asker hastanelerince
malullük aylýðý baðlanacaklar için verilecek özürlü saðlýk
kurulu raporlarý ile sosyal güvenlik kuruluþlarýnca primli
sisteme tabi olanlara baðlanacak malullük aylýklarý için istenecek
özürlü saðlýk kurulu raporlarý ve vergi indirimi için istenecek
özürlü saðlýk kurulu raporlarýnýn nihai kararlarý bu Yönetmelik
kapsamýnda deðerlendirilmez.
Amaç
MADDE 1 - (1) Bu Yönetmelik; özürlü saðlýk
kurulu raporlarýnýn alýnýþý, geçerliliði, deðerlendirilmesi
ve özürlü saðlýk kurulu raporu verebilecek yetkili saðlýk
kuruluþlarýnýn tespiti ile ilgili usul ve esaslarý belirlemek;
özürlülerle ilgili derecelendirmelere, sýnýflandýrmalara ve
tanýmlamalara gereksinim duyulan saðlýk, eðitim, rehabilitasyon
gibi alanlarda ortak bir uygulama geliþtirmek ve uluslararasý
sýnýflandýrma ve ölçütlerin kullanýmýnýn yaygýnlaþtýrýlmasýný
saðlamak amacýyla hazýrlanmýþtýr.
24- BÖLÜM :
SAKATLIK ÝNDÝRÝMÝNDEN YARARLANACAK HÝZMET
ERBABINN SAKATLIK DERECELERÝNÝN TESPÝT ÞEKLÝ ÝLE UYGULANMASI
HAKKINDA YÖNETMELÝK
Resmi Gazete Tarihi: 28/4/1981, Resmi Gazete Sayýsý: 17324
Amaç
MADDE 1 - (Deðiþik: 15/6/1981 - 8/3179 K.) 75
Bu Yönetmeliðin amacý 193 Sayýlý Gelir Vergisi Kanununun deðiþik
31 inci maddesinde yer alan sakatlýk indiriminden yararlanacak
hizmet erbabýnýn sakatlýk derecelerinin ve indirimin uygulanmasýna
iliþkin esas ve usullerin tespitidir.
Kapsam
MADDE 2 - Bu Yönetmelik sakatlýk indiriminden
yararlanmak isteyen hizmet erbabý hakkýnda uygulanýr.
25- BÖLÜM :
SOSYAL HÝZMETLER VE ÇOCUK ESÝRGEME KURUMU
GENEL MÜDÜRLÜÐÜ ÖZÜRLÜLERÝN TESPÝTÝ, ÝNCELENMESÝ, BAKIM VE
REHABÝLÝTASYONUNA DAÝR YÖNETMELÝK
Resmi Gazete Tarihi: 19.08.1993, Resmi Gazete Sayýsý: 21673
Dayanak
MADDE 3 - Bu Yönetmelik 2828 sayýlý Sosyal
Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu'nun 15, 21 ve 26
ncý maddelerine dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 - Bedensel, zihinsel ve ruhsal özürleri
nedeni ile yaþamýn gereklerine uyamama durumunda olanlarýn
tespiti ile fonksiyon kayýplarýný kapasiteleri ölçüsünde en
üst seviyeye çýkarmak ve toplum içinde kendi kendilerine yeterli
olmamalarýný saðlayan yetiþtirme ve iyileþtirme programlarý
hazýrlamak, uygu-76 lamak, beceriler kazandýrmak üzere kurulan
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüðüne
baðlý Rehabilitasyon Merkezlerini veya bu becerileri kazanamayanlarýn
sürekli bakýldýðý Bakým Merkezleri ile Evde Hizmeti kapsar.
Amaç
MADDE 1 - Bu Yönetmeliðin amacý; bedensel,
zihinsel ve ruhsal özürleri nedeniyle yaþamýn gereklerine
uyamama durumunda olanlarýn tespitini, incelenmesini, kuruluþ
bakýmý, evde hizmet, rehabilitasyon hizmetlerinden yararlandýrýlmalarýný,
hizmetin tür ve niteliði ile iþleyiþine iliþkin esaslarý,
personelin görev, yetki ve sorumluluklarýný belirlemektir.
26- BÖLÜM :
SUBAY VE ASTSUBAY ATAMA YÖNETMELÝÐÝ
Resmi Gazete Tarihi: 18.12.2005, Resmi Gazete Sayýsý: 26027Sýhhi
sebepler nedeniyle atamalar
MADDE 31 - (Deðiþik yedinci fýkra:R.G.-26/04/2007-26504)
Ömür boyu gözetim altýnda bulundurulmayý gerektiren ve sürekli
tedavi ile yaþamýn sürdürülebildiði görme ile bedeni ve zihinsel
spastik özürlülük hali, kalýtsal yollarla geçen Akdeniz anemisi
gibi hastalýklarla, benzer nitelikte kabul edilen diðer hastalýklar
için atamalarýn ertelenmesinde süre þartý aranmaz.
Kendisi, eþi ve bakmakla yükümlü olduðu çocuklarý bu tür
hastalýklara ("özel eðitim amaçlý deðerlendirilmesi uygundur"
kararlý raporlarý alacaklar hariç) yakalanan subay ve astsubaylarýn
77atamalarý, Gülhane Askeri Týp Akademisi veya Gülhane Askeri
Týp Akademisi Haydarpaþa Askeri Hastanelerinin saðlýk kurullarýndan
alacaklarý raporlarda öngörülen garnizonlara yapýlýr.
Bu kapsama giren hastalýklar için ikinci yýldan sonraki müteakip
saðlýk kurulu raporlarý iki yýlda bir alýnýr. Özel eðitim
amaçlý deðerlendirilmek üzere rapor alacaklarýn atamalarý
ise; 16/7/2006 tarihli ve 26230 sayýlý Resmi Gazete'de yayýmlanan
Özürlülük Ölçütü, Sýnýflandýrmasý ve Özürlülere Verilecek
Saðlýk Kurulu Raporlarý Hakkýnda Yönetmelikte, kendisine Özürlü
Saðlýk Kurulu Raporu düzenleme yetkisi verilmiþ asker hastanelerinin
saðlýk kurullarýndan alacaklarý "özel eðitim amaçlý deðerlendirilmesi
uygundur" kararlý, onaylanmýþ raporlarda öngörülen garnizonlara
yapýlýr. Organ kaybý olup da "Türk Silahlý Kuvvetlerinde Görev
Yapamaz" þeklinde rapor alan ve Gülhane Askeri Týp Akademisi
Profesörler Saðlýk Kurulunca "Belirtilen Görevleri Yapar"
kararý verilen subay ve astsubaylarýn atanmalarý, Gülhane
Askeri Týp Akademisine sevk yazýsýnda belirtilen kadrolara,
kadro durumunun müsait olmasý halinde isteðine uygun olarak
yapýlýr. Saðlýk nedeniyle sýnýf deðiþtiren personelin, eski
sýnýflarýnýn idari hizmet kadrolarýna atanmalarý, mevcut ve
muvazene imkânlarý ölçüsünde deðerlendirilir.Atama emirleri
yayýmlandýktan sonra kendisi, eþi ve bakmakla yükümlü olduðu
çocuklarý için atamaya esas rapor alanlar, lüzum görüldüðü
taktirde, baþka bir hastaneye sevk edilir. Her iki rapor arasýnda
farklýlýk olmasý durumunda personel hakem hastaneye sevk edilir.
Hakem hastane tarafýndan verilecek raporun onay þekline göre
ilgili hakkýnda iþlem yapýlýr.78
27- BÖLÜM :
SÜRÜCÜ ADAYLARI VE SÜRÜCÜLERDE ARANACAK SAÐLIK
ÞARTLARI ÝLE MUAYENELERÝNE DAÝR YÖNETMELÝK
Resmi Gazete Tarihi: 26.09.2006, Resmi Gazete Sayýsý: 26301
Dayanak
MADDE 3 -(1) Bu Yönetmelik, 13/10/1983 tarihli
ve 2918 sayýlý Karayollarý Trafik Kanununun 41'inci maddesinin
birinci fýkrasýnýn (c) bendine göre hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 -(1) Bu Yönetmelik hükümleri, sürücü
adaylarý ve sürücülerin saðlýk þartlarý ve muayeneleri ile
ilgili hususlarý kapsar.
Amaç
MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliðin amacý, sürücü
adaylarý ve sürücülerde aranacak saðlýk þartlarý ile muayenelerine
dair usul ve esaslarý belirlemektir.
28- BÖLÜM :
TERÖR EYLEMLERÝ NEDENÝYLE ÞEHÝT VE MALUL
OLANLARIN YAKINLARININ VE ÇALIÞABÝLECEK DURUMDAKÝ MALULLERÝN
KAMU KURUM VE KURULUÞLARINDA ÝSTÝHDAMI HAKKINDA YÖNETMELÝK
Resmi Gazete Tarihi: 29.03.1993, Resmi Gazete Sayýsý: 22595
79
Dayanak
MADDE 3 - Bu Yönetmelik, 12/04/1991 tarih
ve 3713 sayýlý Terörle Mücadele Kanununa 13/11/1995 tarih
4131 sayýlý Kanunla eklenen EK 1'inci madde hükümlerine dayanýlarak
hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2- (Deðiþik: R.G.-22/8/2007-26621)
Bu Yönetmelik, terör eylemleri nedeni ve etkisiyle;
a) Þehit veya çalýþamayacak derecede malul
olan kamu görevlileri, er ve erbaþlar ile geçici ve gönüllü
köy korucularýnýn varsa eþlerinin, yoksa çocuklarýndan birisinin,
çocuklarý da yoksa kardeþlerinden birisinin,
b) Malul olup da çalýþabilir durumda olanlarýn,
10/12/2003 tarihli ve 5018 sayýlý Kanunun eki (I), (II), (III)
ve (IV) sayýlý cetvellerde yer alan kurum ve kuruluþlarla
mahalli idareler ve sermayesinin yarýsýndan fazlasý kamuya
ait olan her nevi teþebbüs veya baðlý ortaklýklarda istihdam
edilmelerinin usul ve esaslarýný kapsar.
Amaç
MADDE 1 - Bu Yönetmelik, 12/04/1991 tarih
ve 3713 sayýlý Terörle Mücadele Kanuna, Terörle Mücadele Kanunun
Bazý Maddelerinde Deðiþiklik Yapýlmasý ve bu Kanuna Bir Ek
Madde Eklenmesi Hakkýndaki 13/11/1995 tarih ve 4131 sayýlý
Kanunun 3 üncü maddesi ile eklenen Ek 1'inci maddesinde belirtilen
kiþilerin istihdam usul ve esaslarýný düzenlemek amacýyla
hazýrlanmýþtýr. 80
29- BÖLÜM :
TÜRK ÝÞARET DÝLÝ SÝSTEMÝNÝN OLUÞTURULMASI
VE UYGULANMASINA YÖNELÝK USUL VE ESASLARIN BELÝRLENMESÝNE
ÝLÝÞKÝN YÖNETMELÝK
Resmi Gazete Tarihi: 14 .04. 2006, Resmi Gazete Sayýsý: 26139
Dayanak
MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelik, 1/7/2005 tarihli
ve 5378 sayýlý Özürlüler ve Bazý Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde
Deðiþiklik Yapýlmasý Hakkýnda Kanunun 15 inci maddesine dayanýlarak
hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik, iþitme özrü,
dil ve konuþma bozukluðu olan bireylere yönelik Türk iþaret
dili sisteminin oluþturulmasý ve uygulanmasýna iliþkin yapýlacak
çalýþmalar ile iþaret dili tercümanlarýnýn ve öðreticilerinin
yetiþtirilmesine dair usul ve esaslarý kapsar.
Amaç
MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliðin amacý, iþitme
özrü, dil ve konuþma bozukluðu olan bireylerin iletiþim ihtiyaçlarýný
desteklemek için iþaret dilinin dil bilimi yönünden çözümlemesi
ve deðerlendirmesini yapmak, yazýlý ve görsel eðitim araç-
gereçlerini hazýrlamak, Türk iþaret dili sistemini oluþturmak,
iþaret dili tercümanlarý ile öðreticilerini yetiþtirmek ve
farklý uygulamalarý önlemek üzere usul ve esaslarý düzenlemektir.8
30- BÖLÜM :
VAKIFLAR YÖNETMELÝÐÝ
Resmi Gazete Tarihi: 27.09.2008, Resmi Gazete Sayýsý: 27010
31.1. Muhtaç aylýðý
MADDE 72 - (1) Vakfiyelerde yer alan hayýr
þartlarýnýn yerine getirilmesi amacýyla muhtaç durumda bulunan
engelliler ile yetimlere aylýk baðlanýr. 31.2. Muhtaç aylýðýndan
yararlanacaklar
MADDE 73 - (1) Annesi ya da babasý olmayan
muhtaç çocuklar ile % 40 ve üzeri engelli olan muhtaçlara;
sosyal güvencesi olmamasý, herhangi bir gelir veya aylýðý
bulunmamasý, mahkeme kararý veya kanunla bakým altýna alýnmamýþ
olmasý, gelir getirici taþýnýr ve taþýnmaz malý mevcut olmamasý
veya olup da bunlardan elde edeceði aylýk ortalama gelirinin
bu Yönetmelikle belirlenen muhtaç aylýðý miktarýný geçmemesi
halinde aylýk baðlanabilir.
2) 18 yaþýndan küçük engelli çocuklara,
kendilerine bakmakla yükümlü anne ve babalarýnýn bu maddenin
birinci fýkrasýnda belirtilen þartlarý taþýdýðý takdirde aylýk
baðlanýr.
(3) Ayný aileden sadece bir kiþiye aylýk
baðlanabilir.
31.2.1. Baþvuru sahibinden istenecek belgeler
MADDE 74- (1) Kendisine aylýk baðlanmasý
için baþvuracaklardan aþaðýda belgeler istenir.82
a) Ek-11'deki baþvuru formu,
b) Engelliler için özrünü belirten saðlýk kurulu raporu.
31.2.2. Saðlýk kurulu raporu
MADDE 75 - (1) Saðlýk kurulu raporunda istek
sahiplerinin çalýþarak hayatýný kazanýp kazanamayacaðý ile
organ yokluðu ve bozukluðunun yüzde kaç olduðu belirtilir.
31.2.3. Baþvurularýn deðerlendirilmesi
MADDE 76 - (1) Aylýk talebinde bulunacaklar
74'üncü maddede yazýlý belgeleri tamamlayarak yerleþim yeri
bölge müdürlüðüne baþvururlar.
2) Bölge müdürlüðünce müracaat belgeleri
üzerindeki beyanlarý doðrulandýktan sonra, Ek 12'de belirtilen
kriterlere göre puanlama yapýlarak dosya tamamlanýr. Ýllerin
boþ muhtaç kadrosu dikkate alýnarak Ek 13'deki forma göre
hazýrlanacak onay Genel Müdürlüðe gönderilir.
31.2.4. Ödenecek aylýk miktarý
MADDE 77 - (1) Ödenecek aylýk miktarý 14/7/1965
tarihli ve 657 sayýlý Devlet Memurlarý Kanununda belirtilen
ve memur taban aylýklarýna uygulanan taban aylýðý katsayýsýnýn
(400) dört yüz gösterge rakamý ile çarpýmýndan elde edilecek
miktardýr.
(2) Muhtaç aylýðý baðlanacaklarýn sayýsý
Genel Müdürlükçe belirlenir. 83
31.2.5. Aylýklarýn ödenmesi ve muhtaçlýðýn izlenmesi
MADDE 78 - (1) Aylýklar, Genel Müdürlük
onayýný takip eden aybaþýndan itibaren peþin olarak hak sahiplerine
veya yetkili vekil ya da vasilerine ödenir.
(2) Bölge müdürlükleri tarafýndan aylýk
baðlananlara, banka hesap numaralarý ile birlikte tebligat
yapýlýr ve aylýklar banka hesaplarýna yatýrýlýr.
(3) Ýkametleri deðiþenlerin aylýklarý devam
eder. Boþ kontenjan bulunmasý halinde ilgili bölge müdürlüðüne
nakilleri yapýlabilir.
(4) Yapýlan araþtýrma sonucunda durumlarý
73'üncü madde kapsamýna girmediði tespit edilenlerin aylýklarý
kesilir.
31.2.6. Yoklama
MADDE 79 - 1) Aylýk sahipleri her yýlýn
kasým ayýnda Ek 14'teki yoklama belgesini doldurarak aylýk
aldýklarý bölge müdürlüðüne teslim ederler.
(2) Yoklama belgesini vermeyenlerin aylýklarý
dondurulur, yoklama belgelerini üç ay içerisinde getirmeleri
halinde verilmeyen aylýklarý toptan ödenir.
31.2.7. Aylýklarýn kesilmesi
MADDE 80 - (1) Aylýk alanlarýn;
a) Ölümü,
b) Muhtaçlýðýnýn kalkmasý veya bakým altýna
alýnmasý,84
c) Yetim erkek çocuðun 18, yüksek öðrenimde
ise 25 yaþýný tamamlamasý,
d) Aylýklarýn aralýksýz üç ay alýnmamasý,
e) Halinin tespitini takip eden ay baþýndan
itibaren aylýklarý kesilir.
31.2.8. Bildirim yükümlülüðü
MADDE 81 - (1) Muhtaçlar, aylýklarýnýn kesilmesini
gerektiren halleri bölge müdürlüklerine en geç bir ay içinde
yazýlý olarak bildirmek zorundadýrlar.
(2) Aylýk baðlanmasýný gerektiren þartlarýn
ortadan kalktýðý tarihten itibaren yapýlan fazla ödemeler
genel hükümlere göre ilgililerden tahsil edilir.
31.3. Eðitim yardýmý
MADDE 82 - (1) Vakfiyelerde yer alan hayýr
þartlarýnýn yerine getirilmesi amacýyla, ailelerinin maddi
durumu yeterli olmayan ilköðretim ve ortaöðretim öðrencilerine
eðitim yardýmý yapýlabilir.
(2) Ayný aileden sadece bir öðrenciye eðitim
yardýmý verilir.
(3) Genel Müdürlükten muhtaç aylýðý alanlar
ile kamu kurum ve kuruluþlarýnca bakým altýna alýnan ya da
burs alan öðrencilere eðitim yardýmý yapýlmaz.
(4) Eðitim yardýmý verilecek öðrenci sayýsý,
miktarý, yýllýk artýþ 85oraný, ödeme zamaný ve illere göre
daðýlýmý Genel Müdürlükçe belirlenir.
MADDE 83 - (1) Eðitim yardýmýndan faydalanmak
isteyen öðrenciler öðretim yýlý kayýtlarýnýn baþladýðý tarihten
itibaren bir ay içerisinde bölge müdürlüklerine baþvururlar.
(2) Boþ kontenjan bulunmasý halinde ise
bölge müdürlüklerince duyuru yapýlarak baþvurular alýnýr.
31.3.1. Ýstenen belgeler
MADDE 84 - (1) Baþvuru yapacak öðrencilerden
aþaðýdaki belgeler istenir.
a) Ek 15'deki Baþvuru Formu,
b) Öðrenci belgesi.
31.3.2. Baþvurularýn deðerlendirilmesi
MADDE 85 - (1) Öðrencilerin baþvuru forumlarýndaki
bilgiler Ek 16'daki kriterlere göre bölge müdürlüðünce deðerlendirilerek,
puan sýralamasý yapýlýp asýl ve yedek isim listeleri çýkarýlýr.
Bu listeler Genel Müdürlükçe onaylandýktan sonra baþvuru sahibi
öðrencilere bölge müdürlükleri tarafýndan öðrenciler adýna
açtýrýlan banka hesap numaralarý da belirtilerek tebligat
yapýlýr ve eðitim yardýmý verilmeye baþlanýr. Asýl listede
boþalma olduðu takdirde yedek listedeki sýraya göre yardým
verilir.86
31.3.3. Eðitim yardýmý verilme süresi
MADDE 86 - (1) Eðitim yardýmý almaya hak
kazanan öðrenciye, öðrencilik halinin devamý ve eðitim yardýmý
almasýna engel bir durumun olmamasý koþuluyla öðrenim süresince
verilir. Öðrencinin baþka bir okula naklini yaptýrmasý halinde
eðitim yardýmý ayný bölge müdürlüðünce ödenmeye devam edilir.
MADDE 87 - (1) Bölge müdürlükleri, eðitim
yardýmý alan öðrencinin öðrencilik halinin devam edip etmediðini
her yýl tespit eder.
(2) Öðrenciliðin sona ermesi ve baþarýsýz
olmasý halinde eðitim yardýmý kesilir. Ancak, saðlýk sebebiyle
öðrenim süresinin uzadýðýna iliþkin rapor ibrazý halinde eðitim
yardýmý devam eder.
31.3.5. Özel eðitim yardýmý
MADDE 88 - (1) Bu Yönetmelik uyarýnca verilen
yýllýk eðitim yardýmý miktarýnýn beþ katýný geçmemek kaydýyla
muhtaç öðrencilere bir defaya mahsus olmak üzere özel eðitim
yardýmý yapýlabilir.
31.4. Fakir ve garip hastalara yapýlacak muayene ve tedavi
hizmeti
MADDE 89 - (1) Fakir ve garip hastalara,
hastane imkânlarý ile sýnýrlý olarak diðer hastalarla ayný
kalitede hizmet verilir.
(2) Vakfiye þartlarý doðrultusunda fakir
ve garip hastalarýn, durumlarý belgelenmek kaydýyla her türlü
týbbi malzemeleri temin edilir. Hastanede bulunmayan týbbi
malzemeler hastane dýþýndan saðlanýr. 87
31.4.1. Muayene ve tedavi edilecek hastalar
MADDE 90 - (1) Aþaðýdaki belgelerden herhangi
birini ibraz eden hastalarýn, ücretsiz muayene ve tedavileri
yapýlýr.
a) Genel Müdürlükten muhtaç aylýðý aldýðýný
gösterir belge,
b) 2022 sayýlý Kanuna göre maaþ aldýðýný
gösterir belge,
c) 2828 sayýlý Kanun gereðince, korunmaya
muhtaç çocuklar hakkýnda mahkemece verilmiþ ilam,
ç) Vakýf aþevi hizmetinden faydalandýðýna
dair belge,
d) Þehit ve gazi ailesi olduðuna dair belge.
(2) Birinci fýkrada belirtilen belgeleri
ibraz edemeyen hastalardan, mülkî idare amirliklerden veya
köy muhtarlýlarýndan alacaklarý fakir ve garip olduklarýna
dair belge ile Ek 17'deki form ve Ek 18'deki taahhütname istenir.
31.4.2. Hastaneye baþvuru ve tedavi
MADDE 91 - (1) Hastalar, hastane baþtabipliðince
görevlendirilecek büroya baþvururlar. Ýlgili memur tarafýndan
belgeler incelendikten sonra hasta ilgili polikliniðe sevk
edilir. Bu kimselerin ayakta tedavileri yapýlýr gerekiyorsa
reçetesi yazýlýr. Þayet hastaneye yatýrýlmasý gerekiyorsa
ilgili týp uzmaný yatma formunu doldurur, imzalar ve baþtabip
yardýmcýsýna sevk eder. Bu kimsenin fakir ve garip olduðunun
tespiti için fakirlik belgesi ibraz edildikten sonra yatýþ
iþlemleri yapýlýr.
8831.4.3. Acil durumlarda tedavi
MADDE 92 - (1) Acil olarak hastaneye müracaat
eden fakir ve garip hastalarýn beyanlarýna itibar edilerek
muayene ve tedavileri yapýlýr. Gerektiðinde bu kiþilerin durumlarý
sonradan araþtýrýlarak belgeleri temin edilir.
31.4.4. Gerçeðe aykýrý beyanda bulunma
MADDE 93 - (1) Gerçeðe uymayan beyanda bulunanlardan
fakirlik belgesi alanlarýn belgeleri iptal edilir, tedavi
ve ilaç giderleri ilgilisinden tahsil edilir.
31.4.5. Fakir ve garip hastalara yapýlacak diðer yardýmlar
MADDE 94 - (1) Fakir ve garip hastalarýn
gerektiðinde yol, cenaze ve benzeri giderleri karþýlanabilir.
31.4.6. Yabancý uyruklu fakir kiþilerin tedavisi
MADDE 95 - (1) Türkiye'de yaþayan yabancý
uyruklu fakir kiþilerin muayene ve tedavileri ücretsiz olarak
yapýlabilir.
31- BÖLÜM :
YAPILARDA ÖZÜRLÜLERÝN KULLANIMINA YÖNELÝK
PROJE TADÝLÝ KOMÝSYONLARI TEÞKÝLÝ, ÇALIÞMA USUL VE ESASLARI
HAKKINDA YÖNETMELÝK
Resmi Gazete Tarihi: 22.04.2006, Resmi Gazete Sayýsý: 26147
89
Dayanak
MADDE 3 -(1) Bu Yönetmelik, 23/6/1965 tarihli
ve 634 sayýlý Kat Mülkiyeti Kanununun 42'nci maddesi hükümlerine
dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 -(1) Bu Yönetmelik, ana gayri menkuldeki
özürlünün kullandýðý ortak yerler ile baðýmsýz bölümleri kapsar.
Amaç
MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliðin amacý, özürlülerin
ulaþýmý ve kullanýmýna uygun olmayan yapýlarýn uygun þekle
getirilmesine yönelik proje deðiþiklik taleplerinin deðerlendirilmesi
için oluþturulacak komisyonun teþkili, çalýþma usul ve esaslarý
ile özürlünün kullanýmýndan sonraki sürece iliþkin hususlarý
belirlemektir.
32- BÖLÜM :
YURT ÝÇÝNDE ÝÞE YERLEÞTÝRME HÝZMETLERÝ HAKKINDA
YÖNETMELÝK
Resmi Gazete Tarihi: 25.04.2009, Resmi Gazete Sayýsý: 27210
Dayanak
MADDE 2 -(1) Bu Yönetmelik, 22/5/2003 tarihli
ve 4857 sayýlý Ýþ Kanununun 30 ve 90'ýncý maddeleri, 25/6/2003
tarihli ve 4904 sayýlý Türkiye Ýþ Kurumu Kanununun 3'üncü
maddesi ile 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayýlý Ýþsizlik Sigortasý
Kanununun 48'inci maddelerine dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.90
Amaç ve Kapsam
MADDE 1 -(1) Bu Yönetmeliðin amacý, iþ arayanlar
ile iþ-verenlere Kurum tarafýndan sunulan hizmetlere iliþkin
usul ve esaslarý belirlemektir.
33- BÖLÜM :
YÜKSEK ÖÐRETÝM KURUMLARI ÖZÜRLÜLER DANIÞMA
VE KOORDÝNASYON YÖNETMELÝÐÝ
Resmi Gazete Tarihi: 20.06.2006, Resmi Gazete Sayýsý: 26204
Dayanak
MADDE 3 -(1) Bu Yönetmelik, 1/7/2005 tarihli
ve 5378 sayýlý Özürlüler ve Bazý Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde
Deðiþiklik Yapýlmasý Hakkýnda Kanunun 15'inci maddesine dayanýlarak
hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 -(1) Bu Yönetmelik Yükseköðretim
Kurulu Baþkanlýðý bünyesinde kurulan Özürlüler Danýþma ve
Koordinasyon Birimi, Öðrenci Seçme ve Yerleþtirme Merkezi
ve üniversiteler bünyesinde oluþturulacak özürlülerle ilgili
birimleri kapsar.
Amaç
MADDE 1 -(1) Bu Yönetmeliðin amacý, yükseköðrenim
gö-ren özürlü öðrencilerin, öðrenim hayatlarýný kolaylaþtýrabilmek
için gerekli tedbirleri almak ve bu yönde düzenlemeler yapmak
üzere, Yükseköðretim Kurulu Baþkanlýðý bünyesinde kurulan
Özürlüler Danýþma ve Koordinasyon Birimi ile Öðrenci Seçme
ve Yerleþtirme Merkezi ve üniversiteler bünyesinde oluþturulacak
özürlülerle ilgili birimlerin çalýþma usul ve esaslarýný düzenlemektir.
91
34- BÖLÜM :
Aile ve Sosyal politikalar Bakanlýðýndan
ÖZÜRLÜLÜK ÖLÇÜTÜ ,SINIFLANDIRILMASI VE ÖZÜRLÜLERE
VERÝLECEK SAÐLIK KURULU RAPORLARI HAKKINDA YÖNETMELÝK
BÝRÝNCÝ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanýmlar.
Amaç
MADDE 1 -(1) Bu Yönetmelik; özürlü saðlýk
kurulu raporlarýnýn alýnýþý, geçerliliði, deðerlendirilmesi
ve özürlü saðlýk kurulu raporu verebilecek yetkili saðlýk
kurumlarýnýn tespiti ile ilgili usul ve esaslarý belirlemek;
özürlülerle ilgili derecelendirmelere, sýnýflandýrmalara ve
tanýmlamalara gereksinim duyulan alanlarda ortak bir uygulama
geliþtirmek ve uluslararasý sýnýflandýrma ve ölçütlerin kullanýmýnýn
yaygýnlaþtýrýlmasýný saðlamak amacýyla hazýrlanmýþtýr.
Kapsam
MADDE 2 -(1) Bu Yönetmelik, özürlülere saðlanan
haklardan ve verilecek hizmetlerden yararlanmak üzere istenilen
özürlü saðlýk kurulu raporlarý ile özürlü saðlýk kurulu raporu
verebilecek yetkili saðlýk kurumlarýný ve özürlülerle ilgili
sýnýflandýrma ve ölçütleri kapsar.
(2) 8/10/1986 tarihli ve 86/11092 sayýlý
Bakanlar Kurulu Kararý ile yürürlüðe konulan Türk Silahlý
Kuvvetleri Saðlýk Yeteneði Yönetmeliði kapsamýnda asker hastanelerince
malullük aylýðý baðlanacaklara verilecek özürlü saðlýk kurulu
raporlarý ve sosyal güvenlik kuruluþlarýnca primli sisteme
tabi olanlara baðlanacak malullük aylýklarý için istenecek
özürlü saðlýk kurulu raporlarý bu Yönetmelik kapsamýnda deðerlendirilmez.
Dayanak
MADDE 3 -(1) Bu Yönetmelik, 31/12/1960 tarihli
ve 193 sayýlý Gelir Vergisi Kanunu, 1/7/1976 tarihli ve 2022
sayýlý 65 Yaþýný Doldurmuþ Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk
Vatandaþlarýna Aylýk Baðlanmasý Hakkýnda Kanun, 7/5/1987 tarihli
ve 3359 sayýlý Saðlýk Hizmetleri Temel Kanunu ile 1/7/2005
tarihli ve 5378 sayýlý Özürlüler ve Bazý Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde Deðiþiklik Yapýlmasý Hakkýnda Kanunun 5 inci
maddesine dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Tanýmlar
MADDE 4 - (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Aðýr özürlü: Özür durumuna göre özür
oraný %50 ve üzerinde olduðu tespit edilenlerden günlük yaþam
aktivitelerini baþkalarýnýn yardýmý olmaksýzýn yerine getiremeyeceðine
özürlü saðlýk kurulu tarafýndan karar verilen kiþileri,
b) Balthazard formülü: Kiþinin özür oraný
belirlenirken birden fazla özrü olanlar için kullanýlan hesaplama
þeklini,
c) Özürlü: Doðuþtan veya sonradan; bedensel,
zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yeteneklerini çeþitli
derecelerde kaybetmesi nedeniyle toplumsal yaþama uyum saðlama
ve günlük gereksinimlerini karþýlamada güçlükleri olan ve
korunma, bakým veya rehabilitasyon, danýþmanlýk ve destek
hizmetlerine ihtiyaç duyan kiþiyi,
ç) Özürlü saðlýk kurulu: Kiþilerin hastalýk
ve özürleri hakkýnda karar vermeye yetkili olan ve bu Yönetmeliðin
6 ncý ve 7 nci maddelerinde belirtilen organlarý,
d) Özürlü saðlýk kurulu raporu: Özürlü saðlýk
kurulunca hazýrlanan, kiþilerin özür ve saðlýk durumu ile
kullaným amacýný belirten belgeyi,
e) Özürlülük sýnýflandýrmasý: Önemli bir
saðlýk öðesi olarak özürlülüðün tanýmý konusunda ortak ve
standart bir dil ve çerçeveyi,ifade eder.
ÝKÝNCÝ BÖLÜM
Özürlülük sýnýflandýrmasý
MADDE 5 - (1) Özürlülere iliþkin sýnýflandýrma
çalýþmalarýnda, sýnýflandýrma sistemi olarak; Dünya Saðlýk
Örgütü tarafýndan saðlýk ve saðlýkla ilgili durumlarýn tanýmlanmasý
için ortak standart bir dil ve çerçeve oluþturmak amacý ile
geliþtirilen ve insanýn iþlevselliði ve kýsýtlýlýklarla ilgili
durumlarýnýn tanýmlanmasýný saðlayan çok kapsamlý uluslararasý
bir sýnýflandýrma sistemi olan Ýþlevsellik Yetiyitimi ve Saðlýðýn
Uluslararasý Sýnýflandýrmasý esas alýnýr.
(2) Özürlülerin saðlýðý ile ilgili durumlarýnýn
tanýmlanmasýnda ve her türlü bilginin kodlanmasýnda, çeþitli
disiplinler ve hizmetler açýsýndan verilerin toplanmasýnda,
kaydedilmesinde ve karþýlaþtýrýlmasýnda, özürlülerin tedavisi,
rehabilitasyonu, eðitimi ve istihdamý ile ilgili hizmetlerin
deðerlendirilmesinde, planlanmasýnda Ýþlevsellik Yetiyitimi
ve Saðlýðýn Uluslararasý Sýnýflandýrmasý sisteminin kullanýlmasý
amacýyla eðitim, öðretim, uygulama ve yaygýnlaþtýrma hizmetleri
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlýðýnýn koordinatörlüðünde,
ilgili kamu kurum ve kuruluþlarý ile sivil toplum örgütleri,
üniversiteler ve ilgili meslek kuruluþlarýnýn iþbirliði ile
yürütülür.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Özürlü Saðlýk Kurulu Raporu Düzenleme Usul ve Esaslarý
Özürlü saðlýk kurulunun teþkili
MADDE 6 - (1) Özürlü saðlýk kurulu; iç hastalýklarý,
göz hastalýklarý, kulak-burun-boðaz, genel cerrahi veya ortopedi,
nöroloji veya ruh saðlýðý ve hastalýklarý uzmanlarýndan oluþur.
(2) Özürlü saðlýk kurulu raporu vermeye
yetkili saðlýk kurumunda, fizik tedavi ve rehabilitasyon uzman
hekiminin bulunmasý halinde, bu uzmanýn özürlü saðlýk kurulunda
yer almasý zorunludur.
(3) Deðerlendirilecek özür, birinci fýkrada
sayýlan uzmanlýk dallarýnýn dýþýnda ise ilgili dal uzmanýnýn
da kurulda bulunmasý þarttýr. Kurulda bulunan hekimler birbirlerinin
yerine karar veremezler.
(4) Eðitim ve araþtýrma hastanelerinde özürlü
saðlýk kuruluna þefler, bulunmadýklarý zaman þef yardýmcýlarý
veya þeflerin görevlendirecekleri uzman hekimler girerler.
Kurulun baþkaný, bu Yönetmeliðin 7 nci maddesinde belirtilen
hastanelerin baþtabibi veya baþtabibin görevlendireceði þef
veya ana bilim dalý baþkanýdýr.
(5) Asker hastanelerinde, Baþtabip yardýmcýsý
veya baþtabibten sonraki en kýdemli uzman hekim; asker eðitim
hastanelerinde ise baþtabip tarafýndan görevlendirilecek diðer
üyelerden kýdemli bir öðretim üyesi kurula baþkanlýk eder.
(6) Sadece bir organ ya da sistemi ilgilendiren
özürü bulunanlar için özürlü saðlýk kurulu, o özürü ilgilendiren
branþtan üç uzman ile oluþturulabilir. Bu kurulun baþkanlýðýný
ilgili þef ya da anabilim dalý baþkaný yürütür.
Yetkili saðlýk kurumlarý
MADDE 7 - (1) Bu Yönetmelikte belirtilen
özürlü saðlýk kurulu raporlarýný düzenlemeye yetkili saðlýk
kurumlarýný ve hakem hastaneleri Saðlýk Bakanlýðý belirler
ve internet sitesinde yayýmlar.
(2) Yetkili olmayan saðlýk kurumlarý ile
6 ncý maddede belirtilen þekilde özürlü saðlýk kurulunu teþkil
edemeyen saðlýk kurumlarýnýn verdiði saðlýk kurulu raporlarý
deðerlendirilmeye alýnmaz.
Raporlarýn düzenlenmesi ve özür oranýnýn
belirlenmesi
MADDE 8 - (1) Özürlü saðlýk kurulu raporlarý,
bu Yönetmeliðin ekinde yer alan EK-1 Özürlü Saðlýk Kurulu
Raporu Formuna uygun olarak düzenlenir.
(2) Kiþinin özür oraný, özürlü saðlýk kurulunca
bu Yönetmeliðin ekinde yer alan EK-2 Özür Oranlarý Cetvelinde
bulunan özür oranlarýna göre yüzde (%) olarak belirlenerek
özürlü saðlýk kurulu raporunun ilgili bölümünde rakam ve yazý
ile belirtilir. Bu cetvelde adý geçmeyen hastalýk ve özürler
ile bunlara ait özür oranlarý, fonksiyon kayýplarýna göre
özürlü saðlýk kurulunca deðerlendirilerek belirlenir.
Özürlü saðlýk kurulu raporunun doldurulmasý
MADDE 9 - (1) Özürlü saðlýk kurulu raporu
formu eksiksiz olarak doldurulur. Özürlü saðlýk kurulu raporu,
bu Yönetmeliðin ekinde yer alan EK-1 Özürlü Saðlýk Kurulu
Raporu Formunda gösterilen rapor þekline göre; poliklinik
muayene tarihi, poliklinik kayýt numarasý yazýlmak suretiyle,
bulgular ve teþhis ayrýntýlý olarak yazýlýp imza edilir. Yapýlan
muayene, tetkik ve laboratuvar bulgularýna dair bilgiler özürlü
saðlýk kurulu raporu formuna eklenir. Özürlü saðlýk kurulu,
özürlü kiþiyi bizzat görerek karar verir ve kiþinin özür oranýný
bu Yönetmeliðin 8 inci maddesinde belirtilen esaslara göre
belirler.
(2) Özre iliþkin klinik bulgular, radyolojik
tetkikler ve laboratuvar bilgileri, bu Yönetmeliðin ekinde
yer alan EK-1 Özürlü Saðlýk Kurulu Raporu Formunda gösterilen
raporun ön yüzündeki ilgili bölüme özetlenerek yazýlýr.
(3) Özürlü saðlýk kurulu raporlarý kurul
üyelerince mutlaka imzalanýr. Okunaklý bir þekilde kaþelenir
ve mühürlenir. 15 yaþýndan büyük özürlülere düzenlenecek olan
özürlü saðlýk kurulu raporlarýnda, özürlünün fotoðrafýnýn
bulunmasý zorunludur.
(4) Kiþinin ya da kiþiyi sevk eden kurumun
talebi halinde, kiþinin saðlýðýna etkisi dikkate alýnarak
çalýþtýrýlamayacaðý iþlerin niteliði ile raporun kullaným
amacý bölümüne; bireyin yararlanmak istediði hak ve hizmetlere
iliþkin talepleri belirtilir.
(5) Özürlü saðlýk kurulu raporunun sonucu
bölümünde yer alan "Aðýr Özürlü" kýsmýnda evet ya da hayýr
ifadesi yazýlarak kiþinin durumu belirtilir ve bu bölüm hiçbir
suretle boþ býrakýlmaz.
(6) Özürlü saðlýk kurulu raporunun ilgili
kýsmýna kiþinin özür grubu belirtilir. Gerektiðinde birden
fazla özür grubu iþaretlenir. Bu kýsým boþ býrakýlmaz.
(7) Kiþinin özür durumunun zaman içinde
deðiþme ihtimali olduðu ve hastalýk bulgularýnýn tam olarak
görülemediði durumlarda kiþinin mevcut durumu esas alýnarak
süreli rapor düzenlenir.
(8) Özürlü saðlýk kurulu raporlarýnýn kiþinin
baþvuru tarihinden itibaren en geç yirmi iþ gününde tamamlanarak
ilgiliye verilmesi esastýr.
Özürlü saðlýk kurulu raporuna itiraz
MADDE 10 - (1) Özürlü saðlýk kurulu raporuna;
özürlü, velisi veya vasisi veyahut raporu isteyen kurum tarafýndan
itiraz edilebilir. Ýlgililer itiraz dilekçesi ve ilk özürlü
saðlýk kurulu raporunun tasdikli bir örneði ile birlikte,
bulunduðu ilin saðlýk müdürlüðüne baþvurur. Ýl saðlýk müdürlüðünce,
özürlü saðlýk kurulu raporu alacak kiþi en yakýn farklý bir
özürlü saðlýk kurulu raporu vermeye yetkili hastaneye gönderilir.
Ýtiraz edilen özürlü saðlýk kurulu raporu ile itiraz üzerine
verilen özürlü saðlýk kurulu raporundaki kararlar ayný yönde
ise özürlü saðlýk kurulu raporu kesinleþir.
(2) Özürlü saðlýk kurulu raporlarýnýn farklý
olmasý durumunda, Saðlýk Bakanlýðýnca belirlenmiþ olan hakem
hastanelerden, kiþinin ikamet ettiði yere en yakýn bir hakem
hastaneye, kiþi yeniden muayene edilmesi ve özürlü saðlýk
kurulu raporu tanzim edilmesi amacýyla yine il saðlýk müdürlüðü
kanalýyla gönderilir. Hakem hastanenin özürlü saðlýk kurulunca
verilen kararý kesindir.
(3) Milli Savunma Bakanlýðýna baðlý asker
hastanelerince; Türk Silahlý Kuvvetleri personeline verilecek
özürlü saðlýk kurulu raporlarýna itiraz esas ve usulleri Türk
Silahlý Kuvvetlerinin ilgili mevzuat hükümlerine tabidir.
Türk Silahlý Kuvvetleri personeline verilecek özürlü saðlýk
kurulu raporlarýna yapýlan itirazlar, Gülhane Askeri Týp Akademisi
Eðitim Hastanesi ve Gülhane Askeri Týp Akademisi Haydarpaþa
Eðitim Hastanesi ile yetkilendirilecek hastanelerce kesin
olarak karara baðlanýr.
Birden fazla özür durumunun bulunmasý
MADDE 11 - (1) Birden fazla hastalýðý veya
özrü bulunanlarýn, özür oranlarý bu Yönetmeliðin ekinde yer
alan EK-2 Özür Oranlarý Cetvelinde aksi belirtilmedikçe balthazard
formülü ile toplanarak kiþinin özür oraný hesaplanýr.
(2) Balthazard formülü aþaðýdaki þekilde
uygulanýr:
a) Özür oranlarý ayrý ayrý tespit edilir.
b) Bu oranlar en yükseðinden baþlanarak
sýraya konulur.
c) En yüksek oran, özürlünün tüm vücut fonksiyonunun
tamamýný gösteren % 100'den çýkarýlýr.
ç) Bu çýkarmada kalan miktar, sýrada ikinci
gelen özür oraný ile çarpýlýr. Çarpýmýn 100'e bölünmesinden
çýkan rakam en yüksek özür oranýna eklenir; böylece, birinci
ve ikinci rahatsýzlýklarýn özür oraný bulunmuþ olur.
d) Özür ikiden fazla ise, birinci ve ikinci
rahatsýzlýklarýn özür oraný birinci sýraya ve üçüncü sýradaki
özür oraný ise ikinci sýraya alýnarak formül tekrarlanýr.
e) 60 yaþýn üzerindekilerde hesaplanan özürlülük
oranýna balthazard formülü ile % 10 eklenerek kiþinin özür
oraný bulunur.
(3) Balthazard formülünün uygulanmasýna
iliþkin olarak bu Yönetmeliðin ekinde yer alan EK-3 Balthazard
Hesaplama Tablosu da kullanýlabilir.
Kurul kararlarýnýn kaydý
MADDE 12 - (1) Kurul kararlarýnýn kaydý
için özürlü saðlýk kurulu raporu vermeye yetkili her hastanede
ayrý bir özürlü saðlýk kurulu kaydý tutulur. Kurul üyeleri,
kaydedilen özürlü saðlýk kurulu raporlarýnýn suretlerini de
imza ederler. Kararlara muhalefet edenler, raporun kurumda
kalan nüshasýna ve bu kayýt ortamýna gerekçeli olarak muhalefet
þerhini yazarak imza ederler. Ýlgiliye verilecek veya kurumuna
gönderilecek rapor nüshalarý kurula katýlan bütün üyeler tarafýndan
muhalefet gerekçesi yazýlmaksýzýn imzalanýr. Kararýn oy birliði
veya oy çokluðu ile verildiði, raporlarýn karar bölümüne mutlaka
yazýlýr.
(2) Özürlü saðlýk kurulu kararlarý oy çokluðu
ile alýnýr. Oylarýn eþit olmasý halinde, kurul baþkanýnýn
kullandýðý oy yönünde karar alýnmýþ sayýlýr.
Özürlü saðlýk kurulu raporunun geçerlilik
süresi
MADDE 13 - (1) Özürlü saðlýk kurulu raporunun
sürekli olup olmadýðý ile süreli raporlarda raporun geçerlilik
süresi mutlaka belirtilir.
(2) Özürlü saðlýk kurulunca kiþinin özür
durumunun sürekli olduðuna karar verilmesi durumunda, özürlü
saðlýk kurulu raporunun ilgili bölümünde bu durum belirtilir.
Ancak özür durumunun deðiþmesi halinde, kiþinin talebi üzerine
rapor ve buna baðlý kiþinin özür oraný yeniden belirlenir.
(3) Özürlü saðlýk kurulunca özürlünün özür
durumunun sürekli olmadýðýna karar verilmesi halinde de bu
husus ilgili bölümde belirlenerek özürlü saðlýk kurulu raporunun
geçerlilik süresi belirtilir. Zaman içinde deðiþebilen veya
kontrolü gerektiren hastalýklar, hastanýn önceki özürlü saðlýk
kurulu raporu da kurula sunularak, özürlü saðlýk kurulunun
belirleyeceði süre içinde yeniden görüþülür ve karara baðlanýr.
(4) Bu Yönetmelik hükümlerine göre alýnmýþ
olan sürekli raporlar ile süreli raporlarýn geçerlilik süresi
dolmadan tekrar rapor alýnmak istenmesi durumunda, mükerrer
rapor tanzimini önlemek maksadýyla, ilgililerin daha önce
özürlü saðlýk kurulu raporu alýp almadýklarýna iliþkin beyaný
istenir. Ýlgilinin beyaný üzerine veya bir baþka þekilde,
evvelce özürlü saðlýk kurulu raporu verilmiþ olduðunun tespiti
halinde tekrar rapor verilmez. Kullaným amacýna uygun olarak
düzenlenmiþ ve bu Yönetmelik hükümlerine göre alýnmýþ olan
sürekli raporlara sahip kiþilerden kurumlarca yeniden rapor
istenilmez.
Özürlü saðlýk kurulu raporunun onaylanmasý
ve veriliþi
MADDE 14 - (1) Raporlarýn usulüne uygun
olarak düzenlenip düzenlenmediði, formdaki bilgilerin tam
olarak doldurulup doldurulmadýðý kontrol edilerek, gerekiyorsa
eksik ve yanlýþlýklar düzeltildikten sonra raporlar; kurum
müracaatý ise üç nüsha, kiþisel müracaatlarda ise iki nüsha
olarak düzenlenir ve baþhekim tarafýndan onaylanýr.
(2) Özürlü saðlýk kurulu raporunun bir nüshasý
ilgili kiþiye verilir. Ýlgilinin talebi üzerine hazýrlanmýþ
olan özürlü saðlýk kurulu raporlarýndan; özürlünün yararlanabileceði
haklarý sayýsýnca veya talep ettiði sayýda çoðaltýlarak imza
edilir, onaylanýr ve mühürlenerek ilgiliye verilir. Kurum
müracaatlarýnda ise raporun bir nüshasý raporu isteyen kuruma
gönderilir.
(3) Raporun bir nüshasý, gerektiðinde belgelendirilmesi
amacýyla raporu veren saðlýk kurumunda saklanýr. Raporlarýn
saklanma usul ve esaslarý; saðlýk kurumlarýnýn baðlý bulunduðu
kurumlarýn ilgili mevzuatýna tabidir.
(4) Özürlü saðlýk kurulu raporu vermeye
yetkili saðlýk kurumlarý, özürlü saðlýk kurulu raporlarýna
ait bilgileri Saðlýk Bakanlýðý veritabanýna aktarýr. Saðlýk
Bakanlýðý, veritabanýndaki bu bilgileri, Aile ve Sosyal Politikalar
Bakanlýðýnýn belirlediði veri yapýsýnda Ulusal Özürlüler Veritabanýna
aktarýlmak üzere her ayýn ilk haftasý Aile ve Sosyal Politikalar
Bakanlýðýna elektronik ortamda gönderir. Ayrýca, Saðlýk Bakanlýðý
bu bilgilerin Ulusal Özürlüler Veritabanýna aktarýlmasý amacýyla
uygun servisler hazýrlar. Özürlülük bilgilerinin Ulusal Özürlüler
Veritabanýna aktarýlmasýna yönelik teknik yöntem ile özürlülük
bilgilerinin elektronik ortamda alýnmasýna iliþkin usul ve
esaslar Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlýðý tarafýndan belirlenir.
Vergi indirimine esas raporlar
MADDE 15 - (1) 193 sayýlý Gelir Vergisi
Kanunu hükümlerine göre, sakatlýk indirimine esas olmak üzere
düzenlenen raporlarda, raporu düzenleyen saðlýk kuruluþu tarafýndan
iþverenin bulunduðu yerdeki il defterdarlýðýna gönderilen
özürlü saðlýk kurulu raporu esas alýnýr.
5233 sayýlý Kanun kapsamýnda verilecek
raporlar
MADDE 16 - (1) 17/7/2004 tarihli ve 5233
sayýlý Terör ve Terörle Mücadeleden Doðan Zararlarýn Karþýlanmasý
Hakkýnda Kanun kapsamýnda verilecek saðlýk kurulu raporlarýnda
bu Yönetmeliðin özür oranlarýna iliþkin hükümleri uygulanýr.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeþitli ve Son Hükümler
Atýflar
MADDE 17 - (1) 16/12/2010 tarihli ve 27787
sayýlý mükerrer Resmî Gazete'de yayýmlanan Özürlülük Ölçütü,
Sýnýflandýrmasý ve Özürlülere Verilecek Saðlýk Kurulu Raporlarý
Hakkýnda Yönetmelik, 16/7/2006 tarihli ve 26230 sayýlý Resmî
Gazete'de yayýmlanan Özürlülük Ölçütü, Sýnýflandýrmasý ve
Özürlülere Verilecek Saðlýk Kurulu Raporlarý Hakkýnda Yönetmelik
ile 6/2/1998 tarihli ve 98/10746 sayýlý Bakanlar Kurulu Kararýyla
yürürlüðe konulan Özürlülere Verilecek Saðlýk Kurulu Raporlarý
Hakkýnda Yönetmelik hükümlerine yapýlan atýflar bu Yönetmelik
hükümlerine yapýlmýþ sayýlýr.
Kazanýlmýþ haklar
MADDE 18 - (1) Bu Yönetmeliðin yürürlüðe
girdiði tarihten önce; özürlüler için düzenlenmiþ saðlýk kurulu
raporlarýyla belirlenmiþ olan özür oranlarý, çalýþma gücü
kayýp oranlarý, vücut iþ görme gücü kaybý oranlarý, tüm vücut
fonksiyon kaybý oranlarý geçerli olup bu oranlara dayanýlarak
saðlanmýþ sosyal destek ve yardým hizmetlerinin sürdürülebilmesi
için yeniden özürlü saðlýk kurulu raporu düzenlenmez.
(2) Ancak, süreli verilen raporlar ile ilgili
olarak hastaneye yeniden sevk iþlemi uyarýnca veya herhangi
bir sebeple yeni bir rapor istenmesi durumunda, özür oranlarý,
bu Yönetmelik hükümlerine göre yeniden belirlenir.
Yürürlükten kaldýrýlan yönetmelik
MADDE 19 - (1) 16/12/2010 tarihli ve 27787 sayýlý mükerrer
Resmî Gazete'de yayýmlanan Özürlülük Ölçütü, Sýnýflandýrmasý
ve Özürlülere Verilecek Saðlýk Kurulu Raporlarý Hakkýnda Yönetmelik
yürürlükten kaldýrýlmýþtýr.
Yürürlük
MADDE 20 - (1) Bu Yönetmelik yayýmý tarihinde
yürürlüðe girer.
Yürütme
MADDE 21 - (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Aile ve Sosyal Politikalar Bakaný ile Saðlýk Bakaný yürütür.
35.BÖLÜM :
MÝLLÎ EÐÝTÝM BAKANLIÐI OKUL-AÝLE BÝRLÝÐÝ
YÖNETMELÝÐÝ
BÝRÝNCÝ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanýmlar
Amaç
MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliðin amacý, Millî
Eðitim Bakanlýðýna baðlý okul ve eðitim kurumlarýnda okul-aile
birliklerinin kuruluþ, iþleyiþ, görev, yetki ve sorumluluklarýna
iliþkin usul ve esaslarý düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik; eðitim kampüslerinde yer alan
okullar dâhil Millî Eðitim Bakanlýðýna baðlý okul ve eðitim
kurumlarýnda okul-aile birliklerinin kuruluþu, iþleyiþi, birlik
organlarýnýn oluþturulmasý, seçim þekilleri; sosyal ve kültürel
etkinlikler ile kampanya ve kurslardan saðlanan maddi katkýlar,
baðýþlarýn kabulü, harcanmasý ve denetlenmesiyle kantin ve
benzeri yerlerin iþlettirilmesi veya iþletilmesinden saðlanan
gelirlerin daðýtým yerleri, oranlarý, harcanmasý ve denetlenmesine
dair usul ve esaslarý kapsar.
Dayanak
MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelik, 14/6/1973 tarihli
ve 1739 sayýlý Millî Eðitim Temel Kanununun 16 ncý maddesine
dayanýlarak hazýrlanmýþtýr.
Tanýmlar
MADDE 4 - (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlýk: Millî Eðitim Bakanlýðýný,
b) Birlik: Eðitim kampüslerinde yer alan
okullar dâhil Bakanlýða baðlý okul ve eðitim kurumlarýnda
kurulan okul-aile birliðini,
c) Kantin: Okullardaki büfe, kantin, çay
ocaðý, yemekhane ve kafeteryalarý,
ç) Okul: Bakanlýða baðlý her tür ve derecedeki
resmi ve özel örgün ve yaygýn öðretim okul/kurumunu,
d) Öðrenci: Örgün eðitim kurumlarý öðrencileri
ile mesleki eðitim merkezlerine devam eden çýrak öðrenciyi,
e) Üye: Örgün eðitim kurumlarýnda okulun
yönetici ve öðretmenleri ile öðrenci velilerini; yaygýn eðitim
kurumlarýnda ise okulun yöneticisi ve öðretmenleri, usta öðreticileri,
velileri, onsekiz yaþýný doldurmuþ kursiyer, çýrak, kalfa,
ustalarý, eðitsel kulüp üyelerini ve gönüllü kiþileri,
f) Veli: Örgün ve yaygýn eðitim kurumlarýnda,
öðrencinin annesini/babasýný veya kanuni sorumluluðunu üstlenen
kiþiyi,ifade eder.
ÝKÝNCÝ BÖLÜM
Kuruluþ, Görev, Yetki ve Üyelik
Kuruluþ
MADDE 5 - (1) Okul ile aile arasýnda bütünleþmeyi
gerçekleþtirmek, veli ile okul arasýnda iletiþimi ve iþ birliðini
saðlamak, eðitim ve öðretimi geliþtirici faaliyetleri desteklemek,
okulun ve maddi imkânlardan yoksun öðrencilerin eðitim ve
öðretimle ilgili zorunlu ihtiyaçlarýný karþýlamak üzere okullar
bünyesinde tüzel kiþiliði haiz olmayan birlikler kurulur.
(2) Birlik, kurulduðu okulun adýný alýr.
Birliðin görev ve yetkileri
MADDE 6 - (1) Birliðin görev ve yetkileri
þunlardýr:
a) Öðrencilerin, Türk millî eðitiminin genel
ve özel amaçlarý ile temel ilkeleri ve millî manevi deðerler
doðrultusunda yetiþtirilmeleri için okul yönetimi, öðretmenler,
veliler ve ailelerle iþ birliði yapmak.
b) Okulun amaç ve hedeflerinin gerçekleþtirilmesine,
eðitimde kalite ve baþarý için okulun stratejik plan çalýþmalarýna
ve uygulamasýna destek olmak, eðitimde fýrsat eþitliðine imkân
vermek ve öðretmenler kurulunca alýnan kararlarýn uygulanmasýný
desteklemek amacýyla velilerle iþ birliði yapmak.
c) Öðrencilerin baþarýsýný artýrmak amacýyla
okul yönetimince planlanan kurs, sýnav, seminer, müzik, tiyatro,
spor, sanat, gezi, kermes ve benzeri eðitim faaliyetlerinin
düzenlenmesine katký saðlamak.
ç) Okul yönetimiyle iþ birliði yaparak eðitim
ve öðretim faaliyetleri dýþýndaki zamanlarda okulun derslik,
spor salonu, kütüphane, laboratuvar ve atölyeleri gibi eðitim
ortamlarýnýn deðerlendirilmesine katký saðlamak.
d) Okulun ihtiyaçlarýný karþýlamak için
mal ve hizmet satýn almak, bu hizmetlere iliþkin sosyal güvenlik
primi, vergi ve benzeri ödemelerin yapýlmasýný saðlamak.
e) Millî bayramlar, belirli gün ve haftalar
ile kültürel yarýþmalarýn düzenlenmesi giderlerine katkýda
bulunmak.
f) Okula yapýlan ayni ve nakdî baðýþlarý
kabul ederek kayýtlarýný tutmak, sosyal, kültürel etkinlikler
ve kampanyalar düzenlemek, þartlý baðýþlarý amacýna uygun
olarak kullanmak.
g) Kantin ve benzeri yerleri iþlettirmek
veya iþletmek.
ð) Okul yönetimi ile iþ birliði yaparak,
imkânlarý yeterli olmayan öðrencilere maddi ve manevi destek
saðlamak, ayný amaçla kardeþ okullara da katkýda bulunmak.
h) 28/8/2007 tarihli ve 26627 sayýlý Resmî
Gazete'de yayýmlanan Okul Servis Araçlarý Hizmet Yönetmeliði'nde
belirtilen yükümlülükleri yerine getirmek.
ý) Eðitim ve öðretimle ilgili kurumlar ve
sivil toplum kuruluþlarýyla iþ birliði yapmak.
i) Eðitim ve öðretimi geliþtirmek amacýyla
oluþturulan çalýþma komisyonlarýna katký saðlamak.
j) Ulusal ve uluslararasý projelere katýlmak
ve proje amaçlarýnýn gerçekleþmesine katkýda bulunmak.
k) Eðitim ve öðretimle ilgili diðer etkinliklere
destek olmak.
Üyelik ve üyeliðin sona ermesi
MADDE 7 - (1) Okul yöneticileri, öðretmenler
ve veliler ile onsekiz yaþýný geçmiþ kursiyer, çýraklýk, kalfalýk
ve ustalýk eðitimine devam eden kiþiler birliðin tabii üyesidir.
(2) Yöneticilerin ve öðretmenlerin üyeliði,
okulla iliþkilerinin kesilmesi durumunda; velilerin üyeliði,
öðrencinin okulla iliþiðinin kesilmesi; eðitsel kulüp üyelerinin
üyeliði, üyelikten ayrýlmasý; kursiyer, çýrak, kalfa ve ustalarýn
üyeliði ise eðitimini tamamlamasý hâlinde sona erer. Yönetim
kurulu üye sayýsýnýn toplantý yeter sayýsýnýn altýna düþmesi
durumunda, olaðanüstü genel kurula kadar yönetim kurulunda
bulunan velilerin üyelikleri devam eder.
(3) Okul yaptýrarak Bakanlýða baðýþta bulunan
hayýrseverler, yaptýrdýðý okulun okul aile birliðinin tabii
üyesidirler.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Birlik Organlarýnýn Oluþumu, Görev,
Yetki ve Sorumluluklarý
Birlik organlarý
MADDE 8 - (1) Birlik organlarý þunlardýr:
a) Genel kurul.
b) Yönetim kurulu.
c) Denetleme kurulu.
Genel kurul
MADDE 9 - (1) Genel kurul, birliðin üyelerinden
meydana gelir. Genel kurul, birlik yönetim kurulunun davetiyle
her yýl en geç Ekim ayýnýn sonuna kadar; yeni açýlan okullarda
ise okul müdürünün daveti üzerine okulun açýldýðý tarihten
itibaren en geç iki ay içinde okulda toplanýr.
(2) Genel kurul, katýlan üyelerle toplanýr
ve bunlarýn çoðunluðu ile karar alýr. Ancak toplantý yeter
sayýsý, yönetim ve denetleme kurullarýnýn asýl ve yedek üye
sayýsýnýn dört katýndan, öðrenci mevcudu yüzün altýnda olan
okullarda ise yönetim ve denetleme kurullarýnýn asýl ve yedek
üye sayýsýnýn iki katýndan az olamaz. Genel kurulun toplanamamasý
durumunda, en geç otuz gün içinde çoðunluk aranmaksýzýn toplantý
yapýlýr ve kararlar katýlanlarýn çoðunluðu ile alýnýr.
(3) Genel kurul toplantýlarýnýn yeri, zamaný
ve gündemi en az on beþ gün önceden üyelere elden yazýlý olarak
bildirilir, okul ilan panosu ile okulun internet sayfasýnda
duyurulur.
(4) Genel kurul, gündem maddelerini sýrasý
ile görüþür. Gündem maddelerine ekleme ve çýkarma yapýlarak
deðiþtirilmesinde oy çokluðu aranýr.
(5) Okul öðrenci kurulu/okul öðrenci meclisi/onur
kurulu baþkanlarý ile her sýnýf seviyesinden seçilen birer
temsilci öðrenci, genel kurula gözlemci olarak katýlabilir.
(6) Olaðanüstü genel kurul; yönetim kurulu,
okul müdürü ve 14 üncü maddenin beþinci fýkrasýnda yazýlý
hâllerde denetleme kurulunun çaðrýsý veya birlik üyelerinin
%10'unun yazýlý baþvurusu üzerine okul müdürünün çaðrýsý ile
yapýlýr. Toplantý yeter sayýsý, yönetim ve denetleme kurullarýnýn
asýl ve yedek üye sayýsýnýn dört katýndan; öðrenci mevcudu
yüzün altýnda olan okullarda ise yönetim ve denetleme kurullarýnýn
asýl ve yedek üye sayýsýnýn iki katýndan az olamaz. Olaðanüstü
genel kurul toplantýsýnýn yeri, zamaný ve gündemi en az onbeþ
gün önceden üyelere elden yazýlý olarak bildirilir, okul ilan
panosu ile okulun internet sayfasýnda duyurulur. Gündeme baðlýlýk
ilkesi geçerlidir. Kararlar katýlanlarýn çoðunluðu ile alýnýr.
Genel kurul toplantýsý
MADDE 10 - (1) Genel kurul toplantýsý aþaðýdaki
þekilde yapýlýr:
a) Genel kurula katýlacak üyeler toplantý
katýlým cetvelini imzalar.
b) Toplantýnýn açýlýþý birlik baþkaný tarafýndan
yapýlýr.
c) Açýk oyla veli üyeler arasýndan bir divan
baþkaný ve bir kâtip seçilir.
ç) Toplantý sonunda bütün tutanak ve belgeler
yeni seçilen yönetim kuruluna teslim edilir.
d) Yönetim kurulu ve denetleme kurulu üyelerinin
seçimleri asýl ve yedek olarak liste hâlinde oylanarak yapýlýr.
Genel kurulun görevleri
MADDE 11 - (1) Genel kurulun görevleri þunlardýr:
a) Yönetim kuruluna anne veya baba olan
veliler ile istemeleri halinde okul yaptýrarak Bakanlýða baðýþta
bulunan hayýrseverler arasýndan beþ asýl, beþ yedek üyeyi
açýk oylamayla seçmek.
b) Denetleme kuruluna öðretmenler kurulunca
seçilen iki asýl, iki yedek öðretmen dýþýnda, veliler arasýndan
bir asýl, bir yedek üyeyi açýk oylamayla seçmek.
c) Bir önceki döneme ait yönetim ve denetleme
kurulu faaliyet raporlarýný görüþmek ve ibra etmek.
ç) Genel kurulda hesaplar ibra edilmediðinde
diðer gündem maddelerinin görüþülmesine devam edilir. Divan,
ibra edilmeyen muhasebe evraklarýný tutanak altýna alarak
seçilen yeni yönetim ve denetleme kuruluna teslim eder. Bu
durum, yeni yönetim kurulu ve okul yönetimi tarafýndan il/ilçe
millî eðitim müdürlüðüne resmî yazýyla bildirilir.
d) Okul ve öðrencilerin ihtiyaçlarýný dikkate
alarak yönetim kurulunca hazýrlanan tahmini bütçeyi görüþmek.
e) Ýhtiyaçlarýn giderilmesine yönelik yönetim
kurulunu yetkilendirmek.
f) Okulun eðitim ve öðretimde kalite ve
baþarýsýnýn yükseltilmesine iliþkin önerilerde bulunmak.
Yönetim kurulu
MADDE 12 - (1) Yönetim kurulu, sadece anne
veya baba olan veliler ile istemeleri halinde okul yaptýrarak
Bakanlýða baðýþta bulunan hayýrseverler arasýndan seçilen
beþ üyeden oluþur.
(2) Yönetim kurulunun görev süresi bir yýldýr.
(3) Yönetim kurulu, seçimden sonraki ilk
hafta içinde okulda toplanarak üyeleri arasýndan bir baþkan,
bir baþkan yardýmcýsý, bir muhasip ve bir sekreter seçerek
görev ve iþ bölümü yapar. Yönetim kurulu üyelerinden üyeliði
sona erenlerin yerine yedeklerin çaðrýlmasýyla oluþan yeni
yönetim kurulu bir hafta içinde toplanarak aralarýnda görev
daðýlýmý yaparlar.
(4) Yönetim kurulu baþkan ve üyeleri en
fazla üç defa seçilebilir. Baþkan ve yönetim kurulu üyeleri
ayný anda birden fazla birlik yönetiminde görev alamazlar.
(5) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayýlý Türk
Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiþ
olsa bile; kasten iþlenen bir suçtan dolayý bir yýl veya daha
fazla süreyle hapis cezasýna ya da affa uðramýþ olsa bile
devletin güvenliðine karþý suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin
iþleyiþine karþý suçlar, millî savunmaya karþý suçlar, devlet
sýrlarýna karþý suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüþvet,
hýrsýzlýk, dolandýrýcýlýk, sahtecilik, güveni kötüye kullanma,
hileli iflas, ihaleye fesat karýþtýrma, edimin ifasýna fesat
karýþtýrma, suçtan kaynaklanan mal varlýðý deðerlerini aklama
veya kaçakçýlýk ve ayný Kanunun Cinsel Dokunulmazlýða Karþý
Suçlar baþlýklý Ýkinci Kýsmýnýn Altýncý Bölümünde düzenlenen
maddelerde yer alan suçlardan mahkûm olanlar yönetim kurulunda
ve harcama komisyonlarýnda görev alamazlar. Görev almýþ olanlardan
bu niteliði haiz olmadýklarý sonradan anlaþýlanlarýn bu görevleri
sona erer.
Yönetim kurulunun görev, yetki ve sorumluluklarý
MADDE 13 - (1) Yönetim kurulu birlik adýna
görev yapar; genel kurulda alýnan kararlarý okul yönetimiyle
iþ birliði yaparak bir plan dâhilinde yürütür.
(2) Eðitim ve öðretimin kalitesinin yükseltilmesine
iliþkin önerilerde bulunmak, karþýlaþýlan güçlüklerin giderilmesine
katký saðlamak üzere okul müdürlüðü ve velilerle iþ birliði
yapar.
(3) Eðitim ve öðretim yýlý içinde en az
dört üyenin katýlýmý ile ayda bir toplanýr ve karar yeter
sayýsý üçtür. Toplantýlar gerektiðinde okulun eðitim ve öðretime
açýk olmadýðý zamanlarda da yapýlabilir.
(4) Baþkan yardýmcýsý, baþkanýn bulunmadýðý
zamanlarda baþkana vekâlet eder. Muhasip, birliðin gelir-gider
iþlemlerini, sekreter de yazýþmalarýný yürütür. Birlik adýna
yapýlan her türlü harcama ile iþ ve iþlemlere iliþkin yazýþmalar
okul müdürü ile koordineli yapýlýr.
(5) Yönetim kurulu kararlarý, karar defterine
el ile yazýlarak imzalanýr.
(6) Özürsüz olarak üst üste üç toplantýya
katýlmayan yönetim kurulu üyesinin görevi sona erer. Bu þekilde
görevi sona erenler ile öðrencisinin okuldan ayrýlmasý veya
öðrenciliðin sona ermesi nedenleriyle yönetim kurulu üyeliði
sona eren velinin yerine yedek üyeler, aldýklarý oy sýrasýna
göre asýl üye olarak göreve çaðýrýlýr.
(7) Ýhtiyaç hâlinde eðitim kampüsü yönetimine
birliði temsilen baþkan veya yönetim kurulu üyelerinden biri
görevlendirilir.
(8) Yönetim kurulu üye sayýsýnýn, yedeklerle
birlikte karar yeter sayýsýnýn altýna düþmesi hâlinde, öncelikle
baþkan veya okul müdürü tarafýndan bir ay içinde genel kurul
olaðanüstü toplantýya çaðrýlýr. Olaðanüstü genel kurul tarafýndan
seçilen yönetim kurulu, olaðan genel kurul toplantýsýna kadar
görevine devam eder. Yönetim kurulu, yaptýðý iþ ve iþlemlerden
dolayý genel kurula karþý sorumludur.
(9) Yönetim kurulu, birlik tahmini bütçesini
hazýrlar ve genel kurulda görüþülen bütçeyi okul ilan panosu
ve internet sayfasýnda duyurur.
(10) Ýlgili mevzuatýna göre tutulan gelir
gider kayýtlarý, eðitim öðretim yýlýnda her dönem en az birer
defa velilerin görebileceði þekilde okulun ilan panosunda
ve internet sayfasýnda duyurulur.
Denetleme kurulunun görev, yetki ve
sorumluluklarý
MADDE 14 - (1) Denetleme kurulu, genel kurulca
seçilen bir veli ve öðretmenler kurulunca seçilen iki öðretmen
olmak üzere üç asýl ve üç yedek üyeden oluþur. Asýl üyeler
genel kuruldan sonraki ilk hafta içinde toplanýr ve üyeler
arasýndan bir baþkan seçerek görev ve iþ bölümü yapar.
(2) Denetleme kurulunun görev süresi bir
yýldýr.
(3) Denetleme kurulu baþkaný en fazla üç
defa seçilebilir.
(4) Denetleme kurulu, yýlda en az iki defa
yönetim kurulunun faaliyetlerini inceler, ara raporlarýný
bilgi ve gereði için yönetim kuruluna sunar. Yönetim kurulunun
faaliyet dönemine iliþkin nihai raporunu ise genel kurula
sunar.
(5) Denetleme kurulu, yaptýðý denetimler
sonucu, yönetim kurulunun 6 ncý maddede sayýlan birliðin görev
ve yetkilerine aykýrý faaliyetlerini tespit etmesi hâlinde
genel kurulu olaðanüstü toplantýya çaðýrýr.
(6) Birliðin denetleme kurulu üyesi olan
öðretmenlerin baþka kurumda dört aydan fazla süreli görevlendirilmelerinde
yerlerine yedekleri çaðýrýlýr.
(7) 5237 sayýlý Türk Ceza Kanununun 53 üncü
maddesinde belirtilen süreler geçmiþ olsa bile; kasten iþlenen
bir suçtan dolayý bir yýl veya daha fazla süreyle hapis cezasýna
ya da affa uðramýþ olsa bile devletin güvenliðine karþý suçlar,
Anayasal düzene ve bu düzenin iþleyiþine karþý suçlar, millî
savunmaya karþý suçlar, devlet sýrlarýna karþý suçlar ve casusluk,
zimmet, irtikâp, rüþvet, hýrsýzlýk, dolandýrýcýlýk, sahtecilik,
güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karýþtýrma,
edimin ifasýna fesat karýþtýrma, suçtan kaynaklanan mal varlýðý
deðerlerini aklama veya kaçakçýlýk ve ayný Kanunun Cinsel
Dokunulmazlýða Karþý Suçlar baþlýklý Ýkinci Kýsmýnýn Altýncý
Bölümünde düzenlenen maddelerde yer alan suçlardan mahkûm
olanlar denetleme kurulunda görev alamazlar. Görev almýþ olanlardan
bu niteliði haiz olmadýklarý sonradan anlaþýlanlarýn bu görevleri
sona erer.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Birlik Gelirleri, Muhammen Bedel Tespiti,
Kiralama, Gelirlerin Daðýlýmý,
Harcanmasý, Tutulacak Defter, Dosya
ve Belgeler
Birlik gelirleri
MADDE 15 - (1) Resmi okullarda Birliðin
gelirleri;
a) Ayni, nakdî, þartlý/þartsýz baðýþ ve
yardýmlardan,
b) Okullarýn bünyesindeki kantin ve benzeri
yerlerin iþlettirilmesi, gerektiðinde iþletilmesinden elde
edilen gelirlerinden,
c) Kamu kurum ve kuruluþlarý, özel hukuk
tüzel kiþilikleri ve gerçek kiþilerin, örgün ve yaygýn eðitim
kurumlarý bünyesinde eðitim ve öðretimin yapýldýðý saatler
dýþýnda gerçekleþtirecekleri sosyal, kültürel, sportif, kurs,
proje, sýnav, toplantý, kampanya ve benzeri gelir getirici
etkinliklerinden saðlanan gelirlerden,
ç) Diðer gelirlerden,oluþur.
(2) Birlikler, velileri hiçbir surette
baðýþ yapmaya zorlayamaz, okul kayýt döneminde baðýþ ve yardým
toplayamaz. Ayrýca Bakanlýk tarafýndan yürütülen proje ve
yapýlan protokoller kapsamýnda okul ve kurumlarda yapýlacak
faaliyetlerden ücret talep edilemez.
Gelirlerin kabulü
MADDE 16 - (1) Gelirler birlik adýna bankalarda
açýlacak hesapta toplanýr.
(2) Birlik tarafýndan nakde çevrilebilecek
ayni yardýmlar nakde çevrildikten sonra baðýþlar hesabýna
yatýrýlýr. Nakde çevrilemeyen ayni yardýmlar ise belge karþýlýðýnda
okul müdürlüðüne teslim edilir.
(3) Nakdi baðýþlarýn öncelikle birliðin
banka hesabýna yatýrýlmasý saðlanýr, mümkün olmadýðý durumlarda
gelir makbuzu karþýlýðýnda kabul edilir. Belge karþýlýðý elden
alýnan baðýþlar en geç beþ iþ günü içinde birliðin banka hesabýna
yatýrýlýr.
(4) Þartlý baðýþlar amacý dýþýnda kullanýlamaz.
(5) Yönetim kurulunca bastýrýlan ve hazýr
alýnan basýlý gelir gider makbuzlarý; müteselsil seri, cilt
ve sýra numarasý taþýyan, kendinden karbonlu elli asýl ve
elli koçan yapraðýndan meydana gelen ciltli makbuzlardýr.
Bunlar kurum mührüyle mühürlendikten sonra yönetim kurulu
karar defterine koçan seri numaralarý yazýlarak kayýt altýna
alýnýr.
(6) Elektronik sistemler ve yazý makineleri
aracýlýðýyla yazdýrýlacak form veya sürekli form þeklinde
kullanýlacak belgelerin ilgili mevzuatýnda belirtilen bilgileri
içermesi ve kurum mührüyle mühürlenmesi zorunludur.
(7) Kullanýlacak belgelerin sayýsý ve türü
yönetim kurulunca tespit edilir, bastýrýlýr, karar defterinde
kayýt altýna alýnýr ve kurum mührüyle mühürlenerek kullanýlýr.
Bu evraklar 16/5/1988 tarihli ve 19816 sayýlý Resmî Gazete'de
yayýmlanan Devlet Arþiv Hizmetleri Hakkýnda Yönetmelikte öngörülen
süreler kadar muhafaza edilir.
Gelirlerin daðýlýmý
MADDE 17 - (1) Resmî okullarda kantin ve
benzeri yerlerin;
a) Birliklerce kiraya verilmesi hâlinde,
1) Elde edilecek gayri safi gelirin %3'ü,
üçer aylýk dönemler hâlinde, takip eden ayýn yirmisine kadar
Hazineye arz bedeli olarak kiracý tarafýndan defterdarlýk/mal
müdürlüðü hesabýna,
2) Elde edilecek gayri safi gelirden Hazineye
ödenmesi gereken arz bedeli düþüldükten sonra kalan net tutarýn
% 80'i birliðin, % 10'u ilçe millî eðitim müdürlüðünün, %
10'u ise il millî eðitim müdürlüðünün banka hesabýna aktarýlýr.
Büyükþehir statüsünde olmayan il merkezlerindeki birliklerde
ise gelirin % 20'si il millî eðitim müdürlüðünün banka hesabýna,yatýrýlýr.
b) Birliklerce iþletilmesi hâlinde,
1) Ýþletilen yerin gayri safi hâsýlatýnýn
%1'i birlikçe, üçer aylýk dönemler hâlinde, takip eden ayýn
yirmisine kadar Hazineye arz bedeli olarak defterdarlýk/mal
müdürlüðü hesabýna ödenir.
2) Arz bedelinin hesaplanmasýnda gayri safi
hâsýlat esas alýnmýþ ise Hazineye ödenmesi gereken arz bedeli,
zorunlu iþletme giderleri ve kanuni giderler düþüldükten sonra
kalan net tutarýn % 80'i birliðin, % 10'u ilçe millî eðitim
müdürlüðünün, % 10'u ise il millî eðitim müdürlüðünün banka
hesaplarýna aktarýlýr. Büyükþehir statüsünde olmayan il merkezlerindeki
birliklerde ise gelirin % 20'si il millî eðitim müdürlüðünün
banka hesabýna yatýrýlýr.
3) Ýl/ilçe millî eðitim müdürlükleri hesaplarýna
yatýrýlan paralar, il/ilçe millî eðitim müdürünün veya görevlendireceði
ilgili müdür yardýmcýsý/þube müdürü baþkanlýðýnda iki okul
müdürü ve iki birlik baþkanýndan, mülki amirin onayý ile oluþturulan
komisyonca öncelikle imkânlarý kýsýtlý olan okullarýn ve öðrencilerin
eðitim ve öðretimle ilgili ihtiyaçlarýnda kullanýlmak üzere
ilgili birliðin hesabýna aktarýlýr.
4) Kira süresinin sona ermesi veya sözleþmenin
feshinden sonra taþýnmazýn tahliye edilmemesi durumunda, tahsil
edilen cezanýn, sözleþmenin feshi hâlinde tahsil edilen cari
yýl/ay kira bedeli tutarýndaki tazminatýn ve kýsa süreli kullaným
bedellerinin %3'ü Hazineye arz bedeli olarak ödendikten sonra
kalan tutar birinci fýkraya göre daðýtýlýr.
5) Arz bedelinin ödenmesinin takibinden
okul müdürü ve birlik yönetim kurulu baþkaný sorumludur.
6) Süresinde ödenmeyen arz bedelleri, 21/7/1953
tarihli ve 6183 sayýlý Amme Alacaklarýnýn Tahsil Usulü Hakkýnda
Kanunun 51 inci maddesi gereðince belirlenen gecikme zammý
ile birlikte tahsil edilir.
Gelirlerin harcanmasý
MADDE 18 - (1) Birlik gelirlerinin; okulun
bütçe disiplini çerçevesinde, eðitim ve öðretim giderleri
ile maddi imkânlardan yoksun öðrencilerin zorunlu ihtiyaçlarýna
harcanmasý esastýr. Tüm harcamalar, birlik yönetim kurulunun
kararý ile yapýlýr. Okul için gerekli ihtiyaç ve harcamalar
için okul yönetiminden yazýlý talep alýnýr. Mal ve hizmet
alýmlarý birlik yönetim kurulu üyeleri veya uzmanlýk gerektiren
iþlerde okul aile birliði üyelerinden oluþan en az üç kiþilik
bir komisyon marifetiyle yapýlýr.
(2) Birliðin banka hesabýndaki paralar,
birlik baþkaný ve muhasip üyenin müþterek imzasýyla çekilir.
Birlik baþkanýnýn bulunmadýðý durumlarda baþkan yardýmcýsý
yetkilidir.
(3) Alýnan taþýnýrlar/demirbaþlar/tüketim
malzemeleri 28/12/2006 tarihli ve 2006/11545 sayýlý Bakanlar
Kurulu Kararýyla yürürlüðe konulan Taþýnýr Mal Yönetmeliði
hükümlerine göre okul adýna kaydedilerek taþýnýr iþlem fiþinin
bir örneði harcama belgesine eklenir.
(4) Birliðin gelirlerinin elde edilmesinde
ve harcanmasýnda görevli ve yetkili olanlar; kaynaklarýn okul
ihtiyaçlarýna yönelik etkili, verimli ve ilgili mevzuata uygun
olarak kullanýlmasýndan sorumludurlar.
(5) Birlik baþkaný elde edilen gelirler,
alýnan baðýþlar ve yönetim kurulu kararlarýyla yapýlan harcamalara
iliþkin bilgileri okul müdürüne her ayýn sonunda yazýlý olarak
bildirir.
Muhammen bedel tespit komisyonu ve
bedel tespiti
MADDE 19 - (1) Muhammen bedel tespit komisyonu,
valilik/kaymakamlýkça görevlendirilecek il/ilçe millî eðitim
müdür yardýmcýsý/þube müdürü baþkanlýðýnda okul müdürü/müdür
yardýmcýsý, birlik baþkaný, defterdarlýk/mal müdürlüðü temsilcisi,
gerekli görülmesi halinde ilgili özel idare müdürlüðü temsilcisi
ile il ve ilçelerde ilgili meslek odasýnýn temsilcisinin katýlýmýyla
oluþur.
(2) Kantin ve benzeri yerlerin muhammen
bedelinin tespitinde; öðrenci sayýsý, okulun bulunduðu bölgenin
geliþmiþlik düzeyi, kiralanacak yerin fiziki özellikleri ve
benzeri kriterler de dikkate alýnýr.
(3) Ýlan edilen ilgili eðitim ve öðretim
yýlý takvimindeki yaz tatili ile yarýyýl tatili hariç olmak
üzere aylýk kira bedelinin belirlenmesinde; okullarýn eðitim
ve öðretime açýk olduðu günler dikkate alýnýr. Ancak, tam
yýl iþletilebilecek kantin ve benzeri yerler için oniki ay
üzerinden bedel tespit edilir.
(4) Söz konusu yerlerin kýsa süreli kullandýrýlmasý
hâlinde kullaným bedelleri, kullaným amacý da dikkate alýnarak
saatlik, günlük veya haftalýk olarak muhammen bedel tespit
komisyonunca belirlenir.
Kiralama usulü ve iþlemleri
MADDE 20 - (1) Birlik; kantin ve benzeri
yerleri öncelikle iþletmecilere kiralama usulü ile iþlettirir
veya iþletmecinin bulunmadýðý durumlarda iþletir. Kantin ve
benzeri yerlerin kiraya verilmesinde, eðitim ve öðretimin
aksatýlmamasý esastýr.
(2) Söz konusu yerlerin birlik tarafýndan
kiraya verilmesi 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayýlý Devlet Ýhale
Kanununun 51 inci maddesinin birinci fýkrasýnýn (g) bendine
göre pazarlýk usulü ile yapýlýr.
(3) Kiralama iþlemleri, valilik/kaymakamlýkça
görevlendirilecek il/ilçe millî eðitim müdür yardýmcýsý/þube
müdürü baþkanlýðýnda ilgili birlik baþkaný, defterdarlýk/mal
müdürlüðü temsilcisi, gerektiðinde il/ilçe özel idare müdürlüðü
temsilcisinin katýlýmýyla oluþan ihale komisyonunca yapýlýr.
(4) Kantin kiralama ihalelerinde katýlýmcýlardan,
5/6/1986 tarihli ve 3308 sayýlý Mesleki Eðitim Kanunu hükümlerine
göre kantincilik alanýnda alýnmýþ ustalýk belgesi sahibi olma
þartý aranýr. Ancak, katýlýmcýlarýn hiçbirisinde ustalýk belgesi
bulunmamasý durumunda iþyeri açma belgesi, kalfalýk, kurs
bitirme belgelerinden en az birine sahip olma þartý aranýr.
(5) Kantin kiralama ihalelerine katýlacak
kiþiler; ilgili esnaf odasýndan adýna kayýtlý okul kantin
iþletmesi olmadýðýna ve ihalelerden yasaklama kararý bulunmadýðýna
dair aldýðý belgeyi ibraz eder.
(6) Kantinlerde, alanlarýnda ustalýk belgesi,
iþyeri açma belgesi, kalfalýk belgesi, mesleki ve teknik eðitim
diplomasý ve kurs bitirme belgelerinden en az birine sahip
ve eðitim ve öðretim ortamýna ve öðrenci psikolojisine uyum
saðlayabilecek kiþiler istihdam edilir. Ýstihdam edilen kiþilerden
ilgili mevzuatýnda belirtilen sürelerde portör muayenesi,
adli sicil ve arþiv kaydý ve benzeri evraklar istenir.
(7) Her yýl kantin iþletmecisi faaliyet
belgesi ile iþletmecinin yanýnda çalýþanlarýn adli sicil ve
arþiv kayýtlarý yenilenir ve birlik yönetimine teslim edilir.
(8) Ýhale komisyonu baþkaný ve üyeleri ile
birliðin yönetim ve denetleme kurulu üyelerinin ikinci dereceye
kadar kan ve kayýn hýsýmlarý ihaleye katýlamaz.
(9) Kira sözleþme süresi tamamlanmadan iþletmecinin
tek taraflý olarak sözleþmeyi feshetmesi veya iþletmecinin
sözleþme hükümlerine uymamasý veya fesih nedenlerinden birinin
gerçekleþmesi sebebiyle birlikçe feshedilmesi ya da taraflarýn
mutabakatý ile sözleþmenin feshedilmesi hâlinde yeniden ihale
yapýlýr.
(10) Okul Servis Araçlarý Hizmet Yönetmeliðinin
7 nci maddesi çerçevesinde; okul servis araçlarýnýn kiralanmasý
her yýl okul-aile birliði yönetim kurulu baþkanýnýn baþkanlýðýnda,
okul-aile birliði yönetim kurulunca belirlenecek bir temsilci,
okul-aile birliði yönetim kurulunca çocuðu servisle taþýnan
veliler arasýndan tespit edilecek dört veli, varsa okul eðitim
vakfý yönetim kurulunca belirlenecek bir temsilcinin katýlýmlarýyla
oluþturulacak komisyon tarafýndan yapýlýr.
(11) 5237 sayýlý Türk Ceza Kanununun 53
üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiþ olsa bile; kasten
iþlenen bir suçtan dolayý bir yýl veya daha fazla süreyle
hapis cezasýna ya da affa uðramýþ olsa bile devletin güvenliðine
karþý suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin iþleyiþine karþý
suçlar, millî savunmaya karþý suçlar, devlet sýrlarýna karþý
suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüþvet, hýrsýzlýk, dolandýrýcýlýk,
sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye
fesat karýþtýrma, edimin ifasýna fesat karýþtýrma, suçtan
kaynaklanan mal varlýðý deðerlerini aklama veya kaçakçýlýk
ve ayný Kanunun Cinsel Dokunulmazlýða Karþý Suçlar baþlýklý
Ýkinci Kýsmýnýn Altýncý Bölümünde düzenlenen maddelerdeki
suçlardan mahkûm olanlar ihalelere katýlamazlar ve okul-aile
birliklerince kiraya verilen yerlerde istihdam edilemezler.
Sözleþme ve taraflarýn yükümlülükleri
MADDE 21 - (1) Kiraya verilecek yerler için
EK-2'de yer alan Kira Sözleþmesi Örneðine uygun olarak sözleþme
düzenlenir.
(2) Okul yönetimi, kira sözleþmesinin taraflarca
imzalandýðý tarihten itibaren onbeþ gün içinde, kiralanan
yeri kiracýya teslim etmekle yükümlüdür. Bu yükümlülüðün yerine
getirilmemesi hâlinde kiracý, sürenin bitiminden itibaren
onbeþ gün içinde on gün müddetli bir noter ihtarnamesiyle
bildirmek þartýyla taahhüdünden vazgeçebilir. Bu takdirde
teminat geri verilir. Kiracý, ihaleye girmek ve teminat vermek
için yaptýðý masraflarý istemeye hak kazanýr.
(3) Kiralama iþleminde ilk yýl kira bedeli
ihale bedelidir. Ýkinci ve izleyen yýllar kira bedelleri Türkiye
Ýstatistik Kurumunca (TÜÝK) yayýmlanan Üretici Fiyatlarý Endeksi
(ÜFE-bir önceki yýlýn ayný ayýna göre yüzde deðiþim) oranýnda
artýrýlýr. Ancak kira bedelinin tespitine iliþkin önemli ölçüde
farklýlaþma (öðrenci mevcudunda en az %25 oranýnda azalýþ
veya artýþ, kiracýnýn cirosunu önemli derecede etkileyecek
Bakanlýk tarafýndan getirilen kýsýtlayýcý düzenlemeler) olmasý
halinde, muhammen bedel yeniden tespit edilerek mevcut kiracýya
ayný usulle ihale edilerek yeni sözleþme düzenlenir.
(4) Birlik ile kiracý arasýnda düzenlenecek
kira sözleþmelerinin bir örneði, okul müdürlüðünce okulun
bulunduðu yerdeki defterdarlýk veya mal müdürlüðüne gönderilir.
(5) Ýþletme hakký verilen yerler, kiralama
amacý dýþýnda kullanýlamaz.
(6) Okul servis araçlarýnýn kiralanmasýnda
yapýlacak sözleþmelerde okul aile birliði yetkilidir.
Sözleþmenin feshi, iptali ve kiralanan
yerlerin tahliyesi
MADDE 22 - (1) Sözleþme süresi içinde;
a) 5237 sayýlý Türk Ceza Kanununun 53 üncü
maddesinde belirtilen süreler geçmiþ olsa bile; kasten iþlenen
bir suçtan dolayý bir yýl veya daha fazla süreyle hapis cezasýna
ya da affa uðramýþ olsa bile devletin güvenliðine karþý suçlar,
Anayasal düzene ve bu düzenin iþleyiþine karþý suçlar, millî
savunmaya karþý suçlar, devlet sýrlarýna karþý suçlar ve casusluk,
zimmet, irtikâp, rüþvet, hýrsýzlýk, dolandýrýcýlýk, sahtecilik,
güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karýþtýrma,
edimin ifasýna fesat karýþtýrma, suçtan kaynaklanan mal varlýðý
deðerlerini aklama veya kaçakçýlýk ve ayný Kanunun Cinsel
Dokunulmazlýða Karþý Suçlar baþlýklý Ýkinci Kýsým Altýncý
Bölümünde düzenlenen maddelerdeki suçlardan birinden mahkûm
olmasý,
b) Saðlýða zararlý gýdalarýn bulundurulmasý
veya satýlmasýnýn yetkili mercilerce tespiti,
c) Kiracýnýn veya çalýþanlarýn genel ahlaka
ve adaba aykýrý davranýþlarda bulunduðunun inceleme-soruþturma
sonucu tespiti,
ç) Kiracýnýn veya çalýþanlarýn genel ahlaka
ve adaba aykýrý görsel ve yazýlý yayýnlar bulundurmasý,
d) Kiracýnýn veya çalýþanlarýn eðitim ve
öðretim ortamýný olumsuz etkileyen davranýþlarýnýn inceleme-soruþturma
sonucu tespiti,
hâlinde sözleþme feshedilir.
(2) Kira süresinin sona ermesi veya sözleþmenin
feshedilmesi hâlinde kiralanan yer tahliye edilmediði takdirde
2886 sayýlý Devlet Ýhale Kanununun 75 inci maddesi uyarýnca
tahliye edilir.
(3) Kiralama sözleþme süresi tamamlanmadan
iþletmecinin tek taraflý olarak sözleþmeyi feshetmesi veya
iþletmecinin sözleþme hükümlerine uymamasý veya fesih nedenlerinden
birinin gerçekleþmesi sebebiyle birlikçe feshedilmesi ya da
taraflarýn mutabakatý ile sözleþmenin feshedilmesi hâlinde
yeniden ihale yapýlýr.
(4) Kira süresinin sona ermesi veya sözleþmenin
feshi hâlinde taþýnmaz tahliye edilmezse, EK-2'de yer alan
Kira Sözleþmesi Örneðinde öngörülen ceza tahsil edilir. Kiracýnýn
fesih talebinde bulunmasý, kira dönemi sona ermeden faaliyetini
durdurmasý, kiralanan yeri amacý dýþýnda kullanmasý, taahhüdünü
sözleþme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya
izin ve ruhsatlarýn her ne sebeple olursa olsun iptal edilmesi
hâllerinde kira sözleþmesi, 2886 sayýlý Devlet Ýhale Kanununun
62 nci maddesine göre tebligat yapmaya gerek kalmaksýzýn birlik
tarafýndan feshedilerek kesin teminatý gelir kaydedilir ve
cari yýl/ay kira bedeli tazminat olarak tahsil edilir. Sözleþmenin
feshedildiði tarihten sonraki döneme iliþkin varsa alýnan
kira bedeli öncelikle kiracýdan alýnacak tazminata mahsup
edilir.
(5) 2886 sayýlý Devlet Ýhale Kanununun 83
ve 84 üncü maddelerinde belirtilen yasak fiil ve davranýþlarda
bulunduklarý anlaþýlan kiracýlar hakkýnda ayný Kanunun 84
üncü maddesi uyarýnca yapýlan ihalelerden bir yýl yasaklama
kararý verilir ve yasaklanan kiþiler yasaklama süresi içinde
yapýlacak ihalelere katýlamazlar.
Tutulacak defter, dosya ve belgeler
MADDE 23 - (1) Yönetim kurulu aþaðýda belirtilen
defter, dosya ve belgelerin tutulmasý, muhafazasý ve düzenlenmesinden
sorumludur.
a) Genel kurul tutanak dosyasý,
b) Yönetim kurulu karar defteri,
c) Gelen-giden evrak defteri,
ç) Gelir-gider defteri,
d) Harcama belgelerinin yer aldýðý dosya,
e) Gelir/gider makbuzu, alýndý belgesi/harcama
belgesi,
f) Ýhtiyaç duyulan diðer dosya ve kayýtlar.
(2) Yönetim kurulunca, yönetim kurulu karar
defterinin noterce tasdik edilmesi zorunlu olup diðer defter
ve belgeler ise birliðin baðlý bulunduðu il/ilçe millî eðitim
müdürlüðünce tasdik edilir.
(3) Kantin ve benzeri yerlerin birliklerce
iþletilmesi ve vergi mükellefiyeti doðmasý hâlinde birlikler
hakkýnda 4/1/1961 tarihli ve 213 sayýlý Vergi Usul Kanunu
hükümleri uygulanýr.
(4) Kantin ve benzeri yerleri çalýþtýran
iþletmeciler ile çalýþtýrdýklarý kiþilere iliþkin ilgili mevzuatýnda
öngörülen portör muayenesi, adli sicil ve arþiv kaydý ve benzeri
bilgilerin yer aldýðý belgeler birlikçe muhafaza edilir. Birlik,
iþletmeciden her yýl iþletme faaliyet belgesi ister.
(5) Okul idaresi, okul-aile birliklerinin
gelir ve gider kayýtlarý ile diðer mali iþlemlerini Bakanlýkça
kurulan merkezî bilgi sistemine (TEFBÝS) kaydeder.
(6) Tutulan defter, dosya, biten koçanlar
ile diðer gerekli belgeler Devlet Arþiv Hizmetleri Hakkýnda
Yönetmelikte öngörülen süreler kadar okulda muhafaza edilir.
BEÞÝNCÝ BÖLÜM
Çeþitli ve Son Hükümler
Muaflýk ve istisna
MADDE 24 - (1) Okul-aile birlikleri, 6 ncý
madde kapsamýnda yapacaklarý iþlemler ve düzenlenen kâðýtlar
yönünden damga vergisi ve harçlardan muaf olup, okul-aile
birliklerine ve okul-aile birlikleri tarafýndan yapýlan baðýþ
ve yardýmlar veraset ve intikal vergisinden muaftýr.
Birliklerin yapamayacaðý iþler
MADDE 25 - (1) Birlikler, Bakanlýk mevzuatýna
aykýrý çalýþmalar ile siyasi faaliyet ve kiþilere çýkar saðlayýcý
iþ ve iþlemler yapamaz. Birlik yönetim ve denetleme kurulu
üyelerine huzur hakký ve benzeri adlar altýnda herhangi bir
ödeme yapýlamaz. Okullardaki defile, sergi ve kermesler, 13/1/2005
tarihli ve 25699 sayýlý Resmî Gazete'de yayýmlanan Milli Eðitim
Bakanlýðý Ýlköðretim ve Ortaöðretim Kurumlarý Sosyal Etkinlikler
Yönetmeliðine aykýrý yapýlamaz.
Denetim
MADDE 26 - (1) Birlikler, en az yýlda bir
defa olmak üzere Bakanlýk/valilik veya il/ilçe millî eðitim
müdürlükleri denetim elemanlarý tarafýndan millî eðitim mevzuatý
ve diðer ilgili mevzuat hükümlerine göre denetlenir. Ayrýca
il veya ilçelerdeki birlikler ile birliklerin gelirlerinden
il ve ilçe milli eðitim müdürlüklerine ayrýlan paylar her
yýl Bakanlýðýn belirleyeceði usul ve esaslara göre mali açýdan
denetlenir.
(2) Okulda bulunan kantin ve benzeri yerler;
saðlýk, hijyen ve gýda kodeksi yönünden ilgili meslek odasý,
saðlýk il müdürlükleri ile gýda, tarým ve hayvancýlýk il müdürlüklerince
de denetlenebilir.
Okul müdürünün sorumluluðu
MADDE 27 - (1) Okul müdürü genel kurulun
zamanýnda ve bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak yapýlmasýný
saðlar.
(2) Birliðin yaptýðý iþ ve iþlemlerin ilgili
mevzuata uygunluðunu denetler.
(3) Birliðin iþ ve iþlemleri ile yapýlan
harcamalarda usulsüzlük veya uygunsuzluk görmesi halinde önce
birlik baþkanýný yazýlý olarak uyararak usulsüzlüðün ve uygunsuzluðun
düzeltilmesini saðlar. Bu durumun devam etmesi halinde il/ilçe
milli eðitim müdürlüðüne durumu bildirerek denetlenmesini
talep eder.
Anlaþmazlýklarýn çözümü ve takibi
MADDE 28 - (1) Bu Yönetmeliðin uygulanmasý
sýrasýnda ortaya çýkabilecek problemler öncelikle mülki idare
amirlerince deðerlendirilir, çözüme kavuþturulamayan hususlarda
Bakanlýðýn görüþü alýnýr.
(2) Sözleþme ile getirilen yükümlülüklerin
takibi birlik yönetim kurulu ve okul yönetimi tarafýndan yapýlýr.
(3) Sözleþmenin uygulanmasý sýrasýnda ortaya
çýkabilecek hukuki ihtilaflarýn çözümü için kanuni yollara
baþvurulmak üzere okul yönetimince ilgili mülki idare amirine
durum bildirilir.
Hüküm bulunmayan hâller
MADDE 29 - (1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan
hâllerde 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayýlý Millî Eðitim Temel
Kanunu, Borçlar Kanunu, 2886 sayýlý Devlet Ýhale Kanunu ve
ilgili mevzuat hükümleri uygulanýr.
Yürürlükten kaldýrýlan yönetmelik
MADDE 30 - (1) 31/5/2005 tarihli ve 25831
sayýlý Resmî Gazete'de yayýmlanan Millî Eðitim Bakanlýðý Okul-Aile
Birliði Yönetmeliði yürürlükten kaldýrýlmýþtýr.
Mevcut Sözleþme
GEÇÝCÝ MADDE 1 - (1) Bu Yönetmelik yürürlüðe
girmeden önce salon, açýk alan ve otopark olarak kiraya verilen
yerlerin sözleþmeleri, sözleþme bitim tarihinden sonra yenilenmez.
Kiralama
GEÇÝCÝ MADDE 2 - (1) Bu Yönetmeliðin yürürlüðe
girdiði tarihten önce sözleþmesi sona eren veya devam eden
ve sözleþme bitim tarihi itibarýyla sözleþmeden doðan yükümlülüklerini
yerine getiren kantin, yemekhane, kafeterya ve benzeri yerleri
iþleten kiracýlarýn talep etmeleri halinde mevcut kiracýlara
bu yerler pazarlýk usulü ile kiralanýr.
Yürürlük
MADDE 31 - (1) (Deðiþik 20.11.2012/28473
RG) Millî Eðitim Bakanlýðý ve Maliye Bakanlýðýnca müþtereken
hazýrlanan bu Yönetmelik yayýmý tarihinde yürürlüðe girer.
Yürütme
MADDE 32 - (1) Bu Yönetmelik hükümlerini
Millî Eðitim Bakaný yürütür
7.KISIM
ÖZEL EÐÝTÝMDEKÝ AKSAKLIKLARMÜTALA
Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliði; YERLEÞTÝRME
MADDE 12 – (1)(Cümle eklenmiþtir: 14.3.2009/27169 RG)Özel eðitim hizmetleri kurulu, özel eðitim deðerlendirme kurul raporu doðrultusunda özel eðitime ihtiyacý olan bireyi uygun resmî okul veya kuruma yerleþtirir. Bu kurul, Özel Eðitim Deðerlendirme Kurulunun yönlendirme raporu ve velinin isteði doðrultusunda özel okullarda öðrenimlerini sürdüren öðrencinin, bulunduðu okulda kaynaþtýrma yoluyla eðitime devam etmesi için de karar alabilir.” Özürlüle ile ilgili derecelendirmeler sýnýflandýrmalar, tanýmlar,Ýþlevsellik,Fonksiyon kaybý ve saðlýðýn Uluslar arasý sýnýflandýrýlmasý ( ICF )’ na göre
Hafif düzeyde zihinsel yetersizliði olan bireylerin 50 – 69
Orta düzeyde zihinsel yetersizliði olan bireylerin 35 – 49
Aðýr düzeyde zihinsel yetersizliði olan bireylerin 20 – 34
Çok aðýr düzeyde zihinsel yetersizliði olan bireylerin 0 – 19
Zeka bölümüne sahip olmasý gerekmektedir.
ZEKANIN GURUPLANDIRILMASI :
1) Hafif düzeyde zihinsel öðrenme yetersizliði : Bu gurup kaynaþtýrma eðitimine dahil edilen guruptur
2) Orta düzeyde zihinsel öðrenme yetersizliði : Bu gurup özel eðitim sýnýflarýna yönlendirilir.
3) Aðýr düzeyde zihinsel öðrenme yetersizliði : Bu gurup Eðitim uygulama okullarýna yönlendirilir.
Bakanlýðýmýzýn bu konumdaki bireylere eðitimlerini bu þekilde tamamlamalarý için yerleþtirme yönetmelik bazýnda.
Türkiye’ de kaynaþtýrma uygulamalarý 1983 yýlýnda yürürlüðe giren Özel Eðitim Muhtaç Çocuklar Kanunu’yla baþlamýþtýr, Türkiye de ilk kez Milli Eðitim Bakanlýðý 1960 lý yýllarda ilk okul bünyesi içinde eðitebilir çocuklar için Eðitebilir sýnýflar açmýþtýr. 1985 yýlýnda 517 özel sýnýf 685 eðitebilir çocuðun eðitim göreceði kapasiteye ulaþmýþtýr. o tarihten bu yana artan sayýda özel eðitime tabi öðrenciler genel olarak okullarda akranlarýyla birlikte eðitim almýþtýr.Milli Eðitim Bakanlýðýnýn öncelikli hedefleri arasýnda yer alan kaynaþtýrma eðitiminin yaygýnlaþmasýna yönelik yakýn dönemlerde atýlan önemli bir adým, Özel Eðitim Rehberlik ve Danýþma hizmetleri Genel Müdürlüðü tarafýndan yöneticiler, öðrenciler ve ailelere yönelik kýlavuz hazýrlamasýdýr.Bu geliþmelere raðmen Türkiye’de kaynaþtýrma uygulamalarýnýn yeterli ve etkili bir biçimde yürütüldüðünü söylemek olasý deðildir
AKEDEMÝK YETERLÝLÝK :
Öðrencinin bulunduðu sýnýfýn ders müfredatýnýn tamamýný kapsar Kaynaþtýrma öðrencilerine Özel Eðitim Yönetmeliðini Müfredatý uygulanýr.Þöyle’ ki: Bu müfredatýn tümü alýnmaz bireysel eðitim planý öðrencinin alabileceði bilgileri içermelidir. Öðrencinin Performans ‘ sýna göre BEP Plan ‘ý hazýrlanýr ve uygulanýr.Bu Program uygulamada üs tarafta serbest alt tarafta sýnýrlandýrýlmýþtýr. Önemli olan öðrencinin öðrenebildiði kadar öðrenmesidir Hazýrlanan programda öðrenci baþarýlý ise 24 üncü maddeye riayet edilir Ayrýca öðrenciye destek odasýnda öðrenemediði konularda öðretmenleri tarafýndan bireysel eðitim verilerek programýn devamý saðlanýr.Öðrenci uygulanan programlarda baþarýsýz ise 74’ üncü maddenin c bendi uygulanýr ( konu baþlýklarý ) Ö.E.H Yönetmeliðinin 4 maddenin (I) bendi Kaynaþtýrma uygulamalarý yoluyla eðitimlerine devam eden öðrenciler ile üstün yetenekli öðrencilere ihtiyaç duyduklarý alanlarda destek eðitim hizmetleri verilmesi için düzenlenmiþ ortamý. (Ayný yönetmeliðin 28 maddesindeki destek eðitimi odasýna atýf yapmaktadýr.
AÇIKLAMA: Öðrenme güçlüðü ve zihinsel yetersizliði olan öðrenciler için 24.'üncü madenin a,ç,d,ð bendi uygulanýr. Eðer-öðrenci bu programda baþarýsýz ise 74. 'üncü maddenin c bendi uygulanýr. “öðrencinin algýlayacaðý ve öðreneceði þekilde eðitim verilmesi.” Yani öðrencinin performansýna göre
Tam Zamanlý Kaynaþtýrma: Özel eðitime ihtiyacý olan öðrencinin kaydý normal sýnýftadýr; öðrenci tam gün boyunca normal sýnýfta eðitim almaktadýr.
Yarý Zamanlý Kaynaþtýrma: Özel eðitime ihtiyacý olan öðrencinin kaydý özel sýnýftadýr; özel eðitim sýnýfý öðrencisi baþarýlý olabileceði derslerde kaynaþtýrma sýnýfýnda eðitim almaktadýr.
Tersine Kaynaþtýrma: Yetersizlikleri olmayan bireyler istekleri doðrultusunda özellikle okul öncesi eðitimde, çevrelerindeki kaynaþtýrma uygulamasý yapan özel eðitim okullarýnda açýlacak sýnýflara kayýt yaptýrabilirler.
AÇIKLAMA :Uzun hedefler bir. Kýsa hedeflerin çeþitli olmasý yani her ders için ayrý BEP uygulanmasý öðrencinin baþarýlý olduðu derslerde akademik çýtanýn yükseltilmesi baþarýsýz olduðu derslerde akademik çýtanýn düþürülmesi Sonuç olarak öðrencinin öðreneceðini performansýna göre eðitim verilmesi BEP uygulanmasý. ( Öðrenciye yazýlý olmadan önce yeterli zaman tanýnarak dersine çalýþmasý için BEP ’i verilir.
Mevzuatta belirtilen ilkelerle öðrencinin baþarý durumu belirlenir ve özürlü gurubunda eðitim sýnavýna tabi tutulur. Akranlarý ile ayný ve ayný deðerlendirme ilke ve ölçütler uygulanmaz ortak sýnavlarla baþarý durumunun belirlenmesi de öðrencinin durumu göz önüne alýnarak deðerlendirilir. ( Mahkeme kararý )
Madde.28 :Destek eðitim odasý açýlmasý
1) Okul ve kurumlarda, yetersizliði olmayan akranlarýyla birlikte ayný sýnýfta eðitimlerine devam eden özel eðitime ihtiyacý olan öðrenciler ile üstün yetenekli öðrenciler için özel araç-gereçler ile eðitim materyalleri saðlanarak özel eðitim desteði verilmesi amacýyla destek eðitim odasý açýlýr.
AÇIKLAMA : Öðrencilere öðretmenlerinin BEP’ ini vermesinden hariç gerektiðinde öðrenciyi destek eðitim odasýna alarak çalýþtýrma zorunluluðu vardýr. ( Ö.E.H.Yönetmeliði ve Hukuk bazýnda )
KAYNAÞTIRMA ÖÐRENCÝLERÝNE ÖZEL EÐÝTÝM HÝZMETLERÝ YÖNETMELÝÐÝNE GÖRE RESMÝ UYGULAMA BU
(Sýkýntý) Ö.E.H.Yönetmeliðine genellemede büyük ölçüde riayet edilmemesinden kaynaklanýyor.
Çünkü: Bakanlýðýmýzca Özel Eðitim Hizmetleri Genel Müdürlüðümüzün Ýlköðretim ve Liselerde zihinsel engelliler için özel eðitim sýnýfý BEP odalarýnýn açýlmasý yasal olarak mümkün olmasýna raðmen uygulamalarda yok denecek kadar azdýr. Hatta kaynaþtýrma eðitimi ayný paralelde olup ilk öðretimden itibaren ilgililerin görev ve sorumluluklarýndan kaçtýðý için bu sýkýntýlar yaþanmaktadýr. Liselerde kaynaþtýrma eðitiminde BEP hazýrlanmýþ olmasýna raðmen . Ödev, sýnav ve deðerlendirmede bu programa genellemede büyük ölçüde uyulmadýðý görülmektedir.
Bakanlýðýmýzca Özel Eðitim Hizmetleri Genel Müdürlüðümüzün talimatý doðrultusunda Liselerde kaynaþtýrma ve zihinsel engelliler için özel eðitim sýnýfý açýlmasý yasal olarak mümkün olmasýna raðmen, yüzdelik olarak kayýp çok büyük bir baþka ifade ile bu konumda olan evlatlarýmýz orta öðretimde bin bir zorlukla tahsilini devam ettirebilmektedirler.
Ýhmal Ýlköðretimden baþlýyor.
Gerekçe: 1) Ýlköðretim kurumlan yönetmenliðinin 47. maddesinde öðrenci baþarýsýnýn deðerlendirmesi baþlýðý altýnda “öðrenme yetersizliði nedeniyle kaynaþtýrma eðitimine alýnan öðrencilere baþarýsýzlýklarýndan dolayý sýnýf tekrarý yaptýrýlamaz.” Maalesef buda nasýl olsa öðrencinin sýnýfta kalma zorunluluðu yoktur düþüncesi ile öðretmenlerimizin bir kýsmý Ö.E.H.Yönetmeliðiniuygulamayarak yeterince çocuklarýmýza ihtimam göstermiyor. Temel noktada Ýþte bu kýyým ve kayýp da burada baþlýyor ve devam ediyor.
Türkiye çapýnda “ Esas meselenin ahkamý budur ve bu kýyým ilköðretimde baþlamaktadýr. Bu konumda evladý olan her kez ilköðretimden itibaren çocuðunun eðitimini sýký takibe alsýn.
Yukarýdaki izahatlarýn kýsa deðerlendirilmesini yaptýðýmýzda
Ýlk öðretimde ve Liselerde özel eðitim sýnýflarý ve destek eðitim odalarý yeterli açýlmadýðýndan dolayý kaynaþtýrma öðrencileri destek eðitim almalarý için Özel Eðitim Rehabilitasyon Merkezlerine yönlendirilmektedir.
BU MERKEZLER OKUL DEÐÝLDÝR.
Özür Guruplarý ve Destek Eðitim Programlarý :
MADDE 5 – ( 1 ) Bakanlýkça destek eðitim giderleri karþýlanacak özür guruplarý görme, iþitme,dil konuþma,spastik,zihinsel,ortopedik,veya ruhsal özürlü olmak üzere yedi guruptan oluþur.
- Görme özürlü bireylere Görme Engelli Bireyler Destek Eðitim Program
- Ýþitme özürlü bireylere, iþitme Engelli Bireyler Destek Eðitim Programý
- Dil ve konuþma özürlü bireylere Dil Konuþma Güçlüðü Destek Eðitim Programý
- Zihinsel özürlü bireylere ,Zihinsel Engelli Bireyler Destek Eðitim Programý
- Ortopedik veya Spastik özürlü bireylere , Bedensel Engelli Bireyler Destek Eðitim Programý.
- Ruhsal özürlü bireylere, Yaygýn Geliþimsel Bozukluklar Destek Eðitim Programý
- Ruhsal özürlü bireylere, Özel Öðrenme Güçlüðü Destek Eðitim Programý
Genellemede gerek bireylerin arasýndaki yaþfarkýlýlýðý gerekse çeþitsel olarak hafif ve aðýr engelli guruplara mensup olan bireyler ayný çatý altýnda destek eðitimi almakta ve ayný servis aracý ile gidip gelmektedirler ” yani iç içedirler”
Zihinsel iþleyiþler diðerlerince doðrudan doðruya gözlemleyecek kiþiye özel düþünce, duygu ve güdüleri kapsar.Kiþiliðin etkileþimli bir yaklaþýmýna bakacak olursak farklý durumlar karþýsýndayansýttýðýmýz düþünce, his motivasyon ve davranýþlarýn bütününde“ genler kiþiliði belirlediði gibi “ çevrede kiþiliði belirler. Her ne kadar bu iki özelliði dengede tutmaya çalýþsak ise de günlük hayat içeresin de mutlaka birine daha yönelimli oluruz. Davranýþise de kiþinin dýþarýdaki diðer insanlarca da doðrudan doðruya gözetlenebilecek tüm eylemleriYürümesi, koþmasý, konuþmasý, yüz ifadeleridir.
Sorgulanmasý gereken sorular.
- Yukarýdaki verilerden hareket ettiðimizde karýþýk( Hafif- Aðýr )destek eðitimlerini gören bireyler çevresel etkileþimden doðan psikolojisi hangi seviyede olur. ?
- Bu atmosferde destek eðitimlerini gören Bireylerin derslerindeki baþarý grafiðini aþaðýmý yoksa yukarý seviye mi çeker ?
- Ýlk öðretimde ve Liselerde özel eðitim sýnýflarý ve destek eðitim odalarý yeterli açýlmýþ olsa bu konumdaki evlatlarýmýz na sebebiyetten doðan kendi iradesi dýþýnda çevresel etkileþimden doðan psikolojik ve ruhsal baskýya maruz kalmazmý ?
- Ýlköðretim üçüncü sýnýftan sonra öðrencilerin branþ dersleri baþlamaktadýr bu kurumlarýn müfredatýnda akademik olarak kaynaþtýrma öðrencilerine destek eðitimde yeterliliði ne kadar olabilir ?
Konuya baþka açýdan da baktýðýmýzda maalesef genellemede hatýrý sayýlýr öðretmenimiz, bu konumda olan evlatlarýmýzla uðraþmak istemediði gibi yine genellemede Eðitim Öðretim Özel Eðitimi sýrtýnda kambur olarak görmektedir. Buda Rehberlik Araþtýrma Merkezlerinin ( RAM’ nýn ) okullarýmýz üzerindeki etkisini azaltmaktadýr.
- Rehber öðretmenlerimizin ilk sicil amiri çalýþtýklarý okulun müdürleri olduðu için genellemede baskýya maruz kaldýklarý bilinmektedir.
- Maalesef normal öðrenimini gören bazý bireylerin velileri bazý öðretmenlerimiz in telkinlerine uyarak kaynaþtýrma öðrencisi velilerine sizin çocuðunuzun yüzünden öðretmenlerimiz bizim çocuðumuza daha fazla zaman ayýramýyor diyerek baský yaptýðý da bilinmektedir
- Yine bazý öðretmenlerimiz velilere sizin çocuklarýnýz yüzünden öbür çocuklara haksýzlýk yapýlmýyor mu diye tepki gösterildiðide bilinmektedir.
- Çok rahat bir þekilde eðitimini alacak olan hafif düzeyde zihinsel geriliði olan evlatlarýmýz Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliði kapsamýnda eðitim uygulanmadýðýn dan doðan sebebiyetlerden dolayý heba olmakta ve kýyým ilk öðretimde baþlamaktadýr.
- Bu olumsuzluklardan kurtulmanýn hukuki zemini ise Yeni düzenlemeler ile Özel Eðitim Öðretimin Eðitim Öðretimden tamamen ayrýlarak hukuki zemininde baðýmsýz olarak hareket etmesi Özel Eðitimin daha ileri seviyelerde verimli olacaðý kanaati taþýnmaktadýr.
ÖZEL EÐÝTÝM SINIFI NASIL AÇILI
Özel eðitime ihtiyacý olanve ayrý bir sýnýfta eðitim almalarý uygun bulunan bireylerin, yetersizliði olmayan akranlarý ile bir arada eðitim görmeleri amacýyla her türlü kademedeki resmi ve özel okul ve kurumlarýnda özel eðitim hizmetleri kurulunun önerisi doðrultusunda milli eðitim müdürlükleri tarafýndan özel eðitim sýnýflarý açýlabilir. ( Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliði Madde - 25)
Özel eðitim Hizmetleri Kurulunun Görevleri
Destek eðitim odasý ve özel eðitim sýnýflarý açýlmasý için milli eðitim müdürlüklerine teklifte bulunmak ( Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliði Madde 16-d
Özel Eðitim Sýnýfý Açýlmasý Ýle Ýlgili Süreç
a)bilgisi dahilinde ) Ram’ LAR il/ Ýlçe Özel Eðitim Hizmetleri Kurulu; ihtiyaç olmasý halinde Milli Eðitim Müdürlüklerine resmi yazýyla talepte bulunur.
b)Ýl / Ýlçe Milli Eðitim Müdürlüðü resmi yazýyý,konuyu görüþmesi ve karara baðlamasý amacýyla Ýl / Ýlçe Özel Eðitim Okullarýmýzda özel eðitim sýnýfý açýlmasý amacýyla okul idareleri ( RAM’ ýn Hizmetleri Kuruluna havale eder.
c)Ýl / Ýlçe Özel Eðitim Hizmetleri Kurulu konuyu deðerlendirirken teklifiuygun görmesi halinde Eðitim Müfettiþliði Baþkanlýðýnda açýlmasý düþünülen özel eðitim sýnýfýnýn fiziki yapýsýnýn mevzuata uygunluðunun incelemesi yönünde resmi yazýyla talepte bulunur.
d) Eðitim Müfettiþliði Baþkanlýðý açýlmasý teklif edilen özel eðitim sýnýfýný yerinde inceleyerek kararýný rapor halinde Ýl/ Ýlçe Özel Eðitim Hizmetleri Kuruluna bildirir.
e) Ýl / Ýlçe Özel Eðitim Hizmetleri Kurulu ; özel eðitim sýnýfý açýlmasý yönündeki
kararý ve Eðitim Müfettiþleri Baþkanlýðýnýn uygun görüþü belirten raporu doðrultusunda Valilik Makamý Onayý için resmi yazýþmayý yapar.
f) Valilik onayý ile açýlmýþ olan özel eðitim sýnýfýnýn öðretmen normu için okul idaresi “ Norm Kadro Düzeltme Çizelgesi Ek – 5 ) Doldurarak Ýl Milli Eðitim Müdürlüðüne bildirir.
g) Açýlan Özel Eðitim Sýnýfý Özel Eðitim Rehberlik ve Danýþma Hizmetleri Genel Müdürlüðüne bildirir.
h) Açýlan özel eðitim sýnýfý için norm kadro alýnana kadar geçen süre içersinde özel eðitim sýnýfýna yönlendirilen öðrencilerin eðitimlerinin kesintiye uðramamasý için öncelikle özel eðitim sýnýfý öðretmeni yoksa Milli Eðitim Bakanlýðý Yönetici öðretmeninin Ders ve Ek ders Saatlerine Ýliþkin Kararýnýn 9 Maddesi 2. Bendine göre nitelikleri uygun öðretmen görevlendirilmesi Ýl / Ýlçe Milli Eðitim Müdürlüklerince yapýlýr.
Milli Eðitim Bakanlýðý Yönetici ve Öðretmenlerin Ders ve Ek Ders Saatlerine iliþkin Karar Madde 9 1-a-2 : “ Resmi görevi bulunmayanlar ile emeklilere, okul öncesi ilköðretim orta öðretim.özel eðitim yaygýn eðitim kurumlarýnda haftada 30 saate kadar ek ders görevi verilebilir.
Madde 26 – ( 1 ) Deðiþik 21/07/2012 RG ) Zorunlu öðrenim çaðýndaki bireylerden ilk öðretim kurumlarý programlarýný takip edecek durumda olan bireyler için açýlan özel eðitim sýnýflarýnda,eðitim ve öðretim hizmetlerinin yürümesine aþaðýdaki hususlar dikkate alýnýr:
a)Özel eðitim sýnýflarýnda ayný tür yetersizliði olan öðrenciler eðitim görür.
b)Özel eðitim sýnýflarýnda görme,iþitme ve zihinsel engelliler sýnýf öðretmenleri görev yapar. Bu sýnýflara öðrencilerin yetersizlik türüne göre öðretmen görevlendirilmesi yapýlýr.
c)( Deðiþik 21/07/2012 – 28360 RG ) Görme ve iþitme yetersizliði olan öðrenciler 5 inci sýnýftan itibaren akranlarýyla ayný sýnýfta eðitim görmeleri saðlanýr.1-4’üncü sýnýflarda dersler sýnýf öðretmenleri tarafýndangörülür.
a)Özel eðitim sýnýfýnda ayný tür yetersizliði olan öðrenciler eðitim görür.Ancak,yabancý dil ile din kültürü ve ahlak bilgisi dersinin allan öðretmenlerince okutulmasý esastýr.Alan öðretmenleri tarafýndan okutulan derslere sýnýf öðretmenide katýlýr.
ç)Deðiþik 21/07/2012-2830RG ) Zihinsel yetersizliði veya otizimi olan öðrenciler için 1-4 ve 5-6 inci sýnýflarda birleþtirilmiþ sýnýf uygulamasý yapýlýr. 1-4 ve 5-8 inci sýnýflarda dersler sýnýf öðretmeni tarafýndan okutulur.Ancak,özel yetenek gerektiren dersler ile din kültür ve ahlak bilgisi ve yabancý dil derslerinin alan öðretmenleri tarafýndan okutulmasý esestýr. Alan öðretmeni tarafýndan okutulan derslere sýnýf öðretmeni de katýlýr.
d) ( Deðiþik:21/07/2012 – 28360RG- yürürlükten kaldýrýlmýþtýr )
e) Bu sýnýftaki öðrenciler,bulunduklarý okul veya kurumda uygulanan eðitim programýný takip ederler.Bu program temel alýnarak, öðrencilerin eðitim performanslarý ve ihtiyaçlarý doðrultusunda BEP’leri hazýrlanýr.
f)Özel eðitim sýnýfýnýn mevcudu en fazla ; okul öncesi eðitimde ve ilk öðretimde 10 ortaöðretimde ve yaygýn eðitimde 15 öðrenciden oluþur. Ancak,otistik çocuklar için her tür ve kademede açýlan özel eðitim sýnýflarýnda ise sýnýf mevcudu en fazla 4 öðrencidir.
g) Özel eðitim sýnýfý tamamlayan öðrencilere kayýtlý bulunduðu okul veya kurumu tamamlayan yetersizliði olmayan diðer öðrencilere verilen bilgi verilir.
ð) Bu sýnýflar ders, dinleme yemek ve diðer etkinlik saatleri bakýmýndan okulda /kurumda uygulanan programa uyarlar.
h) Sýnýflarýn okul / kurum içindeki yeri, öðrencilerin yetersizlik türü dikkate alýnarak belirlenir.
I) Öðrencilerin akranlarýyla bir arada bulunduðu ders, yemek ve diðer etkinlik saatlerinde sosyal uyumlarýna yönelik düzenlemeler yapýlarak gerekli koruyucu tedbirler alýnýr.
i) Okul ve kurumlarda özel eðitim sýnýfýna devam eden öðrencilerin, yetersizliði olmayan akranlarý ile alan dersleri ve sosyal etkinlikleri bir arada yapmalarýný saðlamaya yönelik düzenlemeler yapýlýr.
j) Özel eðitime ihtiyacý olan bireyler için orta öðretim ve yaygýn öðretim kurumlarý bünyesinde özel eðitim sýnýflarý açabilir.Bu sýnýflarda ; okul veya kurumun eðitim programý ,okulun fiziki þartlarý ve personel durumu ,özel eðitime ihtiyacý olan bireylerin yetersizliði ve geliþim özellikleri ile bireysel yeterlikleri dikkate alýnarak gerekli düzenlemeler yapýlýr.
Hukukunuzu ayný zamanda mücadeleye baþlayacaðýnýz ilk yer : Okullarýnnasýl okul aile birlikleri var ise çoðunuzun haberdar olmadýðý Rehberlik Araþtýrma Merkezi Müdürlüklerininde aile birlikleri vardýr. (Yönetmenlikte deðiþiklikle tamamen yönetim velilere devredilmiþtir.)Katýlýmcý olun konu hakkýnda birbirinizi bilgilendirerek tamamlayýn ve kenetlenin. Göreceksiniz ki mücadeleniz çok daha kolaylaþarak saðlam zemin üzerinde idame edecektir. )
Bu konumda çocuðu olan veliler çocuklarýnýn hukukunu arasýn bu konuyu ancak veliler çözer “ bilhassa analar “ katýlýmcý olun.
Adalet nedir :Her þeyi yerine koyma
Zulüm nedir :Bir þeyi yerine koymamak yerinden baþka bir yere koymak.
Konu : Özel eðitim engellilere karþý yapýlan ayýrýmcýlýk
Hedef :Engelli bireylerin her konuda ve her platformda önünü açmak
Kaynak :Aziz milletimiz veAklý selim düþünce
Düþünce tarzý :Kamu bilinci : Gördüm - Yaþadým - Paylaþýyorum – Sizlerde gördüðünüzü yazýn paylaþýn ve sahaya indirin.
MÜCADELE ÞEKLÝ :Beynimiznegatifliði kabul etmez.Çünkübilinç altý aklýmýzda her þey pozitiftir.Kötüye yormak vesvese yapmak insanýn derdi yokken bile hasta eder.Onun için olaylara iyi bakarak söylemlere göre hareket deðil ilmi objektif ve soðuk kanlý bir þekilde usluna göre hareket etmek. Çünkü
Baþkalarýnýn terbiyesizliðine karþý en iyi silah , bir insanýn kendi terbiyesidir.
Bazen bazý þeyleri söylemeye hakkýn var diyorum, ama söylersem karþýmdakine haksýzlýk olacak, susuyorum. Yinede bazen söyleyeceklerimi karþýmdakinin duyma ve bilme hakký var olduðunu görüyorum, ama bu kez bakýyorum benim söylemeye hakkým yok, yine susuyorum.Ancak gördüm ki olgun ruhlar sözcükler olmadan duyuyorlar,anlýyorlar, konuþuyorlar ve paylaþýyorlar.
YÜREKLERÝ KANATAN BU OLUMSUZLUKLARIN ANA SEBEBÝ ÝSE
Vicdanlara,insanlýða ve hakkaniyete Daðrul harp ilan etmiþ Nefsi Muradiye den nasibini alamamýþ aklýnla nefsini muhakeme edemeyen, fikriyatý malum zihniyet yani standart akýldýr. Açýlýmý : Menþeyi in kýt “ akýl “ ….. Angut erbabý nasipsiz insanlarýn þerridir. Bu aþaðý ve bayaðý kimselerle ülfet etmeyin. Açýlýmý : ( Nefsini ve dilini doðruya alýþtýrmamýþ yalaný doðru olarak söylemeyi meslek edinmiþ ve karþýsýndakine kendi yalanýný doðruymuþ gibi mesnetsiz ifadelerle empoze eden kötü huylu kiþiler. )Ýtibar etmeyin,hallerine sözlerine aldanmayýn her kýlýkta her makam ve mevkide görebilirsiniz. Leyleðin ömrü laklakla geçer.“ Ustanýn lafýna deðil iþine bakýlýr “ Bir baþka açýdan da meseleye baktýðýmýzda kiþilerin kötü huylarýnýn yaný sýra hicaz etle makama getirilenlerin beceriksizliðinin üstünü örtmek için uyguladýðý yöntemdir. ( Bu þekilde makama oturanlar ve bunlarý oturtanlar da kendilerinin de birileri tarafýndan kullanýldýðýný unutmasýn )
Çocuðun yüzlerce inat ve þýmarýklýðý vardýr. Fýrsat bulursa dünyayý harap eder.Ama þükür ki güçleri yoktur. Fakat vay buedepsizkoca bebeklere ki devlet mühür’ ü ile insanlýða bela olurlar.Kuvvetle cehalet bir araya gelince Firavun zulmüyle cihaný yakarlar.
Ýnsanlardan bir þey beklemek fakirliðin beklememek ise zenginliðin ta kendisidir.” Yaradan ýn rahmetinden ve adaletinden ümit var olun O’ nun rahmeti ve adaleti her þeyi kuþatmýþtýr. ( Emin olun ki sizlere yapýlan adaletsizlik adaletsizliði yapan beþerlere mükafat olarak iki cihanda da geri dönmeyecektir )
Bu hak arama sürecinde de mümkün mertebe kýzmaktan da sakýnýn, çünkü sahibini basitleþtirir. El mülki lillah “ Allahýnmülküne muhalif eden fakat kendisinin de mülk olduðunu unutan mahlukatýn dahi bunlarýn yanýnda rüþtünü ispat etmiþ olduðu bu beþerlerle mücadelede Yaradan’a sýðýnýn bezmeden yolunuza devam edin o zaman muzaffer olursunuz.
Gören kiþinin kuyuya düþmesi tesadüfen mümkündür ve nadirdir. buna karþýlýk her an sürçmek ve düþmek körün hayatýnýn bir parçasýdýr .o,bir pisliðe düþse kokunun kendisinden mi baþkasýndan mý geldiðini bilmez. bir kimse ona misk sürse bunun da baþkasýndan olduðunu fark etmez , kendinde sanýr .o hâlde bu iki göz insan için yüzlerce ana babadan daha iyidir. (Kafandaki þapkanýn tereðini önüne indirip de burnunun ucuna bakma kaldýr o tereði alnýn parýldasýn.)
Yaþanan olumsuzluklarý kabaca deðerlendirdiðimizde
- Konumu ne olursa olsun vatanýmýzýn bekasý için donanýmlýmý yoksa donanýmsýz mý birey lazým ?
- Bu konumdaki bireylere yapýlan bu ayýrýmcý çirkin muameleden dolayý Ebeveynleri varsa kardeþleri yaþantýlarýný idame ettirme noktasýnda aile ve iþ hayatlarý ne kadar sýhhatli olabilir?
- Dolayýsýyla bu ekonomik kayýp ,kayýp olarak ülkemize geri dönmez mi.?
- Bundan dolayý hepimiz Zaralý duruma düþmüyor muyuz ?
- Ýþ aþ eðitim demektir peki þimdi soruyorum yaradan’ ýn dahi bunca hata iþleyen kullarýnýn rýzýklarýný kesmediði halde ayýrýmcýlýk yapanlar evlatlarýmýzýn rýzkýna ambargo koyma cesaretini nereden alýyor ?
- Engelli bireylere dolayýsý ile ailelerine çirkin bir þekilde yapýlan ayrýmcý muamele bu bireylerin devletine güveni hangi noktada tutabilir.Nifak deðimli?
- Bu þekildeki hukuksuz uygulamalarý Ekabirler engelli yormuyorsa .O zaman önündeki engel ne ?
- Yakýn dünya tarihinde Hitler engelli insanlarý öldürüyordu engelsiz toplum yaratmak için.Yeri gelince medeniliði, insanlýðý,hakký,hukuku,Adaletine varsa FâilâtünFâilâtün - Fâilâtün - Fâilündivan edebiyatý yaparak kimseye kaptýrmayanlara þimdi soruyorum. Sizlerin Hitlerden farkýnýz ne ?
Hiç kimsenin nefsine kendinizi teslim etmeyin insan oðlunun öteki tarafý beþerdir.
Bu gibi olumsuzluklara düþmemek ve bu olumsuzluklar karþýsýnda “dirayet ve mücadele azminin baþlama noktasý. Her zaman aklýnla nefsini muhakeme edeceksin iyi bakarsan görürsün. Biraz itina, azýcýk dikkat, pek zorluðu yok. Sýrasýz taburesiz okul Bedava mürebbiye ve defter. Akýlýn dimaða râpt etiði kalem kendini geliþtirecek ve donatacaksýn. Neymiþ o. ” Ýlim” Kendini küçümseme ( Kendi kendini oku ilim’in elifi’ de bura’dan baþlar bunu da sakýn unutma. ) Hayvanî ruha ait her þey ölümle söner. Ama senin kandilin sönse de komþundaki devam eder .Çünkü her insanýn kandili ancak kendi evini aydýnlatýr. Sen yinede oku . Hayatýnda haz duyacaðýn ilk þey nedir diye sana sorulduðunda cevabýn; her dakika bir þeyler öðrenmek olsun de.” Ýlim al “almaz isen……….
Köleliðin en kötü yaný, sonunda kölelerin de ondan hoþlanmaya baþlamasýdýr.
Evladýnýzýn istikbali için bu kutsal hak arama mücadelesinde baþarýya daha çabuk ulaþmanýn kuralý ise bilinçli bir þekilde kamu bilinci oluþturarak el birliði ile mücadele etmektir.Fani olduktan sonra ahi’ rette sorumlu olmamanýn mukavelesini imzalamak istemiyorsan; hukukunu ara ve emanetine sahip çýk. Sureti insanruhi çirkinlere dikkat deðil pek dikkat et.Bunlargülerek güzel,güzel kelam ederek sizlere yardýmcý olacak hissi vererek karþýsýndakini ýsýrýrlar pek anlayamazsýn adam sanýrsýn yaradýlýþta buda fýtratýn bir çeþididir.Kiþinin de niyetini anlamak istiyorsan da son cümlesine bak.Oku kendini geliþtir ve donat kendini geliþtiren bireyin çakma akýla ihtiyacýn olmazhem cesur hem de kendi aklýnýn patronu olursun Burada da ölçü ön yargýyla nefsi olarak deðil ” ilmi” olarak.( Bunu da unutma yaz kulaðýnýn arkasýna kara kalemle )
Akli selim düþüncede senenin evladýn benim evladým söz konusu deðildir bu evlatlar hepimizindir
Kardeþ olmakta bir anadan babadan olmak deðil gönülden olmaktýr.
Habil kardeþ olmak var - Kabil kardeþ olmak var
Her þey yalan gerçek olan bir tek þey var oda ölüm.
Eðitime hemen baþlamak çok önemlidir. Özellikle beyin 0-3 yaþta çok hýzlý bir xgeliþim göstermektedir.
Zeka duraðan deðildir.Tek yumurta ikizlerinin farklý çevrelerde yetiþmesi sonucu farklý zeka düzeyi gösterdiði ispatlanmýþtýr.Bu sebeple 7 çok geçkampanyalarý baþlatýlmýþtýr
Týbbi tanýlama tedavi edilebilen gurubunda ise zaman kaybetmeden tedaviye baþlamanýz gerektirmektedir. ( Uzun aþamalý bir süreçtir týbbý yakýn takibe alýn, sabredin ve yýlmayýn muhakkak' ki sonuç alacaksýnýz). Aileler eðer sebebi bulunamýyorsa taný ve týbbi olarak kesinliði ispatlanmamýþ tedavi yöntemleri için vakit ve para kaybetmemelidir. Tanýnýn konulduðu ilk zamanlarda þok ve derin depresyonun etkisiyle zaman, zaman bu yöntemlere baþvurulabilmektedir. Size mucizevi sonuçlar vaat eden doktor dahil pek çok umut tacirleriyle karþýlaþacaksýnýz. Size mucizevi çözümler deðil ayaðý yere basan çözümler sunan iþini aþkla yapan tecrübesi olan insanlara inanmanýz tavsiye edilmektedir. Gittiðiniz merkezde ne amaçla tetkik yapýldýðýný ne tür olasýlýklar olduðunu sorun . Eðer gittiðiniz merkez reklama çok önem veriyorsa, size ticari bir his vermiþse uzak durun.Paranýzý ve enerjinizi çocuðunuzun eðitimi için daha efektif kullanmak daha akýllýca olacaktýr.
Týbbi uzmanlýk kurulunun 23/06/2010 /82 sayýlý kararý gereði çocuk saðlýðý ve hastalýklarý uzmanlýk alanýnýn eðitim süresince dört ayrý Ratardasyon zorunluluðu vardýr. Bu ratardasyonlar belirli bir süreyle birer ay olarak eðitim alýnmaktadýr
Deri ve Zührevi hastalýklarý
Çocuk cerrahisi
Kadýn hastalýklarý ve doðum
Çocuk ergen ve ruh hastalýklarý
Çocuk saðlýðý ve hastalýklarý uzmanlýk alanýnýn eðitim süresince alýnan bir aylýk Çocuk ergen ve ruh hastalýklarý eðitimi alan hekimlerimiz için yeterlimidir ?
8.KISIM
BÖLÜM – 1 ÖZEL EÐÝTÝMÝNÝN DAHA VERÝMLÝ OLABÝLMESÝ ÝÇÝN YAPILACAK GÝRÝÞÝMLER.
Milli Eðitim Bakanýmýzýn altýna imzasýný koyduðu Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliðinde kayda deðer bir sýkýntý görülmediði gibi aþamada kaydettiði halde Kaynaþtýrma öðrencilerinin önündeki en büyük engel Eðitim Öðretimin sahada Özel Eðitim ve Öðretime üstü örtülü karþý çýkmasýdýr.Muhakkak’ i hepimizin meslek sahibi olmasýnda öðretmenlerimizin büyük emeði vardýr inkar edilemez ve hürmet göstermemiz de elzemdir. Sýkýntý: Ö.E.H.Yönetmeliðine genellemede büyük ölçüde riayet edilmemesinden kaynaklanmaktadýr.. Daha açýkçasý öðretmenlerimizin bir kýsmý asli vazifelerini unutarak eðitimci gözlüðünü çýkartýp pozitif ayrýmcýlýk yaparak bu konumdaki evlatlarýmýzý kendilerine yük olarak görüp uðraþmak istemediði de bilinmektedir. Türkiye çapýnda “ Esas meselenin ahkamý budur ve bu kýyým ilköðretimde baþlamaktadýr. Bu konumda evladý olan her kez ilköðretimden itibaren çocuðunun eðitimini sýký takibe alsýn dediðimiz nokta iþte bu ve mücadelede burada baþlýyor. Peki nasýl : Yukarýdaki kýsým ve bölümlerin kapsamlý yazýlmasýnýn amacý velileri konu hakkýnda bilgilendirerek bilinçli bir þekilde katýlýmcý olarak örgütlenerek usulüne göre mücadele etmesini amaçlamaktadýr. )
Tespiti tahlil’de ise bu mücadele iki aþamalýdýr.
a ) Mevcut durum için mücadele.
b ) Gelecek olan nesillerin daha iyi durumda olabilmesi için alýnacak tedbirler. Mevcut durum için mücadele : 1-Usul yönünden mücadele 2-Hukuki yönden mücadele.
Usul yönünden mücadele de Hukukunuzu ilk arayacaðýnýz yer : Okullarýn nasýl okul aile birlikleri var ise çoðunuzun haberdar olmadýðý Rehberlik Araþtýrma Merkezi Müdürlüklerinin de aile birlikleri vardýr. ( Yönetmenlikte deðiþiklikle tamamen yönetim velilere devredilmiþtir.) Katýlýmcý olun konu hakkýnda birbirinizi bilgilendirerek tamamlayýn tanýyýn ve kenetlenin. Göreceksiniz ki mücadeleniz çok daha kolaylaþarak saðlam zemin üzerinde idame edecektir dememizin sebebi budur. Kaynaþtýrma eðitimi alan öðrencilerin dikkat edeceði hususlar çocuklarýnýn konumlarýna göre eðitim alabilmesi için aþaðýdaki kaynaþtýrma uygulamalarýný takip etsinler. 2 KISIM 1’ inci ve 2 BÖLÜM ve 7 Kýsým da konu daha geniþ bir þekilde açýklanmýþtýr.
ZEKANIN GURUPLANDIRILMASI :
- Hafif düzeyde zihinsel öðrenme yetersizliði : Bu gurup kaynaþtýrma eðitimine dahil edilen guruptur ve
2 ) Orta düzeyde zihinsel öðrenme yetersizliði : Bu gurup özel eðitim sýnýflarýna yönlendirilir. Özel Eðitim uygulamalarý merkezleri ile orta aðýr zihinsel yetersizliði olan çocuklar için özel eðitim sýnýflarý.
3 ) Aðýr düzeyde zihinsel öðrenme yetersizliði : Bu gurup Eðitim uygulama okullarýna yönlendirilir. Ayný zamanda orta- aðýr zihinsel yetersizliði olan çocuklar için açýlan özel eðitim sýnýflarý. ÖZEL EÐÝTÝM HÝZMETLERÝ YÖNETMELÝÐÝNDE son deðiþiklik ile kaynaþtýrma uygulamalarýnýn yaygýnlaþtýrýlmasý amacýyla görme ve iþitme engellilerinin orta ve Lise eðitiminde kaynaþtýrma zorunlu hale getirilmiþtir.
ÖZEL EÐÝTÝM HÝZMETLERÝ YÖNETMELÝÐÝNDE ALINAN KAYNAÞTIRMA KARARI ÖZEL EÐÝTÝM OKULLARINIDA BAÐLAR.
SONUÇ OLARAK : Özel Eðitim Hizmetleri Yönetmeliðinin eksiksiz uygulanmasý. Uygulanmadýðý taktirde hak arama yönüne gidilerek hukuki iþlemlerin baþlatýlmasý eðitim camiasýna yardýmcý olmak anlamýný taþýmakta þikayet olarak algýlanmamalýdýr. ÇÜNKÜ : Genellemede bir çok öðretmenimiz bu gibi olumsuzluklardan üzüntü duyduðu da bilindiði gibi kamuda çalýþanlarýn kamuyu korumasý da bir iç güdüdür.Bu noktada usulüne göre hak arama gerçek eðitimci olan öðretmenlerimizin elini kuvvetlendirmekte ve kurumu itibarsýzlaþtýrmaktan kurtarmaktadýr. Burada da olan sýkýntý Velilerin konu hakkýnda yeterince bilgi sahibi olmadýðýndan dolayý çocuðunun hukukunu ararken gerekli giriþimleri yapamamasýndan kaynaklanmaktadýr. Bu hak arama sürecinde de mümkün mertebe kýzmaktan da sakýnýn, çünkü sahibini basitleþtirir. Baþkalarýnýn terbiyesizliðine karþý en iyi silah , bir insanýn kendi terbiyesidir. ( Yazýn gereðini arz edin bezmeyin ve Cesur olun – Çocuðundan kýymetli bir insana bu dünyada ne var.)
Bu olumsuzluklardan kurtulmanýn hukuki zemini ise Yeni düzenlemeler ile Özel Eðitim Öðretimin Eðitim Öðretimden tamamen ayrýlarak hukuki zemininde baðýmsýz olarak hareket etmesi Özel Eðitimin daha ileri seviyelerde verimli olacaðý kanaati taþýnmaktadýr. Geniþ açýklama KISIM 7 ‘de Bir baþka hususta Eðitim ve Öðretimin Kurum olarak kalmasý ve sektöre dönüþtürülmemesi için kamu oyu oluþturularak verilecek mücadelede eþitlik açýsýndan aklýn ve vicdanýn temel unsurudur. ÖRNEK OLARAK :Özel Eðitim Rehabilitasyon Merkezlerinin okullaþtýrýlmasý ve Dershanelerin kaldýrýlmasýnýn gerekli olduðu uzun zamandan Devletimizi idare edenler tarafýndan dile getirilmekle beraber hala hayata geçirilememesi de düþündürücüdür. O zaman þu sorunun sorulmasý zaruri yeti akli selim düþüncede doðal olarak hasýl olmaktadýr. Ülkemizin ve evlatlarýmýzýn hayrýna olan bu olumlu sürecin hayata geçirilmemesi için direnen baskýn guruplar kim. SONUÇ OLARAK :Özel Eðitimin daha ileri seviyelere çekilmesinin yolu Engelli bireylerin ve velilerinin bilinçlenerek hukukunu aramasýndan geçer.Arz talep meselesidir. Bu gurubun dýþýnda olan bireylerinde unutmamasý gereken husus herkes potansiyel engellidir. HUKUKÝ YÖNE GELÝNCE hak arama süreci içinde Ýkinci en büyük engel ise : Bireylerin hukukunu ararken 4483 sayýlý yasa gereði ön inceleme sürecinde genellemede muhakkikler tarafýndan soruþturma kapsamýnda kendi iradeleri baský altýnda tutularak na sebebiyetten doðan zaman , zaman hakkaniyetsiz taraflý tutumlar adaleti gasp etmektedir. hukuki bir olay olduðu halde akli selim düþüncede hukuksuzluðun temel taþý olarak zihinlere kazýnmýþ bir uygulama olduðu bilinmektedir. Bu konuda da bazý düzenlemeler yapýlarak bireylerin kamuda adli ve idari davalarda hukukunu ararken önünde engel olmaktan çýkarýlmasý daha açýk bir ifadeyle maðdur olan vatandaþ maðdur olduðu konuda direk olarak mahkemeye elindeki delillerle baþ vurarak hukukunu aramasý veya ön inceleme safhasýnda yapýlan soruþturmanýn bakanlýk müfettiþleri aracýlýðý ile bakan adýna yapmasý veya konu hakkýnda hakimiyeti ve hukuki kimliði olan bilirkiþiler görevlendirilerek yapýlmasý aklýn ve mantýðýn ön gördüðü bir uygulama olduðu kanat’ i taþýnmakla beraber daha saðlýklý düzenlemeler için kamu oyu oluþturulmansýn faydalý olacaðý muhakkaktýr. Gelecek olan nesillerin daha iyi durumda olabilmesi için alýnacak tedbirlere gelince : Temel noktada her ne kadar ülkemizin ileriye dönük nüfus planlamasýnda genç nüfusun çoðunlukta olmasý için hayat standartlarýnýn daha yukarýya çekilmek þartýyla çok çocuk sahibi olunmasý tavsiyesi isabetli ise de esas olan sýhhatsiz genç nüfus deðil, sýhhatli nüfus elzemdir. Günümüzde konuyu irdelediðimizde konu hakkýndaki bilgiler genellemede okul kitaplarýnda deðil internet sayfalarýnda görülmektedir. Elimizde olmayan na sebebiyetlerden doðan engellik haricinde (Engelliliðin bir kýsmý ilmen hala bilinmemektedir) engeli duruma düþmemek için alýnacak önlemler bireylerin yaþamýný düzgün idame ettirilmesi için okullarýmýzda kapsamlý kýsa nokta þeklinde ders kitaplarýyla destekleyerek çocuklarýmýzý bilgilendirmek gelecek olan nesillerin daha sýhhatli bilinçli, düzgün, yaþam ve engellilik durumunun sayýsal olarak daha aþaðý seviyelere çekmek için muhakkak’ ki faydasý olacaktýr. Konuya bir baþka açýdan da bakarsak sýkýntý engelle bireyin yalnýz kendisini deðil ailesin de iþ ve yaþam alanýnda etkilemekle beraber buna münhasýr bireylerin ekonomik kaybý da dolayýsýyla ülkemizi etkilemekle beraber genellikle de içine kapanýk mutsuz bir toplum oluþmasý da görülmektedir. Sonuç olarak bu gibi olumsuz gidiþatýn önlenmesi için konu hakkýnda mevcut düzenlemelerin daha ileri seviyelere çekilerek yaþanan bu olumsuzluklarýn daha azalacaðý muhakkaktýr. Ülkemizde engellilere karþý yaþamýn her alanýnda yaþanan bu ayrýmcýlýkla sýhhatli bir þekilde mücadele edilmesinin temel noktasý ise ya Engelliler Bakanlýðýnýn kurulmasý, icazet etmekle beraber kurulmasý içinde için komu oyu oluþturarak zorlamamýz icap eder. Mevcut idare taleplerimizi yerine getirmez ise bu siyasilerin ayýbý olduðu gibi siyasilerin bizlere ayrýmcýlýklý bakýþ açýsýnýn en açýk delilidir. Herkesin unutmamasý gereken bir gerçek ise Yaþamlarýný siyaset kulvarý içinde idame ettiren ve ondan medet uman halklar her zaman ezilmeye mahkumdur.Yaþam siyaset deðil Adalettir. Yani her þeyi yerli yerine koymaktýr. Adil olmak insanlýk ve asalettir. Asil insanlar cesur ve merhametli olur Asil olmayan insanlar korkak, yalancý ve zalim olur. Yada bizlerin ve evlatlarýmýzýn Yaþça kemale ermiþ fakat fikren sübyan olan bu zalim beþerler tarafýndan gasp edilen hayatlarýmýz için edilecek bir baþka mücadelede þeklide ENGELLÝLER PARTÝSÝ KURMAMIZDIR. KADER DEÐÝP GEÇME BAK NE DÝYOR SIRRIN SAHÝBÝ BÝZ HER ÝNSANIN KADERÝNÝ KENDÝ ÇABASINA BAÐLI KILDIK ( Ýsra suresi 13 ) HÝÇ KÝMSENÝN NEFSÝNE NE KENDÝNÝ NEDE EVLADINI TESLÝM ETME ADEM OÐLUNUN ÖTEKÝ TARAFI BEÞERDÝR. SÝZLERE AYRIMCI MUAMELE YAPANLARA KATTÝYETEN MÜSEMMA GÖSTERMEYÝN. MEVCUT engelli birey sayýsý sekiz buçuk milyon. Anasýný, Babasýný, Halasýný birde Kardeþini saysan Türkiye’ nin yarýsý ( Emanetine sahip çýk Ayný zamanda malýna da.) Peki neymiþ bu mal. Tarifte hata olmaz giymiþ olduðun atletinin ve kil otunun dahi vergisini veriyorsun bu sorunun cevabý da sende . Her türlü yaptýrýma sahipsin (TOPLAN ) Fikirlerin izahatý medeni cesarettir. Maðdur olsan dahi maðrur bir þekilde mücadelene devam et. Sakýn kaybettiðin yerde bekleme Çünkü güçsüzler öyle yapar ve kapanan bir kapýyý bir daha açma – Kapanan kapýyý acizler açar. Türk milletine ve analarýna acizlik yakýþmaz.
ENGELLÝ AÝLESÝ OLMAK AYRICALIKTIR Çocuðunun doðumuyla baþlýyor pek çok engelli ailesinin dramý. Kimi günler gecelerce hastane kapýlarýnda , kimi evinde nöbette çocuðunun baþýnda. Kimi ters giden bir þeylerin okula baþladýðýnda farkýna varýyor. Mutluluk hem çok uzaktýr hem de çok yakýn. Kimisi 10 yaþýna kadar sýrtýnda taþýmýþtýr evladýný. Mutluluk onun için 11 yaþýnda yürümesidir. Kimi için evladýnýn yýllar süren suskunluðunu “anne , baba “ diyerek bozmasýyla tatmýþtýr en güzel duyguyu. Hiç kolay deðildir engelli ailesi olmak. Bizler için hayatýn yollarý hep çakýllý taþlý. Ya bu yolda yürürken bile çelme takanlara ne demeli? Engelli bireylere yardýmcý olmasý gerektiði halde toplum dýþýna iten hor gören pek çok insan var. Kaynaþtýrma öðrencisini kaynaþtýrmamak için özel olarak çalýþan öðretmenler, buna seyirci kalan kurumlar var. Kendi çocuðunu engelli bireyin yanýnda bile görmeye bile tahammül edemeyen aileler var. Apartmanýnda, okulunda istemediði için imza toplayanlar var. Bu insanlarýn gelecekte engelli olmayacaklarýna dair nasýl bir garantileri var? Hiç kolay deðil bizim yolumuz. Hayatýmýz mücadele. Hepimiz savaþçý, hepimiz adsýz birer kahramanýz aslýnda. Savaþmak zorundayýz. Bizler survivoruz Bütün mücadelemiz önlerindeki engele raðmen yürümeye çalýþan evlatlarýmýzý cesaretlendirmek, destek olmak, onlar için taþlarý çakýllarý temizlemek, çelme takanlardan kurtarmak. Bunun için birlik olmaya ihtiyacýmýz var. Günün birinde bir belgesel izliyorum. Amerika’da yaþan IQ su 130 olan otistik Sue ‘ nun hikayesi… Üniversiteye gidiyor. Devlet ona bakmak için dört kiþi görevlendirmiþ. Biri de gece yanýnda nöbete kalýyor. Bizim ülkemizde bunlarýn hepsi ailenin sorumluluðunda. Baþka bir hikaye Ýngiltere’den devlet tüm bakýmý üstlenip aile de psikolojik destek amacýyla tiyatro bileti veriyor. Toplu taþýmacýlýk ona göre düzenlenmiþ, istisnasýz bütün otobüsler tekerlekli sandalye kullanýcýlarýna göre, her otobüsün içinde tekerlekli sandalye için alan býrakýlmýþ. Baþka bir hikaye engelli köyleriydi. O kadar muhteþem düþünülmüþ ve yapýlmýþ ki. Yarý baðýmlý gençler iþ yaþamýna katýlýyor, orada yaþýyor hemþire kontrolünde. Hem topluma katký saðlýyor, hem sosyal yaþamýn içinde. Bizde de var, demeye dilim varmýyor ama insanlýk ayýbý. Yaþam koþullarý içler acýsý, personel yetersiz…Bizim ülkemizde yaþayan engelli bireyler için bunlar hikaye, belki de masal. Bizim için taþlý çakýllý yollar da korkutucu deðil, çelme takanlar da. Ölüm bile korkunç deðil. Korkutucu olan rahat ölememek, öldüðünde gözü arkada kalmak. Dileðim bizim ülkemizde de son yýllarda yapýlan çalýþmalarýn hýzlandýrýlmasý. Dileðim ailelerin birlik olmasý..dileðim devletin destek olmasý.dileðim bunlarýn çok geçmeden olmasý. Dileðim hiçbirimiz gözünün arkada kalmamasý.ENGELLÝ AÝLESÝ hakkýnda bu mütalaa Doktor Atike Adana tarafýndan kaleme alýnmýþtýr.
9.KISIM
Özür anatomik fizyolojik psikolojik ve sosyal bozukluklar sonucunda bireyin etkinliklerinde kalýcý azalma yada kayýptýr
ÖZÜRLÜ TÜRLERÝ NELERDÝR
Görme Özürlüler, Konuþma Özürlüler, Ýþitme Özürlüler, Ortopedik Özürlüler,Sürekli hastalýðý olanlar,Zihinsel Özürlüler,Klinik bakýma ihtiyaç duyanlar,Duygusal,Sosyal ve Ruhsal sorunlarý olanlar
ÖZÜR NEDENLERÝ ÜÇ ANA GURUPTA TOPLANIR
DOÐUM ÖNCESÝ
Sizde ve ailenizde var olan katýlýmsal hastalýklar.
Akraba evliliði ( Özellikle katýlýmsal hastalýðý olan akrabalar arasýnda özürlülük riski artmaktadýr. )
Anne ve baba arasýndaki kan RH uyuþmazlýðý
Hamilelik sýrasýnda doktor tavsiyesi dýþýnda ilaç kullanmasý
Annenin doðum yaþýnýn 17’ in altýnda veya 36 yaþ üzerinde olmasý
Hamilelik sýrasýnda annenin sigara, alkol ,uyuþturucu kullanmasý
Annenin daha önceki doðumlarýna ait kötü öykünün bulunmasý
Hamilelik sýrasýnda iyonize röntgen ýþýnlarýna maruz kalmasý
Hamilelik sýrasýnda yetersiz beslenme
Hamilelik sýrasýnda ateþli, bulaþýcý hastalýk geçirme
Hamilelik sýrasýnda kaza, aþýrý stres, zehirlenme ve travmaya maruz kalma
Gebelik saðlýk elemanlarý tarafýndan takip edilmesi ve gerekli testlerin yaptýrýlmasý
Hamile kalmadan önce ve hamilelik döneminde alýnmasý gereken folik asit gibi vitamin ve minerallerin eksikliði
Çok sayýda ve sýk hamile kalýnmasý veya doðum yapýlmasý
Annenin yüksek tansiyon, kalp hastalýðý þeker hastalýðý gibi hastalýklarýn bulunmasý
DOÐUM ANINA AÝT NEDENLER
Doðumun bir saðlýk kuruluþunda, saðlýk elemanlarýnca gerçekleþtirilmesi
Doðumun beklenen süreden önce ve güç olmasý
Bebeðin düþük doðum aðrýlý ile doðmasý
Doðum esnasýnda bebeðin travmaya maruz kalmasý
Doðum esnasýnda bebeðin oksijensiz kalmasý
DOÐUM SONRASI NEDENLER
- Doðumdan sonra çocuðun aðýr hastalýk geçirmesi
- Yeni doðan bebeðin saðlýk kontrolünden geçirtilmemesi ve gerekli testlerin yaptýrýlmamasý
- Bebeðin aþýlarýnýn düzenli olarak yaptýrýlmamasý
- Aðýr doðum sarýlýðý, çocuðun yetersiz beslenmesi
- Ev kazalarý,Ýþ kazalarý, Trafik kazalarý, Zehirlenmeler, Doðal afetler,Terör eylemleri,Savaþ.
ÖZÜRLÜLÜKTEN KORUNMAK ÝÇÝN NELERE DÝKKAT EDÝLMELÝDÝR - Evlenmeden önce bir saðlýk kuruluþuna baþ
vurarak özürlü çocuk sahibi olma riskinizin bulunup bulunmadýðýný, hamile kalmadan önce nelere dikkat etmemiz gerektiðini öðrenin.
- Doðum kontrol yöntemlerini kullanýn ve planlayarak hamile kalýn.
- Hamile kalmaya karar verdiðinizde mutlaka bir doktora baþ vurun ve gereken testleri yaptýrarak doktorunuzun tavsiyesine göre B.12 ve Folik asit gibi vitaminleri kullanýn.
- Sigara, alkol ve benzeri alýþkanlýklarýnýzý býrakýn.
- Beslenmenize dikkat edin.
- Ýdeal gebelik dönemi 20 - 29 arasýdýr. 15 yaþýn altýnda ve 35 yaþýn üstünde gebelik risklidir. Bu durumda gebelik süresinde doktor kontrolü altýnda bulunmak önemlidir.
- Yüksek tansiyon þeker hastalýðý, kalp hastalýðý, guatr gibi hastalýklarýnýz varsa mutlaka doktor kontrolünde ve yakýn takipte çocuk sahibi olun
- Ýyotlu tuz kullanýn.
- Gebeliðiniz süresince doktor kontrolü altýnda bulunun.
- Doðumunuzu mutlaka bir saðlýk kuruluþunda veya saðlýk elamaný tarafýndan yaptýrýn.
- Gebeliðiniz süresince doktor tavsiyesi dýþýnda ilaç kullanmayýn.
- Yeni doðan bebeðinizi saðlýk kontrolünden geçirin ve topuktan kan alýnma yöntemiyle yapýlan testler gibi testleri yaptýrýn.
- Bebeðinizin aþýlarýný mutlaka ve düzenli olarak yaptýrýn.
- Bebeðinizin almasý gereken vitaminleri doktorunuza danýþarak kullanýn
- Bebeðinizi düzenli aralýklarla saðlýk kontrolünden geçirin.
- Çocuðunuzun dengeli ve yeterli beslenmesine özen gösterin
- Çocuðunuzun hem bedensel hem de ruhsal olarak geliþmesine özen gösterin.
- Herhangi bir saðlýk sorununda mutlaka doktora baþ vurun. Geleneksel yöntemlerle iyileþtirmeye çalýþmayýn.
- Evinizde ve iþ yerinizde ve trafikte olasý kazalara karþý önleminizi alan.
ERKEN TANI NEDÝR VE NÝÇÝN ÖNEMLÝDÝR :Erken taný özürlülüðün, dolayýsýyla kiþinin fonksiyon kaybýnýn derecesinin artmasýný önler veya düzelmesini saðlar .Taný sürecinin gecikmesi taný sonrasý yapýlacak yardýmlarý, yani özürlülüðün rehabilitasyonunu geciktirmektedir.Bu nedenle bireyin fonksiyonlarýndaki kaybýn derecesini artmakta ve diðer fonksiyonlarda da yetersizlikler meydana gelmektedir.Kan hastalýklarýnýn erken tanýnmasýna yönelik olarak uygulanan tarama testleriyle bu tür kan hastalýklarýna yakalanma olasýlýðý azalmaktadýr.
ÇOCUÐUNUZUN GELÝÞMESÝNDE YAÞITLARINA GÖRE OLUMSUZ ANLAMDA FARKLILIK VE GERÝLÝK TESBÝT EDÝLÝRSE NELER YAPILMALIDIR.Ýleri tetkiklerin yapýlabileceði tam teþekküllü bir saðlýk kuruluþuna baþvurarak, tanýnýn konulmasý ve erken dönemde tedavi ve rehabilitasyonunun baþlatýlmasý için gerekli iþlemleri baþlatmak gerekmektedir.
BEDENSEL ENGELLERÝN NEDENLERÝ ve TAVSÝYELER
Doðal Afetler ( Deprem bu baskýnlarý vb.
Çocuk felci
Trafik Kazalarý
Ýþ Kazalarý
Doðum hatalarý
Terör
Çocuklukta geçirilen Viral hastalýklar
Doðum öncesi annenin geçirdiði rahatsýzlýklar
Anne ve babanýn alkol ve uyuþturucu baðýmlýlýðý
Genetik bozukluklar
Doðum öncesi bebeðin radyasyon almasý
Yukarýdaki nedenlerden ötürü çocuðunuzun bedensel yetersizliði onun tüm hayatýný olumsuz yönde etkileyebilir. Yukarýdaki nedenlerden ötürü karþýlaþacaðýnýz olumsuzluklarda size en yakýn týp merkezlerine ulaþýp onarýn önerileri doðrultusunda hareket etmelerinde yarar vardýr.
GÖRME ENGELLÝ NE DEMEKTÝR Ýlk bakýþta açýklama gerektirmez görünüþünü veren bu sözcük tek anlamlý deðildi. Halk arasýnda öteki olumsuz anlamlarý bir yana görme gücünden yoksun olmak demektir.Bu yoksunluðunda çeþitli dereceleri ve nedenleri vardýr.Örneðin: bir insan her iki gözünden de görme gücünden tamamen yoksun olabilir. Bir diðeri ise görme engelli sayýlmakla beraber ýþýk ve hatta renklerden bazýlarýný algýlayabilecek durumdadýr. Çok kýsa bir uzaklýktan parmak sayabilmeye gücü olanlarý da görme engelli sayabiliyoruz.
GÖRME ENGELLÝLÝÐÝN NEDENLERÝ ve ÖNLEMLER
A )Katýlýmsal görme yoksunluðu: Bununla genetik nedenler iþaret edilmektedir.Böyle bir durumun söz konusu olabilmesi için görme yoksunluðu durumunun ana baba her ikisi yada kardeþlerde bulunmasý gerekir.
B ) Doðal görke yoksunluðu: Bununla döllenmenin baþýyla doðuma kadar geçen süreç içersinde baþ gösteren psikolojik nedenler iþaret edilmek istenmektedir. Örneðin; gebelik sürecinde annenin kýzýlcýk, frengi gibi hastalýklara tutulmasý.kan uyuþmazlýðý yetersiz beslenme. Ateþli hastalýklar gibi durumlarýn söz konusu olmasý. Doðacak bebekte öteki hastalýklarýn yaný sýra görme yoksunluðuna neden olabilir.
C ) Doðumdan sonra oluþan görme yoksunluklarý: Özel göz hastalýklarý veya kaza nedeniyle yaþamýn herhangi bir döneminde baþ gösteren görme yoksunluklarý.
GÖRME ENGELLÝLER ÝÇÝN ÇALIÞMA ALANLARI
HIZMET ALANLARI Öðretmenlik, hukuk iþleri, din görevleri, politika, gazetecilik, müzik, Telefon santralciliði ,sekreterlik, yöneticilik
Görme engellilerin yapabilecekleri geleneksel iþler olan süpürge,fýrça,file ve að örmek,radyo programcýlýðý, sandalye,hasýr ve sepet iþleri.
ÝÞÝTME ENGELLÝLER Ýnsanlar kendi gereksinimleri ile dýþ çevre koþullarý arasýndaki iliþki ve baðdaþtýrmayý duyularý ile saðlar. Ýþitme duyusu bireyin çevresi ile iliþki kurmasýnda yararlandýðý duyularýn baþýnda geliþmektedir. Ýletiþimin iki temel öðesi iþitme ve konuþmadýr. Ýþitme ve anlama diðer kiþilerle iliþki kurma yoludur. Doðal olarak buda dil aracýlýyla oluþmaktadýr. Bu özellikle insanýn sosyal bir varlýk olmasýný, düþünmesini, konuþmasýný, kendini ve düþüncesini ortaya koymasýný saðlamaktadýr. Ýþitme engelli bireyler ise tüm bu iþlevleri yerine getirmekte yetersizlik yaþamaktadýrlar.Uyanýk olduðumuzun %75’i söz ile geçmektedir. Bunun % 30’u konuþma %45’i dinlenme þeklinde kullanýlmaktadýr. O halde insanýn en büyük þanssýzlýklarýndan birinin iþitme kaybýna uðramak olduðunu söyleyebiliriz. Erken taný, erken cihaz kullanabilme olanaðý, erken eðitim iþitme engelli bireyleri iþitme kalýntýlarý ve yetenekleri doðrultusunda eðitebilsek þu an yaþanan iletiþim bozukluðu, sosyal uyumsuzluk gibi sorunlarýn büyük oranda azalacaðý bir gerçektir. Ýþitme engeli saptanmýþ çocuklarda ülkemizde eðitim alma oranýnýn çok düþük olmasý iþitme engelli bireylerin sessiz dünyadan kurtarýlmalarý için ne kadar azýna ulaþabildiðini göstermektedir.
ÝÞÝTME ENGELLÝLERÝN EÐÝTÝMÝ
Anaokulu öncesi ( Özel eðitim kurumlarý )
Anaokulu eðitimi ( Özel eðitim kurumlarý )
Ýlköðretim ( Kaynaþtýrma )
Lise ( Kaynaþtýrma )
Meslek Lisesi ( Entegrasyon ve özel sýnýf )
Ýþitme engelliler Devlet okulu þeklinde olmaktadýr.
ZÝHÝNSEL ENGELLÝLER ( MENTAL RETARDASYONGELÝÞÝMSEL ÖZÜR VE BOZUKLUKLARIN ÖNLENMESÝ :
Eþler anne baba olmaya karar verdiklerinde bir taraftan mutluluk yaþarken diðer taraftan sorumluluk taþýmaya baþlarlar. Her anne babanýn arzusu saðlýklý evlatlara sahip olmak ve saðlýklý büyütmektir. Ýnsan organik, ruhsal ve sosyal bir varlýktýr.Bu açýdan bakýldýðýnda, saðlýklý birey bu üç alanýn dengeli geliþimi demektir.Týp alaný son elli yýlda insan saðlýðýna yönelik araþtýrmalara aðýrlýk vermiþtir.Bu gün için aydýnlýða kavuþmuþ bazý özellikler vardýr. Anne baba olarak bazý konulara özen gösterilmesi gerekmektedir. Her birey elinden gelen dikkat ve gayreti gösterdiðinde özürlü veya saðlýksýz çocuða sahip olma en aza indirilebilecektir. Her ne kadar týp alanýnda halen bazý bozukluklara ve hastalýklarýn kesin neden nedeni ya da etkeni bilinmiyorsa da bilinenler anne babalara yol gösterici olabilir. Saðlýklý bir çocuða sahip olabilmek için anne babalarýn dikkat edeceði özellikler üç dönemde guruplara ayýrarak göden geçirilebilir.
GEBELÝK DÖNEM: ÖNCESÝ VE GEBELÝK
GEBELÝK ÖNCESÝ
Anne yada baba tarafýndan herhangi bir özür, bozukluk ya da hastalýk Anne baba arasýnda akrabalýk varsa ( ne kadar yakýn yada uzak akrabalýk olsa da önemlidir. )
- Beklenen ya da düþünülen çocuðun kardeþlerinde herhangi bir özür, bozukluk yada hastalýk varsa.
- Anne adayý 18 yaþýndan küçük yada 40 yaþ civarýnda ise, anne baba muhakkak genetik, kadýn hastalýklarý ve doðum ve çocuk saðlýðý, hastalýklarý bölümünden danýþmanlýk hizmeti almalýdýr.Hekimlerin önerdiði gerekli incelemeler yapýlmalýdýr.Mümkünse bu hizmetler gebe kalmadan önce yapýlmalýdýr. Eðer gebelik söz konusu ise hekime gebeliðin ilk 1 ayý içinde baþ vurmak gerekir. Genellikle herhangi bir hastalýkta anne tarafýndan çok baba tarafýnýn önem taþýdýðý düþünülür. Oysa bazý hastalýklarda anne tarafý baskýn rol oynayabilir. Bu nedenlerle baba tarafýnýn önem taþýdýðý inancý yanlýþtýr. Gerek anne gerek baba tarafýndan herhangi bir geliþim geriliði, bebeklik, çocukluk döneminden beri süre gelen bir hastalýðý olan varsa muhakkak danýþmanlýk hizmeti alýnmalýdýr.
- Her özürlü çocuk akraba evliliðinden doðmaz. Ancak özürlü çocuklarýn % 30 -% 40’ ý nda akraba evliliði söz konusudur. Bu oranýn küçümsenmeyecek bir oran olduðu unutmamak gerekir. Down sendromu gibi bazý genetik bozukluklar ve bebeðin anne karnýndaki geliþmenin yeterli olmamasý yada bazý malformayyonlarýn ( Bozuk oluþumlarýn ) meydana gelmesine 18 yaþtan küçük annelerde ve 35 yaþ üzerindeki annelerde daha sýk rastlanýr.
GEBELÝK : Gebelik döneminde baþlangýçtan itibaren annenin hekim kontrolünde olmasý uygundur.
- Hekimin takibinde olan bir anne adayý önceden incelemeleri ve gerekiyorsa tedavileri yaptýrmalýdýr.
- Gebelikte en ufak bir kanama olduðunda.
- Gebelikte bebek kýpýrdamadýðýnda.
- Gebelikte olaðan diþi herhangi bir durum olduðunda sizi izleyen hekiminize kontrol zamaný olmamýþ olsa dahi baþ vurun.
- Gebelik döneminde annenin bedensel saðlýðý kadar ruhsal yönden kendini huzurlu hissetmesi’ de önemlidir. Annenin gergin tedirgin ve mutsuz olmasý bebeðin geliþimini olumsuz etkileyebilir. Babanýn anneye yönelik tutumu, ev ortamýnda genel tavrý annenin kendini iyi hissetmesini saðlayacaktýr. Böylece baba hem anneye hem de bebeðe yardýmcý olur.
- Gebelik boyunca aþýrý kilo almak doðumun güç olmasýna neden olur. Bu nedenle hekiminizin önerilerine kulak verin.
2 DÖNEM: DOÐUM VE YENÝ DOÐAN DÖNEMÝ: Doðum olayý hekim olmasa da kendiliðinden gerçekleþir. Ancak doðum süresince geliþebilecek herhangi bir olumsuzluk için hekiminiz sizin yanýnýzda olmalýdýr. Uzun süre sancý çekmeniz bebeðinize zarar verebilir. Bu nedenle poþ patladýktan ( Su geldikten ) sonra hekiminize baþ vurun . Bebeðin susuz kalmasý sakýncalýdýr. Bebeðin doðumda uzun süre çýkýmda kalmasý tehlikelidir. Bu nedenle hekiminizi ihmal etmeden arayýnýz. Sizin durumunuzu muhakkak deðerlendirilmelidir.
- Doðum muhakkak uygun koþullarda yapýlmalýdýr. Doðumda müdahale gerekirse bu hekim gözetiminde olmalýdýr. Bebeðiniz doðduktan sonra göz aklarý sararýrsa teninde sýralama olursa zaman geçirmeden bir çocuk saðlýðý ve hastalýklarý uzmanýna baþvurunuz.
Bebeðiniz sürekli aðlýyorsa.
Bebeðinizde beslenirken morarma oluyorsa
Bebeðinizde kasýlmalar oluyorsa
Bebeðiniz anne memesini tutup ememiyorsa
Bebeðiniz “ lapa “ gibi yatýyorsa
Bebeðiniz tepkisiz bir bebekse
Bebeðinizde irkilmeler, sýçramalar gözlüyorsanýz.
Bebeðinizde içinize sinmeyen her hangi bir durum söz konusu ise çocuk saðlýðý ve hastalýklarý uzmanýna zaman geçirmeden muhakkak baþ vurunuz.
3 DÖNEM BEBEK DÖNEMÝ : Bedensel ruhsal ve sosyal yönden saðlýklý çocukluðun temelini 0-2 yaþ arasý oluþturmaktadýr .Bu nedenle bebeklik dönemi ayrýca önem taþýmaktadýr.Bebeðiniz doðumdan sonra geliþimini dikkatle takip ediniz. Bebeklik, çocukluk dönemine iliþkin geliþim basamaklarýný ve özelliklerini bulabileceðiniz kitap edinebilirsini. .Eðer bebeðinizin geliþimine iliþkin anne ve baba olarak içinize sinmeyen bir durum seziyorsanýz bir çocuk saðlýðý ve hastalýklarý hekimine baþ vurunuz.Bebeðinizi özellikle iki yaþýna dek hatta ilkokul döneminde dek bir çocuk saðlýðý ve hastalýklarý uzmaný düzenli izlemelidir.Beslenme ,geliþim aþama konusunda ana baba olarak size yardýmcý olacaktýr.
- Bebeðiniz sizi gözüyle takip etmiyorsa
- Bebeðinizle konuþtuðunuzda sizi duymuyor gibi davranýyorsa
- Bebeðiniz 3 aylýk olduðu halde baþýný, boynunu tutamýyorsa.
- Bebeðiniz 4 ayý geçtiði halde eliyle oynamýyorsa ( Tel sarar gibi )
- Bebeðiniz agulamýyorsa.
- Bebeðiniz 6 aylýk ya da 8 aylýk olduðu halde destekli yada desteksiz oturamýyorsa
- Bebeðinizle karþýlýklý bir iliþki kuramýyorsanýz.
- Bebeðiniz yaþýna ulaþtýðý halde sýralamaya baþlamadý ise 1,5 yaþýný geçtiði halde kendi baþýna yürüyemiyorsa .
- Plastik bardaklarý iç içe koyamýyorsa.
- Bebeðiniz gözü ile bir nesneyi takip edemiyorsa.
- Bebeðiniz 1,5 yaþýna geldiði halde bilerek anne baba v.s demiyorsa.
- Bebeðiniz 1,5 yaþýna geldiði halde sýk, sýk nedensiz gibi görünen hýrçýnlýklarý oluyorsa.
- Bebeðinizin fiziki geliþimi normal olduðu halde eleri ile kanat çýrpar gibi hareketler yapýyorsa ,kendi ekseni etrafýnda dönüyorsa durduk yerde bir baþtan bir baþa koþturuyorsa .
- Bebeðiniz sizden en ufak bir ayrýlmada sýk, sýk çok þiddetli aðlýyorsa.
- Bebeðiniz sizinle göz temasý kurmuyorsa.
- Bebeðiniz iletiþim kurma, geliþim ve becerileri acýsýndan yaþýtlarýndan her hangi bir farklýlýk gösteriyorsa
- Vakit geçirmeden muhakkak bir çocuk saðlýðý ve hastalýklarý uzmanýna baþ vurunuz. Her hangi bir geliþimsel soruna neden olacak bozukluk için anne babanýn erken baþvurusu, erken tanýyý saðlayacaktýr. Her hangi bir bozukluðun erken tanýsý erken eðitim, terapisi ve rehabilitasyonu saðlar.Bebekte sinir sistemi geliþimini tamamlamamýþ olduðundan erken yaþta baþlayan eðitim ve rehabilitasyon organik geliþmede de etkili olur.Bebeðin ve çocuðun var olan kapasitesinin azami kullanýmýný saðlamak gerekir. Bunun gerçekleþebilmesi için anne babanýn duygularýnýn ele alýnmasý ve anne baba duygularýnýn çalýþmasý gerekir.
- Bebeðin doðumundan sonra hangi yaþta olursa olsun düþmeyen ateþinin olmasýnda geçirilen her hangi bir kaza ( Özellikle kafa travmasý ) herhangi ateþli bir hastalýkta yada ateþsiz havale geçirmesi durumunda vakit geçirmeden acil olarak bir çocuk saðlýðý ve hastalýklarý uzmanýna baþvurunuz. Uzun süren düþmeyen ateþ beyni tutan bir mikrobik hastalýk nedeni olabilir.
- Ayrýca çocukluk döneminin hastalýðý olan kabakulak, kýzamýk gibi hastalýklarýn hafiflemesinden dönemini tamamlamasýndan sonra yükselen ateþ, baþ aðrýsý gibi belirtiler ortaya çýkarsa, acil olarak bir çocuk saðlýðý ve hastalýklarý uzmanýna baþ vurmak gerekir. Bu belirtiler yine beyni tutan bir enfeksiyon ( ansefalit ) nedeni olabilir.
- Ýnsan yavrusu saðlýklý olmak ve saðlýklý büyümek üzere donatýlmýþtýr. Ancak içten ( geliþimsel ) ve dýþtan ( enfeksiyon, travma v.b ) bazý sorunlarla karþýlaþmasý kaçýnýlmazdýr. Bütün bunlarda erken taný önemlidir, ama erken tanýdan da önemlisi saðlýðýn korunmasýdýr.
DOWN SENDROMU : Ýlk kez1866 da longdon DOWN tarafýndan mongoloid görünümünde ve zeka geriliði ile birlikte bulunan bir sendrom olarak bulunmuþtur.
- 21 kromozomun yer deðiþtirmesi veya birleþmesinden dolayý meydana gelmektedir. Kromozomlar hücrelerimizde bulunan tüm bilgileri taþýyan, bizim bireysel farklýlýðýnýzýn yaný sýra anne ve babamýza benzerliðimizi saðlayan DNA’ dan ( Deoksi Rýbo Nükleikasit ) oluþmuþ cisimciklerdir.
- Anne babalar çocuklarýna kendi katýksal özelliklerini yumurta ve sperm hücreleri ile verirler. Bu hücrelerde 23 kromozom bulunur. Sonuçta anne ve babanýn eþit katkýsýyla ( 23+23 ) 46 kromozomlu döllenmiþ yumurta oluþur. Bazen yumurta hücresi oluþurken bir hata nedeniyle anne veya baba 23 yerine 24 kromozom verir.Böylelikle 47 kromozomlu embriyo oluþur.
Üç tip Mongolizim vardýr.
a ) TRÝSOMY: Bu tip Down Sendromlularda kromozom sayýsý 47’ dir. Fazla kromozom 21 kromozomdur. Down sendromlularda en yaygýn görünen kromozom anormalliðidir.21 numaralý kromozomun 3 tane olmasý halinde . Bu bir mongolizm daha çok yaþlý annelerin çocuklarýnda görülür.
b ) MOSAICISM ( MOZAÝK TÝP DOWN SENDROMU ) seyrek görünen bir Mongolizim türüdür.Aile kökenli deðildir. Bireyin hücrelerinde kromozom sayýlarý farklýdýr. Örneðin. deri hücresinde 46 kromozom bulunurken, kan hücrelerinde 47 veya ilikte 46 iken deride 47 kromozom olabilir. Bu embriyoda hücrelerin erken bölünmesinden kaynaklanan bir durumdur.
c ) TRANSLOCATÝON .Bu tip Mongolizmde, 21 numaralý kromozom fazla düzeyde materyal içermektedir. Kromozom sayýsýndaki fazlalýktan öte kromozomlarýn yeniden düzenlenmesinden kaynaklanmaktadýr. Kromozom sayýsý 46 olmasýna raðmen genellikle 15 ve 21 numaralý kromozomun fazla tozda olmasý anormalliðe neden olmaktadýr. Bu tip mongolizm daha çok aile kökenlidir. 15 veya 21 numaralý kromozom anormalliði görünen anne babalarýn çocuklarýnda görülür. Her 600 - 700 doðumdan bir tanesi Down sendromludur. Anne yaþý sendromun oluþmasýnda etkilidir. 35 yaþ anne gurubunda risk 1/250 iken 40 yaþ anne gurubunda bu risk 1/100’dür.
DOWN SENDROMUNUN KARAKTERÝSTÝK ÖZELLÝKLER YÜZÜ :Yüz yuvarlak ve basýktýr. Gözler çekik olup kapaklarýnda kývrým mevcuttur. Çocuk büyüdükçe bu kývrým belirgin hale gelir. Yine bazý çocuklarda özellikle göz rengi açýksa gözün renkli bölümünün çerçevesinden içe doðru beyaz lekeler vardýr. Bu lekeler zamanla kaybolur.Göz kapaklarýnda þiþme ve çapaklanma görülür.Burun küçük ve kalkýk burun kökü basýktýr.Yüzün yuvarlak olmasý nedeniyle gözler birbirinde ayrýk durur. Göz kaslarýnýn zayýf olmasý nedeniyle þaþýlýk görülebilir. Aðýz küçük olduðu için ( özellikle bebeklerde ) dil dýþarýda durabilir. Bu nedenle salya akmasý ve aðýz kenarlarýnda çatlaklar oluþa bilir . Dil üzerinde yarýklar vardýr. Kulaklar biraz aþaðýda olup kulak yolu dar ve küçüktür. kulak iltihaplanmalarý ve iþitme problemi yaygýndýr.
    
BAÞI : Baþ basýk arkasý düzleþme eðilimindedir. Saç kaþ ve kirpikler çoðu kez seyrek ve yumuþaktýr.
BOYUN : Genellikle kýsa ve geniþtir.
GÖVDE : Kýsa ve geniþ görülür. Karýn geniþ ve bombe görünümünde olup, göbek veya kasýkta bazen fýtýk görülebilir.
KOL ve BACAKLAR : Genellikle gevþek ve kunt bir yapý görülür .Ayný görünüm el ve ayak içinde geçerlidir. Elde ,avuç içinde simin çizgisi avuç içini boydan boya kat eder. Ayakta da baþ parmakla ikinci parmak arasýnda geniþ bir ayrýlýk vardýr.
ÝÇ ORGANLAR : Kalpte anatomik bozukluklar görülebilir. Guatra sýk rastlanan bir semptomdur, Baðýþýklýk sistemi zayýf olan bu çocuklarda akciðer enfeksiyonlarý sýk görülür.Çocuk doðumda ve daha sonra belli aralýklarla kontrolden geçirilmelidir.
CÝNSEL ORGANLAR : Erkek çocuklarda yumurtalýklarýn kasýkta yada karýnda kalmalarý veya çocuðun idrar deliðinin penisin ucunda deðil biraz altta kalmasý söz konusudur. Bu durumda uzman doktorlara baþvurulmalý ve yapýlmasý gerekenler öðrenilmelidir.
TEDAVÝSÝ : Down Sendromunun týbbi anlamda tedavisi bulunmamaktadýr. Kromozom bozukluðundan kaynaklandýðý ve kalýtsal olduðu için sadece hamileliðin ilk aylarýnda 3’ lü kan testi ile çocuðun Down’ lu olup olmadýðý öðrenilebilmekte ve Down’ lu ise kürtaj yapýlabil
OTÝZM NEDÝR : Otizm, sosyal ve iletiþim becerilerin oluþmasýný etkileyen bir geliþim bozukluðudur.
- Otizm genellikle 2 yaþýndan itibaren ortaya çýkar.
- Otistik çocuklar genelde öðrenme ve algýlama zorluðu çekerler.
- Otistik çocuklarýn büyük bir kýsmýnda farklý seviyelerde zeka geriliði görülse’ de zeka seviyeleri normal olan otistik çocuklarda vardýr.
- Ancak genel zeka seviyeleri ne olursa olsun ,otistik çocuklar çevrelerindeki dünyayý algýlamakta ortak bir zorluk çekerler.
- Bir annenin doðum sonrasý çocuðunun ( tüm özür guruplarý dahil olmak üzere ) özürlü ( engelli ) olma oraný % 2 dir ; otistik olma olasýlýðý % 0,5 ‘dýr. ( daha önceleri bu oran 4/ 10.000 olarak deðerlendirildi. )
- Otizm erkek çocuklarda kýz çocuklardan 4 kat daha fazla görülmektedir.
- Her çocuktaki otistik belirtiler ve bunlarýn seviyesi farklýlýk gösterebilir, bu nedenle otizm seviyelerini kategorize etmek güçtür.
- Ayrýca, Asperger sendromu ve Rett sendromu olarak bilinen otizm formlarý bulunmaktadýr.
OTÝZÝM BELÝRTÝLERÝ NELERDÝR
- Otistiklerde, etiketlenme dereceleri deðiþse’ de aþaðýdaki ortak belirtiler görülür.
- Sosyal iliþkilerde güçlük
- Konuþma güçlüðü
- Sözsüz iletiþimde zorlanma.
- Oyun oynama ve hayal gücünü kullanmada zorlanma
- Deðiþikliklere karþý tepki ve direnç gösterme
OTÝSTÝK BÝR ÇOCUK;
- Baþkalarýna ilgisizdir
- Göz temasýndan kaçar.
- Baþkalarý ile kendiliðinde temas kurmaz
- Ýsteklerini bir yetiþkinin elerini kullanarak belirtir.
- Diðer çocuklarla oynamaz
- Sürekli bir konu üzerinde konuþur. Tekrarlar fazladýr.
- Sebepsiz þekilde aðlar güler ve sebepsiz davranýþlarda bulunur.
- Anlamsýz sözleri üst üste tekrarlar
- Nesneleri tutup sürekli döndürmekten hoþlanýr.
- Deðiþikliklerden hoþlanmaz.
- Yaratýcýlýk gerektiren oyunlarý oynamaz.
- Bazýlarý yaratýcýlýk gerektirmeyen birtakým iþleri oldukça hýzlý ve iyi yaparlar.
OTÝZÝM SEBEBÝ NEDÝR TEDAVÝSÝ VARMIDIR : Otizm neyin sebebi olduðu henüz net olarak bulunamamýþtýr. Ancak son dönemdeki araþtýrmalar ,otizmin genetik bir rahatsýzlýk olduðu görüþünü kuvvetlendirmektedir.
Otizmin kesin tedavisi için henüz herhangi bir yöntem yada ilaç mevcut deðildir. Otistik çocuklarýn kullandýðý ilaçlar genelde hiperaktiviteyi azaltan dikkatin yoðunlaþmasýna yardýmcý olan dolayýsýyla çocuðun eðitiminden daha çok faydalanmasýna destek veren yardýmcý ilaçlardýr.
Otistik çocuklar sabýrlý ve bilinçli bir þekilde yürütülecek özel eðitim çalýþmalarý ile temel yaþam becerilerini, konuþma ve iletiþim kurma özelliklerini kazanabilirler. Çok az görülmekle birlikte tamamýyla otizmin etkisinden etkisin‘den kurtulup normal bir yaþantýya sahip olan otistik çocuklarda vardýr.
ASPERGER SENDROMU NEDÝR : ASPERGER Sendromu olan insanlar, insanlara bakarak , onlarýn yaþlarýný ve statülerini tahmin etmekte, yüzlerindeki ifadeye yada ses tonlarýna göre mutlumu kýzgýn mý ya da üzgün mü olup olmadýklarýna karar verip ona göre tepki vermekte kýsacasý bizim doðal olarak fark ettiðimiz bu sinyalleri algýlamakta zorlanmaktadýr.
- Otizmde bulunan bir takým özellikler Asperger sendromu da görülmektedir.
- Ýletiþim kurmakta zorluk.
- Sosyal iliþkilerde zorluk.
- Hayal gücünde ve yaratýcý oyunlarda eksiklik.
- Asperger sendromu,olan kiþiler sýkça ortalama veya ortalama üstü zekaya sahiptirler.Bunun için Asperger sendromu olan bir çocuk normal okullara gitmektedir.Doðru destek ve cesaretle iyi bir þekilde ilerleyip,daha ileri düzeyde eðitimlerine devam edebilir.ve iþ sahibi olabilirler.
ASPERGER SENDROMU NEDENLERÝ NELERDÝR: Nedenleri hala araþtýrýlmaktadýr. Bir çok uzman Asperger sendromu teþhisi konduran anýþ örüntüsünün, bir tek nedenden kaynaklanmadýðýný inanmaktadýr. Asperger sendromunun, beyin geliþimini etkileyen deðiþik fiziksel etkenlerden kaynaklanabileceðini belirten güçlü kanýtlar bulunmaktadýr.Duygusal yoksunluða yada kiþinin büyütülme tarzýna baðlý deðildir.
ASPERGER SENDROMUNUN KARAKTERÝSTÝK ÖZELLÝKLERÝ : Asperger sendromu, otizmle bir çok ortak özelliði paylaþmaktadýr.Sakarlýk gibi bazý özellikler, Asperger sendromu olan insanlar için belli özelliklerdir.
Sosyal iliþkilerde zorluk. Genellikli içe çekilmiþ ve çevrelerindeki dünyaya ilgisizmiþ gibi gözüken klasik otizmi olan insanlardan farklý olarak Asperger sendromu olan pek çok insan sosyal olabilmek için çok çabalarlar ve insanlarla temasa geçmekten hoþnut olurlar.Ancak, yüz ifadeleri gibi sözel olmayan sinyalleri anlamakta güçlük çekerler.
Ýletiþimde zorluk: Asperger sendromu olan kiþiler çok akýcý bir þekilde konuþabilir ama onlarý dinleyen insanlarýn tepkilerini pek fark etmeyebiliriz. Sözcüklerin mecazi anlamlarýný anlamakta güçlük çekerler; abartýlmýþ lisan ve metaforlar gibi þakalarda sorun yaratabilir.Örneðin; Asperger sendromu olan bir insan “ kafamý ýsýrdý ve kopardý “ gibi bir cümle karþýsýnda korkabilir veya kafasý karýþabilir.
Hayal gücü eksikliði : Asperger sendromu olan insanlar gerçekleri ve þekilleri öðrenirken sýklýkla yüksek bir dereceye eriþirken, soyut düþünmede zorlanýrlar.Okula giden çocuklarýn din yada edebiyat gibi derslerde zorluklarda karþýlaþmalarýna neden olabilir.
Sakarlýk : Asperger sendromu olan insanlar için belirli bir özellik olarak görülmektedir. Bisiklet sürmek gibi koordinasyon gerektiren becerilerde özellikle zorluk çekmektedirler.Sallanmak ya da sarýnmak gibi garip tekrarlayýcý hareketlere kapýlabilmektedirler.
Özel ilgiler : Asperger sendromu olan kiþiler çoðunlukla bir hobiye ya da koleksiyona karþý takýntýlý bir ilgi geliþtirirler. Genellikle trenlerin zaman çizgileri at yarýþlarýný kazananlar ya da köprü uzunluklarý gibi özel bir konudaki bilgileri ezberlemeyi kapsamaktadýr.
Rutinlere duyulan sevgiler : Rutinlerde yapýlan herhangi bir beklenmedik deðiþiklik üzücü olabilir.Küçük çocuklara okula hep ayný yolda yürümek gibi kendi rutinlerini dayatabilirler.Teneffüs zilinin geç çalmasýndan dolayý üzülebilirler.Asperger sendromu olan kiþiler genellikle günlerini belirli bir düzene göre düzenlemeyi tercih ederler.
RETT SENDROMU : Rett sendromu dünyanýn her yerinde 10.000 - 23.000’ de 1 gibi bir sýklýkla ve genellikle kýzlarda görülen bir geliþim bozukluðudur. Rett sendromlu kýzlar yaþamlarýnýn ilk ( 6 – 18 ) aylarýna dek tamamen normal yada normale yakýn geliþim gösterirken önce hýzlý bir gerileme ile öðrenilen becerileri unutturur sonra da uzun bir duraksama devresine girerler.
RETT SENDÝROMUNUN NEDENLERÝ NEDÝR : Kalýtsal özellikleri olduðuna dair güçlü kanýtlar varsa da Rett sendromunun nedeni henüz tam olarak bilinmemektedir.
RETT SENDÝROMU NEDÝR :Ýnce ve açýk renk derili yüzleri ,sivri burunlarý, küçük el ve ayaklarý, bazý tipik özellikleridir.
- Ellerini belli bir amaç için ( yemek yeme , eþya toplama ) uzun süre kullanamazlar. Daha çok ellerini önde birleþtirme , ovuþturma , el yýkar gibi yapma ve ellerini aðzýna götürme gibi hareketleri ard arda yaparlar. El çevirme alkýþ elleriyle dizlerine vurma ve parmaklarýný oynatma gibi tekrarlanan el hareketlerinin bir veya bir kaçý da sýklýkla görülebilir.
- Psikomotor geliþiminde yavaþlama yürüme ve gövde hareketlerinde zayýf koordinasyon gösterirler.
- El ve ayakta kasýlma ve titremeler görülür.
- Dil geliþimlerinde gecikmeler görülür.
- Baþ çevresinin büyümesi 3 ayda 4 yaþa kadar yavaþladýðý için kafasý yaþýna göre küçüktür ( Mikrosefalý )
- Bazý rett sendromu kýzlarda büyüdükçe; nefes alma düzensizlik, nöbetleler nöbetler, kasýlmalar omurganýn eðilmesi, diþ gýcýrdama, çiðneme ve yutma problemleri, kabýzlýk,el ve ayak eklemlerinde kan dolaþýmýnýn bozukluðu nedeniyle soðukluk gibi belirtilerden bazýlarý görülebilir.
RETT SENDROMUNUN AÞAMALARI NEDÝR: Rett sendromu sýklýkla Cerebral Palsy ( Beyin felci ) ve erken çocukluk otizmi ile karýþtýrýr. Bu nedenle rett sendromunun özelliklerinin ve geliþim aþamalarýnýn ailelerce bilinmesi ,dikkatli ve ayrýntýlý týbbi deðerlendirme yapýlabilmesini saðlar .Böylece tanýnýn erken konulabilmesi ve eðitimin erken baþlayabilmesi saðlanabilir.
2- BAÞLAMA AÞAMASI ( 6 ay ile 1,5 yaþ arasý )Çocuk çok az göz kontaðý kurar ve oyuncaklarý ile çok az ilgilenir. Genellikle “ uslu “ ve “ sakin “ bebek olarak nitelendirilir. Kaba motor hareketlerde gerilikler, baþ büyümesinde yavaþlama, el ovuþturma görülür.
2- HIZLI GERÝLEME AÞAMASI ( 1 ÝLE 4 YAÞ ARASI ) Bu dönemde anlamlý el hareketleri ve konuþmanýn kaybolmasý bazen hýzlý bazen dereceli olarak baþlar. Nefesini tutma, nefes nefese kalma gibi görülebilir. Yürüyüþ biçimi dengesiz olur ve yürümeye baþlamada gecikme görülebilir.
3- DURGUNLUK AÞAMASI ( 4 ile 10 yaþ arasý ) Ýstemsiz el-kol hareketleri ve kasýlmalar belirginleþir. Daha az aðlar, çevresine daha fazla ilgi gösterir ve daha dikkatli, daha alýcý olur ve iletiþim becerileri geliþtirir. Rett sendromu olan bir çok kýz, hayatlarýnýn kalan kýsýmlarýnda bu aþamada kalýr. Bu kýsmý ise 10 yaþýndan sonra daha az hareket eder, yürümeyi býrakabilir omurga eðrilebilir. Ancak iletiþim ve el becerilerinde azalma olmaz, göz kontaðý artar, tekrarlayan el hareketleri azalýr.
TEDAVÝSÝ VARMI : Rett sendromu nedeni tam olarak bilinmeyen bir bozukluktur. Nörolojik açýdan izlenmesi ve tedavinin sürdürülmesi gereklidir. Bunun yaný sýra fizyoterapi ile motor geliþimlerindeki gecikmenin ve omurga eðrilmesinin önlenmesi/giderilmesi önemlidir.
EÐÝTÝMÝ:Sosyal ve becerilerindeki kayýplarýn tekrar kazanabilmesi ve geliþtirilmesi için özel eðitim þarttýr. Müzik oyuncaklar, kitaplar, bilgisayar v.b materyaller sözel ve sözel olmayan iletiþimlerini arttýrmada etkili bir eðitim aracý olarak kullanýlýr.
MULTÝPL SKLEROZ NEDÝR : Multipl Skleroz ( MS ) beyinde ve omurilikte mesajlarý taþýyan sinir telleri etrafýndaki koruyucu kýlýfýn ( Miyelin kýlýf ) hastalýðýdýr. Kýlýfýn zarar gördüðü yerlerde sertleþmiþ plak dokularý ( skleroz ) yer almaktadýr. Bu plaklar sinir sistemi içinde pek çok yerde oluþabilir ve sinirler boyunca mesajlarýn iletilmesini engelliyebiliriz.
- Multipl Skleroz’un belirtileri, þiddet ve seyir yönünden hastadan hastaya çok büyük deðiþiklikler gösterir.Bazý hastalarda deðiþik tablolar arka arkaya ortaya çýkar.,daha sonra kýsmi yada iyileþme görülür. Belirtiler, etkilenen sinir sistemi bölgesine göre farklýdýr.Bunlar arasýnda halsizlik,karýncalanma,uyuþma duygu eksikliði,denge bozukluðu ,çift görme,görme azlýðý,konuþma bozukluðu,titreme,kol ve bacaklarda sertlik,güçsüzlük,idrar kaçýrma veya yapma,erkeklerde cinsel güç azlýðý sayýlabilir.
- MS genç insanlarda ( 20 -40 yaþlar arasýnda ) trafik kazalarý dýþýnda nörolojik nedenli özürlülüklerde birinci sýrayý almaktadýr. Hastalýðýn oluþumunda çevresel,genetik ve baðýþýklýk sistemi bozukluklarý suçlanmaktadýr.Hastalýðýn daðýlýmýnýn coðrafi konumlarla iliþkisi nedeniyle çevresel etmenler ya da virüsler suçlanmaktadýr.Her iki yarý kürede’ de ekvatorda uzaklaþtýkça risk artmaktadýr. Ülkemiz orta derecede risk kuþaðýnda yer almaktadýr. Yaklaþýk 35-40 bin MS’li olduðu sanýlmaktadýr.
- Hastalýk irsi bulaþýcý ve ölümcül deðildir. Tedavi nedene yönelik ve belirtileri düzeltici olmak üzere iki gurupta toplanmaktadýr.Kortizon gurubu ilaçlar ataklarda .Betaferonlar hastalýðýn ilerlemesini yavaþlatmak amacýyla kullanýlmaktadýr,bunlarýn yanýnda adale kasýlmalarýný ve bedendeki titremeleri düzeltici ilaçlar ve fizyoterapi büyük önem taþýmaktadýr.
- Ülkemizde çok az tanýnan bu hastalýk batýlý ülkelerde Multipi Skleroz dernekleri aracýlýðýyla toplumlara tanýtýlmaktadýr.
SEREPAL PARALÝZÝ: Sere pal paralizi,doðum öncesi,doðum sýrasý veya doðum sonrasý beyindeki bir lezyon sonucu ortaya çýkan nöromusküler bozukluktu. Motor bozukluklar, spastisite, kuvvetsizlik, inkoordinasyon, atetoz, rejidiye ve tremorlar þeklinde olabilir.Motor bozukluklarýnýn yanýnda mental gerilik, konvilziyonlar, görme iþitme, konuþma algýlama ve davranýþ bozukluklarda görünebilir
- Serapal paralizi ilerleyici deðildir ancak çocuk merkezi sinir sistemindeki bir lezyon ile geliþmek zorunda olduðu için belirtiler yaþantýsý ile birlikte deðiþiklik gösterir.
- Bu nedenle erken taný hastalýk kalýcý þekilde bozukluklarýna neden olmadan tedaviye baþlanmasý açýsýndan büyük önem taþýr.
- Toplumun ana öðesi olan aile kavramýnda biyolojik ve sosyolojik devamlýlýðý saðlayan çocuðun beynindeki bir hasar, nörolojik bozukluklara neden olacak ve beraberinde getirdiði sorunlarda hem çocuðu hem aileye hem de topluma yansýyacaktýr.
- Serapal paralizi çocukta rehabilitasyonun amacý var olan potansiyelleri açýða çýkarmak ,geliþtirmek ve düzenlemede yardýmcý olmak maksimum düzeyde baðýmsýzlýk kazandýrarak eriþkin yaþa hazýrlamaktýr. Rehabilitasyonun baþarýlý bir sonuca ulaþmasýnda doktor fizyoterapist,iþ ve uðraþ terapisti, konuþma terapisti, psikolojik sosyal hizmet uzmaný, çocuk geliþim uzmaný, ortopedist ve ailenin birlikte çalýþmasýnýn rolü büyüktür
SERAPAL PARALÝZÝNÝN NEDENLERÝ : Her hastalýkta olduðu gibi Serapal paralizide de korunma prensiplerinin bilinmesi gerekir. Hastalýðýn belirtileri erken çocukluk döneminde açýða çýktýðýna göre koruyucu önlemlerinde doðum öncesi, doðum sýrasýnda veya doðumdan hemen sonra alýnmasý gerekmektedir.
PRE-NATAL NEDENLERÝ : Anne baba arasýndaki akrabalýk,daha önce nesillerden gelen bir geliþim bozukluðunu doðacak çocuða aktarabilir.; yine anne baba arasýndaki kan uyuþmazlýðý , doktor kontrolü yeterli olmadýðý taktirde beyinde hasara neden olabilir.Ayrýca annenin hamileliði sýrasýnda ,özellikle ilk üç ayýnda geçireceði enfeksiyon hastalýklar ( Kýzamýkçýk , suçiçeði gibi ) aldýðý bazý ilaçlar veya geçireceði kazalar çocuðun beyninde geliþim bozukluklarýna yol açabilir.
NATAL NEDENLER : Prematüre veya zor doðum, anoksi, asfiksi veya anneye verilen uyuþturucu maddeler hatalý forseps kullanýmý veya sezer yan, çocukta beyin lezyonunun nedeni olabilir.
PAST-NETAL NEDENLER : Bebeklikteki travmalar,yüksek ateþli hastalýklar zehirlenmeler ve tümörler. Serebral Paraliziye yol açabilir.
SEREBRAL PARALÝZÝDE ERKEN TANI : Serebral paralizide taný ne kadar erken konulursa ,geliþecek yanlýþ patem ve postürlerin tedavi sonuçlarý o kadar iyi olacaktýr.Bu nedenle doðumdan sonra ilk bir yýl içersinde Serebral Paralizi þüphesi uyandýracak belirtilerin ebeveynler ve bütün saðlýk personeli tarafýndan bilinmesi önemlidir.
- Serebral Paralizinin erken belirtileri aylara göre þöyle özetlenebilir.
- Bir aylýk bebekte belirtiler.
- Devamlý laterjik olmasý
- Emme bozukluðu
- Israrlý kusmak
- Etraftan gelen uyarýlara cevap verme
- Konvilziyonlar olmasý
2 aylýk bebekte belirtiler : Bir aylýk bebekte görülen belirtilere ek olarak ,bulunmasý gereken reflekslerin kaybý ( Moru Refleksi, tonik boyun refleksleri, çapraz ekstansiyon vb. gibi reflekslerin hiç olmamasý ) çocukta bir veya iki ýsrarlý hipertonusun görülmesi.
3 aylýk bebekte belirtiler : Nistagmus
- Opistotonus ( Sýrt üstü baþ ve topuklar üzerinde yay gibi sert bir þekilde durma )
- Normalde gülmeye baþlayan yüz ifadesinin yokluðu
4 aylýk bebekte belirtiler : Baþ kontrolünün olmamasý
- Sýrabismus
- Kortikal baþ parmaðýn devam etmesi.
- Mono refleksi ve Asimetrik Tonik Boyun Refleksinin ( A.T.B.R ) devam etmesi 5.6 ve 7 aylýk bebek de belirtiler ayný þekildedir.
8 aylýk bebekte belirtiler : Dönme ve oturma aktivitelerinin olmamasý
- El- Göz koordinasyonunun yokluðu
- Tekme atarken iki bacaðýn birlikte ekstansiyona gitmesi
- Uzun oturma pozisyonunda bacaklarýn hiperadduksiyona gitmesi.
10 aylýk bebekteki belirtiler : Emeklememenin olmamasý veya emeklerken iki ayaðýný birden fleksiyona getirerek sýçramasý.
- Tutunarak ayaða kalkmada bozukluk.
- Ýsmi ile çaðrýlýnca tepki göstermemesi
- Aðzýndan fazla miktarda salya akmasý
- Verilen yiyeceði almamasý veya aðzýna götürmemesi.
1 yaþýndaki belirtiler:Tanýnýn en kolay konulduðu devredir. Çocuk tutunarak yürüyemiyorsa veya parmak ucunda bacaklarý adduksiyona giderek yürüyorsa beyin lezyonunu göstermektedir.
SEREBRAL PARALÝZÝLÝ ÇOCUKTA GÖRÜLEBÝLECEK DÝÐER BOZUKLUKLAR
Görme bozukluklarý: Tam körlük oldukça enderdir. Srabral Parazilili olgularýn %50’ sinde gözlerde motor bozukluk gözlenmiþtir.Strabismus, Serebral Paralizin ilk iþaretlerinden olabilir. Nistagmus ve birleþik hareketlerin azlýðý da oldukça sýktýr. Lezyona baðlý agnozi ile de çok karþýlaþýlmaktadýr. Asýl problemleri ,fokus yapamamaktadýr.Atetoid hastalar ,vertikal göz hareketlerinde zorluk çekerler.New Jersey çalýþmasýnda ,Srabral Paralizili hastalarýn % 24’ünde görme bozukluðu olduðu rapor edilmiþtir.
Ýþitme bozukluklarý: Serebral Paralizili çocuklarýn %20 sinde iþitme bozukluðu bulunmaktadýr.Saðýrlýktan çok yüksek frekanslý sesleri duyamama veya iþitme agnozisine rastlanmaktadýr.
Konuþma bozukluðu : Genellikle motor bozuklukla beraberdir. Serebral Paralizili çocuklarýn % 50-75’inde herhangi bir tip konuþma bozukluðuna rastlanmamaktadýr.Ýgram kuadriparatik ve diplejiklerde dizatri tipi konuþma bozukluðunun daha fazla olduðunu göstermiþtir.Ataksik çocuklarda ise konuþma bozukluðu daha fazla görünmesine karþýn anlaþabilir oraný genellikle iyidir. Aþýrý spastik çocuklarda konuþamamanýn görülmesi daha sýktýr.
Zeka geriliði: Çocuklarda zeka fonksiyonunun deðerlendirilmesi çok güçtür.ilk kullanýlan testler,normal kiþilere göre geliþtirildiði için bir takým hatalý sonuçlar çýkmýþtýr.Daha sonra test ma teryalleri bu çocuklara göre uyarlanmýþtýr. Cruickhank ve Raus’un sonuçlarýna göre ,Serebaral Parazili çocuklarýn % 20’sinde zeka düzeyi % 70’in altýnda % 25’inde ise 50’nin altýnda bulunmuþtur.Spastik çocuklarla Ateoýdlerden daha fazla zeka geriliðine rastlanmaktadýr.
Epilepsi : %14-68 olguda görülmektedir. Yapýlan araþtýrmalar farklýlýklar göstermektedir. Spastik çocuklarda nöbetlerin sýklýðý Atetoidlerden üç kat daha azdýr. Peristein ve Barnet, Serebral Paralizili çocuklarýn % 40’inda epilepsi bulmuþlar bunun % 22 atetodlerde olacak þekilde daðýldýðýný belirlemiþlerdir.
Duyu-algý bozukluklarý : Serebral Paralizili çocuklarda genel duygu bozukluklarýnýn görülebileceði .Dokunma agnozisi ve astereognoziaya % 10 olguda ve doðumdan sonra olan spastik hemiplejik çocuklarda daha fazla rastlanmýþtýr. Ayrýca çocuðun motor yeteneklerindeki limitasyonlar da algý geliþimini etkilemektedir.
SEREBRAL PARALÝZÝLÝ
ÇOCUÐUN TEDAVÝSÝNE ANNE VE BABALARIN KATILMASI : Takýmýn çok önemli elemanlarý olan ebeveynler.en erken devrede tedavinin içinde yer almalýdýr. Serebral Paralizili bir çocuðun günlük yaþam aktivitelerinde yol gösteren yaný tedaviyi evde devam ettiren anne ve babanýn çocukla olan sosyal iliþkileri büyük önem taþýr. Serebral Paralizili çocuk olduðu gibi kabul edilmeli gerekli miktarda ödüllendirilmelidir.Aþýrý koruyucu olmak en büyük hatalardan biridir. Çocuðun gerçek olmayacak bir dünyaya alýþtýrýlmasý yerine kendi kiþiliðini kazanmasýna yardýmcý olmalýdýr.
Takibi ne kadar güç ve belirtileri ne kadar karmaþýk olursa olsun, her Serebral Paralizili çocuk için bir þey yapýlabilir. Aile fertleri arasýnda en büyük rol anneye düþmektedir. Anne ailenin diðer fertlerine ve yükümlülüklerini ihmal etmeden çocuk için gerçek dýþý bir dünya yaratmadan ona yaklaþmalý ve desteklemelidir.
Ebeveynlerin tedaviye katýlmasýnýn .gün boyunca çocuðun bakýmýnda en iyi yol olduðu ileri sürülmektedir. Banyo yapma,giyinme .yemek yeme,içme ve çocuk ile oyun oynamanýn basit yollarýnýn aileye öðretilmesi gerekir.
Çocukta görülen anomalilerle göre . aileye basit açýklamalar yapýlmalý ve ebeveynler, uyarýlar sýrasýnda gördükleri anormal bir cevabý nasýl kaydedeceklerini öðrenmelidir. Ayrýca anne babalar çocuðun tedavisi sýrasýnda fizyoterapisti dikkatlice izlemeli ve bazý tedavi yöntemlerini terapistin kontrolü altýnda uygulamalýdýrlar.
Gecikmiþ motor geliþimde baþ ve gövde eksansiyonu bir yere uzamakta fasilite edilebilir. Fizyoterapist, çocuðun bir eline aðýrlýk verilirken diðer eliyle objeye uzanmasýný ister. Çocuklar evde bu pozisyonda oynamalarý için cesaretlendirilmelidir.
Bebeklerde ekstansör spastisite veya aralýklý ekstansör spazmlarý inhibe etme ve vestibüler uyarýmdan yararlanmak amacýyla, salýncak kullanabilir. Bu ayný zamanda omuz retraksiyonunu inhibe ederek, bebeðin ellerini orta hatta getirmesine izin verir,
Karþýndakini anlayarak dinlemek kiþiye en büyük ikramdýr. Bekamýz gidiyor.
www engelimikaldir. Com oku – týklat okut Bu bilgiler bizzat yaþanarak kaleme alýnmýþ olup Aziz Milletimize ve insanlýða vakfý edilmiþtir Ticari olarak kullanýlamaz.
Yaratan gülen o güzel gözlerini hiç soldurmasýn emi
Bu hikmetin yanýnda dünya malýnýn hükmü ne
Recep Kamil Yelyutan
|